برای بررسی فضای انتخابات لبنان با هادی سیدافقهی گفت‌وگو کردیم. این کارشناس مسائل منطقه معتقد است: «فضای انتخاباتی لبنان یک فضای بسیار شاداب به‌ویژه بین جبهه مقاومت و هواداران حزب‌الله لبنان و امل است و این جریان‌ها یک حضور انبوه و کم‌نظیر داشته‌اند.» وی همچنین مهم‌ترین دلیل کاهش مشارکت نسبت به دوره قبل را نیز فشار جریان غربی، عربی برای کنارکشیدن سعد حریری از انتخابات دانسته است؛ عاملی که منجر به عدم‌مشارکت طیف زیادی از اهل‌سنت شد. در گفت‌وگو با سیدافقهی به تحلیل فضای انتخابات لبنان پرداختیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
تحلیل شما از فضای انتخابات لبنان چیست؟
گروه‌های ضدمحور مقاومت که در راس آن سمیر جعجع است و وابسته به آمریکا، عربستان سعودی و اسرائیل هستند، هرکدام خود را پیروز انتخابات می‌دانند و ادعا می‌کنند بزرگ‌ترین فراکسیون را تشکیل خواهند داد. دقیقا مشابه همین دعوایی که درحال حاضر در عراق وجود دارد و آمریکا اجازه نمی‌دهد گروه‌های مختلف با یکدیگر تفاهم کنند و از این انسداد سیاسی بیرون بیایند.
اما تا زمانی‌که وزارت کشور رسما نتایج را اعلام نکند، بقیه موارد صرفا گمانه‌زنی است. اما مطابق گمانه‌هایی که برخی ناظران مطرح کرده‌اند، فراکسیون بزرگ‌تر را حزب‌الله لبنان و جریان مقاومت به دست آورده است.
فضای انتخاباتی یک فضای بسیار شاداب به‌ویژه بین جبهه مقاومت و هواداران حزب‌الله لبنان و امل است و این جریان‌ها یک حضور انبوه و کم‌نظیر داشته‌اند. این امر نیز به سبب دعوت سیدحسن نصرالله محقق شد. تمام کاندیداهای حزب‌الله به نظر من رای خوبی آوردند اما چون این افراد به‌صورت لیستی و غیرانفرادی در انتخابات شرکت کردند و بعضی اعضای غیرشیعه این لیست‌ها همچون طلال ارسلان نتوانستند رای زیادی کسب کنند، درنتیجه تمام این لیست شکست خورد.
طلال ارسلان یک شخصیت بسیار برجسته است و یکی از شخصیت‌های طرازاول و رقیب سرسخت ولید جنبلات در مناطق دروزی است. شکست ایشان در انتخابات یک اتفاق غیرمترقبه بود. طلال ارسلان اگرچه همچون ولید جنبلات دروزی است اما هم‌پیمان حزب‌الله است. جریان جبران باسیل در حزب ملی آزاد نیز از تصدی لیست مسیحیان لبنان عقب افتادند. همواره یک حضور انبوه سنتی در میان مسیحیان به دست میشل عون یا داماد وی جبران باسیل بوده است اما این‌بار ظاهرا اینها 19 کرسی را به دست آورده و سمیر جعجع صهیونیست 22 کرسی را کسب کرده است. البته این آمار یک آمار غیررسمی بوده و وزارت کشور باید آمار رسمی را اعلام کند.
اینکه اخباری منتشر می‌شود که جریان شیعیان لبنان در انتخابات شکست‌خورده آیا صحت دارد؟ هدف از انتشار این اخبار چیست؟
تا جایی‌که من می‌دانم تمام کاندیداهای لیست حزب‌الله در جنوب رای آورده‌اند. در رأس جریان شیعیان نیز محمد رعد حضور داشت که نسبت آرای وی با بیش از 47 هزار رای در جنوب لبنان بی‌نظیر بوده است. بنابراین هدف ادعایی که رویترز مطرح کرد را می‌توان تشویش اذهان عمومی و توجیه شکست ارزیابی کرد.
