سارا طاهری، خبرنگار گروه دانشگاه: این روزها مصلای امام‌خمینی(ره) میزبان دانشگاه آزاد اسلامی برای ارائه محصولات فناورانه و نوآورانه محققان این دانشگاه است. محصولاتی که دانشگاه آزاد را به جاده دانش‌بنیان و فناوری خواهد برد. همان جاده‌ای که انتهایش صاحبان صنایع ایستاده‌اند تا این محصولات را دیده و حل مشکلات خود را به دست صاحبان این محصولات بسپارند. اقدامی که مسئولان دانشگاه را به هدف‌شان که همان رسیدن به دانشگاه کارآفرین و درنهایت یک دانشگاه ثروت‌آفرین است نزدیک می‌کند. روز گذشته غرفه روزنامه «فرهیختگان» میزبان چهره‌های شاخص علمی دانشگاهی بود که در گفت‌وگو با آنها از اهمیت دستاوردهای نخستین رویداد ملی عصر امید و آینده امیدبخشی که می‌توان به شرکت‌های دانش‌بنیان داشت سخن به میان آمد.
برگزاری رویداد عصر امید به واحدهای دانشگاهی‌انگیزه می‌بخشد
بیژن رنجبر، قائم‌مقام رئیس دانشگاه آزاد اسلامی یکی از میهمانان غرفه روزنامه «فرهیختگان» در نمایشگاه رویداد ملی عصر امید بود. او درخصوص برگزاری این رویداد به «فرهیختگان» گفت: «تعداد محصولاتی که در رویداد ملی عصر امید ارائه شده، نشان‌دهنده قدرت دانشگاه آزاد اسلامی در حوزه محصولات فناورانه و نوآورانه در کشور است. در بازدیدی که روز گذشته از این رویداد داشتم، محصولات و شرکت‌های حاضر در این رویداد را با هفته پژوهش که هر ساله در کشور برگزار می‌شود، مقایسه کردم و باید بگویم هر چند در هفته پژوهش همه دانشگاه‌ها مشارکت می‌کنند، اما محصولاتی که در نمایشگاه هفته پژوهش توسط تمام دانشگاه‌ها ارائه می‌شود نیز به گستردگی محصولات دانشگاه آزاد در رویداد عصر امید نیست.»
او در توضیح بیشتر این مساله ادامه داد: «این موضوع نشان می‌دهد که دانشگاه آزاد در وهله اول دانشگاهی است که از دیدگاه علمی‌وفناوری به بلوغ رسیده و امروز توانسته است به‌صورت مستقل این رویداد را به خوبی برگزار کند؛ مقام‌معظم‌رهبری امسال را با عنوان «سال تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین» نام‌گذاری کردند که البته ما این عنوان را شعار نمی‌دانیم بلکه به معنی فرمان تلقی می‌کنیم و قطعا باید در این راستا حرکت کنیم.»
قائم‌مقام رئیس دانشگاه آزاد با تاکید بر اینکه خوشبختانه توان دانشگاه آزاد اسلامی در این رویداد به نمایش گذاشته می‌شود و طبیعتا اثر بسیار زیادی نیز خواهد داشت، افزود: «معتقدم برگزاری چنین رویدادی باعث انگیزه و تحرک بیشتر در بین واحدهای دانشگاه آزاد و همچنین تمام کشور خواهد شد. به عبارت بهتر این رویداد باعث می‌شود تمام دانشگاهیان، اساتید، دانشجویان، محققان و... انگیزه پیدا کنند؛ چراکه وقتی محققان در این غرفه‌ها توانمندی‌های خود را به نمایش گذاشتند نشان‌دهنده شعار «ما می‌توانیم» است.»
رنجبر بیان داشت: «بسیاری از محصولاتی که در نمایشگاه رویداد ملی عصر امید به نمایش گذاشته شده به مرحله تجاری‌سازی رسیده‌اند. این موضوع نشان‌دهنده اقتدار علمی دانشگاه آزاد در کشور است. بنابراین همایشی که از روز یکشنبه هشتم خردادماه آغاز شد و تا چهارشنبه یازدهم خردادماه نیز ادامه دارد قطعا می‌تواند انگیزه بسیار مستحکمی در بین دانشگاهیان ما ایجاد و بارور کند.»
قائم‌مقام رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه درخصوص سند تحول دانشگاه آزاد اسلامی نیز صحبت به میان آورد و گفت: «سند تحول و تعالی 5 ساله دانشگاه به‌گونه‌ای به نگارش درآمده، تدوین و درنهایت تصویب شده که کاملا براساس الزاماتی است که باید در دانشگاه رعایت می‌شد. بنابراین باتوجه به زیرساخت‌های دانشگاه این سند به نگارش درآمد. حال سوال اینجاست که در این سند به دنبال چه چیزی هستیم؟ اینکه در افق 5 ساله دانشگاه یعنی در سال 1405 دانشگاه آزاد اسلامی به چه جایگاهی خواهد رسید؟ در سند 5 ساله دانشگاه قصد داریم به دانشگاهی برسیم که دانشگاهی کارآمد و پاسخگو باشد.»
دانشگاه آزاد می‌خواهد یک دانشگاه هوشمند و مساله‌محور باشد
او در پاسخ به این سوال که دانشگاه آزاد اسلامی مشخصا پاسخگو در برابر چه سوالی خواهد بود، توضیح داد: «دانشگاه آزاد نسبت به حل مسائل و نیازهای کشور پاسخگو خواهد بود. درواقع دانشگاه آزاد می‌خواهد یک اقتصاد پایدار داشته باشد. یعنی در سال 1405 ما دیگر نگران بحث اقتصادی دانشگاه نخواهیم بود. دانشگاه آزاد اسلامی می‌خواهد یک دانشگاه هوشمند و مساله‌محور باشد.»
او با بیان اینکه دانشگاه آزاد اسلامی در افق 5 ساله یک دانشگاه انسان‌ساز و تمدن‌آفرین خواهد بود، اضافه کرد: «این یک شعار نیست زیرا وقتی می‌خواهیم از یک دانشگاه نسل اول و دومی به یک دانشگاه نسل سومی حرکت کنیم به دنبال آن هستیم تا دانشگاه آزاد به دانشگاهی برسد که تمدن‌آفرین و انسان‌ساز باشد. قطعا با این بحث‌هایی که در دانشگاه آزاد رخ می‌دهد اطمینان دارم که به این هدف خواهیم رسید. الان سوالی که مطرح است این است که در دانشگاه آزاد اسلامی سیاست‌های علمی و فناورانه‌ای که در دانشگاه در پیش گرفته شده سیاست‌های فناورانه درستی است یا خیر؟ یکی از اینجاهایی که می‌توانید این پاسخ این سوال را در آنجا پیدا کنید هیات‌ممیزه دانشگاه آزاد اسلامی است.»
رنجبر خاطرنشان کرد: «در هیات‌ممیزه دانشگاه آزاد اسلامی، پرونده‌های ارتقای اساتید نشان می‌دهد که در دانشگاه چه اتفاقی افتاده است. در این جلسات خواهید دید پرونده‌هایی که برای ارتقا ارسال می‌شود سبدهای علمی کاملی به لحاظ تعداد مقالات و باکیفیت هستند. همچنین طرح‌های علمی که توسط اساتید ارائه و کتاب‌هایی که آنها نوشته‌اند نشان می‌دهد دانشگاه در 5 سال اخیر مسیر خود را به درستی انتخاب کرده تا جایی که پرونده‌های بسیار غنی اساتید را در هیات‌ممیزه دانشگاه شاهد هستیم.»
