تاریخ : Sat 29 Oct 2022 - 23:28
کد خبر : 75232
سرویس خبری : فرهنگ و هنر

ترانه‌هایی برای وحدت و غرور

گزارش «فرهیختگان» از ترانه‌هایی که برای تیم‌ملی فوتبال ایران سروده شده است

ترانه‌هایی برای وحدت و غرور

براساس تازه‌ترین تصمیماتی که گرفته شده بود قرار بر این شد که سه‌خواننده برای خوانش سرود تیم‌ملی فوتبال در مسابقات جام‌جهانی انتخاب شوند که محمد معتمدی به‌عنوان خواننده معرفی‌شده از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انتخاب شده است.

کیانا تصدیق مقدم، خبرنگار:غلامحسین زمان‌آبادی، مشاور فرهنگی فدراسیون فوتبال از انتخاب خواننده سرود تیم‌ملی فوتبال کشورمان در مسابقات جام‌جهانی فوتبال خبر داد و گفت: «براساس تازه‌ترین تصمیماتی که گرفته شده بود قرار بر این شد که سه‌خواننده برای خوانش سرود تیم‌ملی فوتبال در مسابقات جام‌جهانی انتخاب شوند که محمد معتمدی به‌عنوان خواننده معرفی‌شده از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انتخاب شده است.» 
وی ادامه داد: «وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان صداوسیما ۲ نهادی هستند که به‌عنوان متولی ساخت سرود رسمی تیم‌ملی فوتبال کشورمان در جام‌جهانی اقدامات لازم را انجام می‌دهند. این در‌حالی است که یک سرود دیگر نیز از میان آثار متعدد ارسالی به فدراسیون در مرحله بررسی قرار دارد که این اثر نیز به‌زودی معرفی می‌شود.» 
احسان محمدی، رئیس دپارتمان مسئولیت اجتماعی و بازی جوانمردانه فدراسیون فوتبال هم روز چهارم آبان بود که در گفت‌وگو با مهر، توضیح داد: «براساس تازه‌ترین برنامه‌ریزی‌هایی که صورت گرفته طی روزهای اخیر نامه‌ای رسمی از سوی فدراسیون فوتبال کشورمان به فیفا و کمیته برگزاری مسابقات جام‌جهانی فوتبال در قطر ارسال و براساس آن چهار قطعه موسیقایی مجزا برای تیم‌ملی فوتبال حین تمرینات قبل از بازی اصلی، «شادی پس از گل» و «خروج از زمین بازی» در نیمه‌اول و پایان بازی انتخاب شد.» 
وی با بیان اینکه چنین اقدامی برای اولین‌بار در مسابقات جام‌جهانی فوتبال صورت می‌گیرد، ادامه داد:«‌«بر طبل شادانه بکوب» به‌ خوانندگی مرحوم امید جعفری از آثار بسیار خاطره‌ساز موسیقایی پس از موفقیت‌های تیم‌ملی فوتبال کشورمان در رویدادهای بین‌المللی، «تیم قهرمان ایران» به ‌خوانندگی امیر تاجیک، «مژده باران» به ‌خوانندگی محمد معتمدی، سه قطعه‌ای هستند که به‌صورت مجزا تنظیم و به فیفا ارسال شده است.» 
رئیس دپارتمان مسئولیت اجتماعی و بازی جوانمردانه فدراسیون فوتبال درباره دلایل انتخاب این قطعات که جدا از قطعه اصلی تیم‌ملی فوتبال کشورمان در جام‌جهانی فوتبال معرفی شده، گفت: «یکی از نکات مهمی که در توضیحات فیفا و کمیته برگزاری مسابقات مد‌نظر قرار گرفته بود، انتخاب آهنگ‌هایی بود که پیش از این در رسانه‌های مختلف منتشر شده و تماشاگران می‌توانند حین تماشای بازی‌ها به‌صورت زنده با آنها همذات‌پنداری کرده و ضمن ایجاد هیجان و شور ملی، احساس اشتراکی را میان خود و اعضای تیم‌ملی به‌وجود آورند. موسیقی‌هایی که می‌توانست جزو خاطرات شنیداری مردم هم قرار بگیرد.»
محمدی درباره قطعه اصلی تیم‌ملی فوتبال کشورمان در مسابقات جام‌جهانی گفت: «تقریبا تمامی مراحل مربوط به انتخاب این قطعه با همکاری دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سایر مجموعه‌های مرتبط انجام گرفته و طی روزهای آینده به‌صورت رسمی اعلام می‌شود.
عدم‌برنامه‌ریزی دقیق و حساب‌شده در انتخاب سرودی جدید برای تیم‌ملی فوتبال، نهایتا باعث شد که سرودی تکراری به جام‌جهانی قطر فرستاده شود. در مسابقات جام‌جهانی روسیه این سالار عقیلی بود که به‌عنوان خواننده رسمی سرود تیم‌ملی فوتبال کشورمان در این رویداد جهانی انتخاب شده بود. برای اولین‌بار هنگام جام‌جهانی 2006، تهیه و تنظم ترانه ویژه تیم‌ملی فوتبال ایران، به‌صورت جدی مطرح شد که با حواشی بسیاری همراه بود و نهایتا نتیجه مطلوبی نداشت. هر چهارسال یک‌بار با نزدیک شدن به جام‌جهانی فوتبال، این مدل جنجال‌ها دیده می‌شود و با وجود اینکه برگزاری مسابقات جام‌جهانی فوتبال موضوعی از پیش تعیین شده است، همچنان هر‌بار دغدغه اینکه سرود ملی چه باشد را داریم. در ادامه ترانه‌هایی که در این سال‌ها برای جام‌جهانی فوتبال ایران سروده شده را مرور می‌کنیم.» 

