ندا اظهری، مترجم: هندوستان از گذشته تاکنون به‌دلیل آموزش‌های عالی و هزینه‌های قابل‌پرداختی که داشته و دارد، از مقاصد اصلی ورود دانشجوی خارجی به‌شمار می‌رود. امروزه علاوه‌بر موسساتی که به‌طور سنتی در این کشور فعالیت می‌کنند، دانشگاه‌های هند بیش از 40 هزار دانشجوی بین‌المللی را از 164 کشور متفاوت به خود جذب می‌کنند اما رشد این تعداد طی سال‌های اخیر در مقایسه با یک دهه گذشته کاهش داشته است. از این رو سیاست ملی آموزش 2020 هند برای اجرای طرحی به‌منظور کمک به بازیابی جایگاه آموزش عالی هند در دنیا فراخوانی را صادر کرده است. در این طرح قرار است چشم‌انداز آموزش عالی آن کشور در سایه تغییرات با تمرکز اصلی بر جهانی‌سازی آموزش عالی آن در دستور کار قرار گیرد. طبق آن قرار است از یک‌سو دانشگاه‌های هندی با عملکرد بالا پردیس‌های دانشگاهی را در دیگر کشورها راه‌اندازی کنند و از سوی دیگر دانشگاه‌های منتخب -که اغلب جزء 100 دانشگاه برتر دنیا به‌شمار می‌روند- مجوز فعالیت در هند را پیدا خواهند کرد.
به گزارش initiative governance global دولت هند در نظر دارد تا سال 2030 در هر نقطه این کشور یک موسسه آموزش عالی چند رشته‌ای (HEI) را ایجاد کند. این امر مستلزم ارزیابی دقیق حوزه‌های آموزش عالی در هند برای شناسایی چالش‌های پیش روی این سیستم آموزشی و نیز شناسایی ذی‌نفعان سیستم آموزشی هند است که به‌عنوان کاتالیزور در کل این فرآیند عمل می‌کنند. با آغاز فراخوان سیاست ملی آموزش 2020 برای راه‌اندازی پردیس‌های خارجی در هند به‌عنوان یکی از اهداف پیش رو، موفقیت این کشور کاملا به مهارت دولت هند در اجرای ابتکارها و روش‌های مختلف در بخش‌های متفاوت کشور بستگی دارد. به‌طورکلی هزینه‌های قابل‌پرداخت و سهولت در پذیرش‌های دانشگاهی جزء بالاترین دلایل انتخاب هند در مقایسه با مراکز آموزش جهانی ازجمله آمریکا، مالزی و... به‌شمار می‌روند. از آنجا که هند به رقابت با این کشورها نیاز دارد، از مدل‌های جهانی‌سازی پیاده شده از سوی کشورهای آسیایی- اقیانوسیه به‌دلیل شباهت‌های ساختاری با این کشور پیروی می‌کند که جزء کشورهای درحال توسعه هستند و سطح رشد بی‌سابقه‌ای داشته‌اند؛ کشورهایی چون امارات، چین و سنگاپور به‌عنوان کشورهای میزبان برای راه‌اندازی سرمایه‌گذاری‌های مشترک، مدل‌های قراردادی یا پردیس‌های شعب بین‌المللی اختصاصی خدمات ارائه می‌کنند. هند می‌تواند از این مدل‌ها برای تصمیم‌گیری نهایی انتخاب نوع ورود به بازار و نیز سیستم مقرراتی‌ای استفاده کند که باید از آن پیروی کند تا از این طریق به قطب بعدی بزرگ آموزش جهانی تبدیل شود.
چشم‌انداز آموزش عالی در هند مستلزم بررسی انواع مختلف مشارکت‌های بالقوه در این نظام است که شامل مشارکت‌های مختلف در پروژه‌های کلاسی، پروژه‌های تحقیقاتی و یکپارچگی می‌شود تا موسسه آموزش عالی چندرشته‌ای در همکاری با صنعت ایجاد کند و دانشجویان را در معرض شرایط مشارکتی قرار دهد و آنها را برای بازار کار جهانی آماده کند. یکی از مهارت‌هایی که از زمان کووید- 19 تاکنون بیشتر به چشم می‌خورد، استفاده از فناوری است، بنابراین آن دسته از دانشگاه‌هایی که توانایی تامین منابع لازم یا سرمایه‌گذاری در فضای فناوری را ندارند، می‌توانند با شرکت‌های فناوری آموزشی برای جذب دانشگاه‌های خارجی به هند مشارکت کنند. این نوع استفاده از منابع نه‌تنها مشکل فرار مغزها را با حفظ استعدادها در کشور برطرف می‌کند، بلکه روند جهانی‌سازی آموزش عالی در هند را نیز سرعت می‌بخشد.
