علی فلاحی-زهرا طیبی، گروه سیاست:ما در عصری زندگی می‌کنیم که اهمیت چگونگی «روایت» رخدادها و فرآیندها و پدیده‌های گوناگون سیاسی و اجتماعی و... کمتر از خود این موارد نیست. شاید خود این اتفاقات باشند که تیتر یک روزنامه‌ها می‌شوند و در صدر اخبار جای بگیرند اما این روزها آنقدر سرعت تحولات مختلف بالاست که مدت کوتاهی لازم است تا این رخدادها آهسته آهسته از «خبر» به بخشی «تاریخ» تبدیل شوند. آنجاست که حجم زیاد اتفاقات و سرعت بالای تحولات چنان حجاب معاصرتی روی حوادث می‌کشند که حتی افرادی که روزی مخاطب آن اخبار بوده‌اند و آن حوادث را بدون واسطه لمس کرده و آن پدیده‌ها را زیسته‌اند برای یاد‌آوری کامل همه ابعاد ماجرا دست نیاز سوی روایت‌ها دراز می‌کنند. اینجاست که روایت، قدرت خود را به رخ می‌کشد و نشان می‌دهد که سلطه اخبار چقدر زودگذر است و این روایت‌ها هستند که مرجع تاریخی قرار می‌گیرند. اما به همان میزانی که تحولات و رخدادها متکثر و پیچیده شده‌اند راویان نیز با قدرت روزافزونی که آن را مرهون پیشرفت رسانه‌ها هستند رشد کرده‌اند. دیگر زمانی که «تاریخ را فاتحان می‌نوشتند» گذشته است. با گسترش بی‌وقفه رسانه‌های گوناگون در پلتفرم‌های مختلف، عصر انحصار روایت‌ها از حوادث و پدیده‌های مهم به اتمام رسیده است و اکنون راویان مختلف بسته به میزان توان رسانه‌ای خود هر یک در شکل‌گیری نهایی تاریخ نقش مخصوص به خود را ایفا می‌کنند. اما طبیعی است که این روایت‌ها قرار نیست یکسان باشند یا حتی فراتر از آن، متناقض یکدیگر نباشد. خصوصا وقتی که «روایت» با منافع سیاسی گره خورده باشد. این تکثر راویان و این تناقض‌ها خود منجر به شکل‌گیری عرصه نبرد نرم جدیدی شده است که از آن به‌عنوان جنگ روایت‌ها یاد می‌شود. روایت‌هایی که به نیابت از راویان و ذی‌نفعان‌شان برای تصرف هرچه بیشتر ذهن‌های مخاطبان و شنوندگان امروز و فردای تاریخ با یکدیگر درگیر می‌شوند. تاریخ شفاهی یکی از ابزارهای مهم و تعیین‌کننده در عرصه این درگیری‌ها است. در زمانی که روایت‌های متعدد گوناگون وجود دارند، تاریخ شفاهی ارتباط مستقیم با شاهدان دست اول و بدون واسطه وقایع و پدیده‌ها را به‌عنوان مزیت نسبی بسیار مهمی در اختیار دارد. در این میان خاطرات سیاستمداران از بالاترین میزان چنین امتیازی برخوردار هستند. اهمیت این خاطره‌نویسی‌ها با گذشت زمان بیشتر هم می‌شود؛ زیرا هرچه بیشتر از وقایع فاصله می‌گیریم اهمیت روایت‌ها و ارتباط مستقیم و نزدیک راویان با آنچه که موضوع تاریخ است افزایش می‌یابد. مخاطبان سال‌های دور تاریخ حتما ترجیح می‌دهند که روایت جهان امروز ما را از زبان کسانی بشنوند که خود بازیگران اصلی امروز صحنه سیاست جهانند، نه افراد صرفا ناظری بیرونی که در این عصر زندگی می‌کند. این خاطرات برای معاصران نیز نکات جدید و ناگفته زیادی دارد، چه رسد به مخاطبانی که سال‌های دور می‌خواهند از تاریخ امروز ما بشنوند...ادامه مطلب