ندا اظهری، مترجم: در کشورهای دنیا، آموزش پس از دوران متوسطه که غالب دانش‌آموزان وارد دانشگاه می‌شوند، از اهمیت بالایی برخوردار است و انتظار می‌رود دانشجویان به‌گونه‌ای برای سال‌های بعد از فارغ‌التحصیلی تربیت شوند که بتوانند شکاف‌های مهارتی را در اقتصاد پر کند. آشنایی با مهارت‌های لازم برای اشتغال در مشاغل مختلف ازجمله کلیدی‌ترین راهکارهایی است که دولت‌ها می‌توانند پیش از فارغ‌التحصیلی دانشجویان دانشگاهی خود برای ایجاد یک بازار کار رقابتی ایجاد کنند تا دانشجویان از طریق آشنایی با این مهارت‌ها بعد از آن فارغ‌التحصیل شوند. درحال‌حاضر، دولت چین جدیدترین شیوه‌های اجرایی برای تقویت مهارت‌های دانشجویی را در دستورکار قرار داده است. هدف دولت چین، توسعه ثبت‌نام یک میلیون دانشجو در دوره‌های دانشگاهی فنی‌وحرفه‌ای در قالب سیاست اقتصاد کلان است که قرار است در قالب طرح ملی اصلاح آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای اجرا شود.
افزایش بودجه و کاهش فرصت‌های شغلی
کسب مهارت و به‌روز کردن دانش مهارتی نیروی کار چین به‌ویژه در مناطق روستایی که توسعه چشمگیر اقتصاد طی یک دهه گذشته خیلی محسوس نبوده، با کاهش رشد اقتصادی به کمترین میزان در 27 سال گذشته، همچنان فشار بیشتری را به دولت وارد می‌کند. ثبت‌نام در دانشگاه‌های چین با توجه به اینکه مهارت‌های چندگانه دانشگاهی با اقتصاد این کشور هماهنگ نبوده و شرکت‌ها استخدام نیرو از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی را نیز کاهش داده‌اند، همچنان رکورد بالایی را به خود اختصاص داده‌اند. فرصت‌های شغلی برای فارغ‌التحصیلان در سال 2019 با کاهش 13درصدی روبه‌رو شد. در همین برهه زمانی، جمعیت چینی‌های در سن اشتغال روند کاهشی پیدا کرد و انتظار می‌رود این روند جمعیتی شاغل در سال 2030 تا 57درصد افت داشته باشد. دولت چین از چند سال گذشته مبلغی حدود 15 میلیارد دلار در زمینه گسترش آموزش مهارت‌های فنی‌وحرفه‌ای در نظام آموزشی دانشگاهی سرمایه‌گذاری کرده است.
یکی از اهدافی که دولت چین درنظر دارد آموزش‌های طولانی‌مدت در طول زندگی است که ازجمله اولویت‌های اصلی دولت به‌منظور گسترش آموزش مهارت‌هاست. یکی از کارهایی که دولت‌های محلی در چین انجام می‌دهند، ترغیب دانشجویان به ثبت‌نام در آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای است که طی آن، تمام افراد واجد شرایط قادرند بورسیه‌هایی را برای ثبت‌نام در برنامه‌های آموزشی دریافت کنند. درواقع، دولت چین از کالج‌ها می‌خواهد برنامه‌ریزی و روند استخدامی خود را به‌گونه‌ای تنظیم کنند که گروه وسیع‌تری از مردم را پوشش دهند و نیز حمایت‌هایی را از شرکت‌ها به عمل بیاورند تا برنامه‌های توسعه حرفه‌ای خود را راه‌اندازی کنند. بورسیه دولتی برای آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای در برنامه دانشکده‌های فنی‌وحرفه‌ای قرار می‌گیرد تا برنامه‌ریزی‌های عملیاتی خود را افزایش داده و کمک‌های مالی بیشتری را شامل حال دانشجویان کنند.
