سارا طاهری، روزنامه‌نگار: اداره امور پژوهشی و پروژه‌های تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی در گام دوم دانشگاه چند اقدام را در دستورکار خود قرار داده است. طرح ملی کشت سلول و بافت و ایجاد شبکه ملی استادان و البته شبکه‌سازی پیشروان آموزش و پژوهش با ماموریت فعالیت در مرز دانش ازجمله این اقدامات است. در این طرح بعد از بررسی تمام امکانات، تقسیم وظایف شده و در حوزه‌های مختلف کشت سلول و بافت در 6 حوزه اصلی میکروبی، جلبکی، قارچ، گیاهی، جانوری و انسانی فعالیت خواهد شد. در طرح ملی کشت سلول و بافت امکانات و ظرفیت‌های دانشگاه شناسایی و احصا شد و اشتغالزایی مولد و اشتغال دانش پایه از اهدافی است که با این طرح محقق می‌شود.
علیرضا ایرانبخش، مدیرکل امور پژوهشی و پروژه‌های تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی در گفت‌وگو با «فرهیختگان» از ایجاد شبکه ملی استادان در این دانشگاه خبر داد و گفت که 40درصد اعضای هیات‌علمی دانشگاه آزاد در حوزه علوم پایه، مهندسی و کشاورزی فعالیت دارند.
ایرانبخش با بیان اینکه کارآفرینی یکی از مهم‌ترین پیش‌نیازهای توسعه دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی است، گفت: «بی‌شک در عصر توسعه و دنیای کنونی، ضرورت تقویت تعامل و پیوند دانشگاه با صنایع و سازمان‌ها غیرقابل انکار است. دانشگاه آزاد هم در افق برنامه‌های خود، از پیشتازان نهضت نرم‌افزاری و تولید و گسترش مرزهای دانش بوده و به این مهم توجه کرده است.»
او ادامه داد: «این روزها دانشگاه آزاد با انسجام‌بخشی به شبکه منابع انسانی خود ازجمله دانش‌آموختگان و استادان در قالب جامعه دانشگاه تحول‌آفرین، به سمت ایجاد و تربیت قوه عاقله و پاسخ به نیازهای حال و آینده کشور حرکت کرده است.»
مدیرکل امور پژوهشی و پروژه‌های تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی برگزاری رویداد عصر ملی امید را یکی از تلاش‌های دانشگاه برای پاسخ به نیازهای حال و آینده کشور دانسته و گفت: «در سال‌های متوالی، نمایشگاه‌های زیادی در حوزه پژوهش و فناوری برگزار شده است ولی در نمایشگاهی که با عنوان عصر امید در مصلی امام خمینی برگزار شد، شاهد رویکرد نو و جدیدی در حوزه علم‌وفناوری بودیم. من این‌بار شعور و شعف بسیار زیادی را شاهد بودم تا جایی که مجموعه تجلی عینی ایده‌ها و افکاری که سطح دانشگاه آزاد وجود دارد در این نمایشگاه به‌وضوح دیده شد.»
او تصریح کرد: «در این نمایشگاه همه به‌خط شدند تا این نوآوری به‌منصه ظهور رسیده و کشورمان شاهد یک تحول بنیادین در حوزه علوم پایه، علوم فنی‌ومهندسی و کشاوزی و همچنین سایر رشته‌های حوزه‌های علوم انسانی باشد.»
ایرانبخش اضافه کرد: «با توجه به رشته تخصصی خود و همچنین شناختی که از علوم پایه دارم، معتقدم درحال‌حاضر شرایط خوبی حاکم شده و طراوت علمی خوبی به چشم می‌‌خورد. البته بحث قابلیت و ارجحیت مسائل علم و فناوری به نمایشگاه از موضوعاتی است که باید موردتوجه قرار بگیرد و امیدوارم این رویداد بتواند خود را در حل مسائل کشور نشان دهد.»
مدیرکل امور پژوهشی و پروژه‌های تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی گفت: «امیدوارم دانشگاه در جهت رسالتی که در حوزه مساله‌محور بودن و پاسخگویی به مشکلات جامعه به دوش می‌کشد بتواند در این حوزه موفق باشد.»
