تاریخ : Sun 06 Nov 2022 - 00:00
کد خبر : 75413
سرویس خبری : جهان شهر


همزمان با کاهش درخشش دموکراسی آمریکا، قدرت آن هم آسیب می‌بیند

افول شهری بر فراز تپه

ادبیات مربوط به افول آمریکا در سال‌های اخیر رواج بسیاری در مجامع سیاسی این کشور یافته است به‌گونه‌ای که به‌طور مکرر توسط نخبگان آمریکایی نیز مطرح می‌شود. وبسایت فارن افرز در مقاله‌ای به تاریخ 17 اکتبر گذشته که به قلم بروس استوکز، کارمند ارشد موسسه نظرسنجی پیو نوشته شده به بررسی افول محبوبیت آمریکا در میان کشورهای متحد واشنگتن پرداخته است. بروس استوکز، همسر وندی شرمن دیپلمات معروف آمریکایی است که هم‌اکنون قائم‌مقام وزیر امور خارجه آمریکاست. 

سجاد عطارزاده، مترجم:ادبیات مربوط به افول آمریکا در سال‌های اخیر رواج بسیاری در مجامع سیاسی این کشور یافته است به‌گونه‌ای که به‌طور مکرر توسط نخبگان آمریکایی نیز مطرح می‌شود. وبسایت فارن افرز در مقاله‌ای به تاریخ 17 اکتبر گذشته که به قلم بروس استوکز، کارمند ارشد موسسه نظرسنجی پیو نوشته شده به بررسی افول محبوبیت آمریکا در میان کشورهای متحد واشنگتن پرداخته است. بروس استوکز، همسر وندی شرمن دیپلمات معروف آمریکایی است که هم‌اکنون قائم‌مقام وزیر امور خارجه آمریکاست. 
ادبیات مربوط به افول آمریکا در سال‌های اخیر رواج بسیاری یافته و حتی توسط خود نخبگان آمریکایی نیز مطرح شده است. وبسایت فارن افرز در این مقاله به قلم بروس استوکز، کارمند ارشد موسسه نظرسنجی پیو که دست بر قضا همسر وندی شرمن دیپلمات معروف آمریکایی نیز است، به بررسی افول محبوبیت آمریکا در میان کشورهای متحد واشنگتن پرداخته است. 
رهبری جهانی آمریکا اکنون با یک بحران روبه‌رو شده است، البته بحرانی که ناشی از سرزندگی اقتصادی، قدرت دیپلماتیک یا توان نظامی نیست، بلکه از مشروعیت ناشی شده است. نظرسنجی‌ها و مصاحبه‌های انجام‌شده در سرتاسر جهان نشان می‌دهد مردم و نخبگان در کشورهایی که خود را متحد ایالات متحده می‌دانند، درباره وضعیت و جهت دموکراسی آمریکا دچار تردید هستند. آنها دیگر واشنگتن را به چشم یک الگو نمی‌بینند و درباره تداوم محصولات مطلوب نظام سیاسی ایالات متحده دچار نگرانی هستند. 
وجود چنین احساساتی باعث نگرانی است. در گذشته وجهه ایالات متحده در خارج از این کشور بسته به اینکه چه کسی در کاخ سفید بود یا چه اقداماتی در کشورهای دیگر انجام می‌داد، دچار تغییر می‌شد اما نگاه‌ها به دموکراسی آمریکایی تقریبا ثابت بود؛ هرچند این نگاه منفی‌تر از چیزی بود که بسیاری از آمریکایی‌ها گمان می‌کردند. اما اکنون وضعیت شروع به تغییر کرده است. در ورای نوسان دائمی محبوبیت روسای‌جمهور ایالات متحده، ارزیابی بین‌المللی از قدرت نظام سیاسی ایالات متحده به‌طور مداوم کاهش یافته است. ایالات متحده در جدیدترین شاخص دموکراسی واحد اطلاعات نشریه اکونومیست که برای اولین‌بار در سال 2016 این کشور را «دموکراسی معیوب» نامید، بین شیلی و استونی در رتبه 26 قرار دارد. خانه آزادی هم ایالات متحده را یک پله پایین‌تر از آرژانتین و مغولستان در فهرست دسترسی به حقوق سیاسی و آزادی‌های مدنی قرار داده است. اگر مردم در سراسر جهان دیگر نتوانند به دموکراسی آمریکایی برای رهبری براساس الگو و اقدام مشترک در حوزه چالش‌های جهانی اعتماد کنند، واشنگتن مرجعیت اخلاقی خود برای رهبری را از دست خواهد داد. 
آمریکایی‌ها هم به‌طور شهودی از دست دادن جایگاه خود را احساس می‌کنند؛ طبق نظرسنجی مرکز تحقیقات پیو، تقریبا دو‌سوم آمریکایی‌ها در دو دهه گذشته بر این باور بوده‌اند که ایالات متحده در سطح بین‌المللی کمتر از گذشته مورد احترام بوده است و چنین وضعیتی در آینده نیز تشدید خواهد شد. در نظرسنجی انجام‌شده توسط صندوق مارشال آلمان در سال 2022 هم 61 درصد مردم 13 کشور فراآتلانتیکی بر این باور هستند که ایالات متحده موثرترین بازیگر در امور سیاسی جهان به‌شمار می‌‌رود، اما تنها 35 درصد معتقد هستند که در 5 سال آینده هم این وضعیت پایدار خواهد ماند. 
دموکراسی آمریکایی برای بازیابی این جایگاه از‌دست‌رفته باید بر چالش‌هایی مانند سیاست حزبی، بن‌بست نهادی و بی‌ثباتی غلبه کند. دولت ایالات متحده باید اثبات کند که قادر به تدوین سیاست‌های بین‌المللی پایدار است که دوستان و دشمنان این کشور به‌طور یکسان می‌توانند روی آنها حساب کنند. این مساله مهم‌تر از آن است که صرفا به کسانی واگذار شود که درگیر مسائل داخلی هستند. نهاد سیاست خارجی باید احیای دموکراسی آمریکایی را به‌عنوان سنگ‌بنای رهبری جهانی آینده ایالات متحده ببیند. 
 ارزیابی خارجی‌ها از ایالات متحده عمدتا ناشی از برداشت آنها از رئیس‌جمهور این کشور است. جامع‌ترین داده‌های مربوط به نظرات افکار عمومی خارجی درباره ایالات متحده در سال 2002 با پروژه نگرش‌های جهانی مرکز تحقیقات پیو آغاز شد. براساس این داده‌ها، تصویر ایالات متحده از آن زمان دچار فراز و نشیب شده است. 
براساس نظرسنجی‌ای که توسط وزارت امور خارجه ایالات متحده در سال 2000 انجام گرفته است، 83 درصد بریتانیایی‌ها، 78 درصد آلمانی‌ها، 77 درصد ژاپنی‌ها، 76 درصد ایتالیایی‌ها، 62 درصد فرانسوی‌ها و 50 درصد اسپانیایی‌ها نظر مثبتی درباره ایالات متحده داشتند. اما در دوران ریاست‌جمهوری جورج بوش پسر این میزان به‌شدت کاهش یافت و در سال 2008 در آلمان 47‌، در بریتانیا 30 و در ژاپن 27 درصد کاهش داشت. با روی کار آمدن باراک اوباما وجهه ایالات متحده دوباره بهبود یافت و در فرانسه و آلمان 33 درصد و در اسپانیا 25 درصد افزایش یافت. دیدگاه‌های مساعد نسبت به ایالات متحده در دوران دولت ترامپ باز هم کاهش یافت و به پایین‌ترین سطح خود رسید و با کاهش 32 درصدی در فرانسه، 31 درصدی در آلمان و ژاپن و 30 درصدی در کانادا مواجه شد. در سال‌های اولیه دولت بایدن هم محبوبیت آمریکا به‌میزان مشابه دوران اوباما بازگشته است و با افزایش 34 درصدی در فرانسه (65 درصد)، 33 درصدی در آلمان (59 درصد) و 30 درصدی در ژاپن (71 درصد) مواجه شده است. 
آنچه درباره این داده‌ها قابل توجه است نوسان آنهاست، به‌عبارت دیگر در دوره‌های مختلف ریاست‌جمهوری، چرخش نظرات بسیار سریع و گسترده بوده است. مثلا بین سال‌های 2008 -‌یک سال قبل از انتخاب اوباما- و 2009 -‌سال انتخاب او- اعتماد به رئیس‌جمهور آمریکا در فرانسه از 13 درصد به 91 درصد، در آلمان از 14 درصد به 93 درصد و در ژاپن از 25 درصد به 85 درصد رسید. عکس این اتفاق در سال‌های 2016 و 2017 (یک سال قبل از انتخاب ترامپ و سال انتخاب او) رخ داد و اعتماد در فرانسه از 84 درصد به 14 درصد، در آلمان از 86 درصد به 11 درصد و در ژاپن از 78 درصد به 24 درصد کاهش یافت. یکی از مقامات آلمانی در اوایل سال 2017 به من گفت: «جالب نیست؟ هشت سال طول کشید تا بوش به این سطح پایین برسد. اما برای ترامپ تنها سه ماه طول کشید!»
پژوهش انجام‌شده توسط مرکز پیو در سال 2012 نشان داد که 45 درصد از افراد مورد مطالعه در 20 کشور مختلف دنیا ایده‌های آمریکایی درباره دموکراسی را دوست دارند؛ ازجمله 64 درصد ژاپنی‌ها، 60 درصد تونسی‌ها، 58 درصد ایتالیایی‌ها و 52 درصد چینی‌ها. اما امروزه افراد بسیار کمی به دموکراسی آمریکایی اعتماد دارند. بررسی‌های موسسه پیو در 16 کشور جهان که در سال 2021 انجام شده است نشان می‌دهد تنها 11 درصد از پاسخ‌دهندگان در استرالیا، 14 درصد در آلمان و ژاپن و 20 درصد در بریتانیا معتقد هستند که دموکراسی ایالات متحده الگوی خوبی است. 57 درصد هم اظهار داشتند که دموکراسی آمریکایی در گذشته الگوی خوبی بود، اما در سال‌های اخیر چنین نبوده است. 
بنیاد گروه اوراسیا هم برداشت‌های خارجی از دموکراسی ایالات متحده را تحلیل کرده است. در نظرسنجی در سال 2022 از 9 کشور، 55 درصد از پاسخ‌دهندگان دیدگاه مثبتی نسبت به دموکراسی آمریکایی داشتند که از سال 2019 تغییر نکرده است. اما همان‌طور‌که در نظرسنجی پیو نشان داده شده است، مردم در کشورهایی که نزدیک‌ترین همپیمان ایالات متحده به‌شمار می‌روند، کمترین خوش‌بینی را نسبت به آمریکا دارند. در نظرسنجی بنیاد گروه اوراسیا، تنها 20 درصد ژاپنی‌ها و 29 درصد آلمانی‌ها دیدگاه مثبتی نسبت به دموکراسی ایالات متحده دارند، در‌حالی‌که این میزان در نیجریه و هند به ترتیب 84 و 81 درصد است. با آماری مشابه هم، مردم ژاپن و آلمان نمی‌خواهند سیستم حکومتی آنها بیشتر شبیه به ایالات متحده شود، در‌حالی‌که نیجریه‌ای‌ها و هندی‌ها چنین اعتقادی دارند. 
همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد افکار عمومی خارجی اعتماد خود به چیزی که زمانی به‌نظر بسیاری نقطه قوت دموکراسی آمریکایی بود را از دست داده‌اند؛ این گزاره که آمریکا از حقوق مردم خود محافظت می‌کند. در سال 2008، 71 درصد از افرادی که توسط موسسه پیو در هفت کشور اروپا و آسیا مورد بررسی قرار گرفتند، معتقد بودند که ایالات متحده از آزادی‌های آمریکایی‌ها محافظت می‌کند. اما افشاگری‌های ادوارد اسنودن، پیمانکار آژانس امنیت ملی در سال 2013 مبنی‌بر اینکه دولت ایالات متحده به تماس‌های تلفنی رهبران خارجی به‌ویژه آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان گوش می‌دهد منجر به کاهش شدید این احساسات مثبت شد و در سال 2018، این میانگین در همان کشورهایی که ایالات متحده را حامی آزادی فردی می‌دانستند به 43 درصد کاهش یافت. البته این میزان در سال 2021 به دوباره به 60 درصد افزایش یافته است، اما آسیب وارد شده به این جنبه مهم از قدرت نرم آمریکا، به‌لطف جاسوسی آژانس امنیت ملی آمریکا و اقدامات بعدی دولت ترامپ، همچنان ادامه دارد. 
شواهدی وجود دارد مبنی‌بر اینکه بسیاری از خارجی‌ها باور ندارند که دموکراسی ایالات متحده به وعده خود مبنی‌بر زندگی بهتر برای آمریکایی‌ها عمل می‌کند، مثلا در سال 2021 بررسی موسسه پیو نشان داد که تنها 37 درصد از مردم در 16 کشور مختلف فکر می‌کنند که واشنگتن عملکرد خوبی برای مقابله با شیوع کووید-19 انجام داده است‌، در‌حالی‌که این میزان برای آلمان 61 درصد، چین 49 درصد و اتحادیه اروپا 48 درصد بود. افکار عمومی خارجی به‌طور معکوس در‌مورد مسائل سیستماتیک در جامعه ایالات متحده قضاوت کرده‌اند. هنگامی که از پاسخ‌دهندگان در نظرسنجی بنیاد گروه اوراسیا پرسیده شد که چه چیزی ارزیابی آنها از دموکراسی آمریکایی را بهبود می‌بخشد، کاهش شکاف بین فقیر و غنی و رفتار بهتر با اقلیت‌ها، مهاجران و پناهندگان را پیشنهاد کردند. هنگامی هم که از پاسخ‌دهندگان در نظرسنجی بنیاد گروه اوراسیا پرسیده شد که چه چیزی ارزیابی آنها از دموکراسی آمریکایی را بهبود می‌بخشد، کاهش شکاف بین فقیر و غنی و رفتار بهتر با اقلیت‌ها، مهاجران و پناهندگان را اظهار کردند. 
بسیاری از آمریکایی‌ها با چنین انتقادی موافق هستند. بیش از نیمی (53 درصد) بر این باورند که براساس بررسی روند روندهای بین‌المللی مارشال 2022، دموکراسی ایالات متحده در معرض خطر یا تا حدودی بد است، از 38 درصد در سال 2021. در مقایسه، میانگین تنها 41 درصد در 13 کشور دیگر مورد بررسی، دموکراسی خود را منفی قضاوت کردند.