نرگس چهرقانی، خبرنگار گروه سیاست: درباره آخرین تحولات رخ داده پیرامون مذاکرات وین، سفر اخیر انریکه مورا به ایران، پیامی که وی از جانب ایران به طرف غربی منتقل کرد و همچنین بررسی ابعاد جدید زیاده‌خواهی آمریکاییها، گفت‌وگویی با سیدرضا صدرالحسینی، کارشناس مسائل بین‌الملل داشته‌ایم. صدرالحسینی معتقد است طرف‌های مذاکرات وین، همچنان در انتظار تصمیم سیاسی طرف آمریکایی، جهت پایان دادن به همان کارزار فشار حداکثری‌ای هستند که پیش‌تر مقامات این کشور به شکست آن اقرار کرده‌اند. در ادامه، متن این‌گفت‌وگو را می‌خوانید.
طولانی‌شدن وقفه ایجاد شده در روند مذاکرات وین درحال‌حاضر تا چه میزان به بی‌عملی طرف آمریکایی جهت اتخاذ تصمیم سیاسی وابسته است، اصلی‌ترین دلیل این عدم‌اتخاذ تصمیم سیاسی چیست و به‌نظر شما تا چه زمان ادامه خواهد داشت؟
به نظر می‌رسد آمریکاییها همه فرآیندهایی که می‌توانسته‌اند در طول ماه‌های اخیر با هدف افزایش فشار روحی و روانی به ملت ایران و همچنین تیم مذاکره‌کننده جمهوری اسلامی درپیش‌گیرند، مورد استفاده قرار داده‌اند. اما آنچه که مسلم است، راهبرد جمهوری اسلامی ایران در حوزه استفاده صلح‌آمیز از فناوری هسته‌ای و افزایش توانمندی‌های کشور در رابطه با آخرین دستاوردهای مربوط به این صنعت است. همچنین، خارج کردن ملت ایران از زیر سیطره تحریم‌های ایالات متحده آمریکا، جزء اصولی است که جمهوری اسلامی به آن اعتقاد داشته و برای چندمین بار به‌عنوان خط قرمز خود در طول دوره‌های اخیر مذاکرات تکرار کرده است. باتوجه به شکست فشارهای حداکثری که مقامات آمریکایی نیز به آن اقرار داشته‌اند و همچنین تحولاتی که در حوزه انرژی در نظام بین‌الملل و به‌تبع آن برای جمهوری اسلامی به‌وجود آمده است، همچنین افزایش میزان صادرات نفت ایران و بازگشت پول آن، ضمن افزایش تجربه در خنثی‌سازی و دور زدن تحریم‌ها، شرایطی پدید آمده است که منجر به افزایش اختلافات داخلی آمریکا شده و درواقع، این عدم تصمیم‌گیری آمریکاییها در جریان مذاکرات وین، نشان‌دهنده عدم یکپارچگی بین قوا و به‌ویژه مجلس و قوه مجریه در این کشور است. البته دعوا و اختلافات بین قوای مختلف آمریکا موضوع تازه‌ای نیست و مردم آمریکا نیز در مراحل و موضوعات گوناگون، دچار آسیب‌های قابل‌توجه و ضررهای غیرقابل انکاری در این رابطه شده‌اند. اما نکته قابل توجه این است که آمریکاییها درحال‌حاضر، درمقابل جمهوری اسلامی ایران، با یک بن‌بست داخلی روبه‌رو شده‌اند و تلاش می‌کنند تا به‌واسطه افزایش اقدامات و کنش‌های رسانه‌ای خود و همچنین افزایش اظهارنظر مقامات سیاسی این کشور در رابطه با روند مذاکرات وین، فرافکنی کرده و این بن‌بست سیاسی را در نظر ملت‌های مختلف و حتی ملت خودشان ناچیز جلوه دهند. در این بخش باید این نکته را مورد توجه قرار داد که تاکید و توانمندی جمهوری اسلامی ایران و تیم مذاکره‌کننده در دور ششم، هفتم و هشتم مذاکرات با پشتوانه ملت ایران در ارتباط با موضوع راستی‌آزمایی و دریافت ضمانت‌‌های لازم با هدف جلوگیری از عهدشکنی مجدد آمریکاییها، جزء موضوعاتی است که قطعا می‌تواند به‌عنوان ملاکی برای اقتدار جمهوری اسلامی در مذاکرات و همچنین عاملی برای افزایش غرور ملی محسوب شود. البته با عنایت به عدم توان تصمیم‌گیری در