هیات تجاری هشت‌نفره سنگالی تیرماه امسال از خانه نوآوری و فناوری(IHIT) بازدید کردند؛ بازدیدی که تعجب آنها را از تکنولوژی‌های به‌روز و موفق ایرانی در پی داشت و تعاملات خوبی برای صادرات محصولات ایرانی به سنگال از طریق راه‌اندازی خطوط هوایی و حمل‌ونقل دریایی صورت گرفت.
در ادامه این گزارش ، در گفت‌وگو با شیخ سیسه، رئیس اتحادیه تجار، کارفرمایان و صنعتگران سنگال و محمدصادق قنادزاده، سرپرست اداره‌کل آفریقای سازمان توسعه و تجارت ایران داشته‌ایم.
در این گفت‌وگو درخصوص ظرفیت دانش‌بنیانی ایران، تبادل فناوری میان ایران و سنگال، موانع موجود بر سر راه تعاملات بین‌المللی، برطرف شدن موانع بر سر راه تعاملات میان ایران و آفریقا و افزایش سهم درصدی صادرات ایران به آفریقا و... سخن گفته‌ایم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
تماشای پتانسیل‌های فناورانه ایرانی شوکه‌کننده بود
شیخ سیسه، رئیس اتحادیه تجار، کارفرمایان و صنعتگران سنگال با اشاره به توان فناورانه و نوآورانه ایران در جریان بازدید هیات تجاری سنگال از نمایشگاه محصولات فناورانه ایران‌ساخت IHIT بیان کرد: «از تماشای پتانسیل‌های محصولات فناورانه ایرانی شوکه شدم. کشورهای زیادی را بازدید کردم، اما کشورهای کمی در جریان فناوری می‌توانند آن‌قدر پیشرفت و توسعه داشته باشند.» وی افزود: «تبادل فناوری و نوآوری میان دو کشور ایران و سنگال می‌تواند بسیار موثر و مفید باشد. سنگال کشوری درحال توسعه در حوزه فناوری است و ایران در حوزه نوآوری پیشرفت‌های خوبی داشته است و این تبادل فناوری و نوآوری می‌تواند برای دو کشور مثبت باشد. درتلاش هستیم با برگزاری جلسات، گفتمان‌هایی که میان دو کشور صورت می‌گیرد، پیگیری شده و به نتیجه برسد، یعنی در ایام بسیار کوتاه و با همکاری سفارت‌های دو کشور جریان تبادل فناوری و دانش و صادرات محصول به نقطه مطلوبی دست پیدا کند.» رئیس اتحادیه تجار، کارفرمایان و صنعتگران سنگال درخصوص اصلی‌ترین چالش موجود برای شکل‌گیری این تبادل دوطرفه در حوزه فناورانه، توضیح داد: «مسائلی سر راه شکل‌گیری این ارتباط وجود دارد که موجب پیچیدگی و سخت‌شدن این تبادل دوطرفه شده و این جریان نیز طبیعی است و به‌دلیل عدم شناسایی فرصت‌ها و پتانسیل‌های دو کشور است.» سیسه در ادامه اشاره کرد: «این تبادل فناوری و دانش میان ایران و سنگال شروع شده است؛ اما باید رفت‌وآمدهای بیشتری شکل بگیرد. خطوط حمل‌ونقل دریایی و هوایی بسیار مهم بوده و باید زودتر شکل بگیرد. عدم راه‌اندازی این خطوط برای رفت‌وآمدهای دوطرفه موجب شده تبادل میان دو کشور آن‌طور که باید نشود و باید به این جریان پرداخته شود.»
به‌گفته وی سنگال، کشور آزادی است و تجار و فعالان فناوری به همه کشورها سفر می‌کنند. اگر جریان حمل‌ونقل هوایی و دریایی میان سنگال و ایران راه‌اندازی شود، تمامی این تجار با توجه به پتانسیل و ظرفیتی که در ایران وجود دارد، به این کشور سفر کرده و این تبادل میان ایران و دیگر کشورها توسعه پیدا خواهد کرد.
مناسبات تجاری ایران با آفریقا 2.1 میلیارد دلار است
محمدصادق قنادزاده، سرپرست اداره‌کل آفریقای سازمان توسعه و تجارت ایران با اشاره به تاثیرگذاری تبادل تجربه و بازدید هیات‌های تجاری از نمایشگاه محصولات فناورانه و نوآورانه ایرانی بیان کرد: «شکل‌گیری هر نوع ارتباطی ازجمله تجاری از شناخت ایجاد می‌شود. بزرگ‌ترین چالش ما با آفریقا، عدم شناخت دو کشور از توانایی‌های فناورانه یکدیگر است؛ تا جایی‌که این عدم شناخت از سوی کشورهای آفریقایی حتی منفی نیز هست. اما وقتی هیات‌های تجاری آفریقایی از ظرفیت و پتانسیل موجود فناورانه در کشور بازدید می‌کنند، موجب می‌شود به سفیران ایران در کشور خودشان تبدیل شوند، یعنی یک اثر روانی مثبت و موثر.»
