میثم اکبری، خبرنگار: در یک‌ماه اخیر سریال «بازپرس» از نگاه بینندگان، پرمخاطب‌ترین سریال تلویزیون شده است. سوژه و ایده اصلی شکل‌گیری این سریال، پرونده فساد در بانک سرمایه است. در پرمخاطب‌ترین سریال این روزها، تلویزیون بدون تعارف به فسادی پرداخته که عمدتا در سال‌های 1392 تا 1394 شکل‌گرفته؛ فسادی که در آن پول‌های کثیفش وارد فوتبال و ورزش، سینما و... شده‌اند. به همین بهانه در گزارش پیش‌رو نگاهی به اطلاعات مالی بانک سرمایه داشته‌ایم.

آمار و ارقام عجیب و بسیار عبرت‌آموز است؛ چراکه بررسی وضعیت این بانک در پایان سال 1401 نشان از زیان انباشته 48 هزار و 500 میلیارد تومانی آن دارد که بالغ‌بر 121 برابر مبلغ سرمایه این بانک بوده است. اضافه‌برداشت 39 هزار میلیارد تومانی نیز مؤید حیات این بانک با استقراض دائمی آن از بانک مرکزی است، همچنین نسبت کفایت سرمایه این بانک که براساس اعلام بانک مرکزی باید حداقل مثبت 8 درصد برای بانک‌ها و موسسات اعتباری باشد به عدد عجیب‌وغریب منفی 352 درصد رسیده که کمترین نسبت کفایت سرمایه در شبکه بانکی است. اما ردپای عوامل ایجاد چنین رکوردهای منفی را می‌توان در عملیات این بانک و اعطای تسهیلات مسموم مشاهده کرد؛ چنانکه براساس گزارش حسابرس این بانک حدود 80 درصد از تسهیلات اعطایی غیرجاری هستند و 99.5 درصد از تسهیلات غیرجاری نیز در طبقه مشکوک‌الوصول (بیش از 18 ماه از زمان آخرین سررسید پرداخت‌نشده گذشته) قرار دارند که بانک امیدی به بازگشت آن ندارد. نگاهی به اطلاعات صورت مالی بانک نشان می‌دهد 69 فرد حقیقی و حقوقی که این بانک را به این حال‌وروز انداخته‌اند، از سال‌های 1390 تا 1394 با رانت و زدوبند و فساد ارقام قابل‌توجهی تسهیلات از این بانک دریافت کرده و حالا این ارقام به بیش از 28 هزار میلیارد تومان رسیده است؛ تسهیلاتی که بررسی دریافت‌کنندگان آن نشان می‌دهد حدود 15 هزار میلیارد تومان آن توسط اشخاصی نظیر جهانبانی، حسین هدایتی، امامی، فروزان و ریخته‌گران دریافت شده که تنها بازگشت این تسهیلات می‌تواند از تبعات فاجعه‌ای بکاهد که در شبکه بانکی درحال رقم خوردن است؛ چراکه تسهیلات این بانک صرف ساخت پروژه‌هایی نظیر ایران‌مال (با تمام انتقادهای ساخت و عدم نقدشوندگی) نیز نشده و بانک سرمایه دارایی ثابتی نظیر آن ندارد. اما شاید خبر خوب این باشد که اخیرا بانک سرمایه در سامانه کدال اعلام کرده طی دوماه اخیر با حکم دادگاه، حدود 346 میلیارد تومان از اموال حسین هدایتی از ابربدهکاران بانک سرمایه به حساب بانک واریز شده است.

واضح است که ابعاد ناترازی عملیاتی تنها در اطلاعات سود و زیان خلاصه نمی‌شود و در سایر بخش‌ها نیز خود را نشان می‌دهد چنانکه زیان انباشته در بانک سرمایه در پایان سال 1401 به حدود 48 هزار و 500 میلیارد تومان می‌رسد و در مقایسه با سال مالی پیش از خود که 40 هزار و 415 میلیارد بوده با افزایش بیش از 8 هزار میلیارد تومانی (ناشی از افزوده شدن زیان خالص سال 1401) روبه‌روست. نکته جالب توجهی که می‌توان بدان اشاره داشت آن بوده که سرمایه این بانک که بیانگر آورده موسسان و سپر عملیات آن است طی سالیان اخیر 400 میلیارد تومان بوده که درکنار اندوخته قانونی 97 میلیارد تومانی، تنها حدود 500 میلیارد تومان معادل یک درصد زیان انباشته این بانک را پوشش می‌دهد و درواقع هیچ!

نسبت‌های مالی این بانک نیز نشان‌دهنده آن است که با توجه به سرمایه نظارتی منفی 48 هزار و 656 میلیارد تومانی، نسبت کفایت سرمایه بانک سرمایه در پایان سال 1401 به منفی 352 درصد کاهش یافته که در مقایسه با سال 1400 که منفی 312 درصد بوده نه‌تنها بهبود نیافته بلکه اثر منفی آن با افزایش 40 درصدی تعمیق شده است. لازم به ذکر است نسبت کفایت سرمایه استاندارد برای بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری براساس اعلام بانک مرکزی باید مثبت هشت درصد باشد حال آنکه این فاصله نجومی با استاندارد بانک مرکزی نشان از نادرستی مسیر طی‌شده و عدم جلوگیری توسط نهاد ناظر بر شبکه بانکی طی سالیان اخیر بر این بانک دارد و بانک مرکزی در دوره فعلی میراث‌دار عدم ایفای نقش پیشینیان خود در ساختمان میرداماد است.

برای خواندن متن کامل گزارش  اینجا را بخوانید.