به گزارشicef ، دانشگاه‌ها و کالج‌های چین درحال اجرای آزمایش مدل جدیدی به نام «سیستم 1+X» هستند که به‌وضوح تغییری درحال انجام در روند ارزش‌گذاری آموزش عالی و آموزش فنی‌وحرفه‌ای را در این کشور نشان می‌دهد. دانشجویانی که در این سیستم ثبت‌نام می‌کنند با دو مدرک سنتی آکادمیک و تاییدیه فنی‌وحرفه‌ای فارغ‌التحصیل می‌شوند و همین امر باعث تاکید بر آموزش مهارت‌های لازم به دانشجویان می‌شود تا بتوان به این واسطه بازار شغلی را برای آنها رونق داد. این طرح آزمایشی روی برنامه‌هایی تمرکز می‌کند که دانشجویان فارغ‌التحصیل دانشگاهی را وارد صنایعی کند که استعدادهای مهارتی کمتری در آنها مشغول فعالیت هستند و با ورود این دانشجویان مهارت‌دیده، این صنایع نیز رونق می‌گیرند. این طرح، نخستین گامی است که هدف آن تبدیل 50 دانشگاه چینی به دانشگاه‌های علوم کاربردی تا سال 2022 میلادی است. این موسسات از «سیستم 1+X» پیروی می‌کنند. علاوه‌بر این، دولت چین هدفی را اعلام کرده است که طبق آن آموزش مدرسان با تاکید بر آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای به‌طور چشمگیری در کشور تغییر خواهد کرد. مدرسانی که از مهارت‌های تئوری و کاربردی برخوردارند، بیش از نیمی از کل تعداد مدرسان حرفه‌ای را در چین تشکیل می‌دهند. از آنجا که تاثیر چشمگیر سیاست دولت بر اقتصاد این کشور جالب‌توجه است، محور توجه به آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای تا حد زیادی به اقتصاد چین بستگی دارد.
برنامه‌های «آخر هفته‌ای» در دستورکار دانشگاه‌های چین
به گزارش تایمز، در این راستا که دولت چین به‌دنبال مهارت‌آموزی دانشجویان این کشور و آماده کردن آنها برای ورود به بازارهای کار بعد از فارغ‌التحصیلی است، برخی دانشگاه‌های این کشور دوره‌هایی را تحت‌عنوان دوره‌های آخر هفته micromajor ارائه داده‌اند و امیدوارند در قالب این دوره‌ها، دانشجویان مهارت‌های لازم را برای تقویت ورود به بازارهای کار رقابتی کسب کنند. گروهی از موسسات آموزشی این دوره‌های کوتاه‌مدت را ارائه می‌دهند تا کمبودهای دوره‌های کارشناسی را در زمینه آموزش مهارت‌های رشته‌ای جبران کنند. در این بین، دانشگاه فنی «گوانگدونگ» یکی از همین دانشگاه‌هاست که روی مهارت‌آموزی دانشجویان مهندسی عمران کار می‌کند تا بتوانند با اجرایی کردن طرح micromajor، مهارت آنها را در زمینه فناوری‌هایی چون هوش مصنوعی و اتوماسیون ماشین‌آلات افزایش دهند. دانشگاه فنی و تجاری «هونان» هم طرح اجرایی را در حوزه‌هایی چون فناوری‌های مالی سبز، فناوری متاورس و خنثی‌سازی دیجیتالی کربن به‌کار می‌گیرند. هر دو موسسه آموزشی با همکاری «دانشگاه اتحادیه پکن» و «دانشگاه ارتباطات چین» و «دانشگاه علم‌وصنعت ووهان» در ماه‌های اخیر فعالیت‌های مشابهی را در زمینه مهارت‌آموزی دانشجویان خود انجام داده‌اند. دست‌کم سه مرکز آموزشی شامل دانشگاه ارتباطات چین، دانشگاه فنی و دانشگاه علم‌وصنعت ووهان بسته به اطلاعات دوره عمومی، یک جدول زمانی برای طرح آخر هفته‌ای خود درنظر گرفته‌اند. معاون آموزشی دانشکده عمران و مهندسی حمل‌ونقل دانشگاه گوانگدونگ، طرح micromajor را طرح انعطاف‌پذیری برای توسعه استعدادهای دانشگاهی توصیف می‌کند. این طرح از سه تا هفت دوره اصلی در حوزه‌ای خاص تشکیل می‌شود که به دانشجویان اجازه می‌دهد به‌سرعت درک عمیق و جامعی از آخرین پیشرفت‌های فناوری داشته باشند.
