زهرا رمضانی، خبرنگار گروه دانشگاه: اول اردیبهشت‌ماه تشکل‌های دانشجویی -که این روزها با ترافیک دیدارهای ماه رمضانی روبه‌رو هستند- با عالی‌ترین مقام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دیدار کردند؛ جلسه‌ای که در آن 14 دانشجو به نمایندگی از بسیج دانشجویی، اتحادیه دفتر تحکیم وحدت، اتحادیه انجمن اسلامی دانشجویان مستقل، اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان، اتحادیه جنبش عدالتخواه دانشجویی و گروه‌های جهادی به بیان دغدغه‌های خود درباره نظام سلامت و درمان کشور پرداختند و در این میان تشویق به مهاجرت دانشجویان پزشکی توسط برخی دانشگاه‌ها، وضعیت مالیاتی پزشکان، افزایش تعرفه‌های پزشکی در شرایط امروز کشور، توزیع نامتوازن پزشک در استان‌های مختلف و... ازجمله موضوعات مهم مطرح‌شده مقابل بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت بود.
مهاجرت نخبگان در وضعیت نگران‌کننده‌ای قرار دارد
محمدحسین عباسی، مسئول ستاد راهبری اختصاصی مراکز علوم پزشکی بسیج دانشجویی و دانشجوی دانشگاه علوم پزشکی تهران در این دیدار با بیان اینکه انقلاب اسلامی درپی تشکیل تمدن اسلامی است، گفت: «یکی از پایه‌های اصلی هر تمدن طب است. قطعا تنها با طب کنونی که مبنای غربی دارد، نمی‌توان به طب تمدن اسلامی رسید، از این رو باید به مباحثی همچون فلسفه طب، تاریخ طب، طب سنتی ایرانی و تفکر نقاد نسبت به طب رایج را در دانشگاه‌های علوم پزشکی پرداخته شود.»
وی افزود: «مهاجرت نخبگان در وضعیت نگران‌کننده‌ای است. ابتدا باید از فعالیت ساختارهایی ممانعت شود که همچنان در دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور درحال ترویج و تشویق دانشجویان برای مهاجرت هستند و ثانیا طبق بیانات رهبر معظم انقلاب برای جلوگیری از مهاجرت نخبگان دوبال وجود دارد؛ یکی امیدبخشی به دانشجو و دیگری مرور تاریخ درخشان علم ایران در دوران اسلامی است.» عباسی با تاکید بر اینکه معضل جمعیت خطری برای آینده کشور است و باید در وزارت بهداشت و دانشگاه‌های علوم پزشکی قدم‌های عملی و جدی برای افزایش جمعیت برداشته شود، اظهار داشت: «پیشنهاد واضح ما تسهیل ازدواج مجردان است که باعث اثر مثبت جدی در نرخ فرزندآوری کشور خواهد شد. باید از مادران دانشجو در دانشگاه‌های علوم پزشکی حمایت شود و همچنین بحث سقط‌جنین‌های زیرزمینی و روزمینی در شرایط نگران‌کننده‌ای ادامه دارد و باید هرچه سریع‌تر راهکارهای عملی برای پیشگیری و جلوگیری از این اقدام صورت گیرد.»
به‌دلیل پژوهش‌زدگی عملا آموزش در حیطه پزشکی رها شده است
محمدرضا قاسم‌لوئیان، دانشجوی پزشکی و مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی اراک نیز در این نشست با تاکید بر لزوم اصلاح ساختار تاریکخانه معاونت آموزشی و اصلاح کوریکولوم آموزشی گفت: «لازم است بر پروسیجرهای زییایی مالیات سنگین وضع شود، به‌عنوان‌مثال الان در اراک حدودا ۲۰ پزشک عمومی و متخصص هستند که زیربغل را لیزر می‌کنند اما فقط یک جراح توراکس است. این نتیجه همان عدم سیاستگذاری صحیح تخصصی است که منجر به افزایش مهاجرت، عدم میل به هیات‌علمی شدن و کاهش میل به شرکت در آزمون رزیدنتی است.» او بیان داشت: «باید بهداشت بر درمان اولویت داشته باشد. در همین راستا باید در اصول ارتقای اساتید دانشگاه‌ها بازنگری شود، متاسفانه امروز سیستم دچار پژوهش‌زدگی و مقاله‌زدگی و عملا آموزش رها شده است.» مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی اراک با انتقاد از ساختارسازی‌های متعدد درحوزه معاونت فرهنگی-دانشجویی بر لزوم چابک‌سازی حوزه فرهنگی و دانشجویی تاکید کرد و گفت: «توجه گردشگری سلامت و لزوم تاسیس بیمارستان‌های گردشگر محور در نقاط صفر مرزی باید مدنظر مسئولان مربوط قرار بگیرد.»
