عاطفه جعفری-کیانا تصدیق مقدم، خبرنگار:خلاصه نشست درباره وی او دی ها در تالار دکتر شریعتی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران:
مهدی منتظرقائم، عضو هیات‌علمی دانشکده علوم‌اجتماعی دانشگاه تهران:
* ما درباره تلویزیون و VOD حرف نمی‌زنیم. ما درباره انواع درونی تلویزیون حرف می‌زنیم، بنابراین این نیست که ما یک تلویزیون داریم یا مثلا یک VOD داریم که سامانه ویدئوی درخواستی است.
* موقعی که وارد ادبیات می‌شویم باید دقت کنیم فریب صنعت را در حوزه مطالعات ارتباطی نخوریم.
* اگر تلویزیون را رسانه صوتی و تصویری حساب کنیم، در گذشته یعنی قبل از ظهور عصر دیجیتال، تکنولوژی‌های صوتی و تصویری یا محتوای صوتی و تصویری در مکانیسم یا بسترهای غیر از تلویزیون دچار تکثر شده بود
* به‌صورت تاریخی تنها رقیب یا تنها همکاری که می‌توانید برای تلویزیون پیدا کنید سینماست
* در شرایط انفجار تکنولوژی‌های دیجیتال، ما یک نظام سازمان صداوسیما داریم که در یک وضعیت رابطه یک‌سویه است و جامعه هم به‌لحاظ فرهنگ مشارکتی و دوسویه صوتی و تصویری نقصان دارد
* اگر این آمادگی را داشته باشیم که در شرایط تکثر و تنوع، امکان رقابت‌پذیری خود را حفظ کنیم بحران‌ها هم جدی نخواهند شد
* آیا هنرپیشه‌ای که الان در شبکه نمایش خانگی سریال بازی می‌کند، حق دارد در سریال تلویزیونی بازی کند یا خیر؟ اینها سوالاتی است که منافع ملی و فرهنگی باید پاسخ دهند.
* شما نگاه کنید که فضای VODها قرار است در حوزه ارشاد با آن استانداردهای بازتر و غیرجمعی‌تر مدیریت شود یا ذیل صداوسیما که استانداردهای بسته‌تر و ایدئولوژیک‌تری دارد
* این VODها هنوز نمی‌دانند رسالت تاریخی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی‌شان چیست و غیر از عرضه‌کنندگی اگر بخواهد وارد میدان تولید شود، غیر از بحران و آشفتگی کاری نمی‌تواند بکند.
* نمی‌خواهم اسم سریال را ببرم اما یکی دو سریال تاریخی که توسط شبکه‌های خانگی تولید شدند، نوک کوه یخی این بحران در تولید محتوا را نشان می‌دهد.
سیدجمال‌الدین اکبرزاده‌جهرمی، عضو هیات‌علمی دانشکده ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی:
*مشکلی که صداوسیما در ایران با آن مواجه است، در آمریکا هم برودکست‌ها و رادیو و تلویزیون با آن مواجه هستند اما فرق در این است که در ایران مشکل مضاعفی داریم چون منطق سیاستگذاری در ایران مبتنی‌بر منطقی است که دخالت دولت به معنای استیت (state) حداکثری است
* ما کنترل ماهواره‌ها را داریم، ما کنترل اینترنت را داریم و نزاعی که الان شکل گرفته بر سر چیست؟ بر سر کنترل پلتفرم است.
* چیزی که هسته اصلی این نظام را می‌سازد این است که با دولتی روبه‌رو هستیم که معتقد به دخالت حداکثری در حوزه فرهنگ است و از آن طرف منطقی که بر رسانه‌های جدید حاکم است، تاب این مهندسی را ندارد
*بحثی که الان وجود دارد این است که چرا تلویزیون برای تلوبیون پول هزینه می‌کند. چرا رقیب برای نماوا و فیلیمو درست شده است؟ چرا تلویزیون هزینه‌های عمومی و مربوط به همه را صرف رقابت با بخش خصوصی می‌کند؟ این مساله جدی است
* باید بین نهادهای مقررات‌گذار و نهادهای سیاستگذار تفکیک قائل شد
* در ایران، صداوسیما را داریم که نهادی رگولاتور، خودش تولیدکننده و بازیگر اصلی است. این نقدی است که مطرح می‌شود که چطور در اکوسیستم نمایش خانگی، خود صداوسیما به‌عنوان بازیگر اصلی، نقش رگولاتور را هم بازی می‌کند.
* مقاومتی که فیلیمو در مقابل ساترا انجام می‌دهد، با این شکل از نافرمانی آیا می‌تواند بدون پشتیبانی از داخل حاکمیت باشد.