دانشجویان در دانشگاه «گوانگدونگ» چنانچه تمام واحدهای خود را در ترم اول با موفقیت پشت سر بگذارند، شرایط این را پیدا خواهند کرد که درخواست واحد بیشتری را بدهند. اگر درخواست آنها با موفقیت پذیرفته شود، آنها می‌توانند دروس اصلی خود را در روزهای هفته و طرح micromajor را در آخر هفته بگذرانند و در انتهای دوره، تاییدیه‌ای را برای گذراندن این دوره دریافت کنند. ورودی سالانه حدود 50 دانشجو و حدود 10 درصد از کل گروه دانشکده را شامل می‌شود. دانشجویان انگیزه لازم را دارند تا از تعطیلات آخر هفته خود برای تحقیق و مطالعه پیرامون هوش مصنوعی، داده‌های کلان و اتوماسیون استفاده کنند. اما دانشگاه به‌طور مدام با این دانشجویان در ارتباط است تا از برقراری تعادل میان زندگی و درس و دانشگاه آنها اطمینان حاصل کند.
مهارت‌آموزی در رشته‌های مختلف
احتمال بالای اشتغال به کار بعد از فارغ‌التحصیلی انگیزه بسیار مهمی است که می‌تواند دانشجویان را ترغیب به کسب مهارت‌های لازم در رشته‌های مختلف کند. باتوجه به ورود تعداد بی‌سابقه‌ای از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی به بازار کار، گروه فارغ‌التحصیلان سالانه قرار است از 10 میلیون نفر عبور کند. موسسات چینی برای بهبود نرخ اشتغال فارغ‌التحصیلان تحت فشار شدید هستند. کارشناسان پیشنهاد کرده‌اند که طرح micromajor می‌تواند به فارغ‌التحصیلان برتری در مهارت‌های لازم را اعطا کند. تقاضای بیش از حدی در بخش مهندسی عمران برای تربیت و مهارت‌افزایی در استعدادهای مرکب وجود دارد که در آن، دانشجویان در فناوری‌های پیشرفته مرکبی همچون اتوماسیون، رباتیک، علوم کامپیوتر و هوش مصنوعی کسب مهارت می‌کنند. رئیس دانشکده پزشکی پردیس شنزن دانشگاه هنگ‌کنگ معتقد است که گرایش بالایی برای تجهیز فارغ‌التحصیلان نسبت به دیدگاه‌های مختلفی چون هوش مصنوعی، مهندسی زیست پزشکی و اقتصاد مراقبت بهداشتی وجود دارد. گروه سنتی موضوعی در سیستم آموزش پزشکی در چین به شکل‌گیری و تحول نیاز دارد؛ در غیر این صورت، نسل آینده پزشکان دقت و مهارت لازم را در این حوزه نخواهند داشت.
