این گزارش چه زمانی قرار است در دسترس عموم قرار بگیرد؟
روال معمولا به این شکل است که این گزارش در دستور کار کمیسیون برنامه‌وبودجه قرار می‌گیرد، کمیسیون گزارش را بررسی و آن را به صحن ارائه می‌کند و همزمان با ارائه به صحن در اختیار مردم نیز قرار می‌گیرد.
مطابق گزارش تفریغ بودجه 1400 دیوان محاسبات، میزان انحراف از لایحه بودجه چه میزان بوده است؟ به‌طور مثال بعد از ارائه گزارش تفریغ سال 99 این میزان آنقدر زیاد بود که لایحه بودجه را از کارکرد انداخته بود و برخی این سوال را مطرح می‌کردند که اگر این میزان انحراف از برنامه وجود دارد اساسا نوشتن برنامه دیگر چه کارکردی می‌تواند داشته باشد.
متاسفانه هنوز فرصت نکرده‌ام گزارش را بخوانم و اطلاع دقیقی ندارم، اما اگر بنا باشد که ما به این بهانه بودجه‌ای را نداشته باشیم اصلا دیگر برنامه‌های بلندمدت و اسناد چشم‌انداز موضوعیتی ندارد. بالاخره یک بودجه یک‌ساله ارائه شده که برشی از یک برنامه 5 ساله یا برشی از سند چشم‌انداز محسوب می‌شود. بنابراین ضرورت وجود دارد که ما یک لایحه بودجه داشته باشیم و باید تلاش بشود که ایرادات و اشکلات بودجه برطرف شود تا درصد انحراف و خطا کاهش پیدا بکند. آماده شدن گزارش تفریغ قبل از تهیه لایحه بودجه کمک می‌کند که دولت بتواند بودجه دقیق‌تری با میزان انحراف کمتر بنویسد. مجلس نیز در هنگام بررسی باید تلاش کند که انحرافات و ایرادات موجود در بودجه مجددا تکرار نشود.
دیوان محاسبات بعد از ارائه زودهنگام گزارش تفریغ هدف خود از این اقدام را این‌گونه اعلام کرد که در سایه فرصت باقی‌مانده مجلس و دولت بتوانند در راستای اصلاح ساختار بودجه 1401 اقدام عملیاتی انجام دهند. به نظر شما ارائه گزارش زودهنگام به این هدف کمک می‌کند؟ و مهم‌ترین ایراداتی که باید اصلاح شود چه مواردی است؟
ایراد جدی که وجود دارد زیاد بودن هزینه‌ها نسبت به درآمدهاست. در نتیجه همواره یک‌سری درآمدهای تصنعی در بودجه وارد می‌شده‌اند. این باعث می‌شود که ما با کسری‌های ناخواسته مواجه بشویم و این بزرگ‌ترین انحرافی است که در بودجه اتفاق می‌افتاده است. تا زمانی که بدنه دولت را کوچک نکنیم و تصدی‌گری‌ها را کاهش ندهیم و با کاهش پروژه‌های عمرانی کار دولت را سبک نکنیم اصلاح خاصی رخ نمی‌دهد. از سوی دیگر نباید به شکلی عمل کنیم که با درآمدهای غیرواقعی برای کشور هزینه‌تراشی شود. تلاش دولت‌ها معمولا بر این است که با صرف هزینه‌های بیشتر پروژه‌های عمرانی بیشتری را اجرایی کنند ولی از آن سوی قضیه نیز باید توجه کرد که زمانی پروژه‌های عمرانی توجیه دارد که مبتنی‌بر درآمد واقعی باشد. مبتنی‌بر درآمد سالم باشد. اگر بنا باشد که دولت از طریق استقراض از بانک مرکزی و مردم یا فشار مالیاتی بیشتر بر فعالان اقتصادی منابع خود را تامین بکند نه‌تنها کمکی به اقتصاد کشور نکرده است بلکه مشکل دیگری را نیز ایجاد می‌کند. این اقدامات شاید از یک طرف اشتغال بیشتر ایجاد کند اما از طرف دیگر رکود اقتصادی را در پی می‌‌آورد. درست است که سهم دولت از اقتصاد با پروژه‌های عمرانی افزایش می‌یابد اما با تحمیل این هزینه‌ها به مردم سهم بخش خصوص کاهش می‌یابد و بخش خصوصی را نسبت به فعالیت‌های اقتصادی و ادامه کار در پروژه‌های اقتصادی بی‌رغبت می‌کند. بنابراین ما باید تلاش‌مان بر این باشد که اینقدر بودجه‌ها واقعی شود که اگر تکلیفی هم روی دوش دولت قرار دهیم تکلیف مالایطاق نباشد. اگر خواستیم یک حکمی را بدهیم باید ببینیم که مقدمات فراهم است یا نه. درحقیقت آنچه که باعث کاهش انحرافات در لایحه بودجه می‌شود واقعی‌تر شدن بودجه است.
در این رابطه بیشتر بخوانید:
جعبه سیاه شش ماه پایانی سال دولت روحانی باز می شود؟ (لینک)
کیفیت گزارش تفریغ بودجه با سرعت تنظیم آن تناسب دارد (لینک)
فارغ از بررسی عامل سرعت در تفریغ بودجه ساختار بودجه نیازمند اصلاح است (لینک)
در تنظیم گزارش تفریغ بودجه دقت نسبت به سرعت ارجحیت دارد (لینک)