به گزارش «فرهیختگان»، «سعید خطیب‌زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) در نشست هفتگی با خبرنگاران ضمن تشریح آخرین تحولات سیاست خارجی به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.
وی در ابتدا با بیان اینکه به سالگرد شهادت سردار سلیمانی نزدیک می‌شویم، به تشریح اقدامات وزارت خارجه در این خصوص اشاره کرد و گفت: سردار سلیمانی قهرمان مبارزه با تروریسم بود. حمله تروریستی به شخصی که در خط مقدم مبارزه با تروریسم بود، استاندرد دوگانه و نشانه‌ای دیگر از دروغگویی مدعیان مبارزه با تروریسم تلقی می‌شود و این به شهادت تاریخ خواهد ماند.
خطیب‌زاده ادامه داد: ترور شهید سلیمانی، ابومهدی المهندس و همراهانشان اقدام تروریست‌های شناخته شده بین‌المللی برای انتقام از این سردار بزرگ بود. جمهوری اسلامی ایران از ابتدای تاسیس خودش همواره هدف اشکال مختلف تروریسم اعم از سیاسی و اقتصادی قرار داشته است.
سخنگوی وزارت امور خارجه اضافه کرد: اقدام آمریکا در به شهادت رساندن سردار سلیمانی و یاران باوفایش مصداق حمله تروریستی و تروریسم دولتی بود که به شکل سازمان یافته توسط دولت آمریکا و به دستور مستقیم دونالد ترامپ رئیس جمهور این کشور طراحی و عملیاتی شد.
وی گفت: رئیس جمهور این کشور به صورت علنی و رسمی مسئولیت این ترور دولتی را برعهده گرفت و برای همیشه این جنایت را برای آمریکا ثبت کرد. دولت آمریکا در قبال این اقدام سبعانه مسئولیت بین‌المللی همیشگی دارد و جمهوری اسلامی ایران از هیچ اقدامی فروگذار نمی‌کند که این مسئولیت بین‌المللی، مسببان، آمران، عاملان و مشاوران این اقدام تروریستی را به پیشگاه عدالت بیاورد.
خطیب‌زاده بیان کرد: آنهایی که این جنایت تروریستی را مرتکب شدند مسئولیت کیفری دارند. از روز اول جمهوری اسلامی ایران در چارچوب مقابله با بی کیفر ماندن مجرمان تمام تلاش خود را کرد که مجرمان را به پیشگاه عدالت بیاورد این هم علاوه بر اینکه نقض قواعد حقوق بین‌الملل و حقوق بشر بوده است، اقدامی تجاوزکارانه نسبت به حاکمیت یک دولت مستقل و مستقر، دولت عراق محسوب می‌شود.
* تا روزی که مسببان، آمران و عاملان ترور شهید سلیمانی را به پیشگاه عدالت معرفی نکنیم، از هیچ تلاشی فروگذار نخواهیم کرد
وی ادامه داد: وزارت امور خارجه بعد از این اقدام تروریستی و از همان ساعات اولیه، اقدامات متعددی را با هدف دنبال کردن موضوع در تمام سطوح داخلی و منطقه ای و بین‌المللی انجام داده و تا روزی که مسببان، آمران و عاملان را به پیشگاه عدالت معرفی نکند، از هیچ تلاشی فروگذار نخواهد کرد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی گفت: وزارت امور خارجه با ثبت موضع حقوقی کشورمان در مجامع حقوقی بین‌المللی به عنوان مبنایی برای اتخاذ مواضع و پیگیری‌های آتی تلاش کرد تا از اقدامات خصمانه احتمالی علی الخصوص در شورای امنیت یا سایر نهادهای بین‌المللی جلوگیری کند. اهتمام ویژه‌ای صرف جلوگیری از تحریف واقعیت توسط آمریکا و سوءاستفاده آن دولت از ظرفیت سازمان‌های بین‌المللی و یا تقویت اقدامات متقابل نظامی و حقوقی علیه کشورمان شد که موفقیت آمیز بود. تاکنون به رغم صدها میلیون دلار تلاشی که جبهه استکبار و استعمار به خرج داده است، تاکنون جو غالب در محیط بین‌المللی و افکار عمومی و نزد آزادیخواهان جهان محکومیت اخلاقی، سیاسی و حقوقی دولت آمریکا به خاطر دست زدن به این جنایات آشکار بوده است.
خطیب‌زاده به تشکیل کمیته مشترک تحقیقات بین ایران و عراق در این خصوص اشاره کرد و افزود: این کمیته مشترک در حال فعالیت و تماس مستمر است و یکی از خروجی‌های آن امضای سند مشترک راجع به حمله تروریستی علیه سردار شهید سلیمانی و شهید ابومهدی المهندس و همراهان ایشان بوده است. برگزاری دومین نشست کمیته مشترک بین ایران و عراق در خصوص تحقیقات این اقدام جنایتکارانه و تهیه مجموعه ۳۰۰ صفحه‌ای از اسناد و اطلاعات مربوط به این اقدام و ارائه به طرف عراقی از دیگر اقدامات وزارت خارجه بوده است.
وی همچنین گفت: تسهیل برگزاری سومین جلسه کمیته مشترک طی یک ماه و نیم آینده از دیگر اقداماتی است که در دست پیگیری است کما اینکه کیفرخواست مربوط به این دادگاه توسط دوستان در قوه قضاییه در دست پیگیری است.
خطیب‌زاده بیان کرد: اقدام تروریستی آمریکا مبنایی قرار گرفت برای تحریم آن دسته از مقامات آمریکایی که عامل، آمر یا مسبب این ترور ناجوانمردانه و بزدلانه به حساب می‌آمدند. اقدامات متعدد دوجانبه نمایندگی‌های ایران در خارج از کشور برای ادای احترام رسمی و برگزاری یادبودها و همایش ها به منظور ترویج مکتب و راه این سردار بزرگ و سرافراز ایران و اسلام صورت گرفته است.
سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: وزارت خارج همکاری کاملی در پیگیری پرونده‌های حقوقی و کیفری در داخل کشور با قوه قضاییه انجام داده و دولت سیزدهم از ابتدای روی کار آمدن تاکنون دو جلسه فراگیر با حضور نمایندگان تمام نهادها و جهات ذیربط در وزارت خارجه به ریاست وزیر خارجه برگزار شده است که خروجی آن نقشه راه پیگیری بین‌المللی، حقوقی و قضایی این پرونده است. توجه به دیپلماسی عمومی فعال و اتخاذ رویکردی دقیق برای مقابله با جنگ رسانه‌ای دشمن به منظور زنده نگهداشتن یاد و خاطره شهید سلیمانی و تبیین نقش بی بدیل وی در مبارزه با تروریسم برای ملت‌ها و اثبات نقض حقوق بشر و حقوق بین‌الملل توسط آمریکا از جمله اقدامات وزارت امور خارجه است که در دومین سالگرد این اتفاق ادامه خواهد داشت.
رئیس دستگاه دیپلماسی سفر امیرعبداللهیان به باکو را خوب و موفق برشمرد.
* سه کشور اروپایی به بی عملی پایان دهند
سخنگوی وزارت خارجه به آغاز دور جدید گفت‌وگوها در وین از امروز اشاره کرد و درباره نقش غیرسازنده برخی کشورهای اروپایی گفت: در گفت‌وگوهای وین نگاهمان همواره رو به جلو بوده است. توصیه این است که طرف‌ها با عزم رسیدن به توافق خوب به وین بیایند. برای ایران تحمل ناپذیر است که برخی طرف‌ها با اشتباه محاسباتی فکر کنند وقت و انرژی جمع را با کمپین‌ها و اخبار تحریف شده تلف کنند و یا به دنبال خواسته‌هایی فراتر از برجام باشند و یا تصور کنند منافعی کمتر از آنچه در برجام است برای ایران قائل شوند. اگر همگی در وین با این دستورکار بیایند که گفت‌وگوها به نتیجه برسد، نتایج خوبی خواهیم داشت. از سه کشور اروپایی انتظار است به بی عملی پایان دهند و برنامه جدی خود را برای بازگشت به تعهداتشان در ذیل برجام ارائه کنند.
