زهرا رمضانی، خبرنگار: هرسال همین موقع که می‌شود، دانشجویان جهادی کوله‌پشتی‌شان را آماده می‌کنند تا برخلاف دیگران نوروزشان را در مناطقی بگذرانند که تصور یک‌ساعت حضور در آنجا هم برای خیلی‌ها سخت است. مناطق محرومی که در آن گاهی حتی خبر از برق و آب لوله‌کشی هم نیست؛ چه برسد به اینترنت که این روزها گویی نفس‌مان به آن بند است. اردوهای جهادی درکنار همه سختی‌هایی که برای دانشجویان حاضر در آن دارد، اما اسکان دوهفته‌ای درکنار مردمی که سبک زندگی متفاوت و حتی خاص به‌خودشان را به‌دلیل محرومیت‌های منطقه‌شان دارند، مسیر زندگی برخی دانشجویان را تغییر می‌دهد. جهادی‌هایی که برایشان فرقی نمی‌کند، قرار است در بهترین فصل سال، در گرم‌ترین منطقه کشور باشند یا در استان‌های سردسیر به فعالیت عمرانی بپردازند، بلکه تنها هدف‌شان رفع محرومیت‌های منطقه هرچند اندک است. سال گذشته بود که اولین دوره طرح «عهد خدمت» بعد از فروکش کردن کرونا ازسوی سازمان بسیج دانشجویی اجرا شد تا اعزام دانشجویان جهادی سروسامان جدی بگیرد؛ طرحی که دلیل شکل‌گیری قرارگاه مرکزی به همین نام شد و حالا قرار است برای دومین سال هم دانشجویان جهادی را به مناطق مدنظر بفرستد. اردوهای جهادی امسال یک تفاوت اساسی هم با سال‌های قبل دارد و آن هم تقارن این ایام با ماه مبارک رمضان است؛ اتفاقی که باعث شد برنامه‌ریزی‌ها برای اعزام‌ها به دو برهه نوروز و ماه مبارک رمضان تقسیم شوند تا از این طریق شرایط برای پای کار ماندن دانشجویان تا پایان ماه مبارک رمضان فراهم شود. در این میان سازمان بسیج دانشجویی را باید متولی اصلی برپایی چنین اردوهایی در کشور دانست؛ هرچند درکنار این سازمان، تشکل دانشجویی مانند اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان هم بنا دارد به مناسبت ماه مبارک رمضان، سهمی در رفع دغدغه‌های مردم داشته باشد. در این گزارش سراغ مسئولان این سازمان و اتحادیه رفتیم تا برایمان از فعالیت‌هایشان در نوروز و ماه مبارک سال آینده بگویند.
خدمت‌رسانی 600 گروه جهادی در نوروز
رضا غلامزاده، معاون عملیات جهادی سازمان بسیج دانشجویی با بیان اینکه امسال برای دومین‌بار، طرح عهد خدمت را برای نوروز اجرایی خواهیم کرد، گفت: «بر این اساس هماهنگی، سازماندهی و اعزام 15 هزار دانشجو را برای خدمت‌رسانی در مناطق دورافتاده و کم‌برخوردار خواهیم داشت. در کل کشور قرارگاه‌های متمرکز استانی را خواهیم داشت و درکنار آن، دانشگاه‌های مهم استانی هم خودشان را به‌صورت مجزا از قرارگاه‌ها، اقدام به اعزام گروه‌های جهادی خواهند کرد. درحال‌حاضر گروه جهادی دانشگاه شهید چمران اهواز به‌صورت مستقل به خرمشهر آمده‌اند و جهادی‌های دانشگاه‌هایی تهران و امام صادق(ع) نیز در هویزه مستقر شده‌اند.»
او ادامه داد: «اعزام 15 هزار دانشجو که در قالب 500 تا 600 گروه جهادی ساماندهی شده‌اند، از 17 اسفندماه تا 3 فروردین‌ماه به مناطق کم‌برخوردار روستایی اعزام خواهند شد. البته این گروه‌ها درتمام استان‌های کشور حضور خواهند داشت اما نمی‌توان به‌طور دقیق آماری از روستاهایی که این گروه‌ها در آنها مستقر می‌شوند، ارائه کرد. این گروه‌ها غیر از فعالیت در حوزه‌های بهداشت و درمان، در حوزه‌های عمرانی و فرهنگی نیز اقدام فعال خواهند بود. طبیعتا عمده کارهای مربوط به حوزه فرهنگی ازسوی دانشجویان دختر و کارهای عمرانی ازسوی دانشجویان پسر انجام خواهد شد.»
