سارا طاهری، خبرنگار گروه دانشگاه: تیرماه سال64 بود که دانشگاه آزاد واحد تهران‌جنوب با محوریت رشته‌های فنی‌ومهندسی تاسیس شد و حالا دانشجویان این دانشگاه در دو مجتمع فنی‌ومهندسی و علوم‌انسانی ولیعصر و دانشکده‌های مهندسی صنایع، هنر و معماری و تربیت‌بدنی و علوم‌ورزشی مشغول به تحصیل هستند. این واحد با بیش از 38هزار دانشجو، دومین واحد از نظر تعداد دانشجو و چهارمین واحد دانشگاهی از واحدهای تابعه دانشگاه آزاد از نظر رتبه‌بندی علمی شانگهای است. بهمن‌ماه سال99 بود که وحید چگینی به دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران‌جنوب آمد. او دارای مدرک تحصیلی دکتری مهندسی عمران است که ریاست بخش حفاظت سواحل مرکز تحقیقات حفاظت از خاک و آبخیزداری و مدیریت شرکت جهاد تحقیقات آب و آبخیزداری را نیز در کارنامه خود دارد. چگینی از سال 80 تا 85 به‌عنوان معاون پژوهشی مرکز ملی اقیانوس‌شناسی مشغول به‌کار بود  و از خرداد85 تا اسفند93 ریاست موسسه ملی اقیانوس‌شناسی را برعهده گرفت. او به «فرهیختگان» گفت واحد تهران‌جنوب تنها واحدی است که طرح تجمیع در آن انجام نشده و مهم‌ترین برنامه خود را تجمیع می‌داند. به گفته او، زمینی در اراضی سلیمانیه در جنب مجتمع فنی‌ومهندسی این واحد دانشگاهی خریداری شده که ۵/۵ هکتار بوده و قرار است در این دوره طرح تجمیع در این زمین کلید بخورد. ایجاد سرای نوآوری، تقویت ارتباط با صنعت و برگزاری دوره‌های کوتاه‌مدت آموزشی از دیگر برنامه‌هایی است که چگینی در واحد تهران‌جنوب دنبال می‌کند.
او همچنین گفت مدرسه مهارتی حقوق حدود دوسال با وقفه مواجه شد، اما از شهریور دوره‌های این مدرسه آغاز می‌شود. آن‌طور که چگینی گفته است این واحد دانشگاهی دارای چهار مرکز تحقیقاتی است که از سال1389 شروع به فعالیت کرده‌اند. مرکز تحقیقات ادبیات‌فارسی و تحقیقات‌عرفانی، مرکز تحقیقات مدل‌سازی و بهینه‌سازی در علوم‌مهندسی، مرکز تحقیقات نانو و مرکز تحقیقات زبان‌انگلیسی این چهار مرکز هستند. البته مرکز تحقیقات نانو شهریورماه امسال افتتاح می‌شود و مجوز مرکز تحقیقات مدل و لباس نیز اخذ شده است. همچنین اخذ مجوز راه‌اندازی مرکز تحقیقات بیوپلاسما نیز در دستورکار است که درصورت اخذ مجوز این مرکز، تعداد مراکز تحقیقاتی واحد تهران‌جنوب به 6 مرکز می‌رسد. مشروح این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.

شما حدود یک سال و نیم است که به ریاست دانشگاه آزاد تهران‌جنوب منصوب شده‌اید، در این مدت پتانسیل و ظرفیت‌های این واحد دانشگاهی را چطور دیدید؟
دانشگاه آزاد واحد تهران‌جنوب مدت 37 سال است که در عرصه علم و دانش در رشته‌های علوم فنی‌ومهندسی، علوم انسانی، و هنر و معماری فعالیت دارد. تهران‌جنوب دارای 2 مجتمع دانشگاهی و 2 دانشکده است. دانشکده‌های مهندسی شیمی پلیمر، دانشکده مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات (شهید همت)، دانشکده مهندسی عمران، معدن و مکانیک (شهید باکری)، دانشکده مهندسی برق و دانشکده علوم پایه در مجتمع فنی‌ومهندسی حضور دارند. مجتمع علوم انسانی ولیعصر نیز شامل دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشکده اقتصاد و حسابداری، دانشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی، دانشکده ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی و دانشکده مدیریت است. همچنین دو دانشکده هنر و معماری و دانشکده مهندسی صنایع نیز از دانشکده‌های دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران‌جنوب هستند.
بعد از راه‌اندازی مجتمع فنی‌ومهندسی، عمدتا فعالیت‌های مهندسی در آن شکل گرفت؛ پس از آن ساختمان‌های دیگری خریداری شده و در نقاط دیگر تهران دانشکده‌هایی در رشته‌های علوم انسانی و هنر و معماری شکل گرفت. متاسفانه واحد تهران‌جنوب از معدود واحدهای دانشگاه آزاد است که طرح تجمیع در آن انجام نشده است. در تهران تنها واحد تهران‌جنوب و واحد علوم پزشکی تجمیع نشده و مجموعه ساختمان‌های آنها در تهران پراکنده هستند.
 از نظر گسترش ساختمان‌ها و مکان‌های آموزشی و پژوهشی، مجتمع شهید کاوه را داریم؛ دانشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی در نزدیکی میدان راه‌آهن واقع شده که این مجتمع از سوی خانواده شهید کاوه به واحد تهران‌جنوب اهدا شده است. شاید به‌جرات بتوان گفت بزرگ‌ترین مجموعه ورزشی دانشگاه آزاد اسلامی در تهران در این مکان قرار گرفته و دارای زمین‌های چمن بزرگ، چمن مصنوعی و سالن‌های متعدد ورزشی است. در این دانشکده دانشجویان از مقطع کارشناسی تا دکتری پذیرش می‌شوند. مجتمع ولیعصر نیز که در نزدیکی میدان امام حسین قرار گرفته، دارای امکانات خوبی است.
بعد از این مجتمع که در آن طرح تجمیع نسبی انجام شد، مجموعه‌های علوم انسانی در مجتمع حضرت ولیعصر تجمیع شدند. مجتمع ولیعصر از بزرگ‌ترین مجتمع‌های علوم انسانی کشور محسوب می‌شود که دارای 20 هزار دانشجوی فعال است؛ این درحالی است که مجتمع فنی‌ومهندسی ما دارای 12 هزار دانشجو است. در مجتمع ولیعصر رشته‌هایی مانند روان‌شناسی، زبان ادبیات فارسی، ادبیات انگلیسی، رشته مدیریت، حقوق، فقه و معارف اسلامی، بازرگانی، علوم سیاسی، روابط بین‌الملل و... تدریس می‌شود.