* در کنار مردم بی دفاع یمن می‌مانیم تا صدای مظلومیت آنها به گوش جهان برسد
خطیب‌زاده درباره اظهارات سخنگوی ائتلاف سعودی مبنی بر نقش ایران در حملات انصارالله نیز بیان کرد: در سکوت مجامع بین‌المللی و همراهی برخی کشورهای اروپایی برای ارسال سلاح شاهد افزایش بمباران‌ها و حملات کور هستیم که جز مردم بی دفاع و در محاصره یمن حاصلی نداشته است. تاریخ منطقه این روزها را فراموش نخواهد کرد. توصیه ما توجه به راه حل سیاسی به عنوان تنها راه‌حل پایان بحران یمن است. در کنار مردم بی دفاع یمن می‌مانیم تا صدای مظلومیت آنها به گوش جهان برسد و تلاش می کنیم در اسرع وقت راه‌حلی پایدار برای بحران یمن پدیدار شود.
وی درباره حضور بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران نیز گفت: جزییات این موضوع را از سخنگوی سازمان بپرسید. فرآیند حضور بازرسان در خاک ایران شناخته شده است و مادامی در چارچوب فنی با رعایت ضوابط و قواعد و اصل بی طرفی و رازداری صورت بگیرد ما مشکلی برای حضور بازرسان در چارچوب پادمان و ان.پی.تی نداریم.
* در وین هستیم که در اولین فرصت به توافقی خوب برسیم
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات سالیوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید گفت: امیدواریم سالیوان به ضرب الاجل‌های خودخوانده‌ای که اعلام می‌کند خودش باور داشته باشد. در وین هستیم که در اولین فرصت به توافقی خوب برسیم. توافقی که مطمئن شویم آنچه آمریکا در روی کاغذ متعهد می‌شود با تضمین‌های عینی که از آن می‌گیریم در عمل هم نتایج آن را مشاهده کنیم. برای ایران هیچ کدام از این تاریخ‌های ساختگی قرارداد الزام آور نیست و هدف ما تنها رعایت خطوط قرمز و منافع مردم است. به وین می‌رویم که به نتیجه برسیم و این کارزارهای رسانه‌های برای ما مهم نیست.
وی در پاسخ به سؤالی گفت: مقدمات برگزاری اولین جلسه شورای عالی ایرانیان با حضور رئیس جمهور طی چند روز آینده فراهم شده است و یکی از دستورات مشخص وزیر خارجه آماده کردن طرح جامع ایرانیان خارج از کشور بود.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره برگزاری نشست سران روند آستانه در تهران نیز بیان کرد: تاریخ دقیق آن هنوز روشن نشده است. در حال برنامه ریزی هستیم چون چند سفر دوجانبه قبل از این نشست داریم. قطعا کشورهای ناظر هم در سطح سران دعوت خواهند شد.
