تاریخ : Sat 15 Jul 2023 - 08:57
کد خبر : 81609
سرویس خبری : نقد روز

برگ‌های توافق خوب ریخت

۸ سال پس از برجام، درختی که میوه نداد

برگ‌های توافق خوب ریخت

از روز 23 تیر ماه سال 94 که ظریف بیانیه مشترک ایران و 1+5 را قرائت کرد و مشخصا از به نتیجه رسیدن توافقی‌ تحت عنوان برجام خبر داد، تا امروز‌ اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک، پیچ و خم‌های زیادی به خود دیده است.

«امروز یک روز تاریخی است. برای ما افتخار بزرگی است که اعلام کنیم به یک توافق در موضوع برنامه هسته‌ای ایران دست یافته‌ایم.» از روز 23 تیر ماه سال 94 که ظریف بیانیه مشترک ایران و 1+5 را قرائت کرد و مشخصا از به نتیجه رسیدن توافقی‌ تحت عنوان برجام خبر داد، تا امروز‌ اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک، پیچ و خم‌های زیادی به خود دیده است. علی‌رغم اینکه ایران تمام تعهدات خود در برجام را اجرایی کرده بود، آمریکا در سال 1397 با فرمان دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا زیر میز توافق زد و از آن خارج شد و تحریم‌های ثانویه آمریکا بعد از خروج این کشور از برجام دوباره بازگشتند. اروپایی‌ها نیز اگرچه ظاهرا از برجام حمایت می‌کردند اما در عمل حاضر نبودند، تحریم‌های آمریکا را دور بزنند. بعد از این اقدام آمریکا و اعمال فشارهای گسترده ناشی از تحریم بر ایران، شورای عالی امنیت ملی، برای کاهش تعهدات فرابرجامی ایران، به صورت گام به گام تصمیماتی را اتخاذ کرد. آمریکایی‌ها در اوایل سال 1400 مجدد گفت‌وگوها برای بازگشت به برجام را آغاز کردند. ایران البته این بار همه توان و تمرکزش را روی حصول توافق با غرب متمرکز نکرد و تیم دیپلماسی جدید، از همان ابتدای کار سیاست گسترش روابط با نقاط مختلف جهان از جمله کشورهای همسایه را در دستور کار قرار داد. این امر ضمن جلوگیری از قرار گرفتن ایران در موضع ضعف، جایگاه ایران در منطقه را نیز بهبود بخشید. آغاز گفت‌وگوها از سال 1400 تاکنون بالا و پایین‌های زیادی به همراه داشته است. ایران و آمریکا اگرچه در تابستان سال 1401 تا آستانه به نتیجه رسیدن یک توافق رفتند اما غربی‌ها با محاسبات غلط، همزمان با آغاز ناآرامی خیابان‌های ایران 1401 زیر میز توافق زدند. رد و بدل کردن پیام‌ها با واسطه و تمایل برای ادامه مذاکرات بعد از گذر از ناآرامی‌ها دوباره شروع شد و تا امروز اگرچه گمانه‌زنی‌هایی‌ درباره به نتیجه رسیدن یک توافق مطرح می‌شود اما برخی از کارشناسان معتقدند‌ غربی‌ها حاضر به پذیرش برجام نیستند و از یک توافق موقت صحبت به میان می‌آورند. بعد از گذشت 8 سال از امضای توافق برجام، به بهانه سالروز امضای این توافق، مروری خواهیم داشت بر آنچه از امضای این توافق تا امروز رخ داده است و مسیری که پیش‌روی ایران قرار دارد.

متن کامل را اینجا بخوانید.