اشتغالزایی مولد و اشتغال دانش پایه با طرح ملی کشت سلول و بافت
مجری طرح ملی کشت سلول و بافت ایران در بخش دیگری از سخنان خود درخصوص طرح ملی کشت سلول و بافت نیز گفت: «کشت سلول و بافت یکی از زمینه‌های موثر در حوزه بیوتکنولوژی است. در جهان امروز با بهره‌گیری از مواهب کشت سلول و بافت علاوه‌بر ایجاد ارزش‌افزوده در صنایع پیشرفته به افزایش بهره‌وری، کمک به امنیت غذایی و سلامت و بهزیستی نوع بشر می‌شود. در یک کلام ارتقای کیفیت و کمیت تولیدات صنعتی مربوط، افزایش کمیت و کیفیت محصولات، تولید واکسن و انواع داروها ازجمله کارهای کشت سلول و بافت است.»
او تصریح کرد: «یکی از مجموعه مسائلی که به اشتغالزایی مولد و جذب دانش‌آموختگان و حتی دانشجویان در جهت ایجاد اشتغال فعال و اشتغال دانش پایه و بحث امنیت غذایی کمک میکند، بحث کشت سلول و بافت است. امنیت غذایی یکی از مولفه‌های اصلی امنیت برای هر کشور است. در دانشگاه آزاد ظرفیت عظیمی در واحدهای دانشگاهی در این حوزه وجود دارد؛ همچنین امکانات، آزمایشگاه‌ها، تجهیزات و تجربیات گرانبهایی داریم که فارغ‌التحصیلان، اساتید و دانشجویان‌مان توانسته‌اند با توجه به این امکانات در این عرصه فعالیت کنند.»
در طرح ملی کشت سلول و بافت امکانات و ظرفیت‌های دانشگاه شناسایی و احصا شد
ایرانبخش گفت: «در طرح ملی کشت سلول و بافت یک سازماندهی انجام و امکانات و ظرفیت‌ها شناسایی و احصا شد و درنهایت امکانات موجود عظیم سازماندهی شدند. این ظرفیت در حوزه منابع انسانی متخصص، فضای کالبدی، تجهیزات و از همه مهم‌تر تجربیات گرانبهایی است که وجود دارد.»
او خاطرنشان کرد: «این طرح طبیعتا در حوزه بهداشت و درمان، پزشکی و کشاورزی می‌تواند کارایی حداکثری داشته باشد و درمجموع یک اشتغالزایی مولد برای متخصصان و ایجاد ارزش‌افزوده چند ده‌برابری و درمجموع تعالی کشور و بالندگی را به‌دنبال خواهد داشت. با ظرفیت‌هایی که در دانشگاه آزاد وجود دارد ما امکان صادرات به خارج از کشور نیز خواهیم داشت و شرایطی ایجاد شده که بتوانیم بازار کشورهای منطقه و حتی جهان اسلام را نیز در اختیار بگیریم.»
مدیرکل امور پژوهشی و پروژه‌های تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی تصریح کرد: «درحال‌حاضر نیز چندین درخواست از سوی کشور عراق ارائه شده که در این طرح ابتدا ساماندهی در کشور به نتیجه رسیده و پس از آن به صادرات دانش فنی و بحث آموزش نیروهای انسانی متخصص و سایر مسائلی که به راه‌اندازی شرکت‌های دانش‌بنیان منجر می‌شود، خواهیم رسید.»
40درصد اعضای هیات‌علمی در حوزه علوم پایه، مهندسی و کشاورزی هستند
او در بخش دیگری از سخنان خود درخصوص شبکه ملی استادان در دانشگاه آزاد اسلامی نیز گفت: «در دانشگاه آزاد حدود 24 عضو هیات‌علمی حضور دارند که بخش 40درصدی این ظرفیت مربوط به حوزه علوم پایه، مهندسی و کشاورزی است. در این طرح 3 کار اصلی انجام دادیم؛ بخش اول مربوط به احصای انواع اطلاعات و ظرفیت‌های موجود در دانشگاه است. بخش دوم آمار توصیفی و نوع تفکیکی است تا متوجه شویم چند درصد از این استادان مربوط به علوم پایه، چند درصد مهندسی و چند درصد کشاورزی هستند.»
