ندا اظهری، مترجم: تا دو، سه‌ سال پیش آمریکا قدرت برتر دنیا در زمینه تولید علم به‌شمار می‌رفت اما با شروع درگیری‌ها بین آمریکا و چین و نیز برنامه‌ریزی‌های دقیق دولت چین در راستای تقویت زیرساخت‌های علمی و آموزش عالی، این کشور تقریبا دو، سه‌ سالی است جایگاه نخست آمریکا را در رتبه‌بندی‌های برترین کشورهای تولیدکننده علم دنیا گرفته و آمریکا برای بازگشت به‌ جایگاهی که سال‌ها برای آن تلاش کرده بود، مبارزه می‌کند. همین امر دولت و کنگره آمریکا را بر آن داشت تا با اختصاص بودجه‌های قابل‌توجه، بتوانند موضع ازدست‌رفته خود را بازپس گیرد.

کنگره آمریکا بیش از دوسال است که درحال طرح لایحه عظیمی است که سرانجام این هفته به‌پایان رسید. در این لایحه، سرمایه‌گذاری پنج‌ساله 280میلیارد دلاری پیش‌بینی‌شده است تا آمریکا بتواند چین را به‌عنوان مهم‌ترین و اصلی‌ترین رقیب جهانی خود در عرصه‌های علمی پشت‌سر بگذارد تا جایگاه مقام اولی خود را به‌عنوان برترین تولیدکننده علم در دنیا بازپس گیرد. لایحه‌ای که به‌تازگی از سوی نمایندگان کنگره آمریکا اعلام‌شده، تغییرات بزرگی را در سیاست‌های نوآوری آمریکا در بیش از یک‌دهه ایجاد خواهد کرد اما اعلام‌شده پژوهشگران به این زودی‌ها نباید منتظر اعمال بودجه‌های جدید تعیین‌شده از سوی کنگره باشند. طبق قانون جدید قرار شده بودجه بنیاد ملی علوم طی چهارسال به 8.8میلیارد دلار افزایش یابد. همچنین دفتر علوم، 7.5 میلیارد دلار بودجه را در سازمان انرژی افزایش خواهد داد که با رشد 45 درصدی مواجه می‌شود.
در این لایحه آمده است یک پژوهش سالانه 850 میلیون دلاری در موسسه ملی استانداردها و فناوری تا 50 درصد رشد خواهد کرد. این افزایش بودجه، تعهد نیست، بلکه حد افزایش مجازی است که این امر به بخش‌های هزینه‌کرد کنگره واگذار می‌شود تا هرسال تصمیم بگیرد که آیا افزایش بودجه اضافی را اختصاص دهد یا خیر. تنها افزایش ملموس در هزینه‌ها، افزایش بودجه 52 میلیارد دلاری است که قرار است طی پنج‌سال به صنعت نیمه‌رساناها تعلق گیرد. علاوه‌بر این مبلغ هزینه‌ای بالغ‌بر 24 میلیارد دلار هم به اعتبار مالیاتی برای تولید فناوری‌های پیشرفته تعلق می‌گیرد. درعین‌حال این لایحه تغییرات قابل‌توجهی را در چگونگی عملکرد این سازمان‌ها از طریق دستورالعمل‌هایی ایجاد می‌کند که نیازی به پول ندارند و به‌محض اینکه جو بایدن این مصوبه را امضا کند، قابل‌اجرا خواهد شد. به‌عنوان‌مثال بنیاد ملی علوم اختیارات قانونی برای ایجاد یک اداره فناوری را می‌دهد که وظیفه آن پرورش نوآوری‌هایی با پتانسیل تجاری و تاثیر اجتماعی است که به ماموریت آژانس مبنی‌بر حمایت از تحقیقات پایه می‌افزاید. این اداره جدید هم بر فناوری‌های نوظهور مانند هوش مصنوعی و علم اطلاعات کوانتومی و هم بر چالش‌های اجتماعی مانند مبارزه با تغییرات آب‌وهوایی و آموزش نیروی کار متخصص در فناوری تمرکز خواهد کرد. ایالت‌هایی که ضعیف‌تر و روستایی‌تر هستند، از افزایش سهم هزینه‌های پژوهشی بنیاد ملی علوم و سازمان انرژی بهره‌مند می‌شوند، به‌طوری‌که سهم موسسات در این مناطق تا 20 درصد رشد خواهد داشت. درحال‌حاضر، بنیاد ملی علوم 13 درصد از این هزینه‌های پژوهشی را از آن خود کرده است. این لایحه همچنین وزارت بازرگانی را مجاب می‌کند شبکه‌ای از مراکز فناوری منطقه‌ای را به‌منظور تسریع رشد اقتصادی در این ایالت‌ها خلق کند.
به گزارش science، از دیگر بخش‌های این لایحه که به آن پرداخته‌شده می‌توان به موضوع چین اشاره کرد که از سوی پژوهش‌های بودجه‌محور آمریکا تامین مالی می‌شد. به‌طورکلی این مفاد امنیت پژوهشی نظارت بر تعامل میان دانشمندان آمریکایی و خارجی یا دانشمندان خارجی افزایش می‌داد. به‌عنوان ‌مثال این لایحه، دانشمندان مستقر در آمریکا را که از شرکت‌ها در برنامه جذب استعدادهای خارجی که توسط چین و روسیه حمایت می‌شوند، منع کرده و مانع از شرکت کارمندان فدرال در چنین برنامه‌هایی می‌شود که از سوی هر کشوری برگزار می‌شود. این لایحه از اعطای جایزه از سوی بنیاد ملی علوم به دانشگاه‌هایی که مجهز به موسسات کنفوسیوس چین بوده‌اند، جلوگیری می‌کند. این موسسات، جزء آن دسته از مراکز آموزشی هستند که به‌منظور ترویج زبان و فرهنگ چین در دنیا راه‌اندازی شده‌اند اما به‌دلیل تناقضات سیاسی بسیاری از آنها در آمریکا تعطیل‌ شده‌اند. تصویب این لایحه همچنین مستلزم آن است که موسسات آموزشی آمریکا درباره اعطای هر جایزه 50 هزار دلاری و بیشتر که از سوی دولت اعطا می‌شود، به بنیاد ملی علوم توضیح ارائه دهد.

  ترس از واقعی بودن بودجه‌ها
علاوه بر این موسساتی که بودجه‌های پژوهشی فدرال را دریافت می‌کنند، باید به ارائه آموزش‌های امنیتی پژوهشی برای اعضای هیات علمی و کارمندان دانشگاهی بپردازند. به بنیاد ملی علوم نیز دستور ایجاد انجمنی مستقل داده‌ شده تا درباره چگونگی تقویت امنیتی پژوهشی در قالب تنظیمات دانشگاهی بحث و گفت‌وگو کند. اگرچه سازمان‌های نمایندگی آموزش عالی آمریکا از تصویب قانون‌های علمی در این کشور خبر داده‌اند، اما از اینکه قانونگذاران درخواست آنها را برای گنجاندن حداقل 10 میلیارد دلار بودجه فوری جهت شروع چشم‌انداز بزرگی که در آن اشاره‌شده، رد می‌کنند، ناامیدکننده است. تنها طرح فوریتی تقویتی برای آژانس‌های پژوهشی دوره‌ای پنج‌ساله است که بودجه‌ای 200میلیون دلاری را جهت برنامه‌های تقویت آموزش نیروی کار در حوزه میکروالکترونیک و بسته بودجه‌ای نیمه‌رساناها شامل می‌شود. کارشناسان از این موضوع می‌ترسند مبادا بودجه‌هایی که قول اعطای آنها داده ‌شده، یک وعده پوچ باشد. کنگره آمریکا در سال 2007، ده‌ها میلیارد دلار سرمایه‌گذاری جدید در پژوهش‌های فدرال را تنها به‌دلیل عدم توانایی در پرداخت بودجه، مجاز اعلام کرد. طبق قانون جدید، یک گام دیگر فراتر رفته و درنهایت شامل ارائه بودجه از سوی کنگره می‌شود که درنهایت اهداف این قانون را به سرانجام می‌رساند.

 تاسیس اداره‌های فناوری با بودجه‌های اختصاص ‌یافته
گروه‌های آموزش عالی اظهار کردند که قانونگذاران چند ماده امنیتی پژوهشی بحث‌برانگیز را کنار گذاشته‌اند، به‌عنوان ‌مثال لایحه نهایی دیگر شامل یک دفتر امنیتی جدید تحقیقاتی برای کاخ سفید نمی‌شود که منتقدان، آن را تهدیدی برای همکاری‌های پژوهشی مشروع و تلاش‌هایی در قالب دولت برای هدف قرار دادن دانشمندان آسیایی آمریکایی عنوان کرده‌اند. در عین ‌حال در قالب این لایحه، مفاد مهاجرت حذف‌شده است که بسیاری از دانشمندان دانشگاهی بر این باورند برای حفظ مجموعه‌ای قدرتمند و مملو از استعدادهای هایتک در دل دانشگاه‌ها اهمیت بالایی دارد. طبق این لایحه، ماندگاری دانشمندان خارجی بعد از کسب مدرک در دانشگاه فرآیند آسان‌تری را پشت سر می‌گذارد. لایحه دیگری هم در این میان می‌تواند دسته‌بندی جدید ویزا را برای دانشمندان خارجی ایجاد کند که براساس تحقیقات خود، شرکت‌هایی را راه‌اندازی می‌کنند. از زمانی که یکی از رهبران اکثریت سنا برای اولین‌بار در سخنرانی نوامبر 2019، ایده اداره فناوری 100 میلیارد دلاری را در بنیاد ملی علوم مطرح کرد، این لایحه بارها تکرار شد. او در می 2020، قانون مرزهای بی‌پایان را معرفی کرد که گزارشی به رئیس‌جمهور درمورد برنامه‌ای برای تحقیقات علمی پس از جنگ در سال 1945 بود که پنج‌سال بعد منجر به ایجاد بنیاد ملی علوم شد. در ژوئن 2021، نامگذاری مجدد قانون نوآوری و رقابت آمریکا به‌منظور تاکید بر شکست چین مورد استقبال بسیاری از جمهوری‌خواهان بود و با اختلاف 68 به 32 از مجلس سنا به تصویب رسید. در ماه فوریه مجلس متن قانون خود را تصویب کرد. این قانون شباهت زیادی به قانونی داشت که در مورد روسیه به اجرا درآمده بود اما درحال‌حاضر به‌جای روسیه، کشور چین است و بسیاری از دانشمندان آمریکایی بر این باورند که اگر موانع را کنار نزنیم، چین به‌عنوان رقیبی جدی از آمریکا جلو خواهد زد. طبق قانون جدید قرار است بودجه‌ای چهارمیلیارد دلاری تا سال 2027 برای راه‌اندازی دفتری پژوهشی مقرر شود که یک‌پنجم بودجه 19میلیارد دلاری بنیاد ملی علوم را در آن سال به خود اختصاص خواهد داد. برخی رهبران دانشگاهی همچنان نگران این مساله هستند که اگر کنگره بودجه کلی بنیاد ملی علوم را در سال‌های آینده افزایش ندهد، این بنیاد ممکن است مدیریت جدید را در برنامه‌های فعلی ترجیح دهد. این لوایح و قانون‌های جدید طرح تازه‌ای را برای آینده علم و نوآوری آمریکا به‌همراه دارد.

 سنا به‌دنبال هزینه‌های سنگین پژوهشی در سال 2023
سنای آمریکا به‌تازگی از بودجه پیشنهادی 2023 برای آژانس فدرال رونمایی کرد. آژانس‌های علمی به لطف تخصیص کلی 1/7تریلیون دلاری عملکرد قابل‌قبولی داشته‌اند، به‌طوری‌که امکان افزایش 10درصدی بودجه را برای همه آژانس‌های داخلی و افزایش 9درصدی برای برنامه‌های نظامی فراهم می‌آورد. این ارقام نشان‌دهنده آخرین چرخش در وضعیت طرح بودجه است که بعید است پس از انتخابات میاندوره‌ای کنگره در نوامبر تکمیل شود. هفته گذشته، کمیته تخصیص بودجه مجلس نمایندگان، کار روی نیمی از 12 لایحه هزینه‌های خود را تکمیل کرد و درنهایت دو نهاد بر سر اعداد نهایی به توافق رسیدند.
موسسه ملی سلامت(NIH) : لایحه سنا افزایش 2 میلیارد دلاری یا 4/4درصدی را به بودجه 48 میلیارد دلاری این موسسه اختصاص داده است. این رقم شامل بودجه ثابت یک میلیارد دلاری برای آژانس پروژه‌های تحقیقاتی پیشرفته سلامت می‌شود که برای تامین مالی تحقیقات پرخطر و با پاداش بالا ایجاد شده است. جو بایدن، تنها 274 میلیون دلار برای فعالیت‌های اصلی این موسسه به اضافه 5 میلیارد دلار برای آژانس پروژه‌های تحقیقاتی پیشرفته سلامت درخواست کرده است. سنا کل سرمایه‌گذاری 50/2میلیارد دلاری را پیشنهاد داده که 2/75میلیارد دلار آن به آژانس پروژه‌های تحقیقاتی پیشرفته سلامت اختصاص داده شده است.
