کیانا تصدیقمقدم، خبرنگار: جنس فیلمسازی آرش معیریان در سینمای ایران مشخص است و از همان سال ۸۲ که با فیلم «کما» وارد کار فیلمسازی شد، این سبک از فعالیت را انتخاب کرد و تابهحال روند خود را با همین شیوه ساخت آثار طنز ادامه داده است. معیریان حالا در تلویزیون مشغول ساخت سریال پلاک 13 است و درباره حضورش در این پروژه سریالسازی گفت: «این سریال اواسط تابستان سال جاری توسط دکتر ثنایی به من پیشنهاد شد و آنموقع مجموعه کامل نوشته نشده و یک خلاصه 10صفحهای بود و مضمون و محتوایش چیزی بود که الان شاهدش هستید. همیشه گفتم سه اتفاق مهم درخصوص ساخت سریال طنز میتواند برای هر کارگردانی ملاک انتخاب باشد. اولین رکن، شبکه و کانالی است که محصول از آن پخش میشود و سریال ما قرار بود از شبکه سه سیما پخش شود. با عنایت و استقبال مخاطبان از شبکه سه و درایت مدیر شبکه احساس کردم اولین و مهمترین رکن را داریم. نکته دوم تهیهکننده شبکه بود که با نهایت صداقت دوست داشت این کار انجام شود و نکته سوم حضور تیم سازنده برای هر کارگردانی بسیار ضروری است، اینکه تیم هم جلوی دوربین و هم در پشتصحنه، کارگردان را همراهی کند، برایم مهم بود. وقتی دیدم این سه رکن محقق شده، کارم را با گروه شروع کردم.»
باید نظر مدیر شبکه تامین شود
معیریان در پاسخ به اینکه آیا مشکلات ممیزی این سریال به همان شدتی بود که در رسانهها راجعبه آن بحث شد یا خیر، گفت: «خیر معمولا در رسانهها بهدلیل اینکه میخواهند بازار را گرم کنند به موضوعاتی دامن میزنند که واقعیت ندارد. ما ممیزی خاصی نداشتیم. قطعا باید نظر مدیر شبکه تامین شود و در هر پروژهای خطقرمزهایی لحاظ میشود و هر پروژهای هم ملزم است این خطقرمزها را رعایت کند. طبیعی است که هر شبکهای در هرکجای دنیا چهارچوب خود را داشته باشد و ما به آن احترام گذاشتیم. من بهعنوان کارگردان مشکل حادی در این زمینه ندیدم. از همکاری شبکه و مسئولان پخش نهایت قدردانی را دارم.»
15 سال است که پخش هر شب طنز نداشتیم
این کارگردان درباره طولانی بودن سریال پلاک 13 گفت: «تولید سریال ۹۰قسمتی که قرار است هر شب از شبکه پخش شود کار سادهای نیست و تا جایی که اطلاع دارم ۱۵ سال است که پخش هر شب شبکهای نداشتیم و با توجه به این موضوع راهانداختن سریال ۹۰قسمتی آن هم برای هر شب بسیار دشوار بود، اما با همراهی و همدلی که بین مدیریت شبکه تا تیم سازنده وجود داشت ما ۶ ماه بیوقفه کار کردیم و خسته نیستیم و احساس میکنیم هنوز روزهای اول است و دلیلشانگیزه و انرژی بین تیم ماست. ما نگذاشتیم مخاطب کم و کاستی در سریال احساس کند. حدود ۷۰ قسمت تاکنون پخش شده و طبق آمار بینندگان رضایتخاطر دارند.»
۶ ماه رتبه اول بینندگان تلویزیون را داشتیم
معیریان در پاسخ به اینکه چرا این روزها سریالهای کمدی تلویزیون بهسختی میتواند مخاطب جالبتوجهی را جلب کند، گفت: «این موضوع شاید برایتان جالب باشد که ما باکس اصلی پخش شبکه سه نیستیم و باکس قبل از پخش سریال هستیم و با توجه به این موضوع در این ۶ ماه رتبه اول بینندگان در کل شبکهها را دریافت کردیم. مهمترین موضوع عنایت و لطف خدا بود که خواست و این اتفاقها افتاد.»
معیریان در ادامه گفت: «همیشه میگویم شما از ارتباطات پشت صحنه و جلوی صحنه و سلامت و صداقت یک کار میتوانید حدس بزنید که موقع پخش چه میزان از آن استقبال میشود. گاهی اوقات پروژههایی هستند که در پشت صحنه آن دعواهای زیادی وجود دارد و این مساله در سریال خود را نشان میدهد. اما فضای خوب و دوستی و صداقت در جو تولید ما حاکم بود و شما بهراحتی موقع پخش حس خوب و موج خوب را حس میکنید و عامل این حال خوب در پخش سریال، حال خوب در پشتصحنه آن است. نکته مهم برای ما انتظار مردم برای شروع سریال بود. من در فضای مجازی فعالیتی ندارم اما به یُمن وجود این سریال دوستانی از دوران خدمت در نقاط مختلف دنیا پیدا کردم و برایم جالب بود از تلوبیون سریال را نگاه میکنند و میگویند ما خارج از ایران سریال را تماشا میکنیم. در هر صورت تماشاگران صداوسیما در همه جای دنیا کار خوب را دنبال میکنند.»