 میزبانی واحد تهران‌جنوب از 38 هزار دانشجو
2 دانشکده مهندسی صنایع و هنر و معماری در کجا واقع شده‌اند؟
دانشکده مهندسی صنایع در نزدیکی میدان امام حسین(ع) واقع شده که از مجتمع فنی واحد تهران‌جنوب جدا و به‌صورت مستقل به فعالیت مشغول است. این دانشکده نیز از سطوح کارشناسی تا دکتری دانشجو می‌پذیرد. مرکزیت دانشکده هنر و معماری نیز در اطراف میدان فلسطین است.
درمجموع این دانشکده‌ها و مجتمع‌ها، توسعه را نیز در دستورکار خود قرار داریم. در واحد تهران‌جنوب 38 هزار دانشجو مشغول تحصیل هستند که پیش‌بینی می‌شود این تعداد در مهرماه امسال به 41 هزار دانشجو افزایش پیدا کند. از این 38 هزار دانشجو، 6 هزار و 300 دانشجو عراقی، 400 نفر دانشجوی افغانستانی و مابقی ایرانی هستند. واحد تهران‌جنوب از نظر تنوع تعداد رشته، یک دانشگاه جامع بوده که هم در زمینه فنی‌ومهندسی، علوم انسانی، هنر و معماری و شهرسازی رشته‌های متعددی دارد. البته چند رشته پزشکی مانند بالینی و روان‌شناسی نیز در این دانشگاه تدریس می‌شود.

از نظر رتبه‌بندی در چه جایگاهی قرار دارید؟
شانگهای یکی از رتبه‌بندی‌های معتبر جهانی است که واحد تهران‌جنوب در بین سایر واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در این رتبه‌بندی دارای رتبه چهارم است؛ از این‌جهت وزارت علوم عراق برای اعزام دانشجو واحد تهران‌جنوب را به رسمیت شناخته است. بنابراین از سه سال پیش نسبت به جذب دانشجویان عراقی اقدام کردیم و این روند همچنان ادامه دارد و از مقاطع کارشناسی تا دکتری در رشته‌های متعدد دانشجوی عراقی می‌پذیریم.

گفتید در واحد تهران‌جنوب طرح تجمیع انجام نشده است، چرا؟
طرح‌هایی که ارائه شده و زمین‌هایی که برای طرح تجمیع گرفته بودند با مشکلاتی مواجه بودند؛ مشکلات حقوقی این زمین‌ها به دلایل مختلف به‌صورت کامل حل نشده و بودجه کافی برای طرح تجمیع وجود نداشت. اما برنامه داریم تا طرح تجمیع در اسرع وقت انجام شود. برای خرید زمین تلاش‌های زیادی انجام شده و چندبار نسبت به خرید زمین اقدام شد که آخرین تلاش برای زمان سه ریاست پیشین است. در آن زمان زمینی در اراضی سلیمانیه در جنب مجتمع فنی‌ومهندسی این واحد دانشگاهی خریداری شد که 5.5 هکتار بوده اما تاکنون طرح تجمیع در آن انجام نشده است. امیدواریم در این دوره طرح تجمیع کلید بخورد.

اجرای طرح تجمیع مستلزم چه مقدماتی است؟
ابتدا باید مسائل و مشکلات با شهرداری را حل‌وفصل کنیم که این اقدام به‌زودی آغاز خواهد شد؛ گرچه مقدمات آن آغاز شده و مذاکرات اولیه نیز صورت گرفته است. یکی دیگر از بحث‌هایمان در طرح تجمیع صدور مجوزهای لازم از سوی ریاست دانشگاه و مرکز عمرانی سازمان بوده که خوشبختانه ریاست دانشگاه آزاد این مجوز را داده‌اند تا واحد تهران‌جنوب طرح توسعه خود را آغاز کند. یکی دیگر از بحث‌ها درخصوص تامین نقدینگی لازم است تا بتوان ساخت‌وسازها را آغاز کرد. ما یک‌سری املاک مازاد در اختیار داریم؛ به‌علاوه اینکه از آنجا که بخشی از اراضی کاربری تجاری و فرهنگی دارد شاید بتوان از محل فروش آنها به کسانی که سرمایه دارند بخش‌ها را ساخت و دانشکده‌ها را بنا کرد.

مذاکرات با شهرداری برای حل‌وفصل مشکلات از چه زمانی آغاز می‌شود؟
شهریور امسال مذاکرات جدی‌تر را با شهرداری تهران آغاز کردیم و طرح جامع توسط مهندسان مشاور تهیه شد و بعد از تصویب توسط مرکز عمرانی سازمان مرکزی و استان تهران به‌دنبال منابع مالی آن برای اجرا خواهیم رفت. متاسفانه ساختمان‌های دانشگاه آزاد تهران‌جنوب بسیار پراکنده است؛ باید ابتدا املاک مازاد را به فروش رساند تا کار ساخت‌وساز را در زمین 5.5 هکتاری آغاز کنیم. البته قبل از تمام این اقدامات باید حصارکشی و دیوارکشی انجام شود، زیرا این زمین هنوز دیوار ندارد و به‌محض پایان مذاکرات با شهرداری و حصول نتیجه و مشخص شدن حریم قطعی باید از اعتباری که از فروش ملک به دست می‌آوریم ابتدا دیوارکشی را انجام دهیم. بعد از دیوارکشی باید دنبال آن باشیم تا از محل فروش املاک مازاد و فروش بخش‌هایی از زمین‌های سلیمانیه ساخت‌وسازها را در داخل آن مجموعه آغاز کنیم.

