نیلوفر مژدهی، روزنامه‌نگار: تیم‌ملی فوتبال ایران در مرحله مقدماتی جام جهانی باید امروز به مصاف لبنان برود. در شرایطی که همه چیز در ظاهر خوب پیش می‌رفت، مشاجره مجازی اسکوچیچ به‌عنوان سرمربی و طارمی به‌عنوان بازیکن تیم‌ملی همه چیز را تغییر داد. به این ترتیب تیم‌ملی بدون آن آرامش قبلی بلکه با فشار روانی مضاعف به مصاف لبنان می‌رود. اینکه اسکوچیچ مقصر است یا طارمی اصلا مهم نیست. مهم این است که تیم‌ملی با این همه بزرگ‌تر نمی‌تواند کوچک‌ترین حاشیه را جمع کند و به همین دلیل در بهترین شرایط ناگهان با بدترین شرایط روبه‌رو می‌شود. با این حال اهالی فوتبال امیدوارند که ستاره‌های تیم‌ملی در لبنان سه امتیاز حساس را بگیرند و صدرنشین گروه بمانند تا اوضاع به روال خوبی برگردد. در آستانه این بازی شاید خواندن صحبت‌های یکی از کارشناسان شناخته شده برای دوستداران فوتبال جالب باشد. گفت‌وگوی «فرهیختگان» با امیر حاج‌رضایی را در ادامه می‌خوانید.

ابتدا از موضوع مهدی طارمی شروع کنیم. نظر شما درمورد غیبت این بازیکن کلیدی چیست؟

من این تنش را از سوی سه ضلع می‌بینم؛ طارمی و سرمربی تیم‌ملی دو ضلع آن هستند، ولی مهم‌ترین ضلع آن فدراسیون فوتبال است. توقع می‌رفت وقتی جرقه‌های این تنش زده شد فدراسیون وارد عمل شده و مدیریت می‌کرد تا کار به اینجا کشیده نشود. ما در دوران دادکان درمورد وحید هاشمیان چنین شرایطی را تجربه کرده بودیم که به اردن باختیم. در آن زمان دادکان به آلمان رفت، موضوع را مدیریت کرد و وحید هاشمیان به تیم برگشت و از او به خوبی استفاده شد. در اینجا هم فدراسیون فوتبال نباید در همان ابتدا بی‌تفاوت شده و اجازه می‌داد آتش زیر خاکستر شعله‌ور شود.

فکر می‌کنید فدراسیون مقصر است؟

من به‌دنبال مقصر نیستم، ولی می‌خواهم بدانم چرا حرف زدن با همدیگر را بلد نیستیم؟ سرمربی تیم‌ملی نظرش را گفته و به‌نظر من نباید این صحبت را می‌کرد. طارمی هم پاسخ داد، ما مشکل داریم، ولی مشکل جای دیگری است. مخاطب طارمی چه کسی یا چیست؟ او مستقیما به اسکوچیچ نگفته است و من فکر می‌کنم این موضوعی درون‌تیمی و دورن‌گروهی بوده است. وقتی مربی تمرین می‌دهد، در تمرین باید با بازیکن صحبت کند و به آنها بگوید من از تاکتیک شما راضی نیستم. تلاش کنیم این سطح تاکتیکی را ارتقا دهیم و البته سایر موارد. این مشکلات باید در تمرین حل شود تا برطرف شود. از این رو می‌گویم باید موضوع مدیریت می‌شد تا در آستانه بازی با  لبنان ایجاد نمی‌شد. چه سودی دارد که یک نفر را مقصر اعلام کنیم و دلمان را خوش کنیم که مقصر را پیدا کردیم؟ فرض کنید مقصر پیدا شود، چه سود که شاخص‌ترین بازیکن‌مان را برای این بازی از دست دادیم. من همچنان معتقدم فدراسیون باید مدیرت می‌کرد، ولی این کار را انجام نداد. من نمی‌دانم مشاوران عزیزی‌خادم چه کسانی هستند و چون نمی‌شناسم قضاوت نمی‌کنم، ولی باید از دو خصیصه، تخصص فوتبال برای آنالیز شرایط و سلامت اخلاقی بهره‌مند باشند و جهت‌گیری جانبدار انجام ندهند و به سود فوتبال کشور حرکت کنند.

