صادق امامی خبرنگار «فرهیختگان» نوشت: افغانستان در حال تجربه یکی از سختترین دورههایش است. «امنیت»؛ همان متاعی که طالبان مدعی آن بود، به مخاطره کشیده شده؛ فقر درب کمتر خانهای را نزده و در آن سکنی نگزیده است. با بازگشت طالبان، این روزها، زندگی در افغانستان چیزی جز «مرگ» نیست.
بر همه این درد و رنج ها، طالبان زخم دیگری زده و با شدت و حدت بیشتری در حال دستگیری و بازداشت فعالین سیاسی، فرهنگی و اجتماعی است. تا پیش از بازگشت طالبان، بسیاری برای حفظ جانشان از افغانستان خارج شدند اما بودند کسانی که فکر می کردند باید ایستاد و نگذاشت طالبان به سادگی این هدیه پیشکشی آمریکا را به سادگی ببلعد. آنها ایستادند تا در برابر زیاده خواهی انحصارگرایانه مقاومت کنند. از دید طالبان، این بزرگترین جنایت است و باید با چنین افرادی به سختی مقابله کرد.
این گروه که از مردادماه بازداشت افراد در فهرست سیاه خود را آغاز کرده بود، در دور جدید دایره دستگیریها را وسعت داده و تمام کسانی که مخالف طالبان هستند و به نوعی حرفشان مورد توجه است را دستگیر میکند. این دستگیریها نه براساس احکام دادگاه که کاملا خودسرانه و بیحساب و کتاب انجام میگیرد.
طالبان پس از روی کار آمدن فرمان عفو عمومی صادر کرد اما اکنون در حال بازداشت تمام کسانی است که به آنها «اماننامه» داده بود. یکی از آنها «رئیس نصیر خان» است که غروب پنج شنبه با وجود داشتن امان نامه دستگیر شد. پیشتر از او نیز طالبان «سلطان محمد» را که او هم امان نامه داشت، دستگیر کرده بودند. شیوه دستگیری همه این افراد نیز مشابه هم است. با تاریکی شب دهها نیروی طالبان به منزل فردی که قرار است دستیگر شود، یورش میبرند و با ضرب و شتم، افراد را دستگیر می کنند.
دستگیری سلطان محمد و افراد دیگر نشان میدهد که طالبان دور جدید دستگیریها را آغاز کرده و قصد دارد تمام مخالفینش را با ارعاب به سکوت وادارد. این همان الگویی است که رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه دنبال کرد و با دستگیری و تهدید به دستگیری نخبگان اجتماعی، آنها را وادار به ترک کشور کرد زیرا در صورت رفتن آنها، مخالفت تودهها بیمعنی بود و مردم انتخابهای سیاسی طالبان را قبول میکردند.
طالبان باید درباره تمام کسانی که به صورت خشن و غیرانسانی و بدون اثبات هیچ اتهامی در دادگاه صالحه دستیگر شدهاند، پاسخگو باشد. اگر چه هیچ تفاوتی بین کسانی که دستگیر شده اند، وجود ندارد اما در قضیه «سلطان محمد» آنها باید به صورت ویژه تر پاسخگو باشند.
اگر قرار است به خاطر تنفر از طالبان و یا دلبستگی به مقاومت، افراد دستگیر شوند، طالبان باید بیش از نیمی از افغانستان را تبدیل به زندان کند؛ چرا که بسیاری از کسانی که روزها و شبها در سرما به امید نجات از افغانستان پشت مرزهای ایران و پاکستان می گذرانند و حتی آنها که توان مهاجرت ندارند، از طالبان و شیوه حکومتش بیزارند. برای جلوگیری از تداوم جنایت طالبان ، همسایگان افغانستان و نهادهای بینالمللی باید فشار همه جانبهای بر طالبان بیاورند تا روند دستگیری و شکنجه افراد را متوقف کند.