5.5 هکتار زمین در کجا قرار دارد؟
در جنب مجتمع فنی‌ومهندسی واحد تهران‌جنوب قرار دارد که به اراضی سلیمانیه معروف است. زمین باغ‌مانندی است که سال‌ها پیش به قیمت مناسبی خریداری شد و الان به‌دلیل ارزش ملکی می‌توان از محل فروش بخش‌هایی از آن که جنبه تجاری دارد، بخش‌هایی از هزینه برای ساخت‌وساز دانشکده‌های داخلی را تامین کرد.

قرار بود واحد تهران‌جنوب به‌عنوان قطب مواد و انرژی شناخته شود، علت اینکه این ماموریت به واحد تهران‌جنوب سپرده شد، چه بود؟
به‌دلیل سطح بالای استادان این واحد دانشگاهی و مقالات متعدد علمی که توسط این استادان ارائه شده بود و همچنین جایگاه واحد تهران‌جنوب در حوزه مهندسی، به‌عنوان قطب مواد و انرژی شناخته شد. واحد تهران‌جنوب، از ابتدا به دانشگاه شریف دانشگاه آزاد اسلامی معروف بود، بنابراین از ابتدا با رشته‌های فنی‌ومهندسی شهرت پیدا کرد و البته الان در رشته‌های علوم انسانی و هنر و معماری نیز زبانزد است. در میان همه رشته‌های مهندسی نیز در حوزه انرژی و مواد شاخص‌تر بوده و به همین دلیل این ماموریت به واحد تهران‌جنوب سپرده شد. یک مجله ISI نیز به زبان انگلیسی در این واحد منتشر می‌شود که توسط ناشر بین‌المللی اشپرینگر منتشر شده که این مجله نیز در حوزه مواد و انرژی است.

برای رسیدن به این ماموریت یعنی قطب مواد و انرژی چه اقداماتی انجام داده‌اید؟
برنامه جامع مواد و انرژی توسط واحد تهران‌جنوب تهیه شد؛ همان‌طور که می‌دانید، برای برنامه‌های موضوعی در رشته‌های مختلف بین واحدهای شاخص تهران و استان‌ها تقسیم کار شده است. به‌طور مثال در حوزه دریا ماموریت به واحد تهران‌شمال سپرده شد، چون در این واحد دانشکده علوم و فنون دریایی وجود دارد. براساس همین برنامه مواد و انرژی نیز به واحد تهران‌جنوب واگذار شد که برنامه آن نیز تهیه شد و به تصویب رسید. بحث مواد و انرژی یک بحث جامع است؛ بنابراین تنها نیازمند استادان در این حوزه نیستیم بلکه مهندسی مکانیک، برق، کامپیوتر، معدن، پولیمر و... می‌توانند در آن مشارکت داشته باشند. یکی از مراکز تحقیقاتی واحد تهران‌جنوب نیز در حوزه نانوتکنولوژی و نانوفناوری است، بنابراین حرف زیادی در حوزه مواد و انرژی داریم.

 راه‌‌اندازی آزمایشگاه مرجع علوم مهندسی پس از طرح تجمیع
در ماموریت‌هایی که به واحد تهران‌جنوب سپرده شده، واحد تهران‌جنوب به غیر از برنامه مواد و انرژی چه ماموریت‌های دیگری دارد؟
یکی دیگر از برنامه‌های واحد تهران‌جنوب در استان تهران، ایجاد آزمایشگاه مرکزی در زمینه فنی‌ومهندسی است. برای مثال در حوزه علوم پایه این وظیفه به واحد تهران‌مرکزی سپرده شده است. بنابراین ایجاد و تاسیس یک آزمایشگاه به‌عنوان یک آزمایشگاه مرجع نه‌تنها در شهر تهران بلکه در سطح کشور برای کل واحدهای دانشگاه آزاد به‌دلیل سابقه خوب دانشگاه آزاد تهران‌جنوب در رشته‌های مهندسی به ما سپرده شد. راه‌اندازی این آزمایشگاه جزء اقداماتی است که بعد از طرح تجمیع کلید خواهد خورد و بخشی از اراضی نیز برای این آزمایشگاه درنظر گرفته می‌شود. راه‌اندازی این آزمایشگاه نیازمند مقدماتی است که این مقدمات آغاز شده اما ممکن است اجرای طرح تجمیع چند سال به طول بینجامد اما بعد از اجرای طرح تجمیع بخشی از زمینی که پیش‌تر اشاره کردم، به ساخت آزمایشگاه مرکزی برای تهران و کل کشور اختصاص داده می‌شود.

 تهران‌جنوب 71 مکان آزمایشگاهی دارد
درحال‌حاضر چند آزمایشگاه در واحد تهران‌جنوب وجود دارد؟
دانشگاه آزاد اسلامی تهران‌جنوب در سال‌های ابتدایی تاسیس شد و با تصویب گروه‌های آموزشی اقدام به تجهیز و آماده‌سازی فضاهای آزمایشگاهی و کارگاهی کرده است. درحال‌حاضر این واحد دانشگاهی دارای 71 مکان آزمایشگاهی است. اداره خدمات آزمایشگاهی و کارگاهی دارای سه هسته آزمایشگاهی به نام‌های هسته آزمایشگاهی مرکز تحقیقات نانو، هسته آزمایشگاهی ژئوتکنیک، هسته آزمایشگاهی شیمی- نفت و هسته تعمیرکاران شیمی‌تِک است. همچنین به تشکیل کارگاه‌های مرکزی با عناوین کارگاه مرکزی ساخت و تولید و کارگاه مرکزی طراحی، الگو، دوخت‌ودوز نیز اقدام کرده‌ایم.

گفتید این آزمایشگاه برای استفاده دانشجویان تمام کشور ساخته می‌شود؛ فکر می‌کنید چقدر به بحث درآمدزایی دانشگاه کمک کند؟
دانشگاه به‌دنبال بحث درآمدزایی است. الان شرایط به‌گونه‌ای شده که نمی‌توان تنها از راه شهریه دانشگاه را اداره کرد؛ بنابراین باید به‌سمت درآمدهای غیرشهریه‌ای حرکت کنیم. یکی از ماموریت‌های واحدهای دانشگاه آزاد، افزایش درآمدهای غیرشهریه‌ای است که یکی از منابع این درآمد، راه‌اندازی آزمایشگاه‌هاست. می‌توانیم تجهیزات این آزمایشگاه را اجاره داده یا امکان استفاده دانشجویان دانشگاه‌های دیگر را فراهم کرده و طرح‌های مشترک را با آنها انجام دهیم تا به درآمدزایی برسیم. همچنین از محل ارتباط با صنعت نیز می‌توان به این درآمدها رسید؛ یعنی پروژه‌هایی را که نیاز به آزمایشگاه‌ها و اقدامات میدانی دارد در این آزمایشگاه انجام داد تا ضمن کسب درآمد غیرشهریه‌ای، به توسعه آزمایشگاه نیز کمک کرد.

 هدف‌مان درآمد 15 میلیارد تومانی برای سال آینده است
از درآمدهای غیرشهریه‌ای صحبت کردید؛ در واحد تهران‌جنوب در یک سال گذشته چه میزان درآمد غیرشهریه‌ای کسب شده است؟
درحال حاضر درآمدهای غیرشهریه‌ای ما بیشتر از محل اجاره ساختمان‌ها بوده است؛ چه ساختمان مراکز رشد و واحدهای فناور و چه اجاره سالن‌های ورزشی و سایر سالن‌ها. از محل ارتباط با صنعت نیز توانستیم بخشی از مشکلات پژوهشی که در گذشته وجود داشته است را حل کنیم و در حال برنامه‌ریزی برای رسیدن به درآمد غیرشهریه‌ای در سال آینده هستیم. هدفمان درآمد 15 میلیارد تومانی برای سال آینده است که امیدواریم این هدف محقق شود. همچنین دوره‌های کوتاه‌مدت آموزشی و ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان و توسعه مراکز رشد نیز در دستور کار است که بیشتر در حوزه پژوهش و فناوری تعریف می‌شود. درحال برنامه‌ریزی هستیم تا بتوانیم درآمدهای غیرشهریه‌ای را در بخش آزمایشگاه‌ها، سالن‌های ورزشی، ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان، عقد قرارداد با بخش خصوصی و همچنین از طریق برگزاری دوره‌های آموزشی افزایش دهیم.
یکی از مشکلات تهران جنوب، بحث حوزه پژوهشی بود که در وهله اول باید تلاش می‌کردیم تا دانشجویان از پایان‌نامه خود به موقع دفاع کرده و کارهای پژوهشی خود را انجام دهند. ساماندهی مجلات نیز در دستور کار است. مراکز رشد ما دارای رتبه یک در سطح کشور است ولی برای جذب پروژه و ارتباط با صنعت تازه در ابتدای راه هستیم. البته در حوزه نشریات به خوبی عمل کرده و درحال حاضر 14 نشریه در این واحد مشغول به فعالیت هستند. در بحث ارتباط با صنعت ضعیف هستیم اما به‌تازگی فعالیت‌هایی را در این راستا آغاز کرده و امیدوارم برای سال آینده به نتایج خوبی برسیم. در مورد سرای نوآوری نیز اقداماتی نیز انجام داده و به دنبال راه‌اندازی یک سرای نوآوری هستیم. در یک سال گذشته بیشتر درگیر رفع و رجوع مسائل و مشکلات روی زمین مانده بودیم. امسال روی بحث درآمدهایی غیرشهریه‌ای مرتبط با افزایش دوره‌های آموزشی و ارتباط با صنعت هدف‌گذاری کردیم و یک نگاه ویژه هم برای راه‌اندازی سرای نوآوری خواهیم داشت. انجمن‌های علمی دانشجویی را احیا کردیم زیرا برخی از آنها به دلیل کرونا از فعالیت باز مانده بودند.

 مرکز تحقیقات نانو شهریورماه امسال آغاز به کار می‌کند
چند مرکز تحقیقاتی در واحد تهران‌جنوب وجود دارند؟
این واحد دانشگاهی دارای 4 مرکز تحقیقاتی است که از سال 1389 شروع به فعالیت کرده‌اند. مرکز تحقیقات ادبیات فارسی و تحقیقات عرفانی، مرکز تحقیقات مدل‌سازی و بهینه‌سازی در علوم مهندسی، مرکز تحقیقات نانو و مرکز تحقیقات زبان انگلیسی این 4 مرکز هستند که برخی از آنها بلاتکلیف بودند. به‌طور مثال یک مرکز تحقیقاتی در این واحد وجود داشت که محل استقرار مشخصی نداشت که حالا هر 4 مرکز به صورت کامل در واحد مستقر شده‌اند. 2 مرکز تحقیقات مدل‌سازی و مرکز ادبیات فارسی در مجموعه دارآباد و یک مرکز تحقیقات زبان انگلیسی در مجموعه یوسف‌آباد مستقر شده‌اند. مرکز تحقیقات نانو دارای دستگاه و تجهیزات آزمایشگاهی پیشرفته است که آماده خدمت‌رسانی به دانشجویان و محققان است.
در نزدیکی خیابان فاطمی نیز ساختمانی داریم که به مرکز 8 معروف است؛ این ساختمان را مجهز و بازسازی کرده که مرکز تحقیقات نانو شهریورماه امسال در این مرکز افتتاح می‌شود. مرکز تحقیقات نانو واحد تهران‌جنوب یکی از مراکز تحقیقات شاخص کشور خواهد بود که می‌تواند با دانشگاه‌های دولتی رقابت کند. البته مجوز مرکز تحقیقات مدل و لباس نیز اخذ شده است که مستقر و تجهیز نشده است؛ این مرکز در دانشکده هنر و معماری تعریف شده و می‌تواند جاذبه زیادی داشته باشد.

مرکز تحقیقات مد و لباس چه زمانی راه‌اندازی می‌شود؟
راه‌اندازی مراکز تحقیقاتی به دلیل کمبود اعتبارات زمان‌بر است ولی تا آخر پاییز این مرکز نیز راه‌اندازی می‌شود.