1800 پرونده ارتقا به استادیاری، دانشیاری و استادی در یک سال گذشته
او اضافه کرد: «در 2 هیات‌ممیزه غیرپزشکی که 6 نماینده وزیر علوم، تحقیقات و فناوری حضور دارند اذعان می‌کنند که این پرونده‌ها از بسیاری از پرونده‌های اساتید دانشگاه‌های دولتی بهتر و پربارتر است. این موضوع نشان می‌دهد دانشگاه آزاد اسلامی در سند تحول تعالی و خود دانشگاهی پاسخگو و حل‌کننده نیازهای جامعه خواهد بود. باتوجه به بحث آمایشی که در دانشگاه آزاد اسلامی در استان‌های مختلف شکل گرفته دانشگاه می‌تواند مساله‌محور و پاسخگو و کارآمد باشد و در سال 1405 دارای یک اقتصاد پایدار خواهد بود.»
قائم‌مقام رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در توضیح جزئیات جلسات هیات‌ممیزه دانشگاه نیز صحبت به میان آورد و عنوان کرد: «دانشگاه آزاد یک هیات‌ممیزه در حوزه پزشکی و یک هیات‌ممیزه در حوزه غیرپزشکی داشت که این دو هیات‌ممیزه برای دانشگاه کافی نبود. در دانشگاه‌های دولتی که دارای 400 عضو هیات‌علمی به بالا هستند یک هیات‌ممیزه وجود دارد، اما در دانشگاه آزاد اسلامی با 23 هزار استاد تنها یک هیات‌ممیزه در حوزه پزشکی و یک هیات‌ممیزه در حوزه غیرپزشکی وجود داشت.»
پیگیر مجوز هیات‌ممیزه سوم هستیم
او تصریح کرد: «معتقدم این یک ظلم در حق اساتید بود و تعداد هیات‌ممیزه دانشگاه در حوزه غیرپزشکی را به دو هیات‌ممیزه افزایش دادیم و الان بررسی پرونده‌ها سرعت گرفته است. در یک سال‌ونیم گذشته بالای 1800 پرونده ارتقا به استادیاری، دانشیاری و استادی داشتیم. با رایزنی با وزیرعلوم، تحقیقات و فناوری قرار بر این است مجوز هیات‌ممیزه سوم را نیز اخذ کنیم که قطعا سرعت بررسی پرونده‌ها افزایش دو برابری پیدا می‌کند.»
رنجبر گفت: «در دو هیات‌ممیزه‌ای که در حوزه غیرپزشکی تشکیل شده، استان تهران و 14 استان دارای یک هیات‌ممیزه و استان اصفهان و 14 استان دارای یک هیات‌ممیزه هستند. همچنین برای پرونده‌های ارسال شده 7 کمیسیون تخصصی وجود دارد؛ برای اینکه در رسیدگی به پرونده‌ها در این دو هیات‌ممیزه عدالت رعایت شود این 7 کمیسیون برای هر دو هیات‌ممیزه کار می‌کنند. بنابراین دیگر کسی نمی‌تواند بگوید که اگر پرونده او در هیات‌ممیزه دیگر بررسی می‌شد برای او بهتر بود زیرا هر 7 کمیسیون برای هر دو کمیسیون یکسان هستند.»
او اضافه کرد: «البته هر کمیسیون دارای 2 رئیس کمیسیون است؛ زیرا یک رئیس کمیسیون در هیات‌ممیزه «الف» و دیگری در هیات‌ممیزه «ب» شرکت می‌کنند.»
دانشکده‌های موضوعی مهارت‌آفرینی و کارآفرینی را تقویت می‌کنند
او در ادامه درخصوص اجرایی شدن سند تحول گفت: «معتقدم سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد اسلامی قطعا اجرایی خواهد شد، زیرا الان بحث‌های آمایشی آغاز شده است. دانشگاه آزاد اسلامی علاوه‌بر اینکه یک دانشگاه نخبگانی است به‌عنوان یک دانشگاه اجتماعی نیز شناخته می‌شود. ما باید اقتصاد شهری خود را در هر استان تقویت کنیم. طبیعتا براساس آمایش جلو خواهیم رفت و در چنین شرایطی قطعا در پذیرش دانشجویان یک اصلاح سیاست خواهیم داشت زیرا الان براساس آمایشی که صورت می‌گیرد اطلاعات خوبی کسب می‌شود.»
قائم‌مقام رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه تحولات دانشگاه آزاد در سند تحول و تعالی دانشگاه نوشته شده است خاطرنشان کرد: «ما گفته‌ایم دانشگاه باید از آموزش حافظه‌محور به سمت آموزشی برود که به کارآمدی و کارایی منجر شود. اینکه تنها دانشجو به دانشگاه بیاید و چند مطلب را فرا بگیرد و آن را در ذهنش نگه داشته و سپس آن را عملی و کاربردی نکند، درست نیست. اگر این اتفاق هم می‌افتد لازم است تا در برنامه‌های درسی‌مان تغییراتی ایجاد کنیم.»
رنجبر بیان کرد: «ما امروز دانشکده‌های موضوعی را راه‌اندازی کرده‌ایم، دانشکده‌هایی که بحث مهارت‌افزایی و کارآفرینی را تقویت می‌کند و اینها جزء تحول محسوب می‌شود. یعنی اینکه تصمیم گرفته‌ایم دانشجویانی که در مقطع کاردانی و کارشناسی به دانشگاه می‌آیند، تنها به حفظ مطالب محدود نشده و کارایی هم نداشته باشند. بنابراین برنامه‌ریزی در این زمینه انجام داده‌ایم و قطعا تغییراتی در برنامه‌های درسی هم ایجاد می‌شود. قطعا مولفه‌هایی که در سند تحول دانشگاه آزاد اسلامی اعمال شده، توسط معاونت‌های مختلف این دانشگاه دنبال خواهد شد و کارها را دنبال خواهند کرد.»
باید دست شرکت‌ها را در دست سرمایه‌گذاران بگذاریم
او با اشاره به چالش‌های موجود کشور در عرصه فناوری خاطرنشان کرد: «مهم‌ترین مساله این است که شرکت‌های دانش‌بنیان نمی‌توانند محصولات تولیدی‌شان را به فروش برسانند. یکی از ضعف‌های عمده‌ای که امروز در حیطه شرکت‌های دانش‌بنیان شاهد آن هستیم، این است که وقتی می‌گوییم از ایده تا محصول باید جلو برویم، دستگاه‌های مختلف تنها در حوزه راه‌اندازی شرکت‌های دانش‌بنیان عمل می‌کنند. دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه‌های دولتی و معاونت علمی‌وفناوری امروز باید در حیطه فروش محصولات این شرکت‌ها وارد عمل شوند. یعنی باید از شرکت‌های دانش‌بنیان حمایت شود تا بتوانند محصولات را به فروش برسانند؛ برای این کار نیز نیاز است تا دست شرکت‌ها را در دست سرمایه‌گذاران بگذاریم، حال این سرمایه‌گذاران می‌توانند دولتی یا خصوصی باشند.»
قائم‌مقام رئیس دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: «باید از یک ایده به سمت تولید محصول حرکت کنیم، اما در مرحله نهایی که فروش محصول است؛ باید دستگاه‌های متولی وارد میدان شوند و بستر را برای حضور سرمایه‌گذاران در راستای حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان فراهم کنند. این حمایت‌ها نه‌تنها برای فروش محصولات در داخل کشور، بلکه برای صادرات و فروش آنها به کشورهای دیگر هم باید دنبال شود. البته امروز از بسیاری از سرمایه‌گذاران دعوت شده تا در رویداد عصر امید حضور داشته باشند و تلاش داریم در این حوزه کمک کنیم.»