برای بررسی آخرین تحولات در خانه ملت با محوریت بودجه سال آینده و آنچه این روزها در کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی دراین‌باره می‌گذرد، گفت‌وگویی با عبدالله ایزدپناه، عضو کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال1401 و رئیس مجمع نمایندگان استان خوزستان داشته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
محوری‌ترین اصلاحات صورت‌گرفته در ساختار یا دیگر جزئیات لایحه بودجه1401 در این چند روز جلسه فشرده کمیسیون تلفیق چه مواردی بوده است؟ و اینکه آیا اختلافات میان دولت و مجلس برسر مواردی مثل حذف یا عدم‌حذف ارز 4200تومانی پیش از آغاز سال جدید حل شده است یا خیر؟
درحال حاضر در کمیسیون مشغول بررسی موارد اختلافی هستیم. مجلس هنوز در رابطه با حذف یا عدم حذف ارز ترجیحی در شرایط کنونی به نتیجه نهایی نرسیده است. دولت هنوز نتوانسته نمایندگان را درباره آنچه قرار است در فرآیند اجرای حذف ارز ترجیحی پیش بگیرد، قانع کند. اینکه ارز ترجیحی به‌همراه خود رانت و فساد ایجاد کرده مورد قبول مردم و مسئولان است، اما نقطه‌نظر ما این است که دولت باید بگوید برای اجرای این طرح (حذف تخصیص ارز ترجیحی به کالاهای اساسی) چه برنامه‌هایی دارد. برنامه‌هایی را که مدنظر دارد تا از افزایش فشار اقتصادی بر قشرهای آسیب‌پذیر و مردم جلوگیری کند، شرح دهد. بنابراین هنوز درباره مساله ارز ترجیحی به نتیجه نهایی نرسیده‌ایم ولی برنامه‌ها و گزینه‌های موجود را بررسی می‌کنیم. اعضای کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال۱۴۰۱، از روز یکشنبه مشغول بررسی جزئیات هستند. همان‌طور که می‌دانید بودجه از چند بخش تشکیل شده است؛ یکی از بخش‌ها درباره هزینه‌ها و بخش دیگر درباره درآمد‌هاست. ما تا الان فقط موفق به بررسی بخش مربوط به درآمدهای داخل بودجه شده‌ایم. همین الان که من دارم با شما گفت‌وگو می‌کنم، نمایندگان مشغول بررسی تبصره11 هستند. از 20تبصره، ما الان به تبصره11 رسیده‌ایم. احتمالا بتوانیم تا شنبه یا یکشنبه هفته آینده بحث درآمدها را جمع‌بندی کنیم و احتمالا از دوشنبه وارد موضوع هزینه‌ها شویم. در بحث درآمدی، دولت با محدودیت‌هایی مواجه است. بر فرض مثال در بحث اوراق مشارکت شاید امسال نتواند بیش از 86هزار میلیارد تومان انتشار اوراق مشارکت داشته باشد تا بدهی‌های دولت بیشتر نشود و از پول‌پاشی در سطح جامعه جلوگیری شود. ما هم با این طرح‌ها همدل هستیم. البته در برخی موارد که ضرورت‌هایی وجود دارد مجبور هستیم برای به‌سرانجام‌رساندن پروژه‌های نیمه‌تمامی که متوجه مسائلی ازجمله تنش‌های آبی و دیگر مسائل موجود است از جابه‌جایی‌هایی استفاده کنیم تا این پروژه‌ها نیمه‌تمام نمانند. تنها راهی هم که دراین‌باره به آن رسیدیم، انتشار اوراق بوده است. مثلا امروز درباره تنش آبی و مساله آب‌های مرزی بحث و قرار بر این شد که بالغ‌بر 10هزار میلیارد اوراق منتشر شود و دراختیار وزارت نیرو قرار بگیرد تا پیگیر امور مربوط به تنش آبی و اولویت آب‌های مرزی شود. در بحث مالیات هم نقاط ابهامی وجود داشت. مثلا یکی از آنها موضوع مالیات بر خانه‌های لوکس بود که دیدیم در برخی موارد ممکن است در حق بخش‌هایی از جامعه اجحاف شود. مثلا کف قیمت 10میلیارد تومان برای اخذ مالیات از مردم برای مسکن در تهران، به‌نسبت قیمت بالای مسکن در پایتخت شاید رقم مناسبی نباشد. البته درحال‌حاضر هم وضعیت بررسی جزئیات بودجه در مرحله‌ای نیست که بتوانیم به‌راحتی درباره آن