 تعداد مراکز تحقیقاتی تهران‌جنوب تا پایان پاییز به 5 مرکز می‌رسد
بنابراین امسال 2 مرکز تحقیقات در واحد تهران‌جنوب فعالیت خود را آغاز می‌کند؟
مرکز تحقیقات نانو در شهریوماه امسال به همراه بخش شهرسازی دانشکده هنر و معماری کار خود را آغاز می‌کند زیرا به دلیل کمبود فضا بخش شهرسازی را در آنجا مستقر کردیم. یک ساختمان خوب و وسیعی است که کلاس‌ها آنجا تشکیل خواهد شد.(در مرکز 8 در کنار مرکز تحقیقات نانو) بنابراین تعداد مراکز تحقیقاتی ما تا پایان پاییز امسال به 5 عدد خواهد رسید. به دنبال راه‌اندازی مرکز تحقیقات بیوپلاسما نیز هستیم که محل استقرار آن در یوسف‌آباد خواهد بود. در صورت اخذ مجوز این مرکز، تعداد مراکز تحقیقاتی ما به 6 مرکز می‌رسد.

درخصوص مرکز تحقیقات نانو صحبت کردید، درمورد پتانسیل نانو در واحد تهران‌جنوب توضیح دهید.
یکی از بحث‌های این مرکز درخصوص کاربرد علم نانو در خاک است؛ همچنین در تولید بتن‌های سبک، بتن‌های ضدانفجار یا بتون‌های متخلخل نیز فعالیت‌هایی انجام می‌شود.

بنابراین حوزه فعالیت مرکز تحقیقات نانو در حوزه شهرسازی است؟
یک بخش در حوزه شهرسازی و بخش دیگر در حوزه نساجی و پولیمر است. چند گروه تحقیقاتی جداگانه داریم که در مرکز تحقیقات نانو فعالیت دارند. حدود 15 نفر جزء کارگروه‌های علمی مرکز تحقیقاتی نانوی ما با تنوعی از رشته‌ها هستند.

کدام‌یک از مجموعه‌ها و حوزه‌های علمی واحد، می‌تواند به سرای نوآوری نزدیک شده یا فضای یک سرای نوآوری را درگیر کند؟
در بحث سرای نوآوری با یک شرکت درحال مذاکره هستیم؛ ولی در زمینه‌های متعددی می‌توانیم به سرای نوآوری نزدیک شویم که یکی از این بحث‌ها در حوزه نانو است. همچنین در بحث مدل‌سازی نیز می‌توانیم به سرای نوآوری نزدیک شویم زیرا در رشته کامپیوتر و مهندسی نرم‌افزار پیشرفت‌های خوبی داشتیم.

اولویت اول شما چه حوزه‌ای است؟
فکر می‌کنم حوزه نانو نزدیک‌تر به این موضوع است. ولی در عین حال با یک شرکت صنعتی نیز درحال مذاکره هستیم تا از ظرفیت‌های آنها نیز استفاده کنیم. ضمن اینکه مدت 17 ماه گذشته مجلاتی راه‌اندازی شد و انجمن‌های علمی نیز در 4 مرکز تحقیقاتی مستقر شدند. مجوز راه‌اندازی مرکز پنجم نیز اخذ و به دنبال اخذ مجوز راه‌اندازی مرکز ششم نیز هستیم که به‌زودی مصوب می‌شود.

گفتید در حوزه ارتباط با صنعت قوی نیستید، علت چه بوده است؟
در گذشته این ارتباط قوی بود اما مسائلی پیش آمد که اساتید بی‌انگیزه شدند.

چه مسائلی؟
به‌طور مثال اساتید می‌گفتند اعتبار پروژه به سازمان مرکزی ارسال شده و برای بازگشت این اعتبار زمان زیادی لازم بود که گاهی این اعتبار نیز توسط واحد به خوبی توزیع نمی‌شد. اساتید از این موضوع گلایه‌مند بودند. خوشبختانه با ابتکاری که دانشگاه آزاد اسلامی انجام داده حساب مستقلی افتتاح شد، این مشکل حل شده و اساتید به تازگی برای ارتباط با صنعت مشتاق شده‌اند. البته شیوع کرونا نیز مزید بر علت شد و بسیاری از فعالیت‌ها تحت‌الشعاع قرار گرفت. در گذشته واحد تهران‌جنوب در پروژه‌های صنعتی قراردادهای خوبی منعقد کرده ولی یک دوره رخوتی آغاز شد که درحال تلاش هستیم تا به این رخوت پایان داده و به دورانی که واحد تهران‌جنوب در اخذ پروژه‌های صنعتی زبانزد بود بازگردیم.

بنابراین در بحث پویش نیز چندان موفق نبوده اید؟
در طرح پویش نیز فعالیت چندانی نداشتیم اما اخیرا فعالیت‌هایی آغاز شده و با یکی از کارخانه‌های صنایع نساجی رایزنی شده تا جذب دانشجو داشته و بتوانیم دانشجویان خود را برای دوره‌های آموزشی به این کارخانه بفرستیم.

امسال در کدام رشته‌ها این اتفاق می‌افتد؟
یکی از این حوزه‌ها نساجی است که البته نمی‌توان ظرفیت آن را پیش‌بینی کرد. در زمینه مهندسی صنایع نیز واحد تهران‌جنوب به خوبی عمل کرده و می‌تواند در این حوزه نیز دانشجویانی را به صنایع معرفی کند. در رشته مهندسی مکانیک، مهندسی عمران و مهندسی کامپیوتر نیز جزء واحدهای برتر بوده و می‌توان در تمام این حوزه‌ها فعالیت کرد.

