شهناز بیگلری، رئیس مرکز مشاوره دانشجویی دانشگاه صنعتی امیرکبیر در گفت‌وگو با «فرهیختگان» با تاکید بر اینکه تا پیش از غیرحضوری شدن دانشگاه‌ها به‌صورت سالانه پایش سلامت روان را مختص دانشجویان ورودی جدید انجام می‌دادیم، گفت: «بعد از همه‌گیری کرونا این پایش را برای همه دانشجویان دنبال می‌کنیم؛ چراکه شرایط جدید باعث ایجاد مشکلات روحی حتی برای دانشجویانی که با فضای دانشگاه‌ها آشنا بودند هم شده است. این کار برای آن صورت می‌گیرد تا مشخص شود وضعیت سلامتی روحی و روانی دانشجو در چه شرایطی قرار دارد، همچنین در این طرح اگر دانشجو یا یکی از اعضای خانواده‌اش نیز به کرونا مبتلا شده باشد و یا بر اثر این بیماری از دنیا رفته باشد هم رصد می‌شود. از طرف دیگر این کار ما را در جریان وضعیت معیشتی و افسردگی دانشجویان نیز قرار می‌دهد و به فراخور همین پایش سلامت و خروجی از پرسشنامه‌هایی که به‌صورت آنلاین در اختیار دانشجو قرار می‌گیرد، می‌توانیم راهکارهای حمایتی را نیز درنظر بگیریم.»
پرسشنامه سلامت روان درک درستی از دانشجو می‌سازد
او ادامه داد: «پرسشنامه‌ای که از طریق آن سلامت روان دانشجو پایش می‌شود، توسط کارشناسان وزارت علوم تهیه شده است که پاسخ به آنها درک درستی از دانشجو در اختیارمان می‌گذارد. قطعا وقتی می‌بینیم دانشجویان از لحاظ درسی و حتی وضعیت مالی در شرایط خوبی نیستند، راهکارهای حمایتی برای آنها درنظر می‌گیریم. یعنی اگر از لحاظ روحی دانشجو نیاز به مشاوره تلفنی و حتی حضوری داشته باشد، این امکان را فراهم می‌کنیم، حتی برای دانشجویانی که دچار مشکلات اقتصادی هستند نیز کمک‌هایی را یا از طرف سازمان دانشجویی وزارت علوم، خود دانشگاه و یا خیران تامین می‌کنیم تا دانشجو امکان ادامه تحصیل داشته باشد.» رئیس مرکز مشاوره دانشجویی دانشگاه صنعتی امیرکبیر با تاکید بر اینکه تعدادی از دانشجویان این دانشگاه به‌صورت ماهانه کمک‌هزینه تحصیلی دریافت می‌کنند، افزود: «متاسفانه برخی دانشجویان هم درگیر مشکلات بین‌فردی و خانوادگی می‌شوند که مشاوره‌های فردی نیز برای آنها دنبال می‌شود. برخی وبینارهای آموزشی هم درباره خودشناسی، افزایش تاب‌آوری و کنترل خشم و استرس و مدیریت زمان برگزار شده و می‌شود، البته این ویبنارها توسط سازمان امور دانشجویان و دیگر دانشگاه‌های کشور هم برگزار می‌شود. حضور در این وبینارها رایگان بوده و امکان حضور دانشجویان دیگر دانشگاه‌ها در آنها نیز وجود دارد، خوشبختانه دانشجویان از این اقدامات نیز استقبال کرده‌اند.»
تشکیل دپارتمان برای حل مشکلات تحصیلی در ایام کرونا
بیگلری با اشاره به اثرگذاری کرونا در سلامت روان دانشجویان تصریح کرد: «این بیماری باعث شد تا رابطه دانشجو با استاد طی 2 سال، صرفا از طریق فضای مجازی باشد و قطعا این خود چالش‌هایی را برای دانشجویان ایجاد و باعث افت عملکرد تحصیلی برخی از آنها شده است، در این راستا دپارتمان تحصیلی تشکیل داده‌ایم تا بتوانیم دانشجویانی که دو ترم مشروط شده‌اند نیز مشاوره‌های تحصیلی و انگیزشی داشته باشند، قطعا پیش از حضور دانشجویان در این دپارتمان، مشکلات دانشجو بررسی خواهد شد تا مشخص شود افت تحصیلی از کجا نشأت می‌گیرد و بعد بر اساس همان مشاوره‌ها را ارائه می‌دهیم.»
دانشجویان مشروطی را رها نکرده‌ایم
او با تاکید بر اینکه دانشجویان مشروطی را به‌ویژه در ایام کرونا رها نکرده‌ایم؛ چراکه افت تحصیلی در میان دانشجویان زیاد شده است، تصریح کرد: «در این بازه، تماس‌هایی را نیز با دانشجویان و خانواده‌هایشان به‌صورت مرتب داشته‌ایم تا با دلجویی و احوالپرسی از آنها نه‌تنها در جریان مشکلات‌شان قرار بگیریم، بلکه به آنها نشان دهیم که صرف دوری از دانشگاه باعث قطع ارتباط آنها با بخش‌های مختلف نشده است. باید به این مساله اشاره کنم که برخی از دانشجویانی که به‌دلیل مشکلات مالی امروز تحت حمایت مالی ماهانه کمک هزینه تحصیلی قرار گرفته‌اند، از طریق همین طرح احوالپرسی از دانشجویان شناسایی شدند.» رئیس مرکز مشاوره دانشجویی دانشگاه صنعتی امیرکبیر گفت: «تمام روانشناسان ما در بستر فضای مجازی با دانشجویان در ارتباط هستند و خدمات‌مان نیز به‌صورت رایگان ارائه می‌شود؛ البته امکان حضور دانشجویانی که به هر دلیل می‌خواهند در مرکز مشاوره باشند هم فراهم است و مشاوره حضوری را تعطیل نکرده‌اند. در هفته جاری نیز کارگاهی را برای دانشجویان و اساتید برگزار می‌کنیم. خوشبختانه تلاش کردیم تا از ظرفیت اساتید نیز برای تحت حمایت قرار دادن دانشجویانی که نیاز به مشاوره و... دارند، بهره ببریم.» بیگلری به وضعیت ارائه خدمات مرکز مشاوره این دانشگاه به اساتید نیز اشاره و تصریح کرد: «در این طرح با اساتید نیز در ارتباط با چالش‌های دانشجویان صحبت می‌کنیم، همچنین نتیجه‌ای که از جلسات مشاوره خواهیم داشت را به اطلاع اعضای هیات‌علمی می‌رسانیم؛ چراکه قطعا این کار باعث می‌شود تا وضعیت تعامل دانشجو با استاد بهتر شود. طبیعتا برخی آسیب‌ها را نیز شناسایی کرده‌ایم و به اساتید هم اعلام کردیم که اگر احساس می‌کنند برخی از دانشجویان آنها به هر دلیل با مشکل روبه‌رو هستند، به مرکز مشاوره ارجاع دهند تا بتوانیم وضعیت را پیگیری کنیم. در اینجا بیشتر تاکیدمان بر اساتید جوان است تا هم بتوانند شناخت دقیقی از دانشجویان پیدا کنند و هم در شناسایی و معرفی آنها به مرکز فعال باشند.»
مشکلات درسی و کاهش آستانه تحمل، عمده چالش دانشجویان است
او به عمده آسیب‌های امروز دانشجویان اشاره کرد و افزود: «عموم دانشجویان امروز با مشکلات تحصیلی