نیاز به پایش مستمر عملکرد روسای دانشگاه‌های علوم پزشکی وجود دارد
وحید طیبی‌خرمی، معاون مناطق ستاد راهبری اختصاصی مراکز علوم پزشکی بسیج دانشجویی و دانشجوی داروسازی دانشگاه علوم پزشکی شیراز گفت: «با توجه به شعار سال لازم است از تولیدات دارو و تجهیزات پزشکی، بهداشتی، تشخیصی، درمانی و... در عرصه‌های زیرحمایت کافی صورت گیرد. از این رو باید شاهد تسهیل روند مجوزگیری، شفاف و مشخص بودن مسیر اخذ مجوزات و روند تولید، ارائه تسهیلات مالی و اعتباری به تولیدکنندگان و تفویض اختیار درحوزه صدور مجوز تولید فرآورده‌های طبیعی، سنتی و مکمل به استان‌ها باشیم.»
او به برخی انتصابات در دانشگاه‌های علوم پزشکی اشاره و خاطرنشان کرد: «پایش مستمر عملکرد روسای دانشگاه‌ها و استفاده از نظرات دانشجویان و تشکل‌های دانشجویی در این زمینه ضرورت دارد.»
تبدیل وضعیت کادر درمان به کجا رسید؟
در ادامه کامیار جدیدالسلام، نماینده انجمن اسلامی دانشجویان علوم پزشکی ایران با اشاره به وضعیت قراردادهای کادر درمان، خواستار تعیین‌تکلیف این مهم و تبدیل وضعیت این کادر شد و گفت: «باید از انتقال نیروهای متخصص، پزشکان حاذق از نقاط محروم به شهرهای بزرگ و مرکز استان‌ها جلوگیری شود، همچنین ضرورت دارد از دانشجویان فارغ‌التحصیل رشته‌های پزشکی نقاط محروم استفاده بهینه شود.»
او خواستار درنظر گرفتن امتیازات ویژه، امکانات رفاهی و بسته‌های حمایتی برای تشویق پزشکان برای ماندن در نقاط محروم شد و اظهار داشت: «به‌دلیل حذف ارز ترجیحی و افزایش هزینه‌های تولید، قطعا شاهد افزایش قیمت داروها و فشار به گروه‌های آسیب‌پذیر هستیم و لازم است وزارت بهداشت راهکارهای خود در این زمینه را اعلام کند.»
تعارض منافع در نظام سلامت را مدیریت کنید
نماینده جنبش عدالتخواه دانشجویی نیز در این دیدار خطاب به وزیر بهداشت گفت: «در عملکرد وزارت بهداشت در همین مدت محدود هم پیشرفت محسوسی احساس نشده است، زیرا این وزارتخانه نیز منافع صنفی را به منافع ملی ترجیح می‌دهد. به‌عنوان مثال بر همگان واضح است که سرانه پزشک نسبت به جمعیت در جمهوری اسلامی ایران بسیار پایین‌تر از سرانه جهانی و حتی طبق سازمان بهداشت جهانی تا سال ٩٩ پایین‌تر از سوریه و فلسطین است، پس علت مخالفت و نامه‌نگاری و پیغام‌وپسغام‌های این وزارتخانه با شورای عالی انقلاب فرهنگی مبنی‌بر عدم افزایش ظرفیت دانشجویان پزشکی چیست؟ هرچند افزایش ظرفیت فعلی نیز چندان کارساز نیست، دلیل مخالفت وزارتخانه تحت‌نظارت جنابعالی چه می‌تواند باشد؟ نکند بازهم پای قصه پرغصه تعارض منافع درمیان است. همراهی وزارت بهداشت با نهادهای صنفی به‌عنوان یک‌نهاد حاکمیتی امری کاملا اشتباه است.» او با تاکید بر اینکه جناب وزیر سال‌هاست که عدالتخواهان از توزیع نامتوازن پزشک علی‌الخصوص پزشکان متخصص درسطح کشور سخن می‌گویند، اظهار داشت: «این موضوع درحال‌حاضر نه‌تنها ناظر بر نیروی انسانی است، بلکه ازنظر امکانات و تجهیزات نیز عدالت رعایت نمی‌شود. نکند شما و دوستان بر این عقیده‌اید که خون مرکزنشینان و سرمایه‌داران از مستضعفان و محرومان استان‌هایی نظیر سیستان‌وبلوچستان، جنوب‌کرمان، خوزستان و سایر استان‌ها محروم رنگین‌تر است؟»