مقامات آمریکایی، چشم‌های همه طرف‌های مذاکره‌کننده به آمریکاست و آنان منتظر هستند تا دولت بایدن که ادعا می‌کرد تفاوت قابل‌توجهی با دولت ترامپ داشته و می‌تواند چالش‌ها و مسائل بین‌المللی را از طریق دیپلماسی و بدون استفاده از زور، فشار و اسلحه حل کند، تا چه میزان به این تعهد خود پایبند است و تا چه اندازه می‌تواند شرایط را برای ملت خود تغییر دهد. دولت بایدن در چند مدت اخیر نشان داد که تحت‌تاثیر ضعف‌های فراوانی که در حوزه تصمیم‌گیری دارد، هنوز نتوانسته درباره بعضی از موضوعات و مواردی که آنها را به‌واسطه مقامات اروپایی انتقال کرده و در حاشیه مذاکرات وین در ارتباط با آنان متعهد شده، به اتخاذ یک تصمیم قاطع دست زده و آن را به صورت عمومی اعلام کند. در جمع‌بندی این بخش باید گفت درحال حاضر، مذاکرات برای رسیدن به یک نتیجه مطلوب، در انتظار تصمیم دولت آمریکاست و لازم به ذکر است از منظر حقوق بین‌الملل، هیچ دولتی نمی‌تواند در توافقات و گفت‌وگوهای بین‌المللی، مسائل را به یکی از قوای کشور خود ارجاع دهد. یعنی حاکمیت در همه کشورها واحد است و قوه مجریه، نماینده همه قواست که متاسفانه در این مذاکرات، به دلیل اختلافات موجود بین قوا در آمریکا، بعضی از مقامات آمریکایی اذعان می‌دارند ممکن است تصمیمات دولت بایدن توسط نمایندگان کنگره وتو شود و به همین دلیل است که تاکنون نتوانسته‌اند یک تصمیم قاطع درباره مذاکرات وین اتخاذ کنند.
وزارت امورخارجه و همچنین مذاکره‌کنندگان ارشد کشورمان باید در طول مذاکرات چه مواجهه‌ای با زیاده‌خواهی‌های طرف آمریکایی داشته باشند؟
اقداماتی که وزارت امورخارجه کشورمان تاکنون به‌عنوان مجری تصمیمات شوراهای بالادستی انجام داده، درست مطابق نقشه‌راه شورای عالی امنیت ملی بوده است و مواضع اتخاذشده در حوزه مسائل مذاکرات از جانب مقامات این وزارتخانه، کاملا مورد توافق بوده و به‌نظر می‌آید تاکیدات سخنگوی وزارت امورخارجه بر مواضع گذشته که تاکنون نیز انجام شده است، بهترین شیوه مواجهه با زیاده‌خواهی‌ها در پرونده مذاکرات وین باشد.
سفر اخیر انریکه مورا به کشورمان با چه اهدافی صورت گرفت؟ آیا هدف وی از این سفر تنها انتقال پیام میان ایران و آمریکا درباره مذاکرات وین بود؟ پاسخ ایران به هماهنگ‌کننده هیات اتحادیه اروپا در مذاکرات وین چه بود؟
مورا به‌عنوان هماهنگ‌کننده سیاست‌های کشورهای اروپایی در حوزه مسائل مذاکرات وین، هم با مذاکره‌کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران در وین و هم با مقامات مسئول در ایران دیدارهایی حضوری داشته است و متوجه این مساله شده که مواضع اتخاذ شده از جانب ایران، مواضعی منطقی، مستدل و مطابق با متن برجام است. همان‌طور که خود او هم اعلام کرده است، مورا، مطالبات جمهوری اسلامی را به آمریکاییها منتقل کرده و در این رابطه نیز گفته است وظایف خودم را انجام دادم و مطالب و موضوعات را به طرفین منتقل کردم. انریکه مورا درحقیقت در این رابطه مسئولیت اتخاذ تصمیم یا اعلام تصمیم از جانب شخص خود را ندارد. او هم یک مامور برای انتقال مطالب بین جمهوری اسلامی ایران، کشورهای اروپایی و آمریکاست. بنابراین مورا به گفته خودش وظیفه انتقال پیام را انجام داده و به‌نظر می‌رسد او هم منتظر اتخاذ تصمیم از جانب آمریکایی‌هاست.