راضیه فلاح، خبرنگار: برای «سردر» این هفته عازم یکی از شهرهای زیبای شمال کشور شدم. سه‌ساعت و نیم زمان لازم بود تا از تهران به این شهر برسم. از زیبایی شهرهای شمالی کشور هم هرچه بگویم کم است. مقصد من دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل است و بدون هیچ‌وقت تلف‌کردنی به کیلومتر سه جاده بابل به قائمشهر می‌روم. این واحد در سال 1365 فعالیت خود را در سایت مرکزی با مساحت هفت‌هکتار آغاز کرد. 15 هکتار زمین نیز به‌صورت شهرک صنعتی در اختیار واحد قرار گرفته و آزمایشگاه‌ها، حوضچه پرورش ماهی، مزارع و باغ‌های واحد در این شهرک است. درحال‌حاضر 130 نفر به‌عنوان اعضای هیات‌علمی در این واحد مشغول به‌کار هستند که از این تعداد 95 استادیار، 9 دانشیار، 17 مربی و 9 نفر به‌عنوان بورسیه بوده و درکنار حدود 240 استاد مدعو دروس 210 رشته فعال واحد را به دانشجویان تدریس می‌کنند. رشته‌های دانشگاه به‌طور مجزا شامل 110 رشته در مقطع کارشناسی، 74 رشته در مقطع ارشد و 26 رشته در مقطع دکتری است. این نهاد دانشگاهی با تمرکز بر رشته‌های علوم انسانی فعالیتش را آغاز کرده و ادامه داده است. تنها چند رشته مهندسی معماری، عمران در دو شاخه و مکانیک به‌صورت محدود درکنار رشته‌های پیراپزشکی مانند علوم آزمایشگاهی، میکروبیولوژی، دامپزشکی، مامایی و پرستاری تدریس می‌شوند. در واحد بابل مانند بسیاری از واحدهای دیگر، رشته‌های فنی‌مهندسی از محبوبیت چندسال قبل خود فاصله گرفته و جایش را به رشته‌های روانشناسی، حقوق، حسابداری و تربیت‌بدنی داده‌اند. دانشگاه آزاد بابل در سال گذشته با بیشترین جذب دانشجو در بین دیگر واحدهای دانشگاه آزاد استان مازندران رتبه اول را به‌خود اختصاص داده و  درحال‌حاضر هفت‌هزار و 380 دانشجو در این واحد تحصیل می‌کنند و در مدت 36 سال فعالیتش حدود 37 هزار نفر دانشجو از این واحد فارغ‌التحصیل شده‌اند.

رئیس دانشگاه آزاد واحد بابل:
اولین مرکز ارگانیک دامی و کشاورزی در استان مازندران تاسیس می‌شود

سیدمیرالله حسینی، رئیس دانشگاه آزاد واحد بابل در گفت‌وگو با «فرهیختگان» درخصوص اقداماتی که برای رسیدن به سند تحول و تعالی در این واحد انجام‌شده؛ عنوان کرد: «واحد بابل برای رسیدن به اهداف سند تحول و تعالی با برنامه‌ریزی در دو بخش بلندمدت و کوتاه‌مدت در این مسیر گام گذاشته است. در بخش برنامه‌های کوتاه‌مدت تصمیم به پایداری درآمدی سیستم دانشگاهی و ثبات اقتصادی گرفته شد. درنتیجه اقداماتی که در این زمینه انجام‌شده، مانند جذب دانشجوی بیشتر، ایجاد موازنه مثبت بین درآمدها و مخارج دانشگاه، افزایش درآمدهای دانشگاه این ثبات اقتصادی برقرار شده است.» او درباره برنامه بلندمدت واحد برای رسیدن به اهداف سند تعالی دانشگاه ادامه داد: «برنامه‌های بلندمدت در چند بخش پژوهشی، آموزشی، فرهنگی و اداری‌ مالی تعریف شده است. ایجاد زیرساخت برای جذب بالاتر منابع درآمدی غیرشهریه‌ای به‌عنوان اقدامات اولیه برای حرکت در مسیر سند تحول و تعالی در نظر گرفته شده است. این مهم نیز با شناسایی