امید نظری‌گوهر، خبرنگار: ورزش ایران در سال‌های گذشته و در بازه‌های زمانی مختلف در رشته‌های گوناگون عملکردهای غیریکسان و ناهمگون دستاوردش بوده است؛ نمونه مشهود این عملکردها را می‌توان در تیم‌های ملی فوتبال و بسکتبال مشاهده کرد که همواره در مسابقات بین‌المللی با عملکردهای پرافت‌وخیز خود گاهی علاقه‌مندان این 2 رشته را شگفت‌زده و خشنود کردند و بعضی اوقات نیز با عملکردهای دور از انتظار ارمغان‌شان تزریق حس ناامیدی و ناکامی به هواداران و علاقه‌مندان این رشته‌ها بوده است. اما همواره در سالیان اخیر رشته فوتسال با عملکرد کم‌نوسان و همواره مثبت خود مورد تحسین و تمجید مردم ورزش‌دوست ایران قرار گرفته است. تیم‌ملی فوتسال ایران که اولین بار در سال 1992 میلادی در روزهایی که فوتسال تبدیل به یک ورزش حرفه‌ای نشده بود و محل ارائه ظرفیت‌های فنی فوتبالیست‌ها بود طعم شیرین حضور در جام‌جهانی و صعود به مرحله نیمه‌نهایی را چشید و در 7 دوره بعدی مسابقات دستاوردش 4 صعود از مرحله گروهی و کسب رتبه سوم در مسابقات 2016 کلمبیا بود. البته بزرگی دستاورد ملی‌پوشان فوتسال زمانی درک خواهد شد که به عملکرد این رشته در مسابقات قهرمانی آسیا توجه کنیم و با مشاهده 12 قهرمانی، یک نایب‌قهرمانی و 2 رتبه سومی این ورزش سالنی را در میان ورزش‌های پرافتخار ایران قرار دهیم. البته موفقیت کشور ایران در رشته فوتبال تنها مختص به آقایان نیست و در بخش بانوان نیز ملی‌پوشان ایرانی با 2 قهرمانی در مسابقات قهرمانی فوتسال زنان آسیا و 3 حضور در جام‌جهانی فوتسال یکی از رشته‌های گروهی موفق بانوان ایران بوده‌اند. این افتخارات و رشد فوتسال در سال‌های گذشته منجر به حضور شهناز یاری، شهرزاد مظفر، محمد ناظم‌الشریعه و محمد هاشم‌زاده در قامت سرمربیگری تیم‌های ملی بانوان عراق و کویت و تیم‌ملی آقایان عراق و ویتنام شده است.

  پایان ناکامی‌های عراق با استفاده از مربیان ایرانی
محمد ناظم‌الشریعه 52 ساله که فعالیت حرفه‌ای خود در قامت سرمربیگری فوتسال صدرای شیراز آغاز کرد و بعد از هدایت گیتی‌پسند اصفهان، ملی حفاری اهواز و تیم‌ملی امید ایران به‌عنوان دستیار خسوس کاندولاس در تیم‌ملی بزرگسالان معرفی و در سال 1394 به‌عنوان جانشین سرمربی اسپانیایی انتخاب شد و در مدت 6 سال حضورش روی نیمکت تیم‌ملی فوتسال ایران افتخاراتی همچون 2 دوره قهرمانی جام ملت‌های فوتسال آسیا، رتبه سوم جام‌جهانی 2016 کلمبیا، رتبه دوم جام‌جهانی کوچک 2015 برزیل و قهرمانی در بازی‌های داخل سالن آسیا 2017 ترکمنستان را به دست آورد اما عملکرد ضعیف تیم‌ملی فوتسال ایران در جام‌جهانی 2021 لیتوانی و بردهای شکننده مقابل آمریکا، صربستان و ازبکستان سرانجام خوشی برای شاگردان ناظم‌الشریعه نداشت و این تیم در مرحله یک‌چهارم نهایی مقابل قزاقستان با نتیجه 3بر 2 شکست خورد و این شکست تلخ مهر پایان به دوران فعالیت ناظم‌الشریعه در تیم‌ملی فوتسال ایران بود. این مربی بعد از اتمام فعالیتش هدایت تیم‌ملی فوتسال عراق را برعهده گرفت که بهترین افتخارشان کسب رتبه چهارم در جام ملت‌های آسیا 2018 بوده است. سرمربی اسبق تیم‌ملی فوتسال ایران این روزها در قامت سرمربیگری عراقی‌ها گام در مسابقات جام ملت‌های عرب گذاشته است. عراقی‌ها که در گروه دوم مسابقات با تیم‌های مصر و الجزایر همگروه بودند بعد از کسب تساوی 3 - 3 مقابل مصر موفق شدند الجزایر را با نتیجه 3 بر 2 شکست دهند و با کسب 4 امتیاز به دلیل تفاضل کمتر نسبت به مصر به‌عنوان تیم دوم گروه راهی مرحله یک‌چهارم نهایی شدند. تیم تحت هدایت ناظم‌الشریعه در این مرحله مقابل عربستان قرار گرفت و با گل زده در وقت‌های اضافه حریف خود را در مجموعه ورزشی گرین هال دمام با نتیجه 3بر2 شکست داد و جواز دیدار در مرحله نیمه‌نهایی مقابل کویت را کسب کرد. عراقی‌ها در صورت گذر از سد تیم رتبه چهارم جام ملت‌های آسیا 2003 و 2014 باید با برنده دیدار مصر و مدافع عنوان قهرمانی یعنی مراکش دیدار کنند.