اهمیت موسسات فناوری در هند
رشد و گسترش موسسات فناوری هند از دهه 1950 میلادی با هدف آموزش متخصصان مهندسی در جهت ساخت جامعه‌ای مدرن و صنعتی آغاز شد. ایده ساخت این موسسات از دانشگاه MIT شکل گرفت و در اولویت جذب عضو هیات‌علمی و نیز دانشجو در هند قرار گرفت. درحالی‌که این موسسات فناوری بخش کوچکی از چشم‌انداز آموزش عالی هند را تشکیل می‌دهند، اما نقش مهمی در دانش‌بنیان شدن جامعه دارند. موسسات فناوری در هند به‌عنوان موسساتی الگویی در نظر گرفته می‌شوند که نه‌تنها در ایجاد فرهنگ تحقیق و نوآوری، بلکه در شیوه‌های انتقال فناوری دانش و روابط دانشگاه و صنعت نیز قابل‌تقلید هستند.
به گزارش zollege، موسسات فناوری هند جزء مشهورترین و معتبرترین مراکز آموزشی در دنیا محسوب می‌شوند که نیازی به معرفی ندارند. هرسال استعدادهای آموزش‌دیده‌ای که در این موسسه تربیت و از آن خارج می‌شوند، در عرصه‌های مختلف خودی نشان می‌دهند و به موفقیت‌های بزرگی دست می‌یابند که هدف هر مهندس مشتاقی برای پذیرش در این موسسه فناوری هند می‌شود. به‌طورکلی حدود 23 موسسه فناوری دراین کشور مشغول فعالیت هستند. کل ظرفیت پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی‌ارشد در این موسسات 16 هزار نفر است. در میان موسسات فناوری هند، موسسه فناوری مَدرَس رتبه نخست را به خود اختصاص داده، بعد از آن موسسه فناوری دهلی در رتبه دوم و موسسه فناوری بمبئی در جایگاه سوم قرار گرفته‌اند. موسسات فناوری در هند کاتالیزوری برای شروع انقلاب صنعتی در هند به‌شمار می‌روند که استعدادهای مهندسی متعددی را در این کشور تربیت کرده‌اند. این موسسات با مشهورترین کالج‌های مهندسی دنیا مانند استنفورد و MIT رقابت می‌کنند و موسسات بمبئی و دهلی توانسته‌اند در جمع 200 دانشگاه برتر جهان در پایگاه رتبه‌بندی QS قرار گیرند. دانشجویانی که در این موسسات تحصیل می‌کنند نه‌تنها در هند، بلکه در سراسر جهان نیز از فرصت‌های طلایی برای اشتغال برخوردارند.