درست و دقیق منطقه، بررسی مشکلات، ظرفیت‌ها و درنتیجه ارائه راهکار به‌صورت قرارداد با مجموعه‌های خصوصی و سازمان‌های دولتی شهرستان میسر خواهد شد. انجام قراردادهای مختلف با موسسات خصوصی و دولتی یک راه مطمئن برای تامین منابع غیرمالی است و همچنین دانشگاه را بیش از گذشته در حل مسائل شهرستان مرتبط می‌کند. رسیدن به درآمد غیرشهریه‌ای ثابت نیازمند صرف زمان و ایجاد زیرساخت‌های لازم است. بر این اساس اقدام عملی برای اجرای این بخش انجام‌شده و تحقیق و پژوهش در چند طرح برون‌دانشگاهی نیز در دست واحد بابل قرار گرفته است.» حسینی افزود: «حل مشکلات اجتماعی مردم توسط دانشگاه از اهداف سند تحول و تعالی است که واحد بابل در این زمینه قدم گذاشته، باید مشکلات مردم در بستر دانشگاه حل شود و از آموزش و پژوهش بالاتر رود. با اقداماتی که در این دوسال انجام‌شده دانشگاه از حالت زیان‌ده خارج شده و به سوددهی رسیده است. درنتیجه این ثبات اقتصادی، ورود به مرحله بالاتر برای اجرای سند تعالی میسر شده است.» رئیس دانشگاه آزاد واحد بابل درخصوص تعداد مرکز تحقیقات این واحد اظهار کرد: «مرکز تحقیقات جامع سلامت این واحد فعال و در ایام همه‌گیری ویروس کرونا اقدامات مهمی در سطح شهرستان انجام داد. این مرکز در تولید داروی مقابله با کرونا اقداماتی انجام داده که هنوز در فاز تحقیقاتی به‌سر می‌برد و همچنین برگزاری همایش ملی کرونا یکی از برنامه‌های سال جدید این مرکز است.» او درباره اقدامات پژوهشی برون‌دانشگاهی این واحد که زیرنظر مرکز تحقیقات واحد انجام‌شده، بیان کرد: «واحد بابل در زمینه دفع فاضلاب به‌صورت گسترده اقداماتی را انجام داده است، برای حل این معضل راهکارهایی را به دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل و بیمارستان‌های شهرستان ارائه داده و حتی طرح‌هایی را برای ایجاد شبکه جمع‌آوری فاضلاب در سطح شهرستان مطرح کرده است. در این راستا پیشنهاد همکاری به سازمان‌های مربوطه داده شده تا واحد به‌عنوان ناظر یا طراح در اجرای این برنامه حضور داشته باشد.» حسینی از دیگر اقدامات پژوهشی برون‌دانشگاهی این واحد، گفت: «رایزنی‌هایی با زندان شهرستان برای شناسایی و ارائه راهکار در زمینه مسائل و مشکلات زندان و زندانیان در قالب طرح‌های علوم اجتماعی و روان‌شناسی نیز انجام‌شده است.» رئیس دانشگاه آزاد واحد بابل درمورد یکی از اقدامات مهم پژوهشی برون‌دانشگاهی این واحد که در زمینه محیط‌زیست انجام‌شده، عنوان کرد: «در بازدید دکتر طهرانچی از مرکز تحقیقاتی و آموزشی رجه واحد بابل دو ماموریت منطقه‌ای با موضوع ایجاد مرکز تشخیص و جداسازی محصولات ارگانیک و غیرارگانیک و راه‌اندازی آزمایشگاه استاندارد دامی و باغی پیشنهاد شد، سپس این واحد با توجه به ماموریتی که برعهده داشت طی جلسات متمادی با اساتید و متخصصان امر و تشکیل کارگروه اقدام به پیگیری و انجام این دو طرح کرد و مکاتبات اداری با استان و سازمان مرکزی را آغاز شد.» او در ادامه توضیح داد: «شهرک صنعتی رجه با بیش از 500 کارگاه صنعتی و