خطیب‌زاده درباره گلایه امیرعبداللهیان از عربستان در تاخیر برای انتقال شهید حسن ایرلو نیز بیان کرد: آنچه در خصوص انتقال آقای ایرلو به ایران اتفاق افتاد. ایشان به دلیل اینکه یکی از جانبازان شیمیایی دفاع مقدس بود کرونا روی ایشان تاثیر جدی‌تری گذاشته بود و به دلیل تحریم‌های غیرقانونی و محاصره غیرانسانی در یمن، امکانات برای رسیدگی به وضعیت ایشان در یمن فراهم نشد. از همان ابتدا تلاش کردیم ایشان را منتقل کنیم ابتدا از یکی دو کشور در حوزه خلیج فارس درخواست کردیم کمک کنند که با تاخیر در پاسخ روبرو بودیم و بعد عراق در سطح مقامات ارشد ورود کردند ولی انتقال چندین روز بعد از درخواست‌ها بود و چه بسا اگر زودتر به تهران آمده بود ایشا را در بین مان داشتیم و این در حافظه تاریخی ملت باقی خواهد ماند.
وی درباره مذاکرات وین گفت: ما از موضوعات شکلی عبور کردیم و بعد از دور هفتم به دو سند جدید رسیدیم. پیشنهادات و نظرات ایران کاملا در آنها گنجانده شده امروز دو سند جدید داریم و سند رفع تحریم‌ها سندی است که به صورت خاص تمرکز ویژه مذاکره کنندگان ملت است. انتظار داریم تعهد و جدیت طرف مقابل را نشان دهد که آمده‌اند تا به توافق معنادار و منطبق با حقوق بین‌الملل برسند. روزهای آتی نشان می‌دهد پاسخ جدیت ایران از طرف‌های مقابل داده خواهد شد.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: موضوعات راستی آزمایی و موضوعات دیگر در کنار آنها پیگیری و دنبال می‌شود.
خطیب‌زاده درباره مواضع سه کشور اروپایی در مذاکرات وین نیز خاطرنشان کرد: سه کشور اروپایی در مدتی که آمریکا از برجام خارج بود با بی عملی با تحریم‌های یکجانبه، فراسرزمینی و یکجانبه آمریکا همراهی می‌کرد و امروز هم به نظر می‌آید جدیت را نشان نمی‌دهد. قضاوت زودهنگام نمی‌کنم اجازه می‌دهیم طی روزهای آینده ببینیم در اتاق مذاکرات چه می‌گذرد. الان وقت تلف کردن وقت انرژی مذاکره کنندگان ایرانی نیست.
وی همچنین گفت: مادامی که لازم باشد فرزندان شما در اتاق مذاکرات باقی خواهند ماند. این دور به خاطر اعیاد میلادی متوقف شد و فرزندان ایران تا رسیدن به حصول نتیجه در وین می‌مانند و در هر زمانی برای مشورت نیاز به تنفس باشد امر عادی و مرسومی است که انجام می‌شود. هیأت ایران هم جدیت و هم اجازه توافقات دارد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی گفت: آمادگی داریم در یک توافق جامع با طرف مقابل مطمئن شویم تعهداتشان انجام می‌شود و بعد اقدامات جبرانی را انجام دهیم. ما هیچ اقدامی فراپادمانی انجام ندادیم. قانون مجلس کاملا الزام آور است و دستورکارش روشن است.
وی درباره اظهارات وزیر خارجه عراق در خصوص برقراری رابطه مستقیم ایران و آمریکا نیز بیان کرد: ما به حسن نیت برادران در عراق هیچگاه شک نداشتیم. دوستان در عراق در موضوعات منطقه ای و بین المللی با حسن نیت و فعال و ابتکارات تلاش کردند نقش سازنده‌ای داشتند و ما ارج گذاشتیم و استقبال کردیم. وزیر خارجه عراق به صورت روشن نظراتش را بیان کرد و در ملاقات با امیرعبداللهیان در این خصوص صحبت‌هایی را داشت. جواب ایران همواره این بوده که باید تغییری ببینم که پاسخی به این درخواست ها داشته باشیم برای ما تحقق منافع مردم ایران است و در وین بر اساس همین چارچوب با آمریکا به صورت غیرمستقیم در حال تبادل متون به صورت غیررسمی هستیم.
خطیب‌زاده درباره خوشبینی و امیدواری برای حصول نتیجه در مذاکرات وین بیان کرد: اجازه دهید از خوشبینی استفاده نکنم. امیدوارم این پنجره فرصت را طرف مقابل قدر بداند. ایران برجام را زنده نگهداشت و به رغم همه فشارهای آمریکا خارج نشد می‌توان گفت به تنهایی این سند بین‌المللی را زنده نگهداشته است ولی این روند بیش از این نمی‌تواند ادامه دهد. امیدوارم طرف مقابل قدر این فرصت را بداند و برای رفع موثر تحریم‌ها به وین بیاید اگر این اتفاق بیفتد توافق در دسترس است.
سخنگوی وزارت خارجه درباره پیوستن عراقچی به تیم مذاکره کننده نیز گفت: تیم مذاکره کننده ایران در وین شاید بتوان گفت یکی از ملی‌ترین تیم‌هایی است که براساس استفاده از تمامی ظرفیت‌های ملی چیده شده است. هم از دوستانی که در دوره‌های قبلی بودند و هم در مذاکرات برجام بودند امروز در وین در حال مذاکره هستند. چه در تهران مشورت‌ها با همه عزیزانی که ورود به موضوع داشتند و هم در عمل در اتاق‌های مذاکرات حاضر هستند و تلاش شده در اجماع ملی و با استفاده از تمامی ظرفیت‌ها و بدون نگاه جناحی و حزبی این مذاکرات جلو برود.
این دیپلمات ارشد کشورمان درباره اظهارات وزیر منابع آبی عراق مبنی بر اینکه ایران در یک سال گذشته مسیر پنج رودخانه در عراق را تغییر داده و یک سال است درخواست نشست مشترک داشتیم ولی مسئولان ایرانی پاسخ ندادند نیز گفت: این برداشت شما شاذ است. ما در عمل چنین چیزی را نشنیدیم و گفت وگوی صمیمانه درباره موضوعات مختلف بود. خشکسالی اتفاق افتاده دو سوی مرز را تحت تاثیر قرار داده است.
وی همچنین گفت: ایران سفیر جدید در یمن را معرفی خواهد کرد. سرپرست نمایندگی کارها را پیگیری می‌کند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤال خبرنگار خبرگزاری فارس درباره کارشکنی‌های رژیم صهیونیستی و از جمله اظهارات لاپید وزیر خارجه رژیم صهیونیستی که خواستار طرح اضطراری برای رویارویی با ایران در صورت شکست مذاکرات وین شده که شامل اقدامات نظامی، اقتصادی، سیاسی و دیپلماتیک است اظهار داشت: در خصوص آنچه تهدیدات رژیم اشغالگر قدس این است که فیلم مانور پیامبر اکرم را در چند روز گذشته ملاحظه کنند. رژیم اشغالگر قدس و جعلی صهیونیستی هیچگاه پنهان کرده در مخالفت کامل با هرگونه ترتیبات منطقه‌ای و بین‌المللی است که به رفع و رجوع موضوعات در منطقه بینجامد این رژیم ریشه در ناامنی و ترور داردر و از همان منبع ارتزاق می‌کند حیات این رژیم در ناامنی است.
وی بیان کرد: چه در دوران برجام چه در نقاط دیگر از جمله ترور سردار سلیمانی امروز رئیس جمهور سابق آمریکا اعلام می‌کند توسط نخست وزیر سابق این رژیم فریب خورده است و این فارغ از کسانی که می‌خواهند با این رژیم عادی سازی کنند، سرنوشت محتوم آنهاست. این رژیم این حرف‌ها را برای تاثیرگذاری در تهران عنوان نمی‌کند بلکه برای گرانفروشی به کسانی است که منابع این رژیم را در اروپا وآمریکا تامین می‌کنند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره سفر وزیر خارجه به جمهوری آذربایجان گفت: سفر امیرعبداللهیان یکی از بهترین سفرهایی بود که به باکو داشت. این سفر بعد از معاون نخست‌وزیر جمهوری آذربایجان برنامه ریزی شد. امیرعبداللهیان ملاقات بسیار طولانی را با رئیس جمهور آذربایجان داشت و توافقات خوبی در خصوص بازسازی و.. بود و جهش خوبی در روابط رخ داد. روابط امروز از سوءتفاهم‌هایی که در فضای رسانه‌ای بود عبور کرده است. ما در خصوص امنیت ملی و نقش مخرب رژیم صهیونیستی در این منطقه همواره شفاف صحبت کردیم و دوستان هم شنیدند و اطمینان‌های لازم را داده‌اند.