فکر می‌کنید این شرایط به تیم‌ملی صدمه بزند؟

امیدوارم این اتفاق رخ ندهد. اگر در بازی با لبنان اتفاق بدی رخ دهد و تیم نتیجه نگیرد، جمع کردن شرایط بسیار سخت می‌شود. برای عزیزی‌خادم احترام قائلم و به این رئیس جوان که پر از انرژی و ایده است، توصیه می‌کنم با دقت و بعد از مشورت با افراد صالح تصمیم بگیرند. لازم است با توجه به اینکه نفر اول فوتبال کشور هستند و مسئولیت دارند، در این موارد دخالت کنند. پیش از این هم گاهی صحبت‌هایی می‌شد که خوشایند نبود. در زمان فدراسیون گذشته در آستانه مسابقات به منتقدان توصیه می‌شد که به‌دلیل حساسیت بازی‌ها سکوت کنید که تیم‌ملی لطمه نخورد. من به برخی منتقدان که به تیم‌ملی ضربه می‌زنند کاری ندارم، ولی مگر همه منتقدان قرار است به تیم ملی لطمه بزنند که سکوت کنند. جامعه‌ای که در آن نقد نباشد جامعه‌ای مرده است و پویا نخواهد بود. یک نقد منصفانه می‌تواند کمک تیم‌ملی باشد. از این رو نخواهید قلم‌ها روی میز بماند و دهان‌ها بسته شود. ما تیم‌ملی را دوست داریم و می‌خواهیم کمک کنیم. من علامه دهر نیستم که هر چه می‌گویم درست باشد، ولی صادقانه تیم‌ملی کشورم را دوست دارم و اگر امروز خدایی ناکرده اتفاقی رخ دهد این آقایان را نمی‌بخشم و تصمیمات‌شان را فراموش نمی‌کنم.

زمانی که عزیزی‌خادم، کریم باقری و مهدی مهدوی‌کیا را به تیم‌ملی متصل کرد تصور می‌شد با حضور این دو می‌خواهد مشکلات و حواشی را کنترل کند، ولی ظاهرا موفق نشد و این دو نتوانستند کمکی کنند.

من شخصا اطلاعاتم رسانه‌ای است و نزدیک به فدراسیون نیستم. قطعا اگر اطلاعات بیشتری داشتم، می‌توانستم تحلیل درست‌تری داشته باشم. من بر اساس آنچه می‌شنوم و می‌خوانم قضاوت می‌کنم که نمی‌تواند قضاوت کاملا درستی باشد. کریم باقری بازیکن بزرگی است و حرمت زیادی در بین اهلی فوتبال دارد. در خبر‌ها اما داشتیم اسکوچیچ، هاشمیان و باقری تماس‌هایی با طارمی داشتند، ولی جواب نگرفتند. از طرفی طارمی هم گفته ‌بود من تلفن باقری را نداشتم. اینها برمی‌گردد به اینکه اول باید خودمان آگاه باشیم. ما سنت‌های قشنگی داریم مثل کدخدا منشی، ریش سفیدی و در کنار آنها رفتارهای مدرن وجود دارد. من باز هم برمی‌گردم به نقدم به فدراسیون فوتبال. آنها باید شرایط را مدیریت می‌کردند، می‌خواهم بگویم دوره این حرف‌ها که تلفن بزنیم و خواهش و تمنا کنیم، تمام شده است. همانطور که گفتم دادکان به آلمان رفت و مشکلات را حل کرد و هاشمیان به تیم‌ملی برگشت. بنابراین نگاه من انتقادی است و به‌دنبال مقصر نیستم که او را قربانی کنم. در این مثلث، این فدراسیون فوتبال بود که باید مدیریت می‌کرد و من چیزی ندیدم.  باز هم تاکید می‌کنم قضاوت کار مشکلی است. ما در این مورد شفافیتی نمی‌بینیم و فقط می‌شنویم که می‌گویند آرام باشید تا آرامش تیم‌ملی به‌هم نخورد، درصورتی که بهتر بود اطلاع‌رسانی کرده و می‌گفتند چه اتفاقی رخ داده است. ما بعد از این بازی هم بازی سختی با سوریه داریم. ولی ساختار فوتبال ما کماکان معیوب است و اگر این ساختار درست شود نمی‌گویم حاشیه برطرف می‌شود، ولی کمتر می‌شود.