تولیدی روی ارتفاع قرار دارد و فاضلاب حاصل از فعالیت‌های آن محیط زیست روستاهای پایین‌دست را تحت‌تاثیر قرار داده است. واحد بابل رایزنی‌هایی را با شورای اسلامی روستای منطقه انجام داده و آمادگی دانشگاه را برای ایجاد سیستم تصفیه فاضلاب منطقه اعلام کرده است. موافقت‌های اولیه از سوی شورای اسلامی روستا صادر شده و طرح در مرحله تامین مالی برای اجرای عملیاتی قرار دارد. با اجرای طرح تصفیه فاضلاب شهرک صنعتی رجه مشکلات محیط زیستی روستاهای این منطقه حل شده و ارتباط مناسبی بین دانشگاه و جامعه ایجاد خواهد شد.» حسینی درباره دیگر ماموریت این واحد دانشگاهی گفت: «دانشگاه در نظر دارد مرکز تشخیص و جداسازی محصولات ارگانیک و غیرارگانیک دامی و کشاورزی را تاسیس کند. قرار است این مرکز تحقیق و آزمایش محصولات ارگانیک را شناسایی و مهر ارگانیک روی محصولات درج کند، برای مثال بسیاری از محصولات غذایی در خارج از کشور با مُهر حلال به فروش می‌رسند. این اقدام نیز شبیه این عمل بوده و نشانه ارگانیک به‌نوعی معرف این محصولات می‌شود. طرح اولیه انجام‌ شده و پروپوزال‌های اولیه نیز نوشته شده‌اند. این طرح در مرحله تامین منابع مالی برای تجهیز آزمایشگاه‌ها است. با افتتاح این مرکز استان مازندران اولین مرکز ارگانیک دامی و کشاورزی را خواهد داشت.» رئیس دانشگاه آزاد واحد بابل درخصوص نحوه تعیین ارگانیک بودن محصولات در این مجموعه عنوان کرد: «در این مرکز آزمایشگاه‌های مختلف در حوزه‌های مختلف مانند مرکبات، گوشت و دام، کشاورزی و... مستقر می‌شوند و براساس معیارهای مشخص جهانی میزان مواد غیرارگانیک را اندازه‌گیری خواهند کرد. اگر مواد در سطح نرمالی قرار داشته باشند مُهر ارگانیک روی محصولات درج خواهد شد. این اقدام محصولات باغی و مرکبات را بررسی می‌کند و یک اقدام مفید در این حوزه خواهد بود.» او درخصوص چگونگی طرح پویش توضیح داد: «پایه دانشگاه براساس رشته‌های علوم انسانی است و ارتباط با صنعت شبیه دیگر واحدها نخواهد بود اما تلاش داشته‌ایم مهارت لازم هر رشته را در مقطع کارشناسی به دانشجویان آموزش دهیم، برای مثال استفاده از انواع برنامه‌های حسابداری در دوره‌های مختلف آموزشی برای دانشجویان این رشته آموزش مهیا می‌شود و این امر باعث‌شده 60 درصد دانشجویان واحد اگر مشکلاتی از قبیل سربازی را نداشته‌ باشند در زمان فارغ‌التحصیلی به‌راحتی در شغل‌های مورد نظر استخدام شوند.»  رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل درباره تعداد مدارس سما این واحد تاکید کرد: «در شهرستان بابل پنج‌ مدرسه سما وجود دارد. در مقطع ابتدایی دو مدرسه دخترانه و پسرانه، متوسطه اول دو مدرسه دخترانه و پسرانه و متوسطه دوم تنها یک مدرسه دخترانه تاسیس شده است. علاوه بر این در سال تحصیلی پیش رو حدود 900 دانش‌آموز در این واحد (550 دانش‌آموز دختر و 350 دانش‌آموز پسر) تحصیل خواهند کرد.» حسینی درمورد رشته‌های فعال دانشکده مهارتی این واحد گفت: «دانشکده مهارتی از دل دانشکده سما واحد متولد شده و در سال 1382 موفق به