21 ژانویه (اول بهمن) «راسموس پالودان» سیاستمدار و وکیل دانمارکی – سوئدی کتاب آسمانی قرآن را در مقابل سفارت ترکیه در استکهلم، پایتخت سوئد، آتش زد. این اقدام واکنش‌های جدی در جهان اسلام به دنبال داشت اما مرکز این تنش‌ها همچنان ترکیه باقی ماند. پیش از این اتفاق، کردهای مهاجر در سوئد، آدمکی از رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه را به دار آویخته بودند تا روابط آنکارا و استکهلم که از نظر سیاسی در وضعیت مناسبی نبود، ملتهب شود. ریشه این اختلاف هم به مساله عضویت سوئد در ناتو بازمی‌گردد. اردوغان به دلیل نیاز فنلاند و سوئد به موافقت ترکیه برای عضویت در ناتو، ابزار مهمی علیه آنها یافته و می‌گوید آنها باید حمایت‌شان از کردهای تجزیه‌طلب را متوقف کنند تا بتوانند عضو این سازمان نظامی شوند. 
با اقدام ضداسلامی روی داده در سوئد، کشورهای غربی مدعی هستند احتمال بروز تهدیداتی علیه منافع آنها به‌ویژه در ترکیه وجود دارد. از همین‌رو 9 کشور غربی به اتباع خود در ترکیه هشدار داده و 7 کشور اروپایی از میان آنها، کنسولگری خود در استانبول را تعطیل کردند. آمریکا با وجود صدور هشدار به اتباعش از بستن کنسولگری خودداری کرد اما اروپایی‌ها به رهبری آلمان، انگلیس و هلند کنسولگری‌های خود را به صورت موقت تعطیل کرده‌اند. در مقابل، ترکیه سفرای 9 کشور غربی دخیل در این ماجرا را احضار کرده است. 

  نقطه اوج ماجرا
«سلیمان سویلو» وزیر کشور ترکیه، روز جمعه، در اقدامی که اوج تنش‌های دیپلماتیک اخیر با غرب به حساب می‌آید با حمله لفظی به آمریکا از این کشور خواست تا دست از مداخله در امور این کشور بردارد. او در اشاره‌ای مستقیم به «جفری فلیک» سفیر آمریکا در آنکارا گفت: «او سفرای دیگر را جمع می‌کند و تلاش می‌کند به آنها مشاوره بدهد. آنها در اروپا همین کار را می‌کنند، سفارت آمریکا (سفارتخانه‌های آمریکا در اروپا)، اروپا را اداره می‌کند.» سویلو ادامه داد: «هر سفیر آمریکایی با خود می‌گوید که چطور می‌تواند به ترکیه آسیب برساند. این یکی از بزرگ‌ترین بدبختی‌های ترکیه در سال‌های گذشته بوده است. آنها به این فکر می‌کنند که چه طرح‌هایی در ترکیه می‌توانند انجام بدهند، اما یک نفر بازی آنها را خراب کرد و آن [رئیس‌جمهور] رجب طیب اردوغان بود. من در اینجا به سفیر آمریکا می‌گویم که می‌دانم به کدام روزنامه‌نگارها مأموریت داده است. دست‌های کثیف خودت را از ترکیه بکش. من خوب می‌دانم که چه اقداماتی انجام داده‌اید و چگونه می‌خواهید ترکیه را به آشوب بکشید.» وزیر کشور ترکیه دلیل اصلی این اقدامات را ضربه به گردشگری ترکیه می‌داند. او می‌گوید غرب تلاش دارد با جنگ روانی آسیب‌هایی را به صنعت گردشگری رو به رشد ترکیه وارد سازد. دولت ترکیه در سال ۲۰۲۲ موفق شد 46 میلیارد دلار درآمد از 51 میلیون گردشگر وارد شده به این کشور کسب کند و قصد دارد در سال جاری این تعداد را به 60 میلیون برساند. 