علی سرتیپی، مدیرعامل موسسه فیلمیران و پلتفرم فیلم‌نت:
* چون یکی از VODها که فیلیمو است، اینجا نیستند و در قضیه تنظیم‌گری و فضای ساترا خیلی رادیکالند، سعی می‌کنم سمتی بروم که بتوانیم این فضا را متعادل کنیم.
* این در ذات نظام جمهوری اسلامی به دلیل و شرایط خاص خودش است که در مسائل فرهنگی حساس است
* در قضیه پلتفرم هم قطعا این را قبول دارم که باید ممیزی شود و درست است. منتهی بحث اصلی این است که شیوه ممیزی چطور است؟
*ساترا یعنی صداوسیما و صداوسیما در شرایطی که هزاران نیرو و متخصص دارد و میلیاردها میلیارد سرمایه‌گذار دارد، سال‌های سال است که کار می‌کند، حالا رقیبش در پلتفرمی با 60-50 نفر یک سریال می‌سازد که تمام فضای جامعه را می‌گیرد
* اینکه ناظر ما و کسی که نظارت‌کننده مجموعه است خودش رقیب ماست برای ما مساله است
* در اکران «پوست شیر» کمترین مشکلات ممیزی را با مجموعه ساترا داشتیم. منتها نگران این هستیم که با عوض شدن دو آدم و با سفت شدن پایگاه‌هایی که وجود دارد، این رویه متغیر شود.
* برای کاری مثل پوست شیر واقعا 16 ماه فقط فیلمبرداری کردیم. یک سال فیلمنامه نوشتیم. یک پروسه دو سال و نیمه بود
* یک سال و نیم پیش حال خیلی بدی داشتیم و من به این نتیجه رسیده بودم که ساترا ایستاده تا ما را تعطیل کند، یعنی ساترا ایستاده تا بگوید آنقدر فشار وارد می‌کنیم تا فیلمنامه‌های شما رد شود و خداحافظی کنید؛ 500-200 میلیارد آوردید و اشتباه کردید و خداحافظی کنید.
* خوشبختانه در شرایط فعلی نظام به این نتیجه رسیده که ما می‌خواهیم پلتفرم داشته باشیم، پلتفرم باید باشد.
*7 یا 8 سال پیش تمام خانواده‌ها فیلم‌های ترکی را نگاه می‌کردند، الان حضور همین پلتفرم‌ها باعث شده تعداد زیادی از مردم ما سریال‌های ایرانی را نگاه کنند. در کنار ضعفی که صداوسیما دارد.
* اگر در سال 10 سریال می‌سازیم و در هر سریالی با 70-60 نفر طرف هستیم، باید همیشه بدن ما بلرزد که نکند کسی حرفی بزند و کار روی هوا برود
* آقایی که با ما قرارداد این‌چنینی بسته و یک‌دفعه به اسپانیا می‌رود، چه کار می‌توانیم کنیم؟
* صداوسیما می‌تواند کار مهران مدیری را کنار بگذارد و بگوید من از او شکایت می‌کنم و پول می‌گیرد. ولی ما به‌عنوان بخش خصوصی، کاری که تلاش می‌کنیم روی آنتن بیاید، 150-100 میلیارد هزینه کردیم و تمام ادامه و روند پلتفرم شما بستگی به این کارها دارد.
* یکی از خانم‌ها در یکی از سریال‌ها تعهد داد، نامه نوشت، بعد گفت می‌خواهید با من چه کار کنید؟ ببرید اعدامم کنید! من این‌طوری هستم. گفتیم سه ماه پیش این را امضا کردید، گفت من همین هستم.
*درکنار سریال‌های ایرانی که پخش می‌کنیم، بهترین سریال‌های روز دنیا را دوبله یا زیرنویس می‌کنیم و در پلتفرم قرار می‌دهیم و بعضی از آنها بدون هیچ سانسوری است ولی اگر سریال ایرانی یک‌میلیون ویو بخورد، سریال خارجی 15 هزار ویو می‌خورد.
* با عطاران سر فیلم «ورود آقایان ممنوع» رفته بودیم که من تهیه‌کننده آن بودم، در انگلیس آنقدر مردم لطف می‌کردند و ما و ایران را می‌شناختند که عطاران می‌گفت در اینجا از تهران بیشتر مرا می‌شناسند
* صداوسیما به‌لحاظ تولید محتوا فشل است و آن چیزی که باید الان داشته باشد ندارد. دوست داریم یک صداوسیمای قوی داشته باشیم ولی متاسفانه این‌طور نیست.