راه‌اندازی این دانشکده با 17 رشته کاردانی پیوسته شده است. رشته‌هایی مانند حسابداری، حقوق، مکانیک، برق، تربیت‌بدنی، نقشه‌برداری و... در این دانشکده تدریس می‌شوند.» او با بیان اینکه برای تاسیس مدرسه عالی مهارتی کشتی اقدامات لازم انجام‌شده و مجوزها کسب شده، اظهار کرد: «واحد بابل به‌عنوان اولین واحد در سطح استان مازندران مدرسه عالی مهارتی کشتی را تاسیس کرده است. استان مازندران و شهر جویبار به‌عنوان پایتخت کشتی جهان شناخته می‌شوند و در این استان ظرفیت‌های بالایی در این رشته ورزشی وجود دارد. این مدرسه در راستای استفاده از ظرفیت استان و قهرمانان نامدار کشوری از قبیل بشیر باباجان‌زاده، علی شعبانی و رضا اطری است که در واحد بابل تحصیل می‌کنند. همچنین این مدرسه را می‌توان به‌عنوان یک منبع درآمد مناسب در سال‌های آینده برای واحد درنظر گرفت.» رئیس دانشگاه آزاد واحد بابل درخصوص اهداف تاسیس دانشکده مدارس سما و دانشکده مهارتی بیان کرد: «اهداف دانشکده مهارت و کارآفرینی و مدارس سما، آموزش مهارت‌محوری درکنار آموزش علمی به منظور پاسخ به نیازهای فردی و اجتماعی زندگی دانش‌آموزان است.»

معاون پژوهشی دانشگاه آزاد واحد بابل مطرح کرد
کسب یک‌میلیارد و 800 میلیون تومان درآمد غیرشهریه ای در یک‌سال

محمد ادبی‌تبارفیروزجاه، معاون پژوهشی دانشگاه آزاد واحد بابل درباره اقدامات پژوهشی که در این واحد انجام‌شده عنوان کرد: «از زمان تاسیس دانشگاه تا امروز حدود 850 مقاله علمی پژوهشی، 642 مقاله همایشی و 318 مقاله بین‌المللی در واحد بابل انجام ‌شده است. همچنین 45 کتاب در زمینه‌های شیلات، علوم انسانی، پرستاری و... نیز در مدت 36 سال فعالیت واحد توسط اعضای هیات‌علمی تالیف شده است.» او درباره مسیر رسیدن به دانشگاه نسل سومی توضیح داد: «با سیاست‌هایی که دانشگاه آزاد اسلامی پیش‌گرفته حرکت به‌سمت کارآفرینی و نسل سومی دانشگاه آغاز شده و در سند تحول و تعالی راهکار رسیدن به این مهم به‌دقت بیان شده است. متاسفانه دانشجویان در این سال‌ها کارآفرین تربیت نشده‌ بودند و با اقداماتی مانند سامانه پژوهشیار -که دانشگاه آزاد انجام داده- دانشجو به‌سمت کارآفرینی و پژوهش کاربردی سوق داده می‌شود.» ادبی‌تبار درمورد موضوعاتی که برای استان مازندران در سامانه پژوهشیار تعیین شده، اظهار کرد: «گردشگری به‌عنوان موضوع زمینه برای استان مازندران تعیین شده و بیشتر پژوهش‌ها در این زمینه انجام می‌شود. با آنکه این رشته در دانشگاه تدریس نمی‌شود، اما در واحد برای اجرای درست این طرح در سطح استان جلسات متعددی برگزار شده و استادان برای انتخاب موضوعات پایان‌نامه متمرکز بر محور گردشگری عمل می‌کنند. در زمینه گردشگری به‌نوعی همه رشته‌ها می‌توانند فعالیت پژوهشی داشته ‌باشند، برای مثال حتی رشته‌ ریاضی نیز می‌تواند با مدل‌های ریاضی مانند بهینه‌سازی در موضوعات مختلف از قبیل هزینه، الگوهای متفاوتی ارائه دهد.» معاون پژوهشی دانشگاه آزاد واحد بابل درباره اقداماتی که برای رسیدن به دانشگاه حل مساله در این واحد