  سابقه تنش‌های اقتصادی و دیپلماتیک 
روابط آمریکا با ترکیه دارای چند نقطه تنش بزرگ است. نخستین مساله به رابطه ترکیه با روسیه باز می‌گردد که باعث شده این کشور سامانه‌های پدافند هوایی اس-400 را از مسکو خریداری کند. با این قرارداد واشنگتن از تحویل جنگنده‌های نسل پنجم اف-35 به آنکارا خودداری کرد. این منازعه به میزانی عمق یافته که آمریکا حتی مانع فروش 40 جنگنده جدید اف-16 و ارتقای ده‌ها فروند اف-16 موجود ترکیه شده است. 
موضوع دیگر کودتای سال 2016 علیه اردوغان است که به‌طور ویژه‌ای دولت دموکرات باراک اوباما در آن دست داشت. با وجود شکست کودتای نظامی اما جو بایدن اعلام کرده باید از طریق صندوق‌های رای اردوغان را برکنار کرد؛ مساله‌ای که نشان می‌دهد کودتا وارد فاز سیاسی شده است. تلاش برای تقویت کودتای سیاسی در سال 2021 به یک بحران دیپلماتیک منجر شد. در آن برهه سفرای ده کشور غربی به رهبری آمریکا، انگلیس، آلمان و فرانسه در ترکیه با صدور بیانیه‌ای مشترک از دولت آنکار درخواست کردند هرچه سریع‌تر «عثمان کاوالا» را که آنان بی‌گناه و زندانی سیاسی معرفی می‌کردند، از زندان آزاد سازد. کاوالا در سال 2013 به دلیل نقش در اعتراضات «پارک گزی» دستگیر شده و برای بار دوم به دلیل نقش در کودتای 2016 بازداشت و زندانی شد. اردوغان پس از صدور این بیانیه به وزارت خارجه دستور اخراج 10 سفیر مزبور را صادر کرد اما آنها بلافاصله در عقب‌نشینی آشکاری اعلام کردند به عدم دخالت در امور سیاسی کشور میزبان پایبندند. با وجود رخ دادن چنین تنش‌هایی در دولت دموکرات‌ها، روابط ترکیه با دولت جمهوری‌خواهان نیز چندان مطلوب نبود. با این‌حال ترامپ به‌جز در مساله‌ای مربوط به یکی از اتباع آمریکایی، تا میزان زیادی با اردوغان همراهی نشان داد.  
اوج تنش میان ترامپ و اردوغان در روز 10 اوت 2018 اتفاق افتاد. در این روز ترامپ در حساب توییتری خود اعلام کرد حکمی را امضا کرده که بر واردات فولاد و آلومینیوم از ترکیه تعرفه وضع می‌کند. او در ادامه نوشته بود: «لیر ترکیه در حال سقوط در برابر دلار بسیار قدرتمند ما است... روابط ما با ترکیه هم‌اکنون وضعیت خوبی ندارد.» به دنبال این تنش 20 درصد از ارزش لیر در یک روز کاسته شد.  
دلیل صدور این حکم توسط ترامپ، بازداشت خانگی «اندرو برانسون» کشیش پروتستان آمریکایی در ترکیه به جرم دخالت در کودتای 2016 بود. دولت ترامپ ابتدا تلاش کرد با تهدید ترکیه به تحریم زمینه آزادی وی را فراهم سازد اما با ناکامی فشارها، دست به اقدامات عملی زد. این اقدام بلافاصله اثر خود را نشان داده و در 12 اکتبر همان سال (20 مهر 1397) دادگاه ترکیه حکم به آزادی برانسون داد. 

  دلیل التهابات کنونی
تنش‌های جدید میان آمریکا و ترکیه به‌طور ویژه‌ای به مساله عضویت سوئد و فنلاند در ناتو، انتخابات پیش روی ریاست‌جمهوری ترکیه و تلاش آنکارا برای عادی‌سازی روابط با دمشق باز می‌گردد. جفری فلیک، سفیر آمریکا در هفته‌های اخیر تاکید کرده بود «آمریکا با برقراری ارتباط و عادی‌سازی روابط با رژیم سوریه مخالف است.»