وی افزود: «تاثیرگذاری دوم این جریان، این است که ظرفیت‌های موجود در کشور با دیگر کشورها در حالت مقایسه قرار می‌گیرد. نگاه تاجر به منفعت اقتصادی است، وقتی به سطح کیفی محصولات دانش‌بنیان و فناورانه ایرانی با قیمتی مناسب نسبت به دیگر رقبای خود، گرایش این کشورها را برمی‌انگیزد که به سمت تبادل محصول با ایران حرکت کنند. این دو جریان نیز موجب شکل‌گیری روابط تجاری مثبت خواهد شد.»
سرپرست اداره‌کل آفریقای سازمان توسعه و تجارت ایران با اشاره به چالش‌های موجود بر سر راه تبادل علم و دانش میان ایران و کشورهای آفریقایی همچون سنگال عنوان کرد: «یکی از چالش‌های اصلی، بحث حمل‌ونقل است که یک موضوع جدی و زیرساختی است و جایگزینی هم ندارد. در این راستا، یکی از اقدامات جدی‌ای که باید برای گسترش تبادل محصولات دانش‌بنیان میان دو کشور ایران و سنگال انجام بدهیم، راه‌اندازی خطوط هوایی و دریایی میان دو کشور و دیگر کشورهای آفریقایی با ایران است که درحال انجام است.» به‌گفته قنادزاده، راه دیگری که شاید بتوان از آن طریق زمین بازی را عوض کرد، انتقال تکنولوژی است که در حوزه دانش‌بنیان موثر است. یکی از اقدامات جدی ما نیز این است که به‌جای صادرات محصول، انتقال دانش و فناوری داشته باشیم. البته در برخی کشورهای آفریقایی در حوزه تجهیزات پزشکی این موضوع درحال شکل‌گیری است.
سهم ایران از کل کیک آفریقا، سهم کمی است
وی ادامه داد: «حجم تجارت و مناسبات تجاری ایران با آفریقا خیلی بالا نیست و تمام مناسبات تجاری ما با آفریقا، 1.2 میلیارد دلار است و درمقابل 48 میلیارد دلار حجم صادرات غیرنفتی کشور، کمتر از 2/5درصد و در مقابل اقتصاد هزار و صد میلیاردی قاره آفریقا، 0/1درصد است. بنابراین سهم ایران از کل کیک آفریقا، سهم کمی است. درخصوص فناوری اما اقداماتی در معاونت علمی‌وفناوری ریاست‌جمهوری ازجمله برپایی نمایشگاه IHIT آغاز شده که در شرق آفریقا راه‌اندازی شده و به بستری برای تبادل فناوری تبدیل شده است.»
سرپرست اداره‌کل آفریقای سازمان توسعه و تجارت ایران اشاره کرد: «در برنامه‌ریزی‌هایمان وزن بالایی به صادرات فناوری داده و مشوق‌های ویژه‌ای را برای فعالیت دانش‌بنیان‌ها در این حوزه درنظر گرفته‌ایم.
کشورها نسبت به توان فنی و فعالیت‌های دانش‌بنیانی ایران بسیار بی‌اطلاع هستند و برگزاری مجموعه‌ها و نمایشگاه‌هایی چون IHIT که به‌صورت یک‌جا بخش بسیاری از قابلیت‌های فنی و دانش ایران را به عرضه نمایش هیات‌های خارجی دربیاورد، موجب آشنایی کشورهای مختلف با حجم عظیم پتانسیل‌های فناورانه در ایران شده و از آن شوکه می‌شوند.
رشدی که در کمیت شرکت‌های دانش‌بنیان اتفاق افتاده، قطعا در بحث صادرات محصولات‌شان نیز اتفاق خواهد افتاد، فقط این شرکت‌ها باید دانش صادرات و برندینگ بین‌المللی را یاد بگیرند که آن هم توسط معاونت علمی‌وفناوری ریاست‌جمهوری انجام خواهد شد.»
در این رابطه بیشتر بخوانید:
فرصت دور زدن تحریم‌ها با دانش بنیان‌ها (لینک)
بازدید بیش از 100 هیات خارجی از نمایشگاه دائمی خدمات دانش‌بنیان (لینک)