سیامک خاجی، خبرنگار گروه ورزش: در اوایل قرن بیست‌ویکم چهره فوتبال درحال تغییر بود و سرمایه‌گذاران زیادی از نقاط مختلف دنیا به‌دنبال در اختیار گرفتن مالکیت باشگاه‌های مختلف و بهره‌برداری از این صنعت پولساز بودند. درحالی‌که در این سال‌ها این افراد به سراغ باشگاه‌های حاضر در لیگ‌های معتبر نظیر چلسی، منچسترسیتی، نیوکاسل، پاری‌سن‌ژرمن، موناکو، میلان، اینتر و حتی مالاگا اسپانیا رفته‌اند اما درموردی عجیب یکی از افراد متمول روس تصمیم گرفت روی یکی از باشگاه‌های این کشور سرمایه‌گذاری کند. در اوایل سال 2011 باشگاه آنژی ماخاچکالا که تنها 20 سال از تاسیس آن می‌گذشت، توسط سلیمان کریموف خریداری شد تا آنها را به یکی از غول‌های روسیه و حتی اروپا تبدیل کند. البته بعدها مشخص شد درحقیقت این ماگومدسلام ماگمدوف، رئیس‌جمهور داغستان بود که پول خرید سهام این باشگاه را دراختیار کریموف قرار داده و درحقیقت مالک باشگاه ماگمدوف است. حتی اخباری مثل اهدای اتومبیل 1.5 میلیون دلاری برای تولد روبرتو کارلوس از سوی مالک باشگاه سروصدای زیادی به‌پا کرد. حالا با گذشت حدود یک دهه از این اتفاق، باشگاه نه‌تنها جایی در میان بزرگان ندارد بلکه پس از اینکه فصل قبل در دسته سه روسیه در رده نهم قرار گرفت، نهایتا به‌دلیل ناتوانی در کسب لایسنس حرفه‌ای منحل شد و رویای هواداران این تیم پایانی تلخ و ناباورانه داشت. سرنوشتی شبیه تیم استیل‌آذین در لیگ برتر ایران که با خرید ستاره‌های بزرگ با توپ پر شروع کرد اما به جایی نرسید و درنهایت هم محو شد.

سرمایه‌گذاری آقای رئیس‌جمهور 
تیمی که از منطقه داغستان روسیه در رقابت‌های لیگ این کشور بازی می‌کرد و تا پیش از آن زمان سابقه چندانی در رقابت‌های اروپایی نداشت، ناگهان دچار تغییرات گسترده‌ای شد و مالکان جدید با خرید ستاره‌های نامدار آن زمان و پرداخت دستمزدهای نجومی به آنها سعی در ساختن تیمی کهکشانی داشتند. اگرچه ستاره‌هایی چون ساموئل اتوئو، ویلیان و روبرتو کارلوس در آن زمان برای حضور در تیمی متوسط در روسیه متقاعد شدند اما تنها پس از یک دهه نه‌تنها خبری از اوج‌گیری باشگاه نیست بلکه حتی نامی هم از آن دیگر در فوتبال روسیه وجود ندارد. آنژی درحالی فصل قبل را در دسته سه روسیه سپری کرد که در پایان رقابت‌ها رتبه‌ای بهتر از نهمی به دست نیاورد و جالب اینکه همسایه و رقیب آنها یعنی دینامو ماخاچکالا موفق شد به سطح بالاتر صعود کند. مدیران باشگاه تلاش کردند مجوز حرفه‌ای خود برای فصل جدید را تمدید کنند اما درنهایت در این کار ناکام بودند و این به‌معنای انحلال باشگاهی بود که زمانی سروصدای زیادی در فوتبال جهان به پا کرده بود. پایانی تلخ و ناراحت‌کننده برای تیمی که زمانی ستاره‌های بزرگی پیراهن آن را به تن می‌کردند. لاسانا دیارا، امیر اسپاییچ و هوگو آلمیدا دیگر بازیکنان شناخته‌شده‌ای هستند که در آن سال‌ها برای این باشگاه به میدان رفتند و قرار بود آنژی را به‌عنوان یکی از مدعیان فوتبال روسیه مطرح کنند اما درنهایت هرگز نتوانستند توفیقی کسب کرده و تنها افتخارات تیم که دو بار قهرمانی در دسته اول فوتبال روسیه بود به سال‌های 1999 و 2009 برمی‌گشت که هنوز مالکان جدید زمام امور را در دست نگرفته بودند.
