زهرا رمضانی، خبرنگار:اسم فعالیت‌های جهادی و حضور در مناطقی که حتی نام برخی از آنها به گوش‌مان هم نخورده با عبدالله والی و منطقه بشاگرد گره خورده است، فردی که 3 دهه پیش با حضور در این منطقه کاری کرد که دیگر رفع محرومیت در حد حرف باقی نماند. به عبارت دقیق‌تر فعالیت‌های جهادی دانشجویی را باید جزء کارهایی دانست که هیچ اتفاقی نمی‌تواند آن را برای همیشه متوقف کند. شاید در بازه‌ای مانند همه‌گیری کرونا، دیگر خبری از اعزام‌های دانشجویان به مناطق محروم برای انجام کارهای عمرانی و درمانی نباشد، اما این به معنای آن بود که جهادی‌ها از مناطق محروم به بیمارستان‌ها رفته یا در کارگاه‌ها در حال تولید ملزومات مقابله با این بیماری هستند. کسانی که گاه لباس خاکی می‌پوشند تا خسارت‌های ناشی از بلاهای طبیعی را کمتر کنند و گاه در لباس کادر درمان، دوشادوش آنها می‌ایستند. در کنار اهمیت حضور جهادی‌ها در فضای دانشگاهی و استفاده از پتانسیل نسل جوان و متخصص که گعده‌های آن را می‌توان در فضای دانشگاهی پیدا کرد، آنچه باید بیش از همه مدنظر قرار بگیرد، ترویج گفتمان جهادی است؛ موضوعی که در سال 98 هم به‌عنوان مطالبه‌ای از سوی مقام‌معظم‌رهبری در دیدار با جهادی‌ها مطرح شد.
انتقال خاطرات و تجربیات جهادی‌های فعال به نسل‌های جدید هم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شده است. اقدامی که چند سالی است با برگزاری جشنواره ملی جهادگران دنبال می‌شود، البته نمی‌توان این مساله را نادیده گرفت که این جشنواره تا پیش از همه‌گیری کرونا و طرح موضوع ترویج گفتمان جهادی از سوی رهبری، به این حوزه ورود نکرده بود، اما امسال و در آستانه برگزاری چهارمین دوره جشنواره ملی جهادگران بیش از پیش اهمیت پیدا کرده است. این جشنواره که 18 آبان ماه از پوستر آن رونمایی شد، بنا دارد تا در کنار انتخاب برترین گروه یا فرد جهادی در حوزه‌های مختلف تخصصی، ادبی و هنری، زمینه را برای معرفی الگوهای جهادی به نسل جوان فراهم کنند. محمدامین میرچی، دبیر این دوره از جشنواره در گفت‌وگو با «فرهیختگان» از اهداف برگزاری، آثار رسیده و نحوه حمایت از گروه‌های برتر می‌گوید.
محمدامین میرچی، دبیر چهارمین جشنواره ملی جهادگران با بیان اینکه تا امروز نزدیک به 900 اثر به دبیرخانه جشنواره ارسال شده است، گفت: «499 اثر در بخش هنری، 266 نفر و گروه در بخش تخصصی و در بخش ادبی هم 72 گروه و نفر تا الان دریافت شده و به دلیل تقاضای استان‌ها مهلت ارسال آثار تا 15 دی‌ماه تمدید شده که این زمان دیگر تمدید نخواهد شد. البته براساس تجربه‌ای که در جشنواره سوم داشتیم، باید بگویم که قطعا میزان این آثار افزایش پیدا می‌کند، به‌طوری‌که در جشنواره قبلی در 10 روز پایانی مهلت ارسال، هزار اثر جدید به دبیرخانه جشنواره ارسال شده بود و از این رو پیش‌بینی می‌کنیم برای امسال هم آثار در روزهای پایانی افزایش چشمگیری پیدا کند.» او