اظهارنظر کنیم. باید جلسات کمیسیون تلفیق مجلس جلوتر برود تا هم ببینیم دولت برای ارز چه برنامه‌ای دارد و هم منابع درآمدی پیش‌بینی‌شده برای دولت را بیشتر مورد بررسی قرار دهیم و هم مسائلی ازجمله درآمد پیش‌بینی‌شده حاصل از فروش نفت را به بحث بگذاریم. مثلا درباره نفت، قیمت پیش‌بینی‌شده 60دلار است. ارز ترجیحی هم 23هزار تومان به‌ازای هر دلار پیش‌بینی شده است. همه اینها، مسائلی است که ما باید در کمیسیون تلفیق مورد بررسی بیشتر قرار دهیم و درباره آن بحث کنیم. روند جلسات تا الان این‌طور بوده است که نشست‌هایی تخصصی، پیش از جلسات کمیسیون تلفیق و با حضور کارشناسان دولت، مرکز پژوهش‌ها و کارگروه‌های تخصصی متشکل از نمایندگان برگزار می‌شود و نمایندگان از نظرات تخصصی کارشناسان استفاده می‌کنند. درمجموع باید گفت به‌شدت درگیر هستیم تا بودجه کشور که بزرگ‌ترین کار مجلس و مهم‌ترین کار دولت محسوب می‌شود، به نتیجه خوبی برسد و بتوانیم بهترین راه‌حل را پیش بگیریم. قطعا در شرایط فعلی اقتصادی کشور در نقطه مطلوب مردم قرار نداریم اما تلاش ما بر این است که بتوانیم به نقطه‌ای برسیم که آسیب کمتری متوجه مردم باشد و درنهایت اقشار جامعه بیشترین منفعت ممکن را از اصلاحات بودجه1401 شاهد باشند.
با توجه به نکته‌ای که در ابتدای سخنان‌تان گفتید، جمع‌بندی‌تان از سرعت بررسی جزئیات لایحه بودجه1401 در کمیسیون تلفیق چیست؟ روند بررسی نمی‌توانست سریع‌تر باشد؟
سرعت بررسی بد نیست. البته در این هفته میشد بررسی‌ها با سرعت بهتری پیش رود یا بعضی مواقع میشد اعضا می‌توانستند به‌طور سه شیفت روی جزئیات بودجه کار کنند. شاید بهتر بود روند این‌طور پیش برود. شخصا نگران آن هستم که با این شرایط، بررسی‌ها تا پایان سال به‌طول بینجامد و مجبور شویم براساس سه‌دوازدهم جلو برویم، اما به اتفاق اعضای کمیسیون تلفیق نمی‌گذاریم کار به آنجا بکشد. به‌هر‌حال باید وقت بیشتری برای بررسی جزئیات بگذاریم تا این بررسی‌ها ان‌شاءالله تا پیش از اواخر اسفندماه تمام شده باشد. درحال‌حاضر باید در نظر داشته باشیم که قرار است خروجی کمیسیون در مجلس طرح شود، نمایندگان درباره آن نظر بدهند، بعد به شورای نگهبان برود، شورای نگهبان ایرادهای مدنظرش را مطرح کند و مجددا برای اصلاح بازگردد؛ خب این روند تا حدی زمانبر است. با توجه به این شرایط، تلاش می‌کنیم ان‌شاءالله تا پیش از اواخر سال کار بودجه1401 نهایی شود.
حالا که مجلس تسلط بیشتری بر جزئیات لایحه بودجه سال1401 پیدا کرده، همچنان این گزاره که لایحه بودجه1401 با فرض باقی‌ماندن تحریم‌ها بسته شده است و قرار نیست اقتصاد کشور معطل نتیجه مذاکرات بماند را تایید می‌کنید؟
فکر می‌کنم همان‌طور که رئیس‌جمهور بارها فرموده‌اند، ما ضمن اینکه داریم مذاکرات را ادامه می‌دهیم، هیچ‌وقت معطل نتیجه گفت‌وگوها نخواهیم ماند.
بودجه هم به‌نحوی بسته شده که گویی فرض ما بر باقی‌ماندن تحریم‌‌هاست. وقتی اعداد و ارقام مربوط به میزان فروش نفت و درآمد حاصل از آن در لایحه بودجه را که یک‌میلیون و 200هزار بشکه در نظر گرفته شده است می‌بینیم، به این نتیجه می‌رسیم که زمان پیش‌بینی آن، شرایطی در نظر گرفته شده است که تحریم‌ها همچنان ادامه داشته باشند. چنانچه تحریم‌ها برداشته شود ما قطعا می‌توانیم بیش از اینها نفت بفروشیم. بنابراین با توجه به درصد پیش‌بینی‌شده درباره فروش نفت و معیانات گازی در بودجه1401، فرض این است که تحریم‌ها برداشته نمی‌شوند و قرار نیست منتظر نتایج مذاکرات بمانیم.