خطیب‌زاده درباره دور پنجم مذاکرات ایران و عربستان اظهار داشت: گفت‌وگوهای ما با عربستان با یک فهمی درباره نقاط اختلافی و اشتراکی جلو می‌رود. در برخی موضوعات اختلافات مشخصی داریم ولی تلاش داریم مسیری را برویم که نتیجه آن منفعت بیشتر برای منطقه و دو ملت باشد. ایران اعلام آمادگی کرده در دور پنجم در بغداد حاضر شود و سه تن از دیپلمات‌ها برای آغاز بازگشایی نمایندگی ایران نزد سازمان همکاری اسلامی در جده ویزا داده شده که می‌تواند مقدمه باشد برای این موضوع.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره ایرانیان خارج از کشور نیز بیان کرد: در موضوع ایرانیان خارج از کشور یکی از ستون‌های اصلی قوه قضاییه است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره سهم ناچیز ایران از حق آبه‌های مرزی نیز بیان کرد: وزارت خارجه یک دستگاه حاکمیتی است با چارچوب وظایف مشخص. وزارت خارجه با کشورهایی که دارای تفاهمات و معاهدات دوجانبه هستیم یا چند جانبه‌ای در همان چارچوب پیگیری کرده و می‌کنیم و از همه ابزار خود برای تحقق حق آبه‌ها استفاده می‌کنیم. وزارت خارجه به صورت منظم با کمک وزارتخانه های مرتبط این موضوعات را پیگیری کرده و خواهیم کرد.
خبرنگاری پرسید گره کار کجاست که مذاکرات با عربستان به نتیجه نرسیده که خطیب‌زاده در این باره گفت: ما لیستی به طرف مقابل دادیم و منتظریم پاسخ‌ها را دریافت کنیم. اختلاف نظرهایی وجود دارد و دو طرف تلاش می‌کنند با رویکرد سازنده به جلو برود و منتظر هستیم پاسخ را بگیریم و آمادگی دور پنجم در بغداد را داریم.
وی درباره سفر آیت‌الله رئیسی به روسیه گفت: این برنامه در دستورکار است و جزییات را از دفتر رئیس جمهور سؤال کنید.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره پرداخت بدهی‌های عراق به ایران نیز گفت: یکی از موضوعات پرداخت بدهی‌هاست و دوستان در عراق صادقانه تلاش کردند در مسیر بازپرداخت بدهی‌ها همواره همکاری کنند و دوستان در عراق مشتریان خوبی بوده‌ا‌ند.
به گزارش فارس، وی گفت:طی چهار ماه گذشته سفارتخانه‌های ما در موضوعاتی که احتیاجات مردم بوده تلاش‌های زیادی را صورت داده‌اند و وزارت خارجه با جهاد خاموش حرکت کرده است. در موضوع دیپلماسی اقتصادی و تسهیل امور اقتصادی ملت به خاطر تحریم‌های آمریکا بسیاری را ساکت و با چراغ خاموش اقدامات را صورت داده‌ایم. دولت و مجلس و وزارت خارجه و مجلس فصل نوینی را از همکاری‌ها شروع کردند که ان‌شاءالله برکات جدید آن را در سفرهای مردم شاهد باشیم.