زهرا رمضانی، خبرنگار گروه دانشگاه: 19 آبان‌، حسین بلندی با حکم وزیر علوم به‌عنوان سرپرست دانشگاه علمی-کاربردی منصوب شد؛ فردی که از همان ابتدای حضور در این دانشگاه تلاش کرد ایده مراکز علمی-کاربردی وابسته به دستگاه‌های دولتی را بار دیگر احیا کند، به‌طوری‌که برای اولین‌بار در آذرماه توسط این مقام مسئول مطرح شد و بار دیگر اسفند امسال بود که بلندی از لزوم حرکت به این مسیر صحبت کرده بود. دانشگاه علمی-کاربردی علی‌رغم اینکه از سال70 و با هدف انتقال دانش کار و تربیت نیروی کار ماهر تاسیس شد، اما با گذشت 3دهه نه‌تنها نتوانست این هدف را محقق کند، بلکه توسعه کمی واحدهای این دانشگاه و ورود دستگاه‌های دولتی در تاسیس واحدهای مختلف به خودشان هم راهگشای اقبال دانشجویان برای تحصیل در مراکز مرتبط با این دانشگاه نشد.

علی‌رغم اینکه دانشگاه علمی- کاربردی در سال‌های اول تاسیسش توانست تاحدی توجه‌ها را به خود جلب کند و مسئولان این دانشگاه توانستند در مدت کوتاهی، تعداد این مراکز این دانشگاه را از 300واحد به هزار و 80مرکز برسانند، اما کم‌توجهی به مقوله کیفیت باعث شد عمده این مراکز نتوانند خیلی دوام بیاورند؛ نادیده گرفتن کیفیت در آموزش دانشجویان این دانشگاه تاحدی پیش رفت که با آغاز ارزیابی صلاحیت مدرسان دانشگاه در سال99، از میان 90هزار عضو هیات‌علمی تنها 25هزار نفر آنها امکان ادامه همکاری با دانشگاه را پیدا کردند؛ ‌یعنی درعمل بیش از دودهه نظارتی بر جذب مدرسان این دانشگاه وجود نداشت.

  سال 96؛ آغاز تعطیلی مراکز علمی-کاربردی در کشور

بی‌توجهی به مقوله کیفیت با‌ آغاز ساماندهی آموزش‌عالی توسط مسئولان، باعث شد عمده این مراکز دیگر امکان حیات نداشته باشند؛ چراکه در این طرح، درعمل تنها دانشگاه‌هایی می‌توانستند از خطر تعطیلی یا ادغام دور بمانند که از کیفیت بالایی برخوردار بوده و دانشجویان خواهان تحصیل در آن باشند. البته وضعیت برای دانشگاه علمی-کاربردی زمانی بدتر شد که مصوبه تعطیلی دانشگاه‌های علمی-کاربردی وابسته به دستگاه‌های دولتی توسط شورای‌عالی اداری کشور در سال96 به امضای رئیس‌جمهور رسید؛‌ مصوبه‌ای که به‌مثابه تیر خلاص برای بیش از 200مرکز این دانشگاه بود؛ تا جایی‌که از بین هزار و 704مرکز علمی-کاربردی‌ای که در سال94 در کشور وجود داشت، امروز 571مرکز امکان پذیرش دانشجو را دارند. یعنی درعمل ۳۰۹ مرکز علمی-کاربردی وابسته به دستگاه‌های دولتی براساس مصوبه شورای‌ عالی اداری منحل شدند.

  چرا راه‌اندازی دوباره مراکز وابسته به دستگاه‌های دولتی نمی‌تواند راهگشا باشد؟

به‌نظر می‌رسد بار دیگر مسئولان این دانشگاه تصمیم گرفته‌اند راهی که قبلا یک بار امتحان شده را طی کنند؛ چراکه 5اسفند امسال حسین بلندی، سرپرست این دانشگاه در نشست خبری اعلام کرده بود موسسه آموزش‌ عالی وابسته به سازمان بهزیستی کشور پیش از انحلال 37مرکز آموزشی داشت و بیش از 45هزار دانشجو را خود جای داده بود و چنین ظرفیتی باید دوباره احیا شود؛ اما جالب اینجاست که این مقام مسئول در یکی از اظهارنظرهایش نیز مصوبه شورای‌ عالی اداری را غیرقانونی خواند و اجرای آن را باعث ازبین رفتن فرصت تربیت 200هزار دانشجوی مهارتی و ایجاد 140هزار شغل عنوان کرد. به‌نظر می‌رسد این مقام مسئول تصمیم دارد با اجرای این ایده تکراری،‌ بتواند به‌زعم خود هم نیاز دستگاه‌ها را به نیروی ماهر تامین کند و هم از خطر کنار رفتن از سبد انتخاب داوطلبان جلوگیری به‌عمل آورد؛ موضوعی که به‌نظر نمی‌رسد بتواند راه نجات این دانشگاه باشد. مساله دیگر اینکه کم‌کاری مراکز این دانشگاه در ایام کرونا بود که با اعتراض دانشجویان همراه شد، به‌طوری ‌که سال گذشته هرچند 350هزار ظرفیت خالی در مراکز این دانشگاه وجود داشت، اما کمتر از 70هزار نفر در دوره‌های این دانشگاه ثبت‌نام کرده بودند؛ مولفه‌ای که نشان از قهر داوطلبان با این دانشگاه دارد. در چنین وضعیتی نمی‌توان این مساله را نادیده گرفت که مسئولان این دانشگاه باید به‌جای راه‌اندازی مراکز وابسته به دستگاه‌های دولتی، روی ارتقای کیفیت تمرکز کنند، موضوعی که مشخص نیست چه زمانی و به چه شکلی در مراکز وابسته به این دانشگاه محقق خواهد شد. در این گزارش به‌سراغ برخی از اساتید دانشگاه‌ها رفتیم تا از چرایی عدم موفقیت این ایده بگویند.

در همین رابطه مطالب زیر را بخوانید: