سیدمهدی طالبی، خبرنگار: بامداد روز گذشته سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بار دیگر مواضع گروهک‌های تجزیه‌طلب در اقلیم کردستان عراق را مورد حمله قرار داد. قرارگاه حمزه سیدالشهدا علیه‌السلام نیروی زمینی سپاه که استان‌های آذربایجان غربی و کردستان را پوشش می‌دهد، این حملات را ترتیب داده است. این قرارگاه که از سال 1360 تاسیس شده، به مدت چهار دهه وظیفه برخورد با گروهک‌های تجزیه‌طلب را برعهده داشته است. براساس اطلاعیه روابط‌عمومی نیروی زمینی سپاه طی این حملات مناطقی در عمق اقلیم شمال عراق از جمله جژنیکان، زرگوئیز و کوی سنجق مورد هدف قرار گرفته‌اند.
کانال تلگرامی «صابرین نیوز» که وابسته به نیروهای مقاومت است می‌گوید مقرهای گروهک تجزیه طلب کومله در «کویسنجق» با چهار موشک هدف قرار گرفته است. این منطقه در شرق استان اربیل قرار دارد.
منابع عراقی همچنین اعلام کرده‌اند در حمله پهپادی ایران به منطقه «جیژنی» نزدیک شهر اربیل مرکز اقلیم کردستان عراق، آژیرهای کنسولگری آمریکا به صدا در آمد.
مراکز گروهک‌های تجزیه‌طلب در «زرگویر» و «باناکوره» در نزدیک سلیمانیه نیز توسط پهپادهای ایران آسیب دیده‌اند.
با وجود حمله ایران به مواضع تروریست‌ها در اقلیم کردستان، اما این منطقه شاهد حملاتی از سوی طرف دیگری نیز بود.
دولت ترکیه در واکنش به بمب‌گذاری در خیابان استقلال استانبول و انفجار مشکوک دو خودروی دیگر در این شهر که به گروه‌های تجزیه‌طلب کرد نسبت داده می‌شود از روز یکشنبه حملات سنگینی را به اقلیم کردستان آغاز کرده است. حملات ترکیه مناطق کردنشین سوریه را نیز شامل می‌شود.
مقامات آنکارا می‌گویند حملات‌شان به حملات هوایی محدود نخواهد ماند و در ادامه تهاجم زمینی نیز شروع می‌شود.
همزمان با حملات ایران و ترکیه به اقلیم کردستان عراق، دولت مرکزی این کشور خود نیز به مناطقی در شمال این کشور حمله کرده است. جنگنده‌های ارتش عراق دوشنبه به مراکز داعش در نزدیک روستای «الجهماویه» در اطراف رشته کوه «جبل حمرین» در جنوب «حویجه» حمله کردند. این منطقه در استان مورد منازعه کرکوک قرار دارد.
آینده خطرناک اقلیم
سردار قاآنی فرمانده سپاه قدس روز سه‌شنبه در سفری وارد بغداد شد تا آخرین نظرات ایران در رابطه با لانه کردن تروریست‌ها و جدایی‌طلبان در شمال اقلیم را به گوش مقامات دولت مرکزی این کشور برساند.
قاآنی در این راستا با مقاماتی از جمله عبداللطیف جمال رشید رئیس‌جمهور و محمد شیاع السودانی نخست‌وزیر عراق دیدار کرد.
آسوشیتدپرس به نقل از چند مقام دولت عراق و مسئولان کردی اعلام کرده بود فرمانده سپاه قدس به بغداد اعلام کرده در صورت برچیده نشدن پایگاه تجزیه‌طلبان، ایران برای نابودی کامل آنها دست به عملیات نظامی خواهد زد.
تهران معتقد است جبهه غربی با پشتیبانی از تجزیه‌طلبان مستقر در اقلیم کردستان عراق به دنبال ایجاد ناامنی در ایران است.
سردار محمد باقری رئیس ستادکل نیروهای مسلح، پیش‌تر و در اوایل اغتشاشات ایران که گروهک‌های تجزیه طلب در آن فعال بودند، اعلام کرده بود تهران حضور سه هزار تروریست مسلح در اقلیم را که بر ضد امنیت ایران عمل می‌کنند، تحمل نمی‌کند.
تنها چند روز پس از سفر سردار قاآنی به بغداد، محمدکاظم آل‌صادق سفیر جمهوری اسلامی ایران در عراق طی گفت‌وگویی با شبکه العالم گفت که جمهوری اسلامی ایران بیش از 70 سند درباره حضور گروه‌های تروریستی مسلح در این منطقه به مسئولان اربیل ارائه کرده است. وی با بیان اینکه تهران از دولت عراق و مسئولان کردستان خواست که گروه‌های تروریستی را ظرف کمتر از 10 روز خلع سلاح کنند، تصریح کرد: «حمله زمینی به مواضع گروه‌های تروریستی کردستان، مطرح نیست.»
به گفته سفیر ایران، پیش‌تر تهران، بغداد و اربیل توافق کرده بودند نیروهای نظامی عراق در مرزهای ایران و اقلیم مستقر شوند که این موضوع تاکنون عملی نشده است.
به نظر می‌رسد اقلیم کردستان عراق در سایه تهدید و حملات نظامی ایران دچار مشکلاتی حتی در چهارچوب مناسبات داخلی عراق خواهد شد.
بی‌عملی مقامات اربیل در محدود کردن فعالیت گروهک‌های تجزیه‌طلب کردی در اقلیم، ضمن آسیب به زیرساخت‌های این منطقه احتمال حضور دولت مرکزی در این منطقه را نیز افزایش می‌دهد.
ایران از چه تسلیحاتی برای حمله به اقلیم بهره برده است؟
نیروی زمینی سپاه اعلام کرده به وسیله موشک و پهپاد به مراکز استقرار گروهک‌های تروریستی حمله کرده است. بااین‌حال جزئیاتی درباره مدل تسلیحات به‌کار‌رفته و حتی مبدا پرتاب آنها، منتشر نشده است. اعلام مبدا توسط مراکز هدف‌قرارگرفته‌شده می‌توانست به تشخیص بهتر تسلیحات مورد استفاده کمک کند.
با این وجود فیلم‌های کوتاهی که از این حملات منتشر شده‌اند و همچنین تسلیحاتی که تاکنون وجودشان در سازمان رزم سپاه و نیروی زمینی آن اعلام شده است، می‌تواند به تعیین نوع تسلیحات کمک کند.
موشک
ایران برای حمله به مواضع جدایی‌طلبان در جغرافیای اقلیم کردستان عراق می‌تواند از موشک‌های بالستیک تاکتیکی یا راکت‌های دقیق بهره گیرد.
ایران تاکنون از هر دو دسته مزبور برای حمله به اهداف حاضر در این منطقه بهره برده است. بامداد ۲۲ اسفند ۱۴۰۰ (سیزدهم مارس ۲۰۲۲) سپاه پاسداران با دست‌کم 12 فروند موشک از سری فاتح، ساختمان محل استقرار افسران موساد در حومه شهر اربیل را در هم کوبید.
موشک‌های سری فاتح بردی بین 300 تا 1400 کیلومتر دارند و در دسته موشک‌های بالستیک تاکتیکی دسته‌بندی می‌شوند. دقت این موشک‌ها کمتر از 10 متر بوده و کلاهک‌هایی با وزن 300 تا 500 کیلوگرم را حمل می‌کنند.
در حمله 22 اسفند 1400 آنچه موجب استفاده از این موشک‌ها شد نیاز به دقت و حجم بالای مواد منفجره و همچنین برد بالا بود. افسران اطلاعاتی رژیم‌صهیونیستی اهدافی ارزشمند به شمار می‌رفتند که در ساختمانی مستحکم در نزدیکی اراضی متعلق به کنسولگری آمریکا حضور داشتند. از سوی دیگر برای ارسال پیام به طرف‌های منطقه‌ای، موشک‌ها از استان‌های آذربایجان شلیک شدند که این مساله نیاز به برد را افزایش می‌داد.
در حملات اخیر محل پرتاب موشک‌ها اعلام نشده است اما می‌تواند حدس زد مکان پرتاب دیگر همانند حملات اسفند گذشته مناطقی دوردست نیستند. از سوی دیگر گفته‌های مقامات نظامی ایران درباره به کار گرفتن 70 موشک در حملاتی که در مهرماه گذشته صورت گرفت نشان می‌دهد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از راکت‌های سری فجر برای حمله به اقلیم کردستان عراق بهره می‌گیرد. هرچند موشک‌های سری فاتح در دسته موشک‌های بالستیک تاکتیکی محسوب می‌شوند و علیه اهداف تاکتیکی به کار می‌روند اما استفاده از 70 فروند از این موشک‌ها صحیح نیست. این مساله دلایل زیادی دارد، از جمله رسیدن برد دیگر تسلیحات ارزان‌قیمت‌تر ایران به اهداف مزبور و همچنین عدم نیاز به کلاهک‌های سنگین در برخی از این حملات.
بر همین اساس به نظر می‌رسد سپاه پاسداران در حملات به اقلیم به‌طور گسترده‌ای از راکت‌های سری فجر بهره می‌گیرد. این تسلیحات در دسته راکت‌های توپخانه‌ای قرار دارند که برای آتش‌باری علیه مواضع متعددی به کار گرفته می‌شوند. در آتش‌باری تعداد گسترده‌ای از پرتابه‌ها به سمت هدف شلیک می‌شوند. انواع مختلف راکت‌های فجر-5 دارای بردی 75 کیلومتری تا 180 کیلومتری هستند. وزن کلاهک راکت نیز 90 تا 175 کیلومتر است. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از خاک استان کردستان و همچنین مناطق جنوبی استان آذربایجان‌غربی قادر به استفاده از این راکت‌ها علیه اقلیم کردستان عراق است.
پهپاد
حملات پهپادی ایران به اقلیم کردستان عراق در سایه انتشار اخبار استفاده از پهپادهای انتحاری ایرانی در جنگ اوکراین، استفاده از این نوع پهپادها را به ذهن متبادر می‌سازد. اما باید در نظر داشت سپاه در حملات دوشنبه احتمالا از پهپادهای تهاجمی نیز بهره برده است.
ایران در حملات اوایل مهرماه گذشته از پهپادهای تهاجمی برای هدف قرار دادن تجزیه‌طلبان بهره گرفته بود. در جریان یکی از این ماموریت‌ها بود که یک فروند اف-15 آمریکا یک فروند پهپاد مهاجر-6 را بر فراز اربیل به بهانه ایجاد تهدید علیه مراکزی آمریکایی این شهر ساقط کرد. با این وجود ایران تهدید کرد در صورت رخ دادن مجدد چنین اتفاقی به آن پاسخی فوری خواهد داد و پاسخ به اقدام گذشته را نیز برای خود محفوظ می‌داند.
بر همین اساس احتمال دارد ایران به وسیله پهپادهای تهاجمی مهاجر-6 که در تعداد بالا در خدمت هستند، در حملات اخیر بهره برده باشد. بمب‌ها و موشک‌های سری قائم و همچنین موشک‌های الماس که همگی نقطه‌زن هستند از جمله تسلیحات مورد استفاده پهپادهای تهاجمی ایران به شمار می‌روند.
در کنار پهپادهای تهاجمی، ایران احتمالا برای هدف قرار دادن نقاطی خاص از پهپادهای انتحاری بهره برده است. وزن بمب‌های قابل حمل توسط پهپادهای ایرانی بسیار پایین است به‌گونه‌ای که وزن کل موشک الماس به 14 کیلوگرم می‌رسد، اما پهپادهای انتحاری دارای کلاهک‌های سنگین‌تری هستند. وزن کلاهک پهپاد شاهد-136 که به قاتل آرامکو شهرت داشته و در جنگ اوکراین نیز از معروفیتی جهانی برخوردار شده است، به 50 کیلوگرم می‌رسد. بااین‌حال بعید است ایران از چنین پهپادی برای حمله به مواضعی در اقلیم بهره گیرد زیرا نمونه کوچک‌تری از این پهپاد با نام شاهد-131 برای بردهای پایین‌تر در دسترس است. همچنین پهپادهای انتحاری ابابیل-تی، ثاقب، کیان و ثاقب دیگر تسلیحاتی هستند که قادرند در بردهای پایین مورد استفاده قرار گیرند.