معاون عملیات جهادی سازمان بسیج دانشجویی به وضعیت فعالیت قرارگاهی اشاره و تصریح کرد: «درحال‌حاضر یک قرارگاه مرکزی داریم و درکنار آن هر استان یک قرارگاه عهد خدمت دارد و با توجه به وضعیت دانشگاه‌ها، برخی اقدامات نیز به‌صورت مستقل انجام می‌شود. به‌طور مثال دانشگاه‌های دولتی در حوزه فعالیت‌های جهادی قوی‌تر عمل می‌کنند، به همین دلیل آنها به‌صورت مستقل عمل می‌کنند و درمقابل قرارگاه‌های استانی هم کار ساماندهی گروه‌های جهادی تازه‌تاسیس و... را دنبال می‌کنند.»
شرکت 27 هزار دانشجو در اردوهای جهادی نوروز و ماه مبارک رمضان
غلامزاده با تاکید بر اینکه هر گروه جهادی در بازه زمانی 5 تا 7 روز در منطقه موردنظر مستقر می‌شود، بیان داشت: «قرارگاه مرکزی دو کارویژه را برای خود تعریف کرده که یکی از آنها اعزام دانشجویان جهادی استان‌های همجوار به خوی است و به همین دلیل دانشجویان جهادی زنجان، آذربایجان غربی و شرقی در این منطقه فعالیت خواهند داشت. کار ویژه دیگر هم همان پویش «به بلندای نخل» است که براساس آن دانشجویان حاضر در راهیان نور به یاد 4 هزار شهید دانشجو و طلبه، اقدام به کاشت این نهال خواهند کرد، البته این دو کار ویژه تا 3 فروردین ماه سال آینده ادامه خواهد داشت.»
معاون عملیات جهادی سازمان بسیج دانشجویی گفت: «از میان 15 هزار دانشجوی جهادی که قرار است در نوروز امسال به اردوهای جهادی بروند، بین 50 تا 60 درصدشان را دانشجویان دختر تشکیل می‌دهند و امسال استقبال ویژه دانشجویان دختر را داشته‌ایم، اما با توجه به اینکه طبیعتا در هر اردویی فعالیت عمرانی را هم خواهیم داشت، این‌طور نیست که بگوییم اردویی را خواهیم داشت که در آن تنها تیم دانشجویان دختر حضور داشته باشد. نکته دیگر اینکه در مجموع 27 هزار دانشجو را در اردوهای جهادی مربوط به ایام نوروز و ایام ماه مبارک رمضان خواهیم داشت.»
او اظهار داشت: «امسال به دلیل برخی مسائل مانند شدت گرفتن کرونا، برخی خانواده‌ها نگرانی‌هایی بابت حضور طولانی‌مدت دانشجویان در اردوهای جهادی داشتند، اما درنهایت شاهد استقبال خوبی از دومین دوره عهد خدمت هستیم و بعد از فراخوان‌هایی که در دانشگاه‌ها برای ثبت‌نام صورت می‌گرفت، شاهد اقبال بالای دانشجویان به‌ویژه خواهران بودیم و این روزها در بازه اصلی اعزام دانشجویان هستیم و از 22 اسفند تا اول فروردین اصلی‌ترین فعالیت جهادی‌ها را خواهیم داشت.»