دلیل ریزش آرای جریان‌های مسیحی همسو با شیعیان را چه چیزی ارزیابی می‌کنید؟
پول‌پاشی مهم‌ترین دلیل است. هر رایی در مناطق فقیرنشین مسیحی حدود 3000 دلار خریداری می‌شود. آن هم در مناطق فقیرنشین مسیحی که با مشکلاتی ازقبیل کمبود غذا و محاصره اقتصادی درگیر هستند. چند سفیر در انتخابات رسما وارد رینگ شده‌اند. سفرای عربستان، آمریکا، آلمان، انگلیس و فرانسه رسما در مراکز تبلیغاتی مناطق دروزی‌نشین پول پرداخته و رای را می‌خریدند. یعنی درواقع آنها با زور دلار‌های کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و تشویق آمریکایی‌ها توانستند در مناطق مسیحی‌نشین کسب‌رای کنند.
در انتخابات میزان مشارکت زیر 50 درصد است. چه میزان این مشارکت تحت‌تاثیر سعد حریری و چه میزان تحت‌تاثیر سایر شرایط بود؟
بعد از استعفای سعد حریری یک گسل عمیقی بین اهل سنت ایجاد شد و الدریانی مفتی اهل سنت لبنان تلاش کرد تا این خلأ ایجادشده را پر کند اما نتوانست و اینها صرفا از این تهدید استفاده می‌کردند که اگر سنی‌ها نیایند در میدان، حزب‌الله اکثریت را به دست می‌آورد و یک دولت طرفدار ایران تشکیل می‌دهد.
یک دلیل عمده سعد حریری بود اما دلیل دیگر این است که مردم می‌گویند نتایج انتخابات از پیش برای ما مشخص است. آنها معتقدند انتخابات براساس سهم‌خواهی گروه‌ها و طوایف و مذاهب است و اگر قرار است تغییر جدی‌ای بشود باید از بیرون فشار بیاید. یعنی بازیگران خارجی مثل آمریکا، عربستان، ایران و فرانسه باید تغییر ایجاد کنند. این نظر خیلی از لبنانی‌هاست و دور از ذهن هم نیست. واقعا پارلمان چه کار می‌تواند بکند؟ مثلا فوقش دولت انقلابی تشکیل دهد. وقتی این دولت از چهارسو در محاصره تحریم، رژیم‌صهیونیستی و تحریم داخلی باشد، تغییر آنچنانی اتفاق نمی‌افتد. ممکن است جزئی تغییر پیدا کند اما تغییر کلی ایجاد نمی‌شود. باید بازیگران بزرگ به توافق برسند تا ثمراتش را در لبنان مشاهده کنیم. البته انتخابات اول ماجراست. باید نتایج نهایی انتخابات اعلام شود، وزارت کشور آن را تایید کند. کسی که فراکسیون بزرگ‌تر را تشکیل می‌دهد مگر می‌تواند به‌تنهایی دولت تشکیل دهد؟ نه این‌طور نیست. از اول سنگ زیرین قانون اساسی در لبنان و عراق را استعمار کج گذاشت؛ در لبنان فرانسوی‌ها و در عراق آمریکایی‌ها. به همین دلیل مرتب می‌بینید که اینها دچار بحران و انسداد و درگیری سیاسی و خلأ می‌شوند.
تاکید بنده این است که باید انتخابات از سوی وزارت کشور تایید شود و بعد از آن ببینیم فراکسیون یا ائتلاف بزرگ‌تر در پارلمان متعلق به چه گروهی خواهد بود: 14 مارسی‌های آمریکایی یا هشت مارسی‌های حزب‌اللهی. بعد از آن اول دعوا سر ائتلاف‌هاست که باید رئیس پارلمان انتخاب کنند و بعد بروند سمت رئیس‌جمهور و بعد رئیس‌جمهور دستور بدهد تا نخست‌وزیر و کابینه مشخص شود. باید کمی صبر کرد تا مساله شفاف شود.
در این رابطه بیشتر بخوانید:
گره سیاسی لبنان باز می‌شود؟ (لینک)
آمریکا تلاش کرد روی انتخابات اثر بگذارد(لینک)
عربستان عامل کاهش مشارکت در انتخابات لبنان است (لینک)