جهانی‌سازی موسسات فناوری هند
به گزارش تایمز، به‌دنبال بازنگری‌های بلندپروازانه آموزش عالی هند، هدف این کشور جهانی‌سازی دانشگاه‌ها با استفاده از پیشنهادهای داخلی است اما دانشگاهیان بر این باورند که موسسات نخبه همچنان به تلاش برای جذب بسیاری از دانشجویان خارج از کشور به دانشگاه‌های هندی ادامه می‌دهند. در موسسه‌های فناوری هند، مسلما معتبرترین دانشگاه‌های کشور و شناخته‌شده‌ترین برند آموزش عالی آن در خارج از کشور دانشجویان بین‌المللی هستند که تنها کسری از فراگیران را تشکیل می‌دهند. سال‌های اخیر شاهد توجه ویژه موسسات فناوری هند به مقوله جذب دانشجوی بین‌المللی بوده‌ایم. روسای این موسسات برای رسیدگی به این موضوع با یکدیگر دیدار و عنوان کرده‌اند که تعداد کم دانشجویان خارجی بر رتبه‌بندی جهانی موسسات آنها تاثیر منفی می‌گذارد. از آن زمان بسیاری از موسسات هزینه‌های خود را برای دانشجویان بین‌المللی کاهش داده‌اند، بورسیه‌های تحصیلی را برای کاهش موانع پرداختی و اهدافی را برای افزایش تعداد آنها معرفی کرده‌اند اما به‌نظر می‌رسد چنین تلاش‌هایی تنها کمکی جزئی به این امر می‌کند. رئیس سابق برنامه‌نویسی بین‌المللی در موسسه فناوری هند، دهلی اذعان می‌کند که این موسسه‌ها نتوانسته‌اند سهم خود را از زبان‌آموزی خارج از کشور به میزان قابل‌توجهی افزایش دهند که این امر تا حدی به‌دلیل عدم تمایل به تغییر شرایط پذیرش اتفاق افتاده است. درحال‌حاضر از مجموع حدود 10 هزار دانشجو، 113 اتباع خارجی در مقاطع کارشناسی‌ارشد و دکتری در موسسه‌های فناوری هند مشغول تحصیل هستند. البته این تعداد هم هنوز بسیار اندکند. این رقم کمتر از سال 2019 و زمانی است که موسسه‌های فناوری هند هدف جذب 500 دانشجوی بین‌المللی را تا سال 2025 تعیین کرده‌اند.
تلاش برای جذب دانشجوی بیشتر
در میان دانشجویان مقطع کارشناسی هم اوضاع خیلی مساعد نیست و نسبت دانشجویان خارجی حتی پایین‌تر است. کارشناسان تخمین زده‌اند که از یک کلاس کارشناسی 1200 نفری، تعداد دانشجویان بین‌المللی تک‌رقمی شده است. بسیاری از دانشگاه‌ها درحال تلاش برای جذب دانشجو در مقطع کارشناسی هستند اما این روند در موسسات فناوری هند دیده نمی‌شود. متقاضیان باید برای ورود به یکی از 23 موسسه فناوری هند، آزمون ورودی دشواری را پشت سر بگذارند. در این کشور بسیاری از دانشجویان طی سال‌ها تلاش می‌کنند برای ورود به این موسسات آمادگی لازم را کسب کنند و اغلب تحت آموزش‌های اختصاصی قرار می‌گیرند، واقعیتی که توسط صنعت بزرگ مربیگری داخلی آن نشان داده شده است. شرایط خاصی در این موسسات حاکم است، به‌طوری که هر کسی که وارد دوره کارشناسی می‌شود، باید در آزمون‌های ورودی این موسسات پذیرفته شود. سال‌ها پیش موسسات فناوری هند برای دانشجویان خارج از کشور پذیرش مستقیم را ایجاد کردند تا دانشجویان بین‌المللی را تنها براساس نمرات دوران دبیرستان پذیرش کنند اما دامنه آن محدود بود و پس از پذیرش دانشجویان اغلب با مشکل مواجه می‌شدند.
پیش از این هم شماری از دانشجویان بین‌المللی براساس نمرات دوران دبیرستان خود پذیرفته می‌شدند اما این گروه از دانشجویان قادر به کنار آمدن با برنامه‌های تحصیلی این مقاطع نبودند. این درحالی بود که این گروه از دانشجویان جزء بهترین دانشجویان در کشورهای خود بودند اما بعد از ورود به دانشگاه‌های هند نتوانستند عملکرد خوبی نشان دهند و همین امر از دلایل اصلی توقف این طرح به‌شمار می‌رفت. یکی از فارغ‌التحصیلان موسسه فناوری هند و مدیر فعلی آسیای جنوبی موسسه سیاست انرژی دانشگاه شیکاگو اذعان کرده است که موسسات به‌طور سنتی برای ادغام دانشجویان بین‌المللی در برنامه‌های درسی‌ای تلاش می‌کنند که حول محور یک آزمون ورودی چالش‌برانگیز طراحی شده است. درحال‌حاضر حداقل به‌نظر می‌رسد این موانع دستخوش تغییرات زیادی می‌شوند. چشم‌انداز جهانی‌سازی پردیس‌های هندی موسسات فناوری این کشور در آینده بدون تمایل به تغییر ابزارهای ورودی دانشجو خیلی قابل‌توجه به‌نظر نمی‌رسد. این درحالی است که مسئولان این پردیس‌ها عنوان کرده‌اند فقط به‌دنبال پر کردن صندلی‌ها با جذب دانشجویان بین‌المللی نیستند.