این فعال دانشجویی به بی‌عدالتی در توزیع پزشک اشاره و تصریح کرد: «در استان‌هایی نظیر سیستان‌وبلوچستان باید ماه‌ها در انتظار نوبت برای MRI و سایر خدمات مشابه بود. همچنین وقتی صحبت از نظام سلامت به میان می‌آید، آنچه بیشترین موضوع را در ذهن‌هایمان تداعی می‌کند، نظام پزشک و پرستار است. حال آنکه نظام سلامت به فراخور کار حرفه‌ای خویش دربرگیرنده افراد حرفه‌ای دیگری نیز هست. ضعف‌های ساختاری و غیرحرفه‌ای که ساخته دست روابط به‌جای ضوابط است در دل این نظام بزرگ ریشه دوانده و از مرحله پیشگیری به درمان رسیده است.»
او افزود: «به‌کارگیری پزشکان و پرستاران در پست‌های مدیریتی خارج از امور رشته تحصیلی ازجمله مدیر مالی، پشتیبانی، معاونت و تحمیل نیروهای ناکارآمد و خدماتی به بدنه نظام سلامت باعث شده این نظام از برنامه اصلی و هدف غایی خویش دور و به غیرحرفه‌ای‌ترین نظام مبدل شود.»
این فعال دانشجویی با بیان اینکه چه اقدام درخوری درخصوص وضعیت اسفناک بیمه در کشور قرار است صورت پذیرد، گفت: «با برداشته شدن ارز ۴٢٠٠ تومانی دارو عملا بیمه‌هایی نظیر بیمه سلامت فاقد اعتبار است، زیرا بیشتر داروها را پوشش نمی‌دهد، تکلیف طبقات محروم جامعه چه می‌شود؟ متاسفانه بیمه‌هایی ازجمله سلامت و تامین اجتماعی حتی توان ابتدایی‌ترین خدمات را هم ندارند.» او ادامه داد: «اقدامی که موجی از نگرانی را در بین فعالان حوزه سلامت راه انداخته پیشنهاد حذف غربالگری جنین و عدم مقاومت شما در این خصوص بوده است. مسلما بهارستان‌نشین‌ها درد مادران و خانواده‌های محروم که بیشترین تولد ناهنجاری در این مناطق هست را نمی‌بینند؛ قطعا بحران جمعیت با این اقدامات غیرکارشناسی و سطحی حل نمی‌شود.»
این فعال دانشجویی با بیان اینکه نظام پزشکی به‌صورت غیرقانونی و غیرحرفه‌ای پیش از موعد لیست افزایش تعرفه‌های پزشکی را منتشر کرده است، اظهار داشت: «چه کسی باید نسبت به افزایش خودخواهانه تعرفه‌های پزشکی مقاومت کند؟ وزارت رفاه یا وزارت بهداشت؟ وقتی می‌گوییم نهاد حاکمیتی نباید درکنار نهاد صنفی قرار بگیرد، دقیقا منظورمان چنین چیزی است.» وی افزود: «حدود اختیارات نظام پزشکی که سراسر تعارض منافع است باید توسط وزارت بهداشت کاهش پیدا کند و نظارت بر تعرفه‌ها باید توسط وزارت بهداشت که نهاد حاکمیتی و مدافع حقوق مردم است انجام شود، نه توسط پزشکی که سایر پزشکان آن را به‌سمت ریاست نظام پزشکی منصوب کنند.»