ادامه داد: «بعد از اینکه دانشجویان جهادگر در سال 98 با مقام‌معظم‌رهبری دیدار کرده و ایشان نیز پیام 9 بندی را خطاب به آنها صادر کردند، توجه به گفتمان‌سازی برای حرکت‌های جهادی مدنظر قرار گرفت؛ چراکه محور اصلی پیام ایشان، این بود که گروه‌های جهادی وظیفه گسترش و گفتمان‌سازی این حوزه را برعهده دارند تا از این طریق شاهد انتقال این مفهوم به جامعه و به‌خصوص نسل جوان باشیم. البته ما قبل از این دیدار هم دو دوره جشنواره برگزار کرده بودیم اما بعد از همه‌گیری کرونا این جشنواره تعطیل شد و هدف اصلی جشنواره را بعد از آن دیدار گسترش فعالیت‌های جهادی گذاشته‌ایم، به‌طوری که در جشنواره سوم بخش هنری را اضافه کرده‌ایم و اتفاقا با استقبال خوبی از سوی گروه‌های جهادی روبه‌رو شد.» دبیر چهارمین جشنواره ملی جهادگران تصریح کرد: «تاکید رهبری آن است که جهادگران بتوانند فعالیت‌هایشان را هنرمندانه به نمایش بگذارند تا از طریق 100 درصد ظرفیت جوانان کشور درگیر این مساله شوند. ایشان در سال 99 هم پیامی را به جشنواره شب خاطره جهادی نوشتند و در آنجا هم به ثبت خاطرات جهادگران اشاره کردند که نشان از اهمیت این مساله از دیدگاه ایشان دارد. به همین دلیل در جشنواره چهارم بخش ادبی هم اضافه شده که در آن دلنوشته و خاطره را هم از سوی گروه‌ها خواهیم داشت. نکته‌ای که باید به آن توجه شود، این است که جشنواره در ادوار گذشته، مباحث تخصصی جهادی را پوشش می‌داد. به‌طور مثال فعالیت گروه‌ها در حوزه اشتغال، فرهنگ و بهداشت و درمان مدنظر بود؛ اما امسال حیطه موضوعی را گسترده‌تر کرده‌ایم تا جایی که گروه‌ها در حوزه تخصصی هم می‌توانند در حوزه گفتمان‌سازی حرکت‌ها هم ورود جدی داشته باشند. یکی دیگر از موضوعات نیز نحوه تشکیلات و انسجام این گروه‌هاست؛ چراکه معتقدیم تا وقتی گروه‌ها یک تشکیلات منسجم نداشته باشند، کارآمد هم نخواهند بود و به همین دلیل در نظر داریم تا گروه‌های موفق در این حوزه را معرفی کرده و از این طریق شرایط رسیدن به تشکیلات کارآمد را به دیگر گروه‌ها معرفی کنیم.»
رویداد دانشجویان جهادی هفته آخر بهمن برگزار می‌شود
میرچی با بیان اینکه فعالیت گروه‌ها در عرصه‌های تخصصی چه در سطح شهرستان و چه در سطح ملی هم یکی دیگر از محورهایی است که گروه‌ها می‌توانند نسبت به آن اقدام به تولید آثار کنند، افزود: «در بخش هنری ارسال آثار در قالب عکس، نماهنگ و مستند را خواهیم داشت و خوشبختانه آثار قابل‌توجهی هم در این زمینه تا امروز ارسال شده است. همچنین با توجه به اینکه اختتامیه مراسم 28 بهمن ماه برگزار می‌شود، در نظر داریم تا 3 روز قبل از اختتامیه، رویدادی را داشته باشیم که در آن گروه‌های منتخب با یکدیگر پیرامون مباحث تخصصی‌شان گفت‌وگو کنند. در حقیقت به دنبال آن هستیم تا در طول برگزاری جشنواره، بستر لازم را برای انتقال تجربه میان گروه‌های برتر و همچنین شکل‌گیری ارتباط میان آنها فراهم کنیم.»
او ادامه داد: «هدف‌مان این است تا هفته پایانی بهمن‌ماه را به‌عنوان هفته جهادی در نظر بگیریم تا از این طریق شهرداری‌ها در شهرهای بزرگ، آثار برگزیده در حوزه عکس را به نمایش بگذارند. حتی برنامه‌ریزی‌های لازم صورت گرفته تا صداوسیما نیز ویژه برنامه‌ای را در این هفته تولید کند و طی آن مستند و نماهنگ‌های تولیدشده از سوی گروه‌های جهادی پخش شده و همچنین برنامه‌ای برای گفت‌وگو با اعضای گروه‌های جهادی پیرامون طرح‌هایشان از سوی رسانه ملی خواهیم داشت. این یک هفته، هفته طلایی است. تا قبل از تعطیلات نوروز، نسل جوان را برای حضور در اردوهای جهادی تشویق کرده و بستر را برای ارتباط‌گیری نسل جوان با گروه‌های جهادی فراهم می‌کنیم.
دبیر چهارمین جشنواره ملی جهادگران به نحوه داوری آثار ارسالی اشاره کرد و گفت: «بعد از اینکه دبیرخانه اثر را از لحاظ شکلی و ظاهری تایید می‌کند، اثر در اختیار هیات انتخاب قرار می‌گیرد. اعضای هیات انتخاب هم در بخش تخصصی و هم هنری و ادبی، از جهادگران سابق هستند که آشنایی کاملی با فضای فعالیت‌های جهادی دارند. البته این به معنی انتخاب آثار برگزیده نیست؛ چراکه بعد از تایید هیات انتخاب، آثار به مرحله داوری راه یافته و در این بخش داوران اقدام به معرفی اثر برتر می‌کنند. در مرحله داوری نیز در بخش هنری و ادبی، مجموعه حوزه هنری، شبکه‌های داوری خود را علی‌رغم اینکه هنوز اسامی نهایی آنها اعلام نشده، مشخص کرده است و افرادی که به‌عنوان داور در این بخش جشنواره حضور دارند، جزء چهره‌های ملی هستند. در بخش تخصصی هم از دانشجویان نسل اول جهادی به ارزیابی آثار نهایی می‌پردازند.»
گروه‌های جهادی برای ارتقای کیفیت آثار آموزش می‌بینند
میرچی ادامه داد: «موضوع دیگر اینکه برای آثار منتخب از سوی هیات انتخاب، یک مربی در نظر گرفته‌ایم تا به گروه‌ها در راستای پخته‌تر شدن آثارشان کمک کند. به‌طور مثال اثری به جشنواره ارسال شده و موضوع آن هم انعکاس یک تجربه ماندگار گروه جهادی است، به دلیل اینکه نتوانسته همه ابعاد آن اتفاق را پوشش دهد، بار دیگر از سوی گروه و تحت نظر مربی انتخاب شده، مورد اصلاح قرار می‌گیرد تا به یک اثر فاخر تبدیل شود. موضوع اصلی اینکه آثاری که از مرحله هیات داوران رد شده و تحت نظر مربی مورد اصلاح قرار می‌گیرند، درنهایت از سوی داوران بررسی خواهد شد.»
او بیان داشت: «بعد از پایان مهلت ارسال آثار، هیات انتخاب به‌سرعت کارش را شروع کرده و تا پایان ماه جاری، آثار راه یافته به مرحله داوری‌ها را تعیین‌تکلیف خواهد کرد. پیش‌رویداد جشنواره ملی جهادگران نیز با حضور گروه‌های منتخب در بخش تخصصی در 14 و15 بهمن‌ماه برگزار می‌شود تا از این طریق گروه‌ها برای ارائه طرح‌هایشان در رویداد اصلی جشنواره که در بازه زمانی 27 و 28 بهمن‌ماه خواهد بود، آماده می‌شوند. البته در پیش‌رویداد هم مربیانی در کنار گروه‌های برتر قرار می‌گیرند تا به آنها نحوه درست ارائه طرح‌ها را آموزش دهند.»
