کمتر از یک هفته پیش کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۱ در کمیسیون تلفیق بودجه با 21 رای موافق، 14 رای مخالف و 2 رای ممتنع به تصویب رسید. امروز نیز در صحن علنی مجلس کلیات آن به رای گذاشته می‌شود. پیرامون مهم‌ترین چالش بودجه 1401، ارز 4200 تومانی با کیومرث سرمدی‌واله، نماینده مجلس و عضو کمیسیون تلفیق بودجه 1401 به گفت‌وگو پرداختیم.
کلیات بودجه 1401 در کمیسیون تلفیق تصویب شده و بنا است که در صحن علنی مجلس به رای گذاشته شود و موافقان و مخالفان در این باره صحبت کنند. مهم‌ترین چالش‌های بودجه 1401 تا به الان چه مواردی بوده است؟
همان‌طور که اشاره کردید، کلیات بودجه 1401 در کمیسیون تلفیق تصویب شد، اما دیدگاه‌ها و نگرانی‌های خاصی هم نمایندگان نسبت به برنامه و بودجه دارند که طبیعتا در صحن علنی مطرح خواهد شد، به‌نوعی دغدغه‌ها باید شنیده شود. یکی از دغدغه‌ها بحث حذف ارز 4200 تومانی در لایحه بودجه 1401 است که در این لایحه تاثیرش بر تورم و گرانی و موارد اینچنینی به‌صورت شفاف بیان نشده است. در حذف ارز 4200 تومانی باید زوایای مختلف مشخص شده و بررسی شود اثر روانی‌اش بر مردم به چه صورت است. بحث دیگری که وجود دارد، در این لایحه دولت ظاهرا مالیات را در زمینه‌های مختلف افزایش داده، حالا به‌صورت انقباضی عمل کرده است. سوال برای ما اینجا است که آن میزانی که دولت در بحث مالیات پیش‌بینی کرده، ما معتقد هستیم که سیستم مالیات‌گیری دولت مشکلات خاص خودش را دارد و امکان اینکه بتواند این میزان مالیات را دریافت کند، شاید به واقعیت نزدیک نباشد. نکته دیگری که وجود دارد، دولت در این لایحه میزان فروش اوراق را کمتر از سال‌های قبل کرده است، اما یک اشکالاتی به این سیستم وارد است که مثلا اگر ما از محل فروش نفت که حدود یک‌میلیون و 200 هزار بشکه نفت در روز بفروشیم، اگر به هر دلیلی ما نتوانیم آن عایدات را از توزیع نفت داشته باشیم، به جایش دولت جایز است که از فروش اوراق استفاده کند. یا حتی در بحث مالیات هم همین مشکل وجود دارد که اگر دولت نتواند آن میزانی که پیش‌بینی کرده بفروشد، باز هم راه فروش اوراق را باز کرده است. برداشت من این است که اگر برای این موارد مطرح‌شده راه جایگزین دیگری نباشد، می‌توان گفت که ظاهرا فروش اوراق در بودجه 1401 کم شده است، اما در عمل باید بررسی شود. چالش‌های دیگری مانند افزایش سن بازنشستگی و... هم وجود دارد که دغدغه‌های نمایندگان است و امروز باید آقای رئیسی از این موارد دفاع کنند. جمع‌بندی اینکه مجلس در صحن علنی، بودجه 1401 را تایید یا رد می‌کند، به‌نظرم یک مقدار زود است.
الان به‌نظر شما فضای کلی مجلس به چه صورت است، امکانش هست که ارز 4200 تومانی از لایحه بودجه 1401 حذف نشود و کمیسیون تلفیق تغییراتی را در این زمینه ایجاد کند؟
من معتقدم هر کجا ارز دونرخی می‌شود، فضای فساد و رانت وجود دارد. تا به الان هم به‌دلیل نظارتی که بر این دونرخی شدن ارز وجود نداشته، فشار بر مصرف‌کننده و مردم را هم زیاد کرده است. مجلس به‌دنبال مخالفت با حذف ارز 4200 تومانی نیست، اما دنبال این است که یک راهکار عملیاتی و شدنی برای حذف این ارز ارائه شود که سازوکار آن مبالغی که بنا است به مردم داده شود، شفاف شود. از طرفی دیگر تاثیر روانی حذف این ارز بر مردم و بازار باید در نظر گرفته شود.
علاوه‌بر این مواردی هم که فرمودید، دولت به علت کمبود ارز می‌خواهد ارز ترجیحی را حذف کند، در‌حالی که کارشناسان اتفاق نظر دارند زمانی که دولت به علت کمبود ارز، ارز 4200 تومانی را حذف کند، تورم بیشتر می‌شود و تنها راهی که تورم در وضعیت کنونی بیشتر نشود، نظارت بر ارز 4200 تومانی در اختصاص به کالاهای اساسی و عدم‌شوک‌درمانی است. چون بسیاری از کشورها این ارز را به کالاهای اساسی اختصاص دادند. در این مورد ارزیابی‌تان چیست؟
بله، این موردی که شما گفتید هم وجود دارد.
نظر شما درباره اینکه اخیرا گفته شده نباید به لایحه دولت انتقاد شود، چیست؟
ما از دولت می‌خواهیم به‌نحوی در بودجه 1401 تدبیر کند که این فشار اقتصادی از روی مردم برداشته شود. اگر به مطالبه نماینده از دولت برای برداشتن فشار از روی مردم، سهم‌خواهی گفته می‌شود، بله ما از دولت سهم‌خواهی می‌کنیم تا بهترین راه در همه زمینه‌ها برای حل مشکلات مردم را در نظر بگیرد.
در همین رابطه مطالب زیر را بخوانید:
اگر نمایندگان قانع شوند که ارز 4200 تومانی باید استمرار داشته باشد، استمرار خواهد داشت (لینک)