ایرانبخش اظهار کرد: «همچنین در این طرح مشخص می‌شود از این اساتید چه گروهی فناور، چه گروهی سرآمد یا مجری طرح‌های برون‌دانشگاهی بالای 100 میلیاردتومان هستند. بنابراین در طرح شبکه ملی استادان افراد مختلف تقسیم‌بندی و احصا شدند. همچنین بخش سوم مربوط به آمار تحلیلی و آنالیز است. تمام گروه‌ها آنالیز شدند و در این حالت تک‌تک گروه‌ها مشخص شدند. به‌طور مثال اطلاعات مهندسی در سراسر کشور را در اختیار داریم.»
مدیرکل امور پژوهشی و پروژه‌های تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی اضافه کرد: «یعنی اساتید به ترتیب و مدیران گروه‌ها نیز در واحدهای دانشگاهی و مراکز استان مشخص هستند. همچنین یک سرشبکه وجود دارد؛ به‌عبارتی در هر رشته گرایشی یک سرشبکه خواهیم داشت که هر موردی که صنعت، جامعه یا دولت به آن نیاز داشته باشند به تمام متخصصان در حد رشته گرایش در سراسر کشور خواهیم رسید. این سازماندهی و بازمهندسی استادان می‌تواند جنبه‌ها و فواید زیادی داشته باشد.»
او با بیان اینکه در این شبکه نخبگان نیز شناسایی می‌شوند، افزود: «نخبگان در عرصه‌های مختلف خود را نشان می‌دهند؛ برخی اساتید در حوزه سرآمدی هستند یعنی در بحث مقاله و انتشارات علمی در فضای ملی و بین‌المللی و یک‌سری از اساتید ذاتا اهل فناوری بوده و در حوزه شتاب‌دهنده‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان شناخته می‌شوند. تمام این استادان شناسایی شدند و هر زمانی که اراده کنیم در دسترس هستند.»
ایرانبخش با بیان اینکه شبکه ملی استادان در فاز اول انجام شده است، خاطرنشان کرد: «یک ساماندهی خواهیم داشت و قطعا همه اساتید مشارکت خواهند کرد. اساتید در حوزه ستادی به ما کمک می‌کنند. یعنی در برنامه‌ریزی بهتر و کارایی هرچه بیشتر گروه‌های آموزشی و دانشکده‌ها همچنین اساتید دوم در حوزه‌های مختلف معاونت علمی، بخشی مربوط به دانشکده‌ها و بخشی مربوط به رشته‌های موضوعی هستند که کمک می‌کنند. در این میان رساله‌ها را به‌سمت مساله‌محور بودن و پاسخگویی به نیازهایی که کشور به آن نیاز دارد، خواهیم برد و درمجموع سعی می‌کنیم به بهزیستی مردم و تعالی نوع بشر کمک کنیم.»
دانشگاه کارآفرین رویکردی مبتنی‌بر رابطه صنعت و دانشگاه دارد
او با بیان اینکه دانشگاه کارآفرین رویکردی مبتنی‌بر رابطه صنعت و دانشگاه دارد، اظهار کرد: «تسریع در روند نهادینه‌سازی فرآیند کارآفرینی در دانشگاه‌ها ضمن حل بخشی از معضل بیکاری دانش‌آموختگان دانشگاهی، به خلق ایده‌های جدیدتر از سوی صاحب‌‌نظران دانشگاهی برای شروع یک فرآیند کارآفرینی کمک میکند.»
به گفته مدیرکل امور پژوهشی و پروژه‌های تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی نهادینه‌سازی کارآفرینی در دانشگاه‌ها به ایجاد شغل، خلق ثروت، افزایش سطح رفاه مردم و درنهایت پیشرفت عمومی کشور خواهد انجامید.
ایرانبخش در پایان گفت: «در اداره‌کل امور پژوهش و تحصیلات تکمیلی حوزه معاونت علوم، مهندسی و کشاورزی، در راستای تحقق و اجرای سند تحول و تعالی دانشگاه و دیگر اسناد بالادستی در حوزه علم‌وفناوری، با بازنگری در برنامه‌های اجرایی خود و دستیابی به اهداف دانشگاه کارآفرین، اقداماتی را برنامه‌ریزی کرده و در دست اجرا داریم که شبکه‌سازی پیشران آموزش و پژوهش با ماموریت فعالیت در مرز دانش یکی از این اقدامات خواهد بود.»