دیگر مربی‌ای که این روزها توانایی‌هایش را تیم‌ملی عراق به نمایش گذاشته است شخصی نیست به جز شهناز یاری که در کارنامه خود سابقه سرمربیگری صنعت کرمانشاه، دانشگاه رازی، سایپا و تیم‌ملی بانوان ایران را می‌بیند. تیم‌ملی عراق تحت هدایت یاری با حضور در مسابقات زنان غرب آسیا موفق شد بعد از شکست یک بر صفر مقابل بحرین با نتیجه 7 بر صفر فلسطین را مغلوب کند و به‌عنوان تیم دوم گروه راهی نیمه‌نهایی مسابقات شود. عراقی‌ها در این مرحله با یک نتیجه خارق‌العاده 12 بر صفر کویت را شکست دادند و در فینال مسابقات با پیروزی 4 بر 2 مقابل عربستان جشن قهرمانی خود را مقابل چشم میزبان در مجموعه ورزشی ملک عبدالله جده گرفتند و اسم خود را به‌عنوان اولین قهرمان تاریخ فوتسال زنان غرب آسیا در تاریخ قاره کهن ثبت کردند. همچنین شهرزاد مظفر نیز که در رزومه خود سابقه 2 قهرمانی با تیم‌ملی بانوان در مسابقات قهرمانی زنان آسیا در سال‌های 2015 و 2018 را می‌بیند در مسابقات زنان غرب آسیا در قامت سرمربیگری تیم‌ملی بانوان کویت ظاهر شد. تیم تحت هدایت مظفر در مرحله گروهی با کسب 2 پیروزی شیرین3 بر یک و 6 بر یک مقابل عربستان و عمان مقتدرانه راهی مرحله نیمه‌نهایی شد اما در این مرحله به سد محکم شاگردان یاری برخورد کرد و با قبول شکست 12 بر صفر راهی دیدار رده‌بندی شد اما در این مرحله نیز دستاورد کویتی‌ها شکست 2 بر صفر مقابل بحرین بود و شاگردان مظفر با کسب رتبه چهارمی این مسابقات را به اتمام رساندند.

  گام‌هایی که می‌تواند به جهانی شدن منتهی شود
با بررسی روند فوتسال ایران در 20 ساله گذشته متوجه خواهیم شد این رشته پرافتخار از حیث سرمربیان شاغل در این رشته به جایگاهی رسیده است که خانه‌نشینی و دوری از فوتسال برای سرمربیان کاربلد این رشته معنایی ندارد و افرادی که امکان مربیگری در تیم‌ملی را ندارند با ظرفیت‌های فنی، دانش بالا و تجربه ارزشمندی که در تیم‌های باشگاهی و ملی ایران کسب کردند به راحتی می‌توانند نقش اول اجرای برنامه‌های مدون کشورهای آسیایی را ایفا کنند. قطعا اگر این تجربه با برنامه‌ریزی و افکار حساب‌شده پیش برود در سال‌های آینده سرمربیان ایرانی می‌توانند قدم در تیم‌های ملی و لیگ‌های باشگاهی سطح بالا، فشرده و رقابتی بگذارند و تجارب زیادی از سرمربیان اهل قاره اروپا و آمریکا کسب کنند.