انجام‌شده، گفت: «در سطح شهرستان به همه سازمان‌ها اعلام شد که دانشگاه آمادگی دارد تا برای کنترل و حل مشکلات و معضلات شهری همکاری داشته‌ باشد. درنتیجه رایزنی‌هایی بین دانشگاه با فرمانداری و شهرداری شهرستان انجام شده و برخی از مشکلات مانند وجود سگ‌های ولگرد در بستر دانشگاه پیگیری می‌شوند. بر این اساس در همکاری‌ای که بین دانشگاه و شهرداری انجام شد، سگ‌های ولگرد در سطح شهرستان جمع‌آوری و در دانشکده دام‌پزشکی عقیم شدند. همچنین در دوسال گذشته بین دانشگاه و سازمان‌های مختلف از قبیل اداره ثبت احوال، سازمان بهزیستی و شورای شهر نیز طرح‌های پژوهشی دیگری انجام‌ شده است.» او افزود: «متاسفانه مشکلات مالی و نبود منبع مورد نیاز برای اجرای طرح‌ها باعث شده برخی از آنها به‌کندی انجام شود یا به‌طور کلی انجام نشود. برخی مواقع نیز به‌علت برخی کاغذبازی‌های اداری طرح‌ها با صرف زمان طولانی به مرحله اجرا می‌رسند. برای برطرف کردن این مشکلات باید خارج از دانشگاه همکاری‌های لازم از سوی سازمان‌ها نیز به‌درستی انجام شود.» ادبی‌تبار درمورد تعداد کتاب‌های موجود در دانشگاه واحد بابل بیان کرد: «6 هزار و 890 کتاب به زبان لاتین و 69 هزار و 699 جلد کتاب به زبان فارسی در کتابخانه دانشگاه موجود است.» معاون دانشگاه آزاد واحد بابل درباره فعالیت‌های مرکز رشد و شرکت‌های دانش‌بنیان این واحد عنوان کرد: «مرکز رشد واحد بابل با چهار شرکت دانش‌بنیان فعالیت دارد. این شرکت‌ها در مراحل اولیه تولیدند و هنوز محصولی به بازار عرضه نکرده‌اند. یک شرکت در زمینه تولید قطعات حوزه دندانپزشکی، دو شرکت نرم‌افزار کامپیوتر و یک شرکت دانش‌بنیان دیگر در زمینه تولید علوفه دامی از زباله باغی فعالیت دارند.» معاون پژوهشی دانشگاه آزاد واحد بابل درخصوص اقداماتی که در زمینه شیلات در واحد انجام‌شده، گفت: «رشته شیلات در سطح استان مازندران تنها در واحد بابل توسط استادانی با رتبه استادیار و دانشیار تدریس می‌شود. با اینکه این رشته در سطح بالا ارائه می‌شود و امکاناتی از قبیل حوضچه پرورش ماهی و آزمایشگاه‌های مربوط را دارد، اما متاسفانه جوانان رغبتی به رشته شیلات در مقطع کارشناسی ندارند و این رشته در مقاطع ارشد و دکتری ارائه می‌شود. دانشجویان آن نیز عموما شاغلانی هستند که در این حوزه فعالیت دارند.» او در ادامه اقدامات مثبت گروه رشته شیلات واحد بابل افزود: «سال قبل گونه خاصی از ماهی که نام نداشت توسط یکی از استادهای رشته شیلات این واحد به‌همراه استادهای دانشگاه تهران، گیلان و موزه تاریخ طبیعی برلین به نام علی دایی نام‌گذاری شده است.» ادبی‌تبار درمورد میزان درآمد غیرشهریه‌ای سال گذشته واحد عنوان کرد: «سال گذشته درآمد غیرشهریه‌ای واحد بابل یک‌میلیارد و 800 میلیون تومان از انجام طرح‌های پژوهشی برون‌دانشگاهی، برگزاری دوره‌های کارگاهی و آموزشی و اجاره اماکن بوده است.» معاون پژوهشی دانشگاه آزاد واحد بابل درباره تعداد کانو‌ن‌های فعال این واحد گفت: «12 کانون، 9 نشریه و دو تشکل در اینجا فعالیت دارند.»