مهدیه قاسمی: صندوق توسعه ملی با هدف تبدیل بخشی از عواید ناشی از فروش نفت و گاز و میعانات گازی و فرآوردههای نفتی به ثروتهای ماندگار، مولد و سرمایههای زاینده اقتصادی و نیز حفظ سهم نسلهای آینده از منابع نفت و گاز و فرآوردههای نفتی و براساس بند 22 سیاستهای کلی برنامه پنجم توسعه ابلاغی مقام معظم رهبری و ماده 84 قانون برنامه پنجم توسعه در 15 دی ماه سال 1390 تأسیس گردید. این صندوق براساس مفاد اساسنامه خود که در ماده 16 قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور تنفیذ شده مؤظف به تأمین مالی طرحهای اقتصادی و سرمایهگذاری در قالب اعطای تسهیلات بانکی به بخشهای غیردولتی و سرمایهگذاری در بازارهای پولی و مالی خارجی میباشد.
مشارکت بانکها با صندوق توسعه ملی برای تامین مالی بخش تولید از طریق 1- قرارداد عاملیت ارزی، 2- قرارداد سپردهگذاری ارزی، 3- قرارداد سپرده گذاری ریالی و 4- قرارداد عاملیت ریالی است. قرارداد عاملیت ارزی منعقده بین صندوق و بانکهای عامل، قراردادی است که بر مبنای درخواست بانک و تا سقف مبلغ تعیین شده توسط صندوق در قرارداد منعقده، به آن بانک اجازه تامین مالی ارزی طرحهای دارای اهلیت متقاضی و توجیه فنی، مالی و اقتصادی را پس از طی مراحل تصویب طرح در ارکان اعتباری بانک عامل و تایید صندوق توسعه ملی خواهد داد. قرارداد عاملیت ریالی شبیه به قرارداد عاملیت ارزی بوده با این تفاوت که این نوع قرارداد از سال 1390تا پایان سال 1393 منعقد شده و در حال حاضر قرارداد فعالی در این حوزه وجود ندارد. قرارداد سپردهگذاری ارزی منعقده بین صندوق و بانکهای سپردهپذیر، قراردادی است که بنا به درخواست بانک و تا سقف مبلغ سپردهگذاری شده (واریزی) به حساب بانک، اجازه تامین مالی ارزی طرحهای دارای اهلیت متقاضی و توجیه فنی، مالی و اقتصادی را پس از طی مراحل تصویب طرح صرفاً در ارکان اعتباری بانک عامل با لحاظ ضوابط و قوانین حاکم بر آن قرارداد، خواهد داد. قرارداد سپردهگذاری ریالی نیز تقریبا شبیه به ارزی بوده و تنها تفاوت آن، همان ریالی بودن است.
براساس گزارش صندوق توسعه ملی، از ابتدای شروع فعالیت صندوق توسعه ملی، بانک ایران زمین در تامین مالی 12 طرح ملی مشارکت داشته است. این طرح ها که در بخش صنعت و معدن کشور هستند، همه منابع آن برای تامین سرمایه در گردش واحدهای تولیدی تخصیص یافته است. سرمایه در گردش، مهمترین نیاز بنگاههای اقتصادی در دوره کنونی است. بر این گزارش صندوق توسعه، بانک ایرانزمین 50 درصد از منابع خود را در این مشارکت به مناطق کمتر توسعهیافته اختصاص داده و کل منابع این مناطق بهطور کامل جذب شده و تخصیص داده شده است.