نماینده جنبش عدالتخواه افزود: «بحث کمبود پزشک ریشه در تعارض منافع دارد و ذی‌نفعان هرگز نمی‌توانند نسبت به این نوع سیاستگذاری‌ها اعمال سیاست درستی داشته باشند و بهتر است سنجش رشته‌های علوم پزشکی از وزارت بهداشت به وزارت علوم واگذار شود.»
شکایت از فعالان دانشجویی خط قرمز وزارت بهداشت است
وزیر بهداشت که در این دیدار به بیان چند نکته کوتاه اکتفا کرد، با بیان اینکه به‌‌دنبال افزایش انگیزه خدمت پزشکان در مناطق محروم هستیم، گفت: «استراتژی دولت مردمی، حضور در میدان و آشنایی با مشکلات از نزدیک است و در اتاق‌های در بسته، تصمیم‌گیری نمی‌کنیم.» وی با تاکید بر اینکه معتقدم تنها بومی‌گزینی راهکار حل مشکل نیروی انسانی حوزه پزشکی و ماندگاری آنها در مناطق محروم است، گفت: «در پذیرش دستیاری طرحی را داریم که پذیرش دستیاران در مناطق محروم توسط دانشگاه‌های علوم پزشکی انجام شود.»
به گفته این مقام مسئول کشور مشکلاتی درحوزه خوابگاه‌های دانشجویی و به‌ویژه خوابگاه‌های متاهلی دارد، اما یکی از برنامه‌های اصلی وزارت بهداشت، تقویت، بهسازی و گسترش خوابگاه‌های دانشجویی است. نکته قابل‌توجه در صحبت‌های وزیر بهداشت، خط قرمز این وزارتخانه نسبت به دانشجویان است؛ موضوعی که عین‌اللهی درباره این‌طور گفت: «شکایت از فعالان دانشجویی از خطوط قرمز ماست و دانشجو باید حرف خود را آزادانه بگوید و انتقادهایش را بیان کند.»
دبیر اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان:
وزارت بهداشت باید از بومی‌سازی دارو و تجهیزات پزشکی حمایت همه‌جانبه داشته باشد
محمدحسین کاظمی، دبیر اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان در گفت‌وگو با «فرهیختگان» درباره دیدار با وزیر بهداشت گفت: «اولین مطالبه ما از وزیر ارائه گزارشی از جلسه 16 آذر سال گذشته بود؛ چراکه برخی نکات را در آن برهه مطرح کردیم، اما هیچ‌جوابی دریافت نکردیم، از این رو از وزیر پرسیدیم چنین جلساتی به‌صورت نمادین است یا نکات دانشجویی موردتوجه قرار می‌گیرند؟ البته وزیر گفت از جلسات بعدی ماحصل نکاتی را که مطرح می‌شود در اول جلسه به‌صورت گزارشی اعلام می‌شود.» او ادامه داد: «بومی‌سازی دارو و تجهیزات پزشکی نیز مطالبه دوم‌مان بود و اعلام کردیم که برای جلوگیری از خروج ارز باید این بخش را بومی‌سازی کنیم، اما مشکلی که در دانشگاه‌ها با آن روبه‌رو هستیم، این است که متاسفانه در اواخر دولت قبل به‌سمت ساخت‌وسازهای پرهزینه روی آورده شد و عملا دانشگاه‌ها امروز بدهکار پیمانکاران و بانک‌ها هستند و نیاز به حمایت همه‌جانبه وزارت بهداشت دارند.
مولفه دیگر نیز عدم تخصیص یک‌درصد ارزش‌افزوده به شبکه بهداشت‌ودرمان بود.» دبیر اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان با بیان اینکه بحث تاخیر در انتصابات را نیز مطرح کردیم، گفت: «به وزیر اعلام کردیم که دانشگاه‌ها و نقاط مهمی در این وزارتخانه که هنوز تعیین‌تکلیف نشده‌اند، باید به سرعت تکلیف‌شان مشخص شود. همچنین بحث مهاجرت نخبگان که توسط دیگر تشکل‌ها مطرح شد را نیز بازگو کردیم. متاسفانه ما امروز با مهاجرت نخبگان، پزشکان و اعضای هیات‌علمی روبه‌رو هستیم که قطعا مهاجرت نخبگان و اعضای هیات‌علمی تاثیر منفی بیشتری خواهد داشت.» کاظمی گفت: «عدم استقرار پرونده الکترونیک سلامت و تقلیل آن به نسخه‌نویسی الکترونیکی نیز بحث دیگری بود که مطرح کردیم. براساس ماده 74 برنامه ششم توسعه وزارت بهداشت مکلف بوده که ظرف مدت 2 سال از اجرای آن نسبت به استقرار سامانه پرونده الکترونیک اقدام کند اما متاسفانه نه‌تنها این مهم محقق نشده بلکه این قانون نسخه‌نویسی الکترونیکی نیز تقلیل یافته است.»