    جام‌جهانی 2006
در جام‌جهانی 2006 اسامی خوانندگان مختلفی مثل علیرضا افتخاری، حسام‌الدین سراج و گروه آریان به‌چشم می‌خورد. البته با نزدیک‌ شدن به جام‌جهانی این اسامی تغییر کرد و قرار شد بین ترانه‌های علیرضا عصار و امیر تاجیک یکی انتخاب شود. هرکدام از این خوانندگان مورد تایید یک نهاد بودند. رئیس وقت فدراسیون اسم علیرضا عصار را می‌گفت و مسئول فرهنگی فدراسیون هم اسم امیر تاجیک را. درنهایت سایت رسمی فدراسیون اسم امیر تاجیک را به‌عنوان خواننده سرود تیم‌ملی عنوان کرد ولی علیرضا عصار هم قطعه‌ای را که ساخته بود به‌طور رسمی منتشر کرد. آثار هیچ‌کدام از این دو خواننده در وصف فوتبال نبود و بیشتر برای کشور خوانده شده بود. عصار ترانه «ای ایران» و تاجیک دو ترانه «مرد میدان» و «مرد آواز وطن» را خوانده بودند که هیچ‌کدام از این سه ترانه مورد قبول واقع نشد و این اتفاقات باعث شد تجربه ساختن سرود تیم‌ملی برای جام‌جهانی سال 2006 تجربه ناموفقی قلمداد شود. 

    جام‌جهانی 2014
سال 2014 چهارمین تجربه ایران در جام‌جهانی فوتبال است. در‌نظر گرفتن ترانه برای این سری از مسابقات هم به‌دور از حاشیه نبود. تیم‌ملی پس از یک دوره غیبت به جام‌جهانی رسیده بود و باید در برزیل بازی می‌کرد. زمانی که به جام‌جهانی نزدیک شدیم، مثل سال 2006 نام خوانندگان مختلفی مطرح شد و درنهایت از بین آنها احسان خواجه‌امیری را به‌عنوان خواننده سرود انتخاب کردند و قرار بر این شد که خواجه‌امیری با همراهی بهروز صفاریان، روزبه بمانی و فرشاد حسامی، ترانه جام‌جهانی را آماده کنند. 
قطعه خواجه‌امیری برای جام‌جهانی آن چیزی نبود که انتظارش را داشتند. این قطعه حتی در تلویزیون هم پخش نشد و برنامه‌های فوتبالی تلویزیون هم به‌جای پخش این قطعه، سعی کردند از آثار آرشیوی صداوسیما استفاده کنند. 

    جام‌جهانی 2018
با راهیابی تیم‌ملی فوتبال به جام‌جهانی 2018 روسیه، دوباره بحث موسیقی رسمی جام‌جهانی مطرح شد. فدراسیون فوتبال برای این کار با بنیاد رودکی قراردادی بست و این مسئولیت را به این بنیاد داد. درواقع فدراسیون فوتبال این‌بار می‌خواست مشکل ترانه‌های جام‌جهانی را با سپردن به ارکستر ملی و ارکستر سمفونیک تهران حل کند. درنهایت تصمیم بر آن شد که سالار عقیلی خوانندگی را برعهده داشته باشد و سرود «۱۱ ستاره» با صدای این خواننده برای جام‌جهانی 2018 آماده شد. 

    پخش سرود تکراری در جام‌جهانی 2022
فدراسیون فوتبال ایران امسال فرصت تفاهمنامه با مرکز موسیقی ملی کشور را از دست داد تا نتواند سرود اختصاصی جدیدی برای تیم‌ملی ایران و پخش هنگام برگزاری بازی‌های آن تولید کند. 
مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال پس از جلساتی که در کارگروه ویژه جام‌جهانی ۲۰۲۲ در فدراسیون فوتبال ایران برگزار شد با معرفی سرود «بر طبل شادانه بکوب» با صدای زنده‌یاد مرحوم امید جعفری به‌عنوان آهنگ رسمی جهت پخش در این رقابت‌ها موافقت کرد که این موسیقی مورد تایید فیفا نیز قرار گرفت. تنها اتفاق جدیدی که قرار است بیفتد، بازخوانی این سرود توسط محمد معتمدی است. همچنین طبق برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته از سوی مسئولان برگزاری مسابقات، قرار است در‌صورت زدن گل از سوی تیم‌ملی ایران در هر بازی، چند ثانیه از این سرود نیز بار دیگر پخش شود تا فضای مهیجی را در بین هواداران ایجاد کند.