از نظر شما در غیاب طارمی، خط حمله ایران چه تغییری خواهد کرد؟

این بستگی به سیستم سرمربی دارد. اگر با یک مهاجم بازی کند قطعا آزمون مهاجم اصلی است، ولی اگر بخواهد از دو مهاجم استفاده کند شانس کریم انصاری‌فرد هم بالاست؛ چراکه قدرتمند و سرزن است. این به تحلیلی که از تیم لبنان دارند، بستگی دارد.

فکر می‌کنید تیم‌ملی با چه ترکیب و چه شیوه‌ای باید به میدان برود؟

روی نیمکت تیم‌ملی آدم‌های کاربلدی نشسته‌اند. قطعا آنها با دیدین نقاط ضعف و قوت حریف بهترین تصمیم را می‌گیرند. انتظار تغییر زیاد نداشته باشید. شاید یک یا دو تغییر جزئی انجام شود. اگر با تک‌مهاجم بازی کنیم که با وجود آزمون تکلیف کاملا روشن است، ولی اگر با دو مهاجم بازی کنیم انصاری‌فرد هم به او اضافه می‌شود. در ادامه بازیکنانی هستند که در خط میانی به تیم کمک کنند، در کناره‌ها امیری و قلی‌زاده بال‌های قدرتمندی هستند که می‌توانند با حرکت در کانال طولی زمین مهاجمان را تغذیه کنند. در اصل بستگی دارد از چه بازیکنی استفاده کنند و به همین دلیل باید برای پاسخ این پرسش تا قبل از بازی منتظر باشیم.

بازی با لبنان تا چه حد می‌تواند برای ما خطرناک باشد؟ خیلی‌ها می‌گویند رقیب ضعیفی است.

به هیچ وجه بازی راحتی نداریم. آنها در رده سوم جدول گروه ما قرار دارند و می‌توانند درصورت شکست تیم ما در دو امتیازی تیم ایران قرار بگیرند. من از نزدیک آنها را دیدیم و انگیزه‌هایشان را می‌شناسم. این انگیزه‌ها می‌تواند به آنها قدرت بیشتری دهد. تیم ما هم تیم خوبی است و باید این تنش‌ها را فراموش کند تا بتوانیم بازی خوبی انجام دهیم. اغلب تیم‌های کشورهای حوزه خلیج‌فارس طالب یک نوع برتری‌جویی نسبت به ما هستند. در دوران جوانی من وقتی آنها به تهران می‌آمدند، برای کم گل خوردن می‌آمدند. من آن روزها را به‌خاطر دارم، ولی به مرور با توجه به وضعیت مالی‌ای که دارند، زیرساخت‌ها را تامین کردند و با استفاده از بازیکنان، مربیان و امکانات خارجی، فوتبالشان را ارتقا دادند. یک نوع مبارزه تقریبا خصمانه در برخی از آنها وجود دارد که بر انگیزه‌های آنها می‌افزاید. آنها با این انگیزه به مصاف ما می‌آیند.