تنها حضور آنژی در مسابقات اروپایی به فصل 2002-2001 برمی‌گشت که در جام یوفا به مصاف رنجرز اسکاتلند رفتند اما توفیقی نداشتند. در سال 2011 وقتی کریموف باشگاه را خرید و تغییرات آغاز شد، هدف اصلی او رساندن تیم به لیگ قهرمانان و رقابت با باشگاه‌های بزرگ اروپایی بود. این میلیونر روس به‌سرعت برای خرید ستاره‌ها دست به‌کار شد و درحالی که کمتر بازیکن بزرگی حاضر می‌شد در چنین باشگاهی بازی کند، او با پرداخت دستمزدهای بالا نفراتی چون اتوئو را برای حضور در این باشگاه متقاعد کرد.
در میانه‌های فصل 2012-2011 آنها برای هدایت تیم هم به سراغ یک چهره نامدار و شناخته‌شده رفتند و گاس هیدینک، سرمربی هلندی سابق تیم ملی روسیه را روی نیمکت خود نشاندند. حضور هیدینک باعث شد بازیکنان راحت‌تر به پیشنهاد این تیم پاسخ مثبت دهند و به‌سرعت با روبرتو کارلوس، مدافع چپ مشهور برزیلی و همچنین دیه‌گو تاردلی، دیگر ملی‌پوش این کشور به توافق رسیدند. حالا دیگر نام آنژی در فوتبال دنیا سر زبان‌ها افتاده بود و طرفداران فوتبال از خود سوال می‌کردند این باشگاه دیگر از کجا پیدا شده است؟

تبلیغات اتوئو
سروصداهایی که آنژی در فوتبال روسیه و اروپا به پا کرده بود برخی را نگران آینده این ورزش کرده بود. مدتی پیش چلسی و به‌دنبال آن چند باشگاه دیگر هم این روند را آغاز کردند و در همان زمان که آنژی در روسیه مشغول اوج‌گیری و ولخرجی بود در انگلیس و فرانسه هم دو باشگاه منچسترسیتی و پاری‌سن ژرمن با مالکان عرب خود مسیر پیشرفت را آغاز کردند که البته سرنوشت کاملا متفاوتی برای آنها رقم خورد. خرید بعدی آنژی یوری ژیرکوفف ملی‌پوش روس بود که در چلسی بازی می‌کرد و در آن زمان یکی از نفرات برتر فوتبال کشورش محسوب می‌شد. البته این پایان کار نبود و بلندپروازی‌های مالک متمول باشگاه به همین‌جا ختم نشد، او به سراغ مهره‌ای مشهورتر در آن دوران رفت و ساموئل اتوئو کامرونی را که تنها یک سال از قهرمانی‌اش با اینترمیلان در لیگ قهرمانان می‌گذشت با پیشنهادی وسوسه‌کننده به خدمت گرفت.
مسلما به این سادگی نمی‌شد چنین مهاجم خوبی را به خدمت گرفت و به همین دلیل باشگاه مجبور شد حقوق هفتگی 344هزار پوندی را برایش در نظر بگیرد تا اتوئو در آن زمان بیشترین دستمزد را درمیان همه ستارگان فوتبال دنیا دریافت کند. حالا همه منتظر بودند تا حاصل این همه ولخرجی و پولپاشی را در زمین مسابقه ببینند. اتوئو که قرار بود راه را برای سایر بازیکنان بزرگ باز کند در آن زمان در مصاحبه‌ای گفت: «بسیار خوشحالم که حالا بازیکنان زیادی به حضور در لیگ روسیه فکر می‌کنند. بسیاری از آنها بازیکنان خوب و مهمی هستند و درحال حاضر به باشگاه‌های مختلف روسیه لینک شده‌اند. این توفیق بزرگی برای آنژی است، چراکه این باشگاه این فرصت را در اختیار فوتبال روسیه قرار داده تا ستاره‌های بزرگی در آن به بازی مشغول شوند. حالا توجهات بسیاری به اینجاست و جالب است بدانید هر روز تماس‌های زیادی از بازیکنان بزرگ و شناخته‌شده دارم که درباره تیم‌های اینجا و شرایط بازی در روسیه سوال می‌کنند و به‌دنبال فرصتی هستند تا به اینجا بیایند؛ چراکه واقعیت این است که آینده به فوتبال روسیه تعلق دارد.»