 تجمیع مهم‌ترین اولویت کاری تهران‌جنوب در سال پیش‌رو است
مهم‌ترین اولویت شما در یک سال آینده در واحد تهران‌جنوب چیست؟
بحث تجمیع مهم‌ترین اولویتی است که دنبال خواهیم کرد؛ مدیریت واحدی که در آن تجمیع صورت نگیرد مشکل خواهد بود. ساختمان‌های این دانشگاه مربوط به 35 سال پیش بوده و حتی ساختمانی داریم که قدمت آن به 70 سال می‌رسد. بنابراین تجمیع مهم‌ترین هدفی است که دنبال می‌شود. در حوزه‌های مختلف چالش‌هایی داشتیم که به تفکیک هر حوزه تلاش کردیم به آن رسیدگی کنیم. به‌طور مثال یکی از چالش‌هایمان در حوزه آموزش جذب 6300 دانشجوی عراقی بود که در ایران حضور ندارند و به دلیل شرایط کرونایی به صورت مجازی جذب شدند. به این دانشجویان گفته شده بود که در ایران آموزش‌ها به شکل مجازی است اما بر اساس موقعیت این دانشجویان به صورت مجازی پذیرفته شدند. طبیعتا تلاش زیادی کردیم تا کیفیت آموزشی را بالا برده و این افراد را به‌گونه‌ای آموزش دهیم که نه‌تنها ریزش نداشته بلکه جاذبه ایجاد کرده و بتوانیم دانشجویان بیشتری را جذب کنیم. همچنین واحد تهران‌جنوب یکی از معدود واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی است که رئیس دانشکده ندارد. یعنی یک رئیس مجتمع دارد که مستقیما به حدود 15 مدیرگروه نظارت می‌کند. این درحالی است که دانشکده‌های مستقل این واحد پیشرفت بهتری داشته‌اند. به‌طور مثال وقتی دانشکده مهندسی صنایع را با مجتمع‌ها مقایسه می‌کنیم می‌بینیم این دانشکده پیشرفت بیشتری داشته است. بنابراین ما اشکال ساختاری داریم که این ساختار باید اصلاح شود.
در برخی از حوزه‌ها اولویت‌بندی کردیم؛ به‌طور مثال در حوزه پژوهش، درصد زیادی از دانشجویان درخصوص پایان‌نامه و تامین نشدن استاد و دفاع گلایه‌مند بودند. باید تلاش کنیم این مشکل را حل کنیم زیرا این موضوع می‌تواند یک بحران اجتماعی ایجاد کند. بنابراین در یک سال گذشته تمام هم‌وغم ما حل این مشکل بوده است که خوشبختانه تا حدود زیادی این مشکل مرتفع شد. از دیگر برنامه‌هایمان ایجاد سرای نوآوری، تقویت ارتباط با صنعت و برگزاری دوره‌های کوتاه‌مدت آموزشی است.

 ساختار دانشکده‌های واحد تهران‌جنوب  احیا می‌شوند
پس قرار است دانشکده‌ها احیا شوند؟
درست است؛ معتقدم اگر دانشکده‌ها احیا شوند و روسای دانشکده‌ها ‌انگیزه لازم را برای مدیریت داشته باشند اتفاق بهتری خواهد افتاد. به‌طور مثال در مجتمع فنی‌ومهندسی ولیعصر حکم رئیس دانشکده اقتصاد و حسابداری، دانشکده مدیریت و ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی زده شد. در آینده نزدیک برای دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی و حقوق و علوم سیاسی نیز روسایی تعیین خواهد شد. در ابتدا باید به مشکلات مجتمع فنی‌ومهندسی ولیعصر رسیدگی کنیم و دانشکده‌های این مجتمع را احیا کنیم.

 اجرای دوره‌های مدرسه مهارتی حقوق پس از دوسال وقفه
یکی از مهم‌ترین اقدامات واحد تهران‌جنوب راه‌اندازی مدرسه عالی مهارتی حقوق است که حدود دوسال تعطیل بود؛ علت ایجاد این وقفه چه بود؟
مدرسه مهارتی حقوق حدود دوسال با وقفه مواجه شد؛ درحال‌حاضر مدیر مدرسه را منصوب و درحال ایجاد چارت تشکیلاتی آن هستیم و از شهریور دوره‌های این مدرسه آغاز می‌شود. در این مدرسه در تمام رشته‌ها می‌توان دانشجو تربیت‌کرد تا به کمک مقطع تحصیلات تکمیلی ما بیایند، حتی در مورد حقوق نفت و گاز، حقوق تجارت و حقوق رشته‌های مختلف مهندسی نیز می‌توان دوره‌هایی را برگزار و افراد را تربیت کرد. درحال‌حاضر با قوه قضائیه معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری وارد مذاکره شدیم تا از ظرفیت آنها استفاده کنیم.
بحران کرونا باعث وقفه در فعالیت مدرسه مهارتی حقوق دانشگاه آزاد تهران‌جنوب شد؛ چراکه در این مدارس آموزش مجازی تعریف نشده بود. مدرسه عالی مهارتی حقوق مانند دادگاه در چهار طبقه یک ساختمان بنا شده و تمام دکوراسیون داخلی آن مانند دادگاه واقعی است، حتی یک اتاق به‌عنوان بازداشتگاه در نظر گرفته شده و به‌محض ورود به این ساختمان گویی وارد یک دادگاه واقعی شده‌اید. در این مدرسه به مهارت‌آموزان آموزش واقعی داده می‌شود و 120 دوره توسط دکتر فتح‌پور، ریاست مدرسه تعریف‌شده که از شهریور این دوره‌ها به‌تدریج آغاز خواهد شد. شورای راهبری به فعالیت‌های مدرسه نظارت خواهند داشت و با همکاری سه‌جانبه بین دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب، معاونت مهارتی سازمان مرکزی و استان تهران این مدرسه اداره شده و می‌تواند الگوی خوبی برای مدارس مهارتی باشد.

آیا در مدارس مهارتی مدل جدید دیگری مدنظر دارید؟
در زمینه مد و لباس می‌توان مدارس مهارتی ایجاد کرد؛ ما وسایل خیاطی و ماشین‌های دوخت و البته اساتید خوبی در این حوزه داریم که می‌توان در این زمینه نیز ورود کرد. پیش از این یک مدرسه در حوزه مدل و لباس راه‌اندازی شد که به‌دلیل کرونا تعطیل شد اما می‌توان این مدرسه را دوباره احیا کرد. در زمینه فنی و مهندسی هم ظرفیت‌های خوبی داریم که در این حوزه می‌توان تربیت نیروی انسانی بهتری داشت، زیرا معتقدیم آنچه دانشجویان در دانشگاه به‌صورت نظری می‌آموزند کافی نیست.