دعوت از رئیس‌جمهور برای حضور در اختتامیه جشنواره ملی جهادگران
دبیر چهارمین جشنواره ملی جهادگران با تاکید بر اینکه اختتامیه این دوره همان 28 بهمن‌ماه و با احتمال زیاد با حضور رئیس‌جمهور در تهران برگزار خواهد شد، اظهار داشت: «یکی از مسائل نیز حمایت از برگزیدگان این دوره از جشنواره است که با دستگاه‌های متولی این حوزه هماهنگی‌های لازم انجام شده است. به عبارت دیگر دستگاه‌های مختلفی در کشور در راستای محرومیت‌زدایی داریم که عملا در این سال‌ها نقش پشتیبانی فعالیت‌های جهادی را برعهده داشته‌اند و جشنواره ملی جهادگران به‌عنوان بزرگ‌ترین رویداد حوزه جهادی، مشارکت همه دستگاه‌های پشتیبان‌کننده این حوزه را دارد، تا امروز با مجموعه‌هایی مانند بنیاد ملی مستضعفین، ستاد اجرایی فرمان امام(ره)، شورای عالی جهاد و سازندگی و... . همکاری‌هایی صورت گرفته است.»
میرچی درباره چگونگی حمایت دستگاه‌های متولی از گروه‌های برتر گفت: «اگر اثری در بخش تخصصی درباره یک تجربه گسترش حرکت جهادی باشد، این ظرفیت ایجاد شده که این اثر به یک پویش ملی تبدیل شود، یعنی 3 مجموعه نام برده شده این آمادگی را اعلام کردند که در راستای حمایت از آثار برتر کمپین‌های ملی ایجاد کنند. همچنین اگر گروهی در یک منطقه خاص اقدام به انجام فعالیت مشخص می‌کند، درصورتی‌که جزء برگزیده‌ها باشد، تجهیزات لازم را برای پیشبرد برنامه‌هایشان دریافت خواهد کرد. البته حمایت‌ها تنها به حوزه تخصصی محدود نمی‌شود و شرایط برای حمایت از آثار برگزیده در حوزه ادبی و هنری هم فراهم شده است. به‌طوری که در حوزه ادبی هم بنا داریم در وهله اول آثار برگزیده را در یک ویژه‌نامه منتشر کنیم و حتی آثاری که بعد از مرحله داوری هم در زمره برگزیده معرفی می‌شوند، در آینده به صورت کتاب منتشر خواهند شد.»
انتشار دلنوشته‌ها و خاطرات برگزیده جهادی‌ها در قالب کتاب
او در توضیح بیشتر این مساله گفت: «یعنی مجموعه حوزه هنری در نظر دارد تا مربی‌هایی را در اختیار گروه‌هایی که در حوزه ادبی برتر شده‌اند، قرار دهد تا از این طریق امکان ثبت خاطرات گروه‌های جهادی فراهم شود و بعد از آن زمینه برای انتشار کتاب خاطرات این گروه‌ها از طریق ظرفیت انتشاراتی این حوزه فراهم خواهد شد و چنین اقداماتی به ظرفیت‌های جهادی در کشور کمک خواهد کرد. قطعا یکی از خروجی‌های جشنواره این دوره، انتشار دلنوشته‌ها و خاطرات جهادی‌ها است، در این میان اشعاری که توسط گروه‌ها ارسال شده هم درصورت تایید منتشر می‌شود. درست است که تا امروز در حوزه جهادی انتشار کتاب مانند «در کوچه پس‌کوچه‌های جهاد» را داشتیم، اما با توجه به اینکه بخش ادبی امسال برای اولین بار به جشنواره اضافه شده، برای اولین بار است که می‌خواهیم از دل این جشنواره به انتشار کتاب خاطره جهادی‌ها بپردازیم.»
دبیر چهارمین جشنواره ملی جهادگران با تاکید بر اینکه در فضای عکس، مستند و نماهنگ هم مساله اصلی دیده شدن این آثار است که برای این کار بستر صداوسیما را مدنظر قرار داده‌ایم، اظهار داشت: «یکی از مشکلات ما بحث رسانه‌ای فعالیت‌های مربوط به گروه‌های جهادی است که در این خصوص هم هماهنگی‌های لازم با دستگاه‌های متولی صورت گرفته تا گروه‌های برتر این دوره از جشنواره به این قبیل تجهیزات مجهز شوند و بعد از این بتوانند در حوزه ضبط برنامه‌هایشان استفاده کنند. قطعا این کار کمک زیادی به گروه‌های جهادی در راستای پوشش فعالیت‌ها و همچنین بسترسازی برای حمایت از آنها انجام می‌دهد.»