آیدا مصباحی، تهیه‌کننده و مدیر تولید پلتفرم نماوا:
* در مرحله پیش‌تولید و فیلمنامه من یادگاری از نظراتی که دوستان درباره فیلمنامه‌هایی که ما در نماوا داشتیم دارم. واقعا ایرادها عجیب و غریب بود. فکر می‌کنم اگر الان این را به دوستان ساترا بدهم تا بخوانند گردن نمی‌گیرند.
* اما ایراد اصلی که هنوز به ساترا وارد می‌دانم، این است که خیلی تحت‌تاثیر جریان‌های توییتر و جریان‌های رسانه‌ای است
* ما رقیب خود را شبکه‌های ماهواره‌ای می‌دانیم، نه صداوسیما!
*نماوا آمد تا در صنعت سینما سرمایه‌گذاری کند. «جنگ جهانی سوم» را ساخت. تا امروز یک نفر از ساترا به ما زنگ نزده که بگوید این سریال‌ها را که رسما 50 دقیقه بعدش در ماهواره پخش می‌شود، پیگیری کنیم و ببینیم دلیلش چیست
* نتفلیکس چهار فیلم داشت. نماوا یک فیلم داشت و ما دو جایزه ونیز را دریافت کردیم و نتفیلیکس جایزه‌ای نگرفت
* اختلاف وجود داشت. در 3 محتوا با فیلیمو مشکل داشتیم.
حامد معینی، معاون تدوین مقررات و امور حقوقی ساترا:
* درمورد اینکه بحث تعارض منافع مطرح می‌شد و اینکه رقابت را بخواهم توضیح دهم، صداوسیما تولید مختص فضای مجازی ندارد.
* فعالیتی که تلوبیون پیگیری می‌کند امتداد پخش برودکست در بستر فضای مجازی است.
* بودجه هنگفتی صرف رقابت با بخش خصوصی نمی‌شود
* به موجب مصوبه شورای نگهبان، قانون اساسی، سیاست‌های ابلاغ‌شده به شورای عالی فضای مجازی، قانون بودجه و قانون حمایت از جمعیت و خانواده، اسم ساترا را داریم و علی‌القاعده بین امسال که اسم ساترا در بودجه نیست با سال گذشته که اسم ساترا در بودجه بوده از نظر حقوقی حداقل نمی‌توان فرقی قائل شد.
* مثل این است که بگوییم در اتحادیه مرغداران کسی که رئیس اتحادیه می‌شود نباید مرغداری داشته باشد
* آن چیزی که در حوزه فضای مجازی از تلویزیون می‌بینید تداوم فعالیت‌های تلویزیون در برودکست است. اصل بر رقابت با VODها نیست
* خانم مصباحی شما و آقای شانه‌ساززاده وقتی در دادگاه به مشکل برخورد می‌کنید با ما تماس می‌گیرید و کمک حقوقی می‌خواهید
* تا قبل از یک سال گذشته آثار و محتوایی که تولید می‌شد در اختیار یک‌سری کارگزار بخش خصوصی بود که عمدتا فعال این حوزه بودند و دوستان حتی هزینه پرداخت می‌کردند تا بازبینی آثار انجام شود
* اینکه از خط قرمزها عدول کردیم را نمی‌پذیرم ولی اینکه شیوه اجرای خط قرمزها تغییر کرده درست است
*خط قرمزهایی که تعریف شده را مناسب نمی‌دانم و از الزامات قانونی استفاده می‌کنم، تا کسی خط قرمزی فراتر از قانون مشخص نکند.
* وقتی ازدواج سابق نماوا و فیلیمو 10 قرارداد با 10 کارگردان و 10 تهیه‌کننده برتر می‌بندد، طبیعی است، چون منفعت اقتصادی دارد.
محمدمهدی مومنی‌ها، مدیرکل توسعه شبکه تنظیم‌گران اجتماعی ساترا:
* ما هم در مجموعه ساترا، غیر از دو، سه پلتفرم اصلی که همه با آن آشنا هستند 388 پلتفرم دیگر هم داریم.
* نگاه حاکم این است که کمترین حذفیات را داشته باشد و بیشتر آن هم در بعد قبل از تولید صورت بگیرد.
* ساترا در دوره مدیریت جدید نگاه حمایتی دارد و قاعدتا به‌دنبال این است که چالش‌ها، مشکلات و دغدغه‌هایی که مسئولان پلتفرم‌ها دارند به حداقل برسد و بتوانیم تعاملی خوب و سازنده داشته باشیم.
متن کامل را اینجا بخوانید.