البته بعدها مشخص شد این پیش‌بینی‌های اتوئو هیچ‌گاه به واقعیت تبدیل نشد و لیگ این کشور نتوانست به یک قطب مهم در فوتبال اروپا تبدیل شود. با این حال چند ماه بعد همچنان آنژی یکی از مقاصد بازیکنانی بود که در تیم‌های خود درخشیده و البته در کنار فوتبال به‌دنبال بستن قرارداد مالی خوب هستند. وقتی حضور آنژی در رقابت‌های اروپایی قطعی شد بازیکنان دیگری هم برای حضور در این باشگاه متقاعد شدند. کریستوفر سامبا که با بلکبرن در لیگ برتر انگلیس عملکرد خوبی داشت در کنار لاسانا دیارا، هافبک فرانسوی رئال‌مادرید، ویلیان، ستاره آن زمان شاختار دونتسک اوکراین و همچنین لاچینا ترائوره، مهاجم ساحل عاجی که در کوبان کراسنودار روسیه 18 گل در یک فصل زده بود، نفراتی بودند که به ترکیب این تیم اضافه شدند. نخستین هدف آنها در فصل جدید قهرمانی در لیگ بود اما با وجود اینکه با 9 برد در 12 بازی ابتدایی خود صدرنشین شدند اما درنهایت فصل 2013-2012 را با رتبه سومی به پایان بردند و این آغاز افول باشگاه بود.

حراج ستاره‌ها
شرایط برای آنژی که به اهداف خود نرسیده بود روزبه‌روز سخت‌تر می‌شد. در ابتدا این گاس هیدینک بود که از تیم جدا شد و پس از چند نتیجه ضعیف در اوایل فصل 2014-2013 ترجیح داد این باشگاه را ترک کند. ایگور دنیسف و الکساندر کوکورین، دو خرید جدید تیم نتوانستند برای آنژی مثمرثمر باشند؛ چراکه به‌دلیل اختلافات مالی با باشگاه حتی یک‌بار هم راهی زمین نشدند و درنهایت هم این تیم را ترک کردند. با گذشت تنها چند هفته از شروع لیگ، آنژی تصمیم به فروش ستاره‌هایش گرفت و به آنها چوب حراج زد. البته در این میان تنها ویلیان بود که بازیکن پرطرفداری محسوب می‌شد و همچنان مشتری داشت. با این حال آنژی که او را 30 میلیون پوند خریده بود با همان قیمت به چلسی واگذار کرد تا حداقل در این زمینه ضرر نکرده باشد. باشگاه به سرعت بیانیه‌ای صادر کرد و نوشت که استراتژی آنها با توجه به قوانین فیرپلی مالی یوفا و محدودیت‌هایی که برای هزینه‌ها و مخارج خود دارند، تغییر کرده و آنها مجبورند برخی ستاره‌های خود را بفروشند تا باشگاه همچنان بتواند به فعالیت خود ادامه دهد. مشخص بود نتایج بد تیم در اتخاذ چنین تصمیمی تاثیرگذار بوده و البته چلسی هم با خرید ویلیان و اتوئو به آنها کمک خوبی کرد تا حداقل برای فروش این دو ضرر نکنند. ترائوره و مهدی کارسلا به ترتیب راهی موناکو و استاندارد لیژ شدند و البته بسیاری از دیگر بازیکنان تیم ترجیح دادند در فوتبال روسیه بمانند و در باشگاه‌های این کشور به بازی ادامه دهند. دینامو مسکو با خرید کوکورین، دنیسف و ژیرکوف برد خوبی در این میان کرد و دیارا هم به لوکوموتیو مسکو رفت. در انتهای فصل این تیم با گادژی گادژیف به دسته یک سقوط کرد اما تنها پس از یک فصل موفق شدند دوباره به لیگ برتر برگردند. هواداران این تیم معتقد بودند این باشگاه که حالا بدون ستاره‌هایش به لیگ برتر برگشته می‌تواند دوران جدیدی را در فوتبال روسیه آغاز کند اما در همان فصل نخست به زحمت توانستند در دیدار پلی‌آف بقا موفق شوند و در سال 2019 نیز آخرین فصل حضورشان در لیگ برتر را تجربه کردند. این سقوط آغاز روند نزولی تیمی بود که قرار بود با ستاره‌هایش افتخارات زیادی را برای فوتبال روسیه کسب کند اما این سرمایه‌گذاری‌های بدون برنامه مشخص و ولخرجی‌های مدیریت‌نشده درنهایت دستاوردی برای آنها نداشت. البته در آن سال آنها نه یک سطح بلکه دو سطح سقوط کرده و به دسته سه رفتند؛ چراکه نتوانستند مجوز لازم برای حضور در دسته دو را کسب کنند و مشکلات مالی زیادی گریبانگیر این تیم شد. درنهایت آنژی برای فصل 2023-2022 حتی برای دست سه هم مجوز حرفه‌ای نگرفت و البته با توجه به عملکردی که در سال‌های اخیر داشت انحلال این باشگاه کسی را متعجب نکرد. البته مدیران باشگاه اعلام کرده‌اند ممکن است در آینده با حل مشکلات خود دوباره شاهد حضور این باشگاه در فوتبال روسیه باشیم اما فعلا که هواداران تیم باید با خاطرات خود از آنژی زندگی کنند.