 برنامه‌ریزی افزایش تبادلات علمی با 3 دانشگاه آلمان
یکی از مهم‌ترین برنامه‌های واحد تهران‌جنوب اعزام دانشجو به آلمان بود؛ چرا این اقدام کلید خورده و تاکنون چند دانشجو به آلمان اعزام‌شده‌اند؟
اقدام خوبی در گذشته در این راستا انجام شده بود و با سه دانشکده آلمان تفاهمنامه‌هایی منعقد شده است. در بین تمام دانشگاه‌های دولتی و غیردولتی کشور فقط تهران‌جنوب دانشجویان ایرانی را به آلمان اعزام می‌کند. روند کار به این صورت است که آلمانی‌ها بعد از انجام مصاحبه مدارک را ارزیابی می‌کنند. اگر جوانی است که می‌خواهد تازه‌وارد مقطع کارشناسی شود، مدرک دیپلم او را بررسی می‌کنند یا اگر بناست در مقطع کارشناسی ارشد یا دکتری تحصیل کند، مدرک کارشناسی یا ارشد او را موردبررسی قرار و به او پذیرش می‌دهند. دانشجویانی را نیز داریم که اعزام‌ شده‌اند اما این تعداد چشمگیر نیست؛ چراکه مدت کوتاهی است این اقدام آغاز شده است. البته اگر هدف‌مان تنها اعزام دانشجو باشد، طبیعتا این کار را بخش خصوصی هم می‌تواند انجام دهد. تصور کنید چند نفری دور هم جمع شوند و ارتباطات را نیز با آلمان داشته باشند، طبیعتا می‌توانند اقدام به اعزام دانشجو کنند، به همین دلیل این کار برای ما به‌عنوان هدف عالی تلقی نمی‌شود. از این رو، چند روز پیش جلسه‌ای را با رایزن سوم سفیر آلمان در ایران برگزار کردیم و در این جلسه صحبت‌های خوبی هم شد. هدف‌مان این است که بتوانیم همکاری با سه دانشگاه آلمانی را به سطحی برسانیم که بتوانیم تبادل استاد - دانشجو داشته باشیم، رشته‌های مشترک ایجاد و حداقل دوره‌های آموزشی مشترک کوتاه‌مدت را هم برگزار کنیم. درنهایت به‌دنبال آن هستیم که در زمینه ارتباط با صنعت از مشاوره‌های آنها استفاده کنیم تا غنای تیم تحقیقاتی‌مان را از این طریق بالا ببریم و در جذب پروژه‌ها موفق‌تر عمل کنیم. مساله دیگر بحث دوره‌های پسادکتری است، از زمانی که بنده به این دانشگاه آمده‌ام، اصرار زیادی داشتم که معاونت آموزشی دوره‌های پسادکتری را تعریف کنند، این کار شروع و اقداماتی هم در این زمینه انجام شده است، اما هنوز آن را به‌صورت رسمی اعلام نکرده‌ایم. مساله مهم این است که واحد تهران - جنوب پتانسیل برگزاری دوره‌های پسادکتری را دارد و باید این کار را هم انجام دهیم و قطعا در سال تحصیلی آینده دوره‌های پسادکتری را خواهیم داشت.
در شهریورماه روی ایجاد دوره‌های پسادکتری برنامه‌ریزی خواهیم کرد و می‌توان از ظرفیت آلمان هم برای این منظور استفاده کرد. با توجه به اینکه بنده رئیس پژوهشکده اقیانوس‌شناسی در وزارت علوم بودم، تجربه زیادی را در مباحث بین‌المللی دارم، همچنین 9 سال نماینده ایران در کمیسیون بین دولتی اقیانوس‌شناسی بودم و به همین دلیل در حوزه بین‌المللی‌سازی تجربه‌خوبی دارم.

 تفاهمنامه راه‌اندازی واحد دانشگاهی ازبکستان در آستانه نهایی شدن
امروز تنها راه بین‌المللی برای دانشگاه آزاد اسلامی ارتباط با دانشگاه‌ها نیست، بلکه باید سراغ یونسکو و سازمان‌هایی از این دست هم بروند؛ چراکه آن زمان دیگر ما هم اعتبار یونسکو را داشته و می‌توانیم دوره‌های آموزشی در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی را برگزار کنیم و در چنین شرایطی دانشجویان بین‌المللی هم رغبت بیشتری خواهند داشت و درکنار آن باید پیوند با کشورهای مختلف را هم داشته باشیم. از یک سال پیش در بین کل واحدهای دانشگاه آزاد،‌ به‌عنوان محور همکاری‌های علمی و پژوهشی با روسیه و کشورهای مشترک‌المنافع انتخاب‌شده‌ایم و گام‌هایی را در این راستا برداشته‌ایم. چندی پیش نیز جلسه‌ای را با دانشگاه کازان روسیه برگزار کردیم و هیات سه‌نفره از این دانشگاه به ایران آمدند و رایزنی‌هایی صورت گرفت. همچنین در میان کشورهای مشترک‌المنافع درحال رایزنی با ازبکستان هستیم تا بتوانیم با همکاری بخش خصوصی در این کشور اقدام به راه‌اندازی یک واحد دانشگاهی کنیم و سازمان مرکزی هم در جریان این موضوع است. تفاهمنامه اولیه این کار درحال نهایی شدن است، البته کشورهای مشترک‌المنافع زیادی داریم که ازجمله آن می‌توان به قزاقستان، ترکمنستان، آذربایجان و ارمنستان اشاره کرد و درکنار آن روسیه خود دارای ایالت‌های زیادی است که ظرفیت خوبی به‌شمار می‌رود. همچنین ما ظرفیت کشور آلمان، عراق، افغانستان، یمن، لبنان،‌ سوریه و کشورهای عربی اطراف را هم داریم و باید برنامه‌ریزی‌هایی انجام دهیم که از این ظرفیت‌ها برای جذب دانشجویان خارجی بیشتر استفاده کنیم. اگر بتوانیم با دانشگاه آلمان یا روسیه به‌صورت مشترک اقدام به تربیت دانشجو کنیم،‌ طبیعتا جاذبه‌مان نیز برای جذب دانشجوی خارجی افزایش می‌یابد.

 30 دانشجوی واحد تهران‌جنوب به آلمان اعزام می‌شوند
چند دانشجو تاکنون به آلمان اعزام ‌شده‌اند؟
30 نفر اعزام‌شده و 30 نفر نیز در نوبت اعزام هستند. از این 30 نفر 29 نفر در مقطع ارشد و یک نفر در مقطع کارشناسی بوده که بیشتر در رشته‌های معماری، کامپیوتر، برق، عمران و انرژی بوده‌اند.