با دیدن 5 دقیقه از سریال آن را نقد میکنند
این کارگردان ضمن گلایه از شیوه نقدی که این روزها در فضای رسانه باب شده و سریال او هم گرفتار این جنس انتقادات شده است، گفت: «من پذیرفتم وقتی وارد فضای کمدی میشوم نباید انتظار داشته باشم یک منتقد جامعهشناس بخواهد از کارم استقبال کند یا زمانی که فیلم جنگی میسازیم نباید انتظار داشته باشیم مخاطب کمدیپسند از آن خوشش بیاید. هر ژانری مخاطب خود را دارد و به همان نسبت مخالفانی هم، و این کاملا طبیعی است. اما اینکه مخاطبی ارتباط نگیرد و نقد هم کند، قابل اعتنا نیست، زیرا میگویم وقتی چیزی را دوست نداریم چرا باید برایش وقت بگذاریم و آن را ببینیم و بعد دوباره وقت بگذاریم که آن را نقد کنیم.»
وی در ادامه درباره اصول نقد کردن از فیلم و سریال گفت: «معمولا حوزه نقد زمانی است که به لحاظ تخصصی به آن نگاه شود و این درصورتی انجام میشود که صفر تا صد کار را تماشا کنند و بعد با دلایل آن را نقد کنند، نه اینکه با دیدن ۵ دقیقه از ۹۰ دقیقه سریالی را نقد کنند. به نظر من این خیانت فرهنگی تلقی میشود. تا این لحظه کسانی که علاقهمند به ژانر کمدی هستند نقدی به سریال نداشته و آن را دوست داشتند. ما در طول ۶ ماه فیلمبرداری ۲۳۰۰ دقیقه محتوا تولید کردیم و این کار سادهای نیست و با این سرعت بهشدت طاقتفرسا کیفیت و مخاطب را هم حفظ کردیم.»
درباره نویسندگانمان اعلامنظر نمیکنم
معیریان درخصوص تجربه همکاری با نویسندگان جوان گفت: «تیم نویسندگان جوان را نمیشناختم و هنوز هم نمیشناسم، بهدلیل همکاری این دوستان با تهیهکننده با آنها آشنا شدم و ترجیح میدهم راجعبه آنها صحبتی نکنم، زیرا معمولا دوستان جدید نویسنده بیاطلاع از دنیای حرفهای تولید در یک حالوهوایی هستند که خیلی از جنس شرایط تولید و پخش نیست. به همین دلیل اعلامنظری در اینباره نمیکنم.»
معیریان درباره معیارهایی که برای انتخاب بازیگر داشته است، گفت: «اول از همه سختکوشی بازیگر برایمان مهم بود، زیرا ۹۰ قسمت نیازمند همکاری مناسب و سختکوشی بود. دوستان با ما بسیار همکاری کردند و هر روز باانگیزه سر صحنه آمدند. نکته دیگری که برایمان اهمیت داشت خلاقیت و بداعت و هوش بالای آنها بود. در هر صورت باید در یک تایم کوتاه دیالوگهایشان را حفظ کنند. من شک ندارم به جز این بازیگران اگر اشخاص دیگری بودند زمان حفظ کردن دیالوگها بیشتر میشد و راندمان ما پایین میآمد. آنها با انگیزه، افزوده و آورده دارند.»
وی در پاسخ به اینکه آیا همه بازیگران انتخاب اولتان بودند یا خیر، گفت: «همه بازیگران ما به جز یک نفر انتخاب اولمان بودند. آن یک مورد هم از لطفهای خدا بود که شامل ما شد. گاهی انسان اشتباه میکند و ما هم اشتباهی انجام دادیم و بعد از اولین سکانس یکی از دوستان بازیگر را تغییر دادیم و عزیزی جایگزین شد که به جذابیت داستان ما افزود و آن دوست عزیز جناب حسین رفیعی بود. من از همه بازیگران این سریال تشکر میکنم که همدل بودند و بهشخصه از همگی راضی بودم و امیدوارم در کار بعدی هم با آنها همکاری داشته باشم.»
شعارمان صداقت و همدلی بود
معیریان درباره روند تولید این سریال گفت: «یک کار از زمانی که میخواهد شروع شود تا زمانی که میخواهد روی آنتن برود مانند یک کشتی است که باید در اقیانوس از مبدا حرکت کند و در این مسیر امواج سهمگینی هم خواهد داشت و ممکن است طوفانی شود و گاه ممکن است از دل آبهایی حرکت کند که تماما آرام است. پلاک ۱۳ بسیار با آرامش در این مسیر حرکت کرد و ما متوجه نشدیم چگونه شروع کردیم و چگونه دارد تمام میشود و من خودم را برای خیلی از ناملایمات آماده کرده بودم اما این اتفاق نیفتاد.»