افتتاح شعبه‌های انگلیسی
در جریان تصمیماتی که دولت هند برای توسعه آموزش عالی و از همه مهم‌تر، جهانی‌سازی موسسات فناوری هند اتخاذ کرده، قرار شد هم شعبه‌های پردیس موسسه‌های فناوری هند در کشورهای دیگر افتتاح شوند و هم شعبه‌های دانشگاه‌های خارجی در دل این کشور آغاز به کار کنند و مذاکراتی هم برای افتتاح شعبه‌های پردیس موسسه‌های فناوری هند در انگلیس در جریان هستند. حامیان مشارکت آموزشی انگلیس و هند ازجمله وزرای سابق دانشگاهی مدت‌هاست مدافع افتتاح پایگاه‌های موسسه فناوری هند در خاک انگلیس هستند. با ادامه مذاکرات تجاری بین دو کشور به‌نظر می‌رسد این ایده به واقعیت نزدیک‌تر می‌شود. کمیسر عالی هند در انگلیس رضایت خود را از افتتاح شعبه موسسه‌های فناوری هند در انگلیس اعلام کرده است. دانشگاهیان و سیاستگذاران آگاه به این موضوع اشاره کرده‌اند که این بحث در مراحل اولیه قرار دارد. با وجود این حداقل یکی از دانشگاه‌های انگلیس تمایل خود را به میزبانی یک پایگاه موسسه فناوری هند ابراز داشته، ازجمله رئیس دانشگاه بیرمنگام تمایل این دانشگاه را برای چنین مشارکتی اعلام کرده است. هند به‌معنای واقعی کلمه درحال جذب رهبران جهانی است و موسسه‌های فناوری هند تعدادی از باهوش‌ترین و بااستعدادترین دانشجویان را در سراسر جهان در اختیار دارد. اگرچه او هشدار داده که برنامه‌های موسسات فناوری هند برای حضور در انگلیس همچنان برقرار است، کارشناسان معتقدند یک مدل تحت‌عنوان «حضور فیزیکی» در بیرمنگام با حضور مشترک کارکنان و محققان محلی و موسسه فناوری هند برقرار است. دانشجویان هندی باید برای یادگیری در هر سرمایه‌گذاری مشترک در انگلیس حضور یابند، درحالی‌که دانشجویان انگلیسی می‌توانند جهت دیگری را طی کنند. چنین مبادلاتی نخستین گام طبیعی به‌سمت برقراری تعادل بیشتر مانند راه‌اندازی پردیس‌های دانشگاهی یا مشارکت دقیق‌تر خواهد بود. این حوزه بسیار پیچیده است، بنابراین پیش از ورود به آن باید از ساده‌ترین مراحل آغاز کرد. اگرچه بیرمنگام اولین موسسه‌ای است که تمایل خود را به راه‌اندازی یک شعبه پردیس دانشگاهی هند در دل دانشگاه اعلام کرده اما به‌نظر می‌رسد در آینده‌ای نزدیک دیگر دانشگاه‌های انگلیس هم چنین مسیری را طی کنند و این فرصت را به کمیسیون عالی هند بدهند که با راه‌اندازی یک شعبه پردیس موسسه فناوری در این کشور بتوانند شرایط را برای جذب دانشجوی بین‌المللی بیشتر فراهم کنند. طی سال‌ها موسسات فناوری هند، مهندسان نرم‌افزار در سطح جهانی و تعداد زیادی دیگر متشکل از 500 مدیرعامل را تربیت کرده‌اند. این افراد به‌نوعی برندهای بزرگ آموزش جهانی هستند و استقبال از آنها و پذیرش این گروه در دنیا حرکتی منطقی است که ماموریت داخلی آنان را تکمیل و تقویت می‌کند.