با توجه به اینکه خودتان دانشجوی خارج از کشور بوده‌اید،‌ مهم‌ترین چالشی که امروز در جذب دانشجوی خارجی با آن روبه‌رو هستیم،‌ چیست؟
بسترسازی اولیه لازم را در این زمینه انجام نداده‌ایم.

 باید شبکه آزمایشگاهی ویژه حمایت از تحقیقات دانشجویان عراقی تشکیل دهیم
منظورتان از بسترسازی اولیه چیست؟
وقتی کشورهای خارجی اقدام به جذب دانشجوی خارجی می‌کنند، اولا روی اصول‌شان می‌ایستند، یعنی وقتی می‌گویند دانشجو در ابتدا باید زبان را به‌خوبی فرابگیرد و بعد از آن اجازه حضور در کلاس درس را خواهد یافت، به ‌هیچ‌ عنوان از این اصل عدول نمی‌کنند. درحالی‌که ما گاهی از این اصول گذشته و عنوان کرده‌ایم که دانشجو می‌تواند همزمان با تحصیلش، اقدام به فراگیری زبان کند یا حتی می‌گوییم بعد از اینکه تحصیلش تمام شد، مدرک وارستگی زبان فارسی‌اش را ارائه می‌دهیم، درحالی‌که باید از همان ابتدا روی این موضوع محکم ایستاد و می‌گفتیم اگر بناست دانشجوی خارجی به زبان فارسی آموزش ببیند و امتحان دهد، باید یک سال آموزش زبان فارسی را بگذراند و وقتی مطمئن شدیم که دانشجو در این بخش تسلط دارد، می‌تواند به کلاس درس بیاید.
مساله دوم اینکه امروز شرایط آموزش حضوری فراهم‌ شده و قطعا باید خوابگاه‌های مجهز داشته باشیم و در مرحله بعد بسته‌های فرهنگی مناسبی را برای این دانشجویان داشته باشیم تا سلیقه‌های مختلف را در برگیرد. همچنین باید شرایط را از لحاظ مالی به‌گونه‌ای فراهم می‌کردیم که بتوانیم دوره‌های آزمایشگاهی را با امکانات بهتری در اختیار دانشجویان بگذاریم یا از ظرفیت کل استان برای این منظور استفاده کنیم. به‌عبارت‌ دیگر باید شبکه آزمایشگاهی ویژه برای حمایت از تحقیقات دانشجویان عراقی تشکیل شود تا آنها وقتی به کشورشان برمی‌گردند، بگویند هرچند به‌طور مثال واحد تهران‌جنوب یک تجهیز آزمایشگاهی را نداشت، اما واحد تهران‌مرکزی این دستگاه را در اختیار داشت و با شرایط خوبی نیز در اختیارمان قرار گرفت. معتقدم هنوز می‌توان این شبکه آزمایشگاهی را ایجاد کرد.
قطعا جذب 55 هزار دانشجوی خارجی را باید یک موفقیت بزرگ برای دانشگاه آزاد اسلامی قلمداد کنیم و آن را ارج نهیم. اما حالا که نقاط ضعف را شناخته‌ایم باید آنها را جبران کنیم. این نقاط ضعف نیز یکی آموزش زبان فارسی، دیگری تجهیز خوابگاه و سومین مورد تکمیل زیرساخت‌های آزمایشگاهی است. این زیرساخت‌های آزمایشگاهی باید به‌صورت یک شبکه درسطح کل استان سرویس‌دهی داشته باشند.

سهم شما از بین این ۵۵ هزار دانشجوی خارجی چند نفر است؟
۶ هزار و ۷۰۰ نفر دانشجوی خارجی در این واحد تحصیل ‌کرده‌اند که از این تعداد، ۶ هزار و ۳۰۰ نفر دانشجوی عراقی، ۴۰۰ نفر دانشجو نیز از کشور افغانستان هستند.

با اتفاقاتی که اخیرا در عراق پیش‌آمده آیا چالشی با دانشجویان این کشور داشتید؟
خوشبختانه تاکنون اتفاق خاصی نیفتاده است؛ تنها چالشی که با دانشجویان این کشور پیش آمد مساله حضوری شدن کلاس‌های درسی بوده که درنهایت با اعلام سازمان مرکزی افرادی که اقامت کشور را نداشتند کمافی‌السابق کلاس‌های درسی و امتحانات خود را به‌صورت مجازی برگزار کنند. به عقیده من اتفاقاتی که درحال‌حاضر در کشور عراق رخ‌داده، جنبه سیاسی دارد و امیدوارم این مسائل به‌زودی حل شود. همچنین دانشگاه علوم تحقیقات و تهران‌جنوب به‌طور حتم ظرفیت این اقدام را داشته است. ممکن است در مقطع زمانی مشخصی فردی سمتی را در یک کشور داشته باشد که اتفاقاتی را به‌وجود آورد. امیدوارم به‌زودی حوادثی که در کشور عراق اتفاق افتاده به‌سرعت حل شود.

 بخشی از اراضی سلیمانیه به تعاونی مسکن کارکنان اختصاص می‌یابد
درخصوص مسکن کارکنان حرکتی در دانشگاه آزاد آغاز شده است. واحد تهران‌جنوب چه اقدامی در این خصوص داشته است؟
در بحث تجمیع و تعاونی مسکن برای کارکنان و اساتید گام‌هایی برداشته‌شده است. الان کاری که باید انجام دهیم این است که بخشی را بعد از اخذ مجوز به تعاونی مسکن کارکنان و اساتید اختصاص دهیم. برای بحث تعاونی مسکن کارکنان تاکنون دو جلسه مجمع برگزار شده و هیات مدیره مجمع تعیین شده است. در نوبت اول 200 نفر عضوگیری شدند و در نوبت‌های بعدی اعضای دیگر نیز اضافه می‌شوند تا بتوانیم از ظرفیت تهران‌جنوب برای مسکن استفاده کنیم که بخشی از اراضی سلیمانیه به این اقدام اختصاص داده می‌شود.