طرح 4 ساله تقویت مهارت‌های فنی‌وحرفه‌ای
به گزارش internationaleducation، شماری از سازمان‌های دولتی چین شامل وزارت آموزش‌عالی، وزارت منابع انسانی و امنیت اجتماعی در نظر دارند در طرحی چهارساله بین سال‌های 2020 تا 2023، کیفیت آموزش‌های حرفه‌ای را ارتقا دهند. این طرح، اهداف گسترده چین را در گسترش بخش آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای و تقویت مهارت‌آموزی محقق می‌کند. چین با توجه به پیشرفت سریعی که در زمینه تولید علم در دنیا پیش گرفته، به‌زودی در سال‌های آینده به میلیون‌ها کارگر و فارغ‌التحصیل مهارت دیده مانند تعمیرکار مکانیک خودرو، گرمایش و کولر گازی، نیروی برق، لوله‌کش و تکنسین کامپیوتر نیاز خواهد داشت که بتواند اقتصاد کاربردی را در این کشور فعال کند. با این حال، سیستم آموزش فنی‌وحرفه‌ای به شوک بزرگی نیاز دارد تا بتواند قدرت لازم را برای مهارت‌آموزی دانشجویان کسب کند. چین دومین اقتصاد بزرگ جهان برای جایگزینی میلیون‌ها نفر از افراد مهارت دیده است که با افزایش سن جمعیت و کاهش نیروی کار درحال بازنشستگی هستند اما کارشناسان بر این باورند که هنوز نیروی کار مهارت دیده‌ای جایگزین آنها نشده‌اند و این خلأ بزرگ در آینده‌ای نزدیک می‌تواند اقتصاد چین را با چالش مواجه کند. در سال 2021، حدود 8/57 درصد از چینی‌های بین 18 تا 22 سال در آموزش عالی این کشور ثبت‌نام کردند. در این میان، تعداد دانشجویی که در سال 2020 در مدارس فنی‌وحرفه‌ای چین ثبت‌نام کردند 35 درصد بود که نسبت به 60 درصد در سال 1998، با افت 60 درصدی روبه‌رو شده است. همین امر دولت چین را به فکر انداخته تا اجرای دوره‌های مهارت‌آموزی را راه‌اندازی کند. دانشگاه‌ها و دانشکده‌های چین رشد سریعی را در دهه 2000 میلادی تجربه کردند که دانشگاه‌ها را در این عرصه تقویت کرد. آنها سرمایه‌گذاری‌های زیادی برای جذب دانشجویان انجام داده‌اند. چین که بزرگ‌ترین سیستم دانشگاهی دنیا را در اختیار دارد، 240 میلیون فارغ‌التحصیل دانشگاهی در دنیا داشته که حدود 18 درصد از جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهد. در سال 2020، تعداد دانشجویان دانشکده‌هایی که آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای در آن تدریس می‌شد، به 35 درصد افزایش یافت. یک نظرسنجی در سال 2020 توسط دانشگاه پکن نشان داد که تنها 35 درصد از فارغ‌التحصیلان دانشکده‌های فنی‌وحرفه‌ای با موفقیت‌های شغلی مواجه شده‌اند.
مهارت‌های منحصربه‌فرد برای ورود به جامعه دیجیتال
به گزارش shine، فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های برتر چین مهارت‌های منحصربه‌فردی در فروش و مدیریت، زبان و ترجمه و رشته‌هایی چون داده‌کاوی و هوش مصنوعی دارند. روند مهارت‌ها نشان‌دهنده روند تسریع دیجیتالی‌سازی و مدرن‌سازی در چین است که در آن به استعدادها و مهارت‌های حرفه‌ای و دیجیتالی نیاز فوری دارد. این مهارت‌ها، فارغ‌التحصیلان را برای ورود به مشاغل مختلف آماده می‌کند و همچنین تحول و توسعه اقتصادی را تقویت می‌کند و رقابت بین‌المللی چین را بهبود می‌بخشد. آنها همچنین دارای مهارت‌های تجاری برای توسعه جهانی و مهارت‌های خاص در بخش‌های مرزی مانند‌سازی مالی و بینش کامپیوتری هستند. اکثر شرکت‌ها از این مهارت‌ها و استعدادها چه در زمینه طراحی تراشه، بانک، ماشین‌آلات، شرکت‌های حمل‌ونقل موبایلی، خودرو یا شرکت‌های دارایی استقبال می‌کنند.