اردوهای جهادی ماه مبارک رمضان در حاشیه‌شهرها با محوریت دانش‌آموزان دنبال می‌شود
معاون عملیات جهادی سازمان بسیج دانشجویی با اشاره به فعالیت گروه‌های جهادی به مناسبت ماه رمضان 1402 بیان داشت: «جمعیت امام حسن(ع) به همین مناسبت فعالیت حاشیه‌شهر را دنبال می‌کند و برآورد شده تا نزدیک 12 هزار دانشجو در مدت زمانی کمتر یعنی یک تا 3 روزه اردوهای جهادی حاشیه‌شهر را برگزار کنند. البته محوریت این فعالیت‌ها را مدارس و کار دانش‌آموزی قرار داده‌ایم و گروه‌های جهادی دانشجویی در یک محله، یک مدرسه را انتخاب می‌کنند تا با همکاری دانش‌آموزان آنجا 3 گام را دنبال کنند.» غلامزاده در توضیح بیشتر این مساله گفت: «اولین هدف جهادی‌ها در نیمه اول ماه مبارک رمضان آن است که به دانش‌آموزان مدارس مدنظر در مرمت، نقاشی و... مدرسه کمک کنند. اقدام دوم که در نیمه ماه انجام خواهد شد هم با توجه به ایام شادی، برنامه‌های محتوایی و جشن و شادی خواهیم داشت و در لیالی‌القدر تا عید فطر نیز دانشجویان با همراهی دانش‌آموزان اقدام به برپایی سفره‌های افطار، برگزاری مراسم‌های احیا و... خواهند کرد.» او گفت: «محلات حاشیه‌ای شهرها هم درحقیقت همان محلات پایلوت گروه‌های جهادی است که درطول سال اردوهای جهادی مختلفی را در آنها برگزار می‌کنند، البته گروه‌هایی که از توان بیشتری برخوردارند، در بیشتر از یک محله حضور پیدا می‌کنند و بیش 400 تا 500 محله شهری را گروه‌های جهادی در ماه مبارک رمضان خدمت‌رسانی خواهند کرد. البته این میزان در استان‌های مختلف متفاوت خواهد بود، به‌طور مثال در پویش «لبخند ایران» که در بازه زمانی 22 مهر تا 16 آذر برگزار شد، تقریبا 350 تا 400 محله حاشیه هر شهر خدمت‌رسانی را داشتیم و این میزان در استان‌های مختلف متفاوت بود و در فارس، خراسان رضوی، کرمان و تهران بیشترین درگیری را برای ارائه خدمت داشتیم.»
اعزام 80 درصد تیم‌های جهادی پزشکی انجام شده است
معاون عملیات جهادی سازمان بسیج دانشجویی تصریح کرد: «در ماه مبارک رمضان بحث استقرار گروه‌های جهادی مانند نوروز مطرح نیست و شاید آخر هفته‌ها تراکم را داشته باشیم. البته در بسیاری از محلات، کارها به‌صورت روزانه انجام می‌شود و نیازی به اسکان دانشجویان نیست، تفاوت اردوهای ماه مبارک رمضان با نوروز این است که علی‌رغم افزایش تناوب در آن، اما مدت زمان و تعداد نفرات دانشجویان درگیر در آن کمتر خواهد بود.»
غلامزاده با اشاره به جمع‌آوری کمک‌های مردمی افزود: «ما دو ظرفیت را برای این منظور درنظر گرفته‌ایم؛ اول بستر نهادهای مشارکت‌کننده و حاکمیتی است که گروه‌های جهادی از جانب آنها کمک‌هزینه‌هایی را دریافت می‌کنند. در حوزه مردمی هم سامانه «همه با هم» را که از گذشته داشتیم، امروز برای این مهم استفاده خواهد شد، البته بحث به‌روزرسانی این سامانه را خواهیم داشت تا از این طریق ظرفیت خیرین را خواهیم داشت، همچنین نباید فراموش کرد که هر گروه و حتی هر دانشگاه، جداگانه ظرفیت خیرین را دارد که طبیعتا از آنها هم بهره خواهیم گرفت.»
او درباره حضور تیم‌های جهادی پزشکی در این اردوها گفت: «امروز 70 دانشگاه علوم پزشکی در کل کشور داریم که بیش از 70 تا 80 درصد گروه‌های پزشکی‌مان در همین بازه اعزام شده‌اند و تقریبا شامل حال همه استان‌ها می‌شود. همچنین قرارگاه‌های مرکزی هر استان‌مان نیز یکی از کارویژه‌های خود را ارائه خدمات پزشکی عمومی و تخصصی را دنبال می‌کنند. تا از این طریق شاهد ارائه خدمات پزشکی را هم در استان‌ها داشته باشیم.»