بنیاد ملی علوم: سنا پیشنهاد افزایش 1/5میلیارد دلاری را برای این مرکز داده که با این افزایش، بودجه آن به 10/34 میلیارد دلار خواهد رسید. این تنها 154 میلیون دلار کمتر از افزایش 19درصدی درخواستی دولت و 707 میلیون دلار بیشتر از میزانی است که از سوی نمایندگان مجلس تصویب شده بود. سناتورها از پیشنهاد آژانس مبنی‌بر راه‌اندازی یک شبکه 200 میلیون دلاری از مراکز نوآوری منطقه‌ای استقبال کردند.
سازمان انرژی: سنا پیشنهاد افزایش 8/4درصدی بودجه سازمان انرژی را داده که تقریبا دوبرابر افزایش 4/3درصدی درخواستی کاخ‌سفید بود و با این افزایش، بودجه این سازمان به 8 میلیارد دلار می‌رسد. در این میان، بودجه تحقیقات زیست‌شناختی و زیست‌محیطی با افزایش 12/1درصدی، به 914 میلیون دلار می‌رسد. فیزیک هسته‌ای نیز با افزایش بودجه 10/6درصدی به 805 میلیون دلار خواهد رسید.
افزایش تک‌رقمی بودجه به فیزیک انرژی‌های بالا تعلق می‌گیرد، به‌طوری‌که با افزایش 8/3درصدی به 1/168 میلیارد دلار می‌رسد. علوم انرژی همجوشی که بودجه آن 4/2درصد افزایش می‌یابد، به 743 میلیون دلار می‌رسد. بودجه تحقیقات محاسباتی علمی پیشرفته هم با 4/1درصد رشد به 1/08 میلیارد دلار خواهد رسید.
ناسا: برنامه‌های علمی ناسا بودجه‌ای 8 میلیارد دلاری دریافت می‌کنند که با افزایش 5درصدی یا 431 میلیون دلاری مواجه شده‌اند. بودجه برنامه‌های علوم زمین با 14درصد افزایش به 2/3 میلیارد دلار رسید و این درحالی است که کاخ‌سفید درخواست افزایش 17درصدی داده بود تا این بودجه به 2/4 میلیارد دلار برسد. بودجه تحقیقات علوم سیاره‌ای نیز با یک درصد افزایش به 3/2 میلیارد دلار رسید. بودجه فیزیک نجومی نیز با 12درصد افزایش به 1/56میلیارد دلار رسیده است.
آژانس حفاظت محیط‌زیست: در اعلام بودجه جدید آمریکا، بودجه فناوری و علوم آژانس حفاظت محیط‌زیست 12/1درصد افزایش یافت و کل بودجه به رقم 853 میلیون دلار رسید.
سازمان کشاورزی آمریکا: این سازمان که از نظر دریافت گرنت رقابتی سخت با جوامع علمی آمریکا دارد، افزایش 12/2درصدی یا 455 میلیون دلاری داشته که بسیار کمتر از درخواست 564 میلیون دلاری کاخ‌سفید بوده است. در این میان، خدمات پژوهش‌های کشاورزی با افزایش 6/7درصدی به 1/76 میلیارد دلار رسید؛ این درحالی است که بایدن دستور افزایش 1/86میلیارد دلاری را به سنا ابلاغ کرده بود.
موسسه ملی فناوری و استانداردها: بودجه این موسسه 1/7میلیارد دلار مشخص شده که در سال جدید با افزایش 466 میلیون دلاری یا 38درصدی روبه‌رو شده است.
سازمان زمین‌شناسی آمریکا: کل بودجه این سازمان آمریکایی با 8/2درصد افزایش به 1/52 میلیارد دلار رسیده است. این رقم، 11درصد کمتر از 1/71 میلیارد دلاری است که کاخ‌سفید درخواست کرده بود.
وزارت دفاع آمریکا: بودجه این آژانس برای تحقیقات پایه که بیشتر شامل حال دانشمندان دانشگاهی می‌شود، 3/36 میلیارد دلار تخمین زده شده که با 22درصد یا معادل 598 میلیون دلار افزایش روبه‌رو بوده است.