او بیان داشت: «این جلسه از این حیث که وزیر بهداشت ناظر به صحبت دانشجویان، پاسخ‌هایی را داد و روبه رشد بود؛ البته این دیدارها برای مسئول هم مفید خواهد بود؛ چراکه باعث می‌شود در مقابل انتقاداتی قرار بگیرد که بدون حب و بغض مطرح می‌شود. امیدواریم این روند ادامه داشته باشد و نقاط ضعف وزارت بهداشت از این طریق به نقاط مثبت تبدیل شود.»
مسئول کارگروه نظام سلامت دفتر تحکیم وحدت:
وزارت بهداشت باید به سمت تربیت اخلاق‌محور پزشکان حرکت کند
طه نظری‌پور، مسئول کارگروه نظام سلامت دفتر تحکیم وحدت به «فرهیختگان» گفت: «در این جلسه اعلام کردیم که اگر در جمهوری اسلامی به دنبال تحقق ساختارهای مردم‌سالار هستیم، نمود آن در نظام سلامت لزوم تقویت بسترهای مشارکت مردمی در امر سلامت خواهد بود و چند پیشنهاد نیز برای آن داشتیم. از آنجایی که ما بهداشت را نسبت به درمان اولویت می‌دانیم معتقدیم می‌توان مردم را در قالب پویش‌های غربالگری بسیج و از ظرفیت آنها در ایجاد بسیج هماهنگی سلامت استفاده کرد.»
او ادامه داد: «طبق بند دوم مصوبه اولین نشست روسای دانشگاه‌های علوم پزشکی در دولت جدید ذکر شده که همه برنامه‌ها باید پیوست فرهنگی داشته باشد، از این رو از وزیر بهداشت پرسیدم باید به این مهم شعاری نگاه کنیم یا خیر و اگر شعار نیست در وهله اول باید بودجه فرهنگی از بودجه آموزشی جدا شود؛ در غیر این صورت مادامی که این اتفاق نیفتد این حرف که همه برنامه‌ها باید پیوست فرهنگی داشته باشد را یک شعار می‌دانیم.»
مسئول کارگروه نظام سلامت دفتر تحکیم وحدت بیان داشت: «مساله بعدی بیمه مسئولیت دانشجویان است، یعنی دانشجویان در مقطع کارورزی باید بیمه شوند که اگر خطایی را انجام می‌دهند مراجع حقوقی و قانونی آنها را درگیر نکنند. تحقق این مساله باعث افزایش کیفیت بالین و بهره‌وری بهتری خواهد شد. مورد بعدی مطرح‌شده، طرح قاصدک است که صراحتا اعلام کردیم این طرح بلای جان پزشکان جوان و موجب ناامیدی روزافزون این قشر می‌شود.»
نظری‌پور در همین زمینه افزود: «یک آسیب جدی این طرح را خروج اعضای هیات‌علمی از فضای آموزشی دانشگاه‌ها دانستیم که طبیعتا باعث آسیب حوزه آموزش هم می‌شود. در قدم بعد آسیب دیدن کیفیت درمان مراکز دولتی است که عمده مراجعین نیز از اقشار ضعیف جامعه هستند. ایراد دیگر طرح قاصدک یکی از عواملی است که بحث مهاجرت در ذهن دانشجویان پزشکی را تقویت می‌کند؛ از این رو درخواست‌مان این بود که این طرح زودتر تعیین‌تکلیف شده یا طرح دیگری جایگزین آن شود.»
او بیان داشت: »مساله بعدی نیز تعیین سقف 60 میلیونی حقوقی برای اعضای هیات‌علمی در بودجه 1401 است و اعلام کردیم که این مهم نباید محقق شود؛ چراکه باعث دلزدگی روزافزون اعضای هیات‌علمی می‌شود و وزیر بهداشت نیز بر آن صحه گذاشت. مساله بعدی نیز بحث رزیدنت‌های کشور است و اعلام کردیم در ایران امروز رزیدنتی به صرفه نیست و سهمیه آزمون این حوزه نیز به‌شدت ناعادلانه است. همچنین باید رزیدنت بداند که دانشجو تلقی شده یا جزء کارکنان بیمارستان است و راهکارمان هم این بود که رزیدنت‌ها ذیل قانون کار محسوب شوند.»
نظری‌پور بیان داشت: «لزوم انقلاب فرهنگی و اهمیت دادن جدی به اخلاق پزشکی هم مقوله دیگری بود که مطرح کردیم. در اصل باید به سمت تربیت اخلاق‌محور دانشجویان پزشکی برویم و فعالیت‌های دوران بالینی پیوست اخلاقی و فرهنگی داشته باشد و با تهیه منشورهای اخلاقی و با ضمنات اجرایی بتوان تربیت اخلاق‌محور را در این قشر رقم بزنیم.»
او خاطرنشان کرد: «بحث افزایش ظرفیت پزشکی را هم مطرح کردیم. یعنی اصل باید توسعه نظام سلامت در عمق مناطق محروم باشد، درحالی که امروز نگاه مولفه‌ای به این حوزه وجود دارد که همه مشکل را در تعداد سرانه پزشک خلاصه می‌کند. ما مخالف ساده‌انگای در امر نظام سلامت هستیم و باید از تجربه شکست خورده چین در افزایش ظرفیت دانشجویان پزشکی درس بگیریم.»
دبیر اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل:
علی‌رغم شعار وزارت بهداشت عزمی برای تحقق طرح‌های عدالت‌محور وجود ندارد
امیرحسین پناهی، دبیر اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل به «فرهیختگان» گفت: «با توجه به اینکه محوریت و شعار وزارت بهداشت برای 4 سال، عدالت در سلامت بوده است، سوال اصلی که از عین‌اللهی پرسیدم این بود که وزارت بهداشت برای تحقق این مساله چه اقداماتی انجام داده و چرا هیچ عزمی برای طرح‌هایی که عدالت‌محور هستند، مانند افزایش ظرفیت پزشکی و توزیع مناسب پزشکان در سراسر کشور نه‌تنها هیچ اقدامی صورت نمی‌گیرد، بلکه علنا نیز با آن مخالفت می‌شود.»
او گفت: «در این جلسه عنوان کردیم که وزیر بهداشت در مقابل برخی طرح‌ها مخالفت و در مقابل برخی دیگر سکوت می‌کند، مثلا درباره تعرفه‌های پزشکی این انتظار را داشتیم که خود وزیر بهداشت در مقابل این طرح بایستد، نه اینکه وزارت رفاه وارد شود، درحالی که می‌بینیم وزیر بهداشت با طرحی مانند افزایش ظرفیت پزشکی مخالف است.»
دبیر اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل افزود: «سوال دومی که پرسیدم نیز این بود که پیش از آنکه هر بحثی درباره دانشجو، اینتر، رزیدنت، افزایش ظرفیت پزشکی و... را مطرح کنیم، باید به این مهم پاسخ داد که نظام سلامت کشورمان درحال حاضر چه میزان بهره‌وری دارد؟ آیا از همین تعداد نیروی انسانی و تجهیزات و بسترهای لازم آن‌طور که باید استفاده می‌شود؟»
پناهی گفت: «یکی دیگر از مطالبات‌مان تحقق طرح‌هایی است که از گذشته باقی مانده است، به‌طوری که از برنامه چهارم توسعه برخی طرح‌ها مانند پزشک خانواده و نظام ارجاع به وزارت بهداشت محول شده اما چرا تا به امروز این طرح‌ها به ثمر نرسیده و برنامه‌ریزی وزیر برای تحقق آن چیست؟ قطعا با توجه به شرایط امروز بیمه‌ها در کشور نیاز است طرح‌هایی کلید بخورد که در راس آن بحث نظام ارجاع و هماهنگی بیمه‌ها با این نظام است.»