علی مزروعی، خبرنگار:مذاکرات وین بعد از مدتی وقفه قرار است بهزودی از سرگرفته شود. در همین رابطه انریکه مورا روز گذشته در توئیتی نوشت: «در راه وین هستم تا براساس متن هماهنگکننده(متن بورل) که در ٢٠ ژوئیه ارائه شده است، درمورد احیای برجام گفتوگو کنم.» در روزهایی که مذاکرات وین متوقف شده بود، اتفاقات مهمی در عرصه جهانی رخ داده است که هرکدام از این اتفاقات میتواند بهتنهایی نتیجه مذاکرات را تحتتاثیر خود قرار دهد. یکی از این اتفاقات ارائه متن پیشنهادی برای احیای برجام از سوی جوزپ بورل به ایران و آمریکا در هفته گذشته بود. هنوز جزئیاتی از این متن پیشنهادی در دسترس نیست اما اگر در این پیشنهاد راهکاری برای حلوفصل سه شرط اصلی احیای برجام از نظر ایران برای احیای برجام یعنی دادن تضمینهای کارآمد، امکان راستیآزمایی و بسته شدن پروندههای هستهای ایران در پیامدی درنظر گرفته نشود، نباید انتظار احیای برجام را در پایان این دور از گفتوگوها داشت. بعد از وقفهای تقریبا 5 ماهه قرار است دور جدید مذاکرات با حضور علی باقریکنی مسئول تیم مذاکرهکننده کشورمان، انریکه مورا نماینده اتحادیه اروپا در گفتوگوها و همچنین رابرت مالی، نماینده آمریکا در مذاکرات، باری دیگر بهمیزبانی هتل کوبرگ وین آغاز شود. طبق گفته انریکه مورا، این دور از گفتوگوها میان ایران و آمریکا که با واسطهگری نماینده اتحادیه اروپا پیش خواهد رفت، با محوریت مواردی پیگیری خواهد شد که جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا چندی پیش به جمهوری اسلامی ایران و آمریکا بهعنوان پیشنهاد ارائه کرد. اما در آستانه دور جدید مذاکرات که بعد از وقفهای نسبتا طولانی از سر گرفته خواهد شد، این اقدام آمریکا در وضع تحریمهای جدید علیه ایران بود که باری دیگر رویه بلاتکلیف دولت بایدن را دربرابر کشورمان نشان داد. رویهای که از یکطرف خود را مایل به تداوم مذاکرات معرفی میکند اما از طرفی دیگر با تکرار رویه ضدایرانی خود در آستانه آغاز دور جدید گفتوگوها، اقدام به تحریم 6 شرکت بینالمللی در عرصه کشتیرانی به بهانه نقض تحریمهای ایران کرده است.
آمریکا، انگلیس و فرانسه همچنین در اقدامی دیگر طی بیانیهای در آغاز دهمین کنفرانس بازنگری انپیتی بدون اشاره به بیعملی خود در برجام و خروج یکجانبه آمریکا از این توافق بار دیگر مدعی شدهاند که با وجود تلاشهای فشرده دیپلماتیک، ایران هنوز از موقعیتی که برای از سرگیری اجرای کامل برجام ایجاد شده، استفاده نکرده است. همچنین رافائل گروسی، دبیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی درمورد سرعت پیشروی برنامه هستهای ایران گفت: «تمام فعالیتهای هستهای ایران باید توسط ما مورد بازرسی قرار گیرند.»
در واکنش به این اقدامات غیرسازنده آنطور که سخنگوی انرژی اتمی گفته، ایران ضمن اطلاع به آژانس اقدام به نصب و راهاندازی 1000 سانتریفیوژ IR6 کرده است. بهروز کمالوندی هدف از این اقدام را رسیدن به کف 190 هزار سو غنیسازی موردنیاز کشور عنوان کرده است.
این اقدام ایران این پیام را به طرف غربی میرساند که در زمینه هستهای اهرمهای فشار علیه تهران تا حد زیادی کارکرد خود را از دست داده است. طرف غربی تاکنون برای جلوگیری از رشد فناوری هستهای حربههای مختلفی ازجمله حمله نظامی به آنها را امتحان کرده و در مذاکرات برجامی نیز با مطالبه خروج تاسیسات هستهای بهدنبال کوتاه کردن دست ایران از فرآیند هستهای بود. علیرغم این فشارها اما مقاومت ایران باعث شده است که بتواند دانش هستهای را درعین وجود تحریمهای شدید بومیسازی کند. بومیسازی دانش هستهای باعث میشود این فناوری در مقابل حملات نظامی واکسینه شده و به قابلیت بازیابی سریع دست پیدا کند. تاسیس 1000 سانتریفیوژ جدید در آستانه آغاز مذاکرات وین همچنین دست تیم مذاکرهکننده را در میز مذاکرات پر کرده و جدیت تهران برای انجام فعالیتهای هستهای صلحآمیز را به طرف غربی یادآوری میکند. رسیدن ایران به سطوح بالای فناوری هستهای باعث میشود کسب امتیازاتی همچون تضمین عینی از طرف غربی در دسترستر به نظر برسد. پیش از این «فرهیختگان» در گزارشی با عنوان «سانتریفیوژهای پیشرفته ضامن حفظ توافق» به توضیح مفهوم تضمین عینی پرداخته است. در گفتوگوهایی که با دو تن از کارشناسان مسائل بینالملل داشتهایم، ابزارهای قدرتی را که تهران با رشد صنعت هستهای خود برای خنثی کردن اقدامات ضدایرانی طرف غربی به دست میآورد، مورد بررسی قرار دادهایم.
در این رابطه بیشتر بخوانیم:
ارتقای صنعت هستهای یکی از مولفههای قدرت ایران است(لینک)
سانتریفیوژهای IR6عامل نگرانی آمریکا، اهرم فشار ایران(لینک)