فرهیختگان: نمایندگان مجلس روز یکشنبه تصمیم گرفتند دو شورای‌عالی انقلاب فرهنگی و فضای مجازی را از حدود صلاحیت و وظایف هیات‌عمومی دیوان عدالت اداری درصورت وجود اعتراض و شکایت نسبت به مصوبات این دو شورا مستثنی کنند. در این‌باره با احمدحسین فلاحی، نماینده مردم همدان در مجلس گفت‌وگو کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
چه عواملی باعث شد نمایندگان اقدام به تصویب چنین اصلاحیه‌ای کنند؟ مجلس چه اهدافی را مدنظر داشت؟
استدلال‌هایی که در آنجا مطرح شد، اگر در صوت گوش کنید، آنجا می‌گوید چون الان وارد قانون‌گذاری شده است، بالاخره این قانون‌گذاری هم بحث نظارت را می‌خواهد، هم در حیطه اجراست و به‌نوعی به این بازمی‌گردد به اینکه ممکن است به این عملکرد اعتراضاتی شود، مثلا کنکور خیلی‌ها نسبت به این قانون اعتراض دارند. باید چنین مسیری باشد که به این اعتراضات رسیدگی شود. مشی رهبر انقلاب این نیست که با این رسیدگی و نظارت مخالفت بشود یا درواقع درخصوص عملکرد آنها نظارتی از سوی نهادی وجود داشته باشد، منتها باید ببینیم که نظر شورای نگهبان درباره این مصوبه چه خواهد بود. استدلال سلیمی که دیروز متن بیانات رهبر انقلاب را خواند درست است اما باید ببینیم نظر شورای نگهبان چیست.
اگر رهبر انقلاب چنین توصیه‌ای داشته‌اند، چرا در این سال‌ها به آن توجه نشده بود؟
بله، خیلی از قوانین را داریم که متاسفانه این حالت را دارند. مگر در بحث فضای مجازی چندسال نیست که ایشان می‌گویند؟ اما مسکوت مانده است و خیلی از قوانین دیگر. تنقیح قوانین که ایشان مجددا سال گذشته تاکید کردند، تا الان هنوز هیچ اتفاقی درباره آن نیفتاده است که باید انجام می‌گرفت. اگر ما به‌موقع به اوامر ایشان توجه می‌کردیم وضعیت‌مان خیلی بهتر از شرایط کنونی بود، لذا نباید تعجب کرد که روی زمین مانده است.
در پیام رهبر انقلاب نام شورای‌عالی انقلاب فرهنگی بوده است، ایشان اسمی از شورای‌عالی فضای مجازی نبرده بودند. با توجه به اینکه در زمان ارسال پیام رهبر انقلاب در دهه 90، شورای‌عالی فضای مجازی هم تشکیل شده بود، موافق هستید اگر ایشان لازم می‌دیدند خودشان در پیام به آن شورا هم اشاره می‌کردند؟
بله، اشاره می‌کردند. همان‌طور که گفتید، در آن زمان شورای‌عالی فضای مجازی یک نهاد جدیدالتاسیس محسوب می‌شد. ضمن اینکه بحث شورای‌عالی انقلاب فرهنگی، در اختیارات رهبری و قانون اساسی آمده است اما باید توجه داشت که شورای‌عالی فضای مجازی جایگاه شورای‌عالی انقلاب فرهنگی را ندارد. این دو را نمیتوان هم‌تراز قرار داد، هرچند در پیشنهاد‌های دوستان وجود داشت و آن طرح تصویب شد اما این دو با یکدیگر تفاوت دارند. نمیتوان این دو شورای‌عالی را هم‌تراز قرار داد. رسالت شورای‌عالی انقلاب فرهنگی چیز دیگری است و بسیار گسترده‌تر و فراتر از شورای‌عالی فضای مجازی است. هرچند در بررسی درجه اهمیت‌شان می‌توان گفت شورای‌عالی فضای مجازی اهمیت بالایی دارد اما از لحاظ جایگاه با شورای‌عالی انقلاب فرهنگی برابر نیست. اهمیت بالای شورای‌عالی فضای مجازی هم به‌دلیل شرایط روز است. اگر امروز چنین وضعیتی بر فضای مجازی حاکم نبود، شاید شورای‌عالی فضای مجازی هم تا این میزان برجسته نمی‌شد.
این مصوبه مجلس درباره دو شورای‌عالی انقلاب فرهنگی و فضای مجازی بر مصوبه نمایندگان درخصوص شفافیت قوای سه‌گانه اثر نخواهد گذاشت؟
آن طرح خیلی گسترده‌تر است. حذف شدن چند مورد، چندان به کلیات آن آسیب نخواهد زد. موارد شمول آن خیلی زیادند و این‌طور نیست که این چند مورد محدود به گستردگی آن آسیب بزند.
نگرانی ویژه‌ای که نسبت به مصوبه روز یکشنبه مجلس وجود دارد، این است که شرایطی به‌وجود بیاید که راه اعتراض و انتقاد نسبت به مصوبات شورای‌عالی فضای مجازی بسته شود، این نگرانی را چقدر درست می‌دانید؟
درخصوص اعتراض و انتقاد باید گفت ما جلسات غیرعلنی متعددی داریم که خیلی از این موارد در آن جلسات مورد نظارت قرار می‌گیرد. درباره موارد نظارتی مجلس کار خود را انجام می‌دهد. این مصوبه مانع آن فرآیند نمی‌شود. بالاخره نظارت هست، مجلس حتی درخصوص تصمیماتی که در برخی نهادها گرفته می‌شود و بعضا محرمانه است، بازخورد می‌گیرد و بر آن نظارت می‌کند. درنهایت باید به این نکته توجه داشت که مجلس دراین‌خصوص به نظارت‌های خود می‌پردازد و این مصوبه مانعی در آن فرآیند به‌وجود نخواهد آورد.
در این رابطه بیشتر بخوانید:
ابهام بزرگ درباره کاهش قدرت نظارت دیوان عدالت (لینک)
بهتر بود طرح اصلاحیه قانون تشکیلات در چهارچوب سیاست‌های ابلاغی قانون‌گذاری پیگیری می‌شد (لینک)
قانون شفافیت مصوب مجلس محدود به قوای سه‌گانه است (لینک)