سیامک خاجی، خبرنگار:با مشخص‌شدن قرعه‌کشی رقابت‌های جام‌جهانی رسانه‌های انگلیسی و به‌خصوص نشریه سان از اینکه تیم ملی این کشور با ایران همگروه شده است بسیار خوشحال بودند. حدود 6 ماه پیش شرایط روی نیمکت تیم ایران کاملا متفاوت بود و این تیم با هدایت دراگان اسکوچیچ اگر چه رکوردهای منحصربه‌فردی را از خود به‌جای گذاشته بود اما به‌نظر نمی‌رسید برای رویارویی با تیم‌های قدرتمندی چون انگلیس، آمریکا و تیم سومی که آن زمان هنوز مشخص نبود و قرار بود از بین ولز، اسکاتلند و اوکراین یکی انتخاب شود چندان آماده باشد. تیم ایران تنها با یک باخت جواز حضور در جام‌جهانی را به‌دست آورد اما همین یک شکست کافی بود تا منتقدان سرمربی کروات او را فاقد استراتژی مناسب در دیدارهای بزرگ بدانند. روشی که ملی‌پوشان ایران در آن زمان ارائه می‌دادند می‌توانست فرصتی مناسب را برای رقبای قدرتمند ما فراهم‌کند تا با استفاده از فضاهایی که در پشت مدافعان ما ایجاد می‌شود صاحب موقعیت گلزنی شوند. اما این روزها شرایط کاملا تغییر کرده است و با آمدن کارلوس کی‌روش حالا سه همگروهی ایران در این مسابقات می‌دانند که کار راحتی برابر تیمی که قرار است این مربی پرتغالی برای جام‌جهانی آماده کند نخواهند داشت. آنها به‌خوبی می‌دانند که ایران در دو جام‌جهانی گذشته برابر تیم‌هایی چون آرژانتین، نیجریه، اسپانیا و پرتغال به‌سختی امتیاز ازدست می‌داد و در صورتی‌که کی‌روش بتواند در فرصت کوتاه باقی‌مانده تا جام‌جهانی دوباره تیمی باانگیزه و مبتنی‌بر دفاع تیمی منسجم و هماهنگ بسازد دیگر نمی‌توان از این تیم به‌عنوان رقیبی راحت در جام‌جهانی نام برد.
امیدی که از بین رفت
روزنامه سان انگلیس درست فردای مشخص‌شدن قرعه این کشور در جام‌جهانی با تیتری بزرگ نوشت: «خدا را شکر به ایران خوردیم.» همین تیتر جنجالی شروع واکنش‌های رسانه‌ها و بازیکنان ایران به این ماجرا بود. در همان زمان آلن شیرر، مهاجم سابق انگلیسی‌ها معتقد بود که این قرعه برای گرت ساوت‌گیت بسیار مناسب است و او اگر چه خوشحالی‌اش را چندان نشان نداده است اما مسلما از اینکه با تیم‌های بزرگ اروپایی و آمریکای جنوبی همگروه نشده است بسیار خوشحال است. البته در آن روزها برخی کارشناسان انگلیسی اعتقاد داشتند که ایران می‌تواند سورپرایز این گروه باشد و حتی به‌عنوان تیم دوم پس از انگلیس از گروهش صعود کند. برخی دیگر نیز با توجه به اینکه سه‌شیرها در بازی نخست خود باید رودرروی ایران قرارگیرند معتقد بودند که این می‌تواند بهترین شروع برای شاگردان ساوت‌گیت باشد که با یک برد خوب جام‌جهانی را آغاز کنند.
اگر چه دراگان اسکوچیچ هم بعدها در تصویری که از اتاق کارش منتشر شد تصویری از این روزنامه که تیتر مورد نظر در آن چاپ شده بود را روی دیوار نصب کرده بود و به‌نوعی نشان می‌داد که انگیزه زیادی برای بازی نخست تیمش در جام‌جهانی دارد. البته درنهایت این مربی کروات نتوانست به رویایش برای نشستن روی نیمکت تیم ایران در جام‌جهانی برسد و جایش را به کارلوس کی‌روش باتجربه داد. البته انگلیسی‌ها نمی‌توانند چندان از اینکه در گروه خیلی سختی در جام‌جهانی قرار ندارند خوشحال باشند چراکه اگرچه در آخرین جام‌جهانی و همچنین یورو نتایج خوبی گرفتند و پس از کسب عنوان چهارمی جهان، نایب قهرمان اروپا شدند اما در دوره‌های اخیر این دو تورنمنت بارها توسط تیم‌هایی که انتظارش را نداشتند از دور مسابقات کنار رفتند. در یورو 2016 این ایسلند بود که سد راه شاگردان روی هاجسون شد و در همان یک‌هشتم نهایی این تیم را از گردونه مسابقات حذف کرد. در جام‌جهانی 2014 برزیل هم درحالی‌که تیمی پرستاره را دراختیار داشتند و به‌نظر می‌رسید کار چندان سختی برای صعود از گروهی که ایتالیا، اروگوئه و کاستاریکا در آن حضور داشتند، ندارند درنهایت با یک تساوی و دو شکست قعرنشین شدند و وداعی تلخ با این مسابقات داشتند. به همین دلیل شاگردان ساوت‌گیت می‌دانند که نباید خود را برابر تیم‌های گروه خود در جام‌جهانی پیش‌رو ازپیش‌برنده بدانند و اگرچه به عقیده بسیاری از کارشناسان آنها می‌توانند یکی از مدعیان جدی قهرمانی در این مسابقات باشند اما حریفان آنها و به‌خصوص ایران، می‌توانند برای این تیم دردسرساز شده و مانع از موفقیت این تیم شوند.
البته مهم‌ترین امیدواری رسانه‌های انگلیسی در ماه‌های قبل حضور دراگان اسکوچیچ روی نیمکت ایران بود. مربی کروات اگرچه در 15 بازی ابتدایی خود با ایران هیچ شکستی را تجربه نکرد اما مخالفانش معتقد بودند او در این دیدارها با تیم‌های بزرگ روبه‌رو نشد و مصاف برگشت با کره‌جنوبی به‌خوبی عیار این مربی را نمایان کرد. مشکلاتی که تیم او در فاز دفاعی داشت و استراتژی نه‌چندان خوبش در دیدارهای مختلف سبب شده بود تا تردیدهایی درباره موفقیت ایران با او در جام‌جهانی ایجاد شود. از طرف دیگر مشکلاتی که باعث بروز اختلافاتی در رختکن ایران و بین بازیکنان شده بود باعث شد تا مدیران فدراسیون فوتبال پیش از بروز فاجعه در جام‌جهانی دست به‌کار شده و دوباره به‌سراغ کسی بروند که در دو دوره جام‌جهانی موفق شد برابر تیم‌های مدعی نتایج قابل قبولی کسب کند. بازگشت کارلوس کی‌روش امیدواری‌ها را در اردوی ایران و بین هواداران این تیم افزایش داد و حالا شرایط کاملا برای فوتبال ما تغییر کرده است.
تغییرات با کی‌روش
مهم‌ترین دلیلی که مهدی تاج به سراغ بازگرداندن کی‌روش رفت تجربه بالای او و نزدیک به 8 سال حضورش روی نیمکت ایران بود که باعث شد تا بهترین گزینه در این مدت کم باقی‌مانده تا شروع جام‌جهانی باشد. مرد پرتغالی بلافاصله بعد از بستن قرارداد با ایران راهی تهران شد تا تیمش را برای حضور در آخرین فیفادی پیش از جام‌جهانی و دو دیدار دوستانه و البته دشوار برابر اروگوئه و سنگال آماده کند. برتری برابر نماینده آمریکای جنوبی و تساوی با قهرمان آفریقا زنگ خطری جدی برای رقبای ایران در جام‌جهانی بود و آنها خیلی زود متوجه شدند که با حضور کی‌روش، قرار است تیمی متفاوت را روبه‌روی خود ببینند.
در بازی دوم ایران برابر سنگال، گرت ساوت‌گیت شخصا راهی ورزشگاه شد تا بازی ملی‌پوشان ایران را از نزدیک ببیند. او پس از این مسابقه با تمجید از عملکرد بازیکنان ایران گفت: «ما قرار است با تیمی بازی کنیم که سازمان‌یافته و خوب فوتبال می‌کند. آنها در فاز تهاجمی نفرات خوبی در ترکیب خود دارند و در مجموع با تیمی خوب قرار است روبه‌رو شویم. آنها البته نسبت به دیدار با اروگوئه تغییرات زیادی در ترکیب خود ایجاد کرده بودند و این نشان می‌دهد که روی نیمکت هم بازیکنان خوبی دارند. آنها وقتی توپ را از دست می‌دهند با تعداد بازیکنان زیاد پشت توپ قرار می‌گیرند و این موضوع کار ما را در بازی اول جام‌جهانی دشوار خواهد کرد. باید برابر آنها با دقت و تمرکز بالا بازی کنیم.»
سرمربی سه‌شیرها حالا به‌خوبی می‌داند که بازی با ایران قرار نیست آسان‌ترین مصاف تیمش در این تورنمنت باشد و کوچک‌ترین لغزشی برابر یوزها می‌تواند به‌قیمت ازدست‌رفتن امتیاز در همان بازی ابتدایی باشد. اتفاقی که ممکن است حتی صعود آنها به دور بعد را نیز به‌خطر بیندازد. البته خود او هم فعلا با دردسرهای زیادی در تیمش روبه‌رو است و نه‌تنها در فاز دفاعی و پس از استفاده دوباره از هری مگوایر مورد انتقاد زیادی قرار گرفته است بلکه در خط حمله هم هنوز ترکیب ایده‌آلش را پیدا نکرده است و همین اتفاقات شرایط را برای نایب قهرمان یورو 2020 سخت کرده است. در چنین شرایطی به‌نظر می‌رسد برخلاف چند ماه قبل حالا این تیم ایران است که شرایط به‌مراتب بهتری از رقیب خود دارد و شاید این‌بار باید منتظر نتیجه‌ای دور از انتظار و به‌سود کی‌روش و شاگردانش در قطر باشیم.
روزنامه گاردین نیز در روزهای اخیر در گزارشی از شرایط تیم ملی ایران به برد این تیم برابر اروگوئه اشاره کرده و معتقد است که تیم ایران با کی‌روش چهره‌ای کاملا متفاوت پیدا کرده است: «درحالی‌که هر سه تیم انگلیس، آمریکا و ولز در آخرین دیدارهای خود پیش از جام‌جهانی شکست را تجربه کرده‌اند اما ایران با یک برد و یک تساوی در شرایط خوبی قرار دارد. آنها در نخستین بازی خود پس از بازگشت کی‌روش به روی نیمکت این تیم موفق شدند اروگوئه را با ستاره‌هایش شکست دهند و این یکی از بهترین نتایج این تیم در دیدارهای تدارکاتی در سال‌های اخیر بود. پس از چند ماه شرایط نامساعد در این تیم و رختکن آنها این برد می‌تواند بسیار روحیه‌بخش باشد. همه‌چیز از قرعه‌کشی جام‌جهانی شروع شد و وقتی ایران با آمریکا و انگلیس که روابط سیاسی خوبی با آنها ندارد همگروه شد شرایط برای آنها متفاوت شد. ایرانی‌ها به‌خصوص از سال 1953 که کودتا در این کشور باعث سقوط دولت محمد مصدق شد و این دو کشور را عامل اصلی این اتفاق می‌دانستند از آمریکا و انگلیس خاطره خوبی ندارند و در این سال‌ها نیز آنها را عامل بسیاری از مشکلات خود می‌دانند. در چنین شرایطی همگروهی با این دو تیم باعث شد تا منتظر دو بازی سمبلیک در جام‌جهانی باشیم. درنهایت دراگان اسکوچیچ که از فوریه سال 2020 هدایت تیم ایران را برعهده گرفته بود و در 18 بازی 15 برد به‌دست آورده بود از سمتش برکنار شد تا جای خود را به کی‌روش بدهد. تیم ملی پس از چند ماه پرحاشیه و بحرانی با دو بازی اخیر خود شرایط به‌مراتب بهتری را پیداکرده و این می‌تواند پیامی برای هم‌گروهی‌های آنها در گروه B جام‌جهانی باشد که این تیم قرار است با قدرت و در شرایطی مناسب راهی قطر شود.»
تغییر دیدگاه انگلیسی‌ها به فوتبال ایران نشان می‌دهد که انتخاب کی‌روش به‌عنوان سرمربی ایران فعلا که تغییری مثبت در فوتبال ملی ما بوده و با نتایجی که این تیم برابر رقبای قدرتمند خود در دو بازی اخیر کسب کرده است امیدواری‌ها به عملکرد این تیم در جام‌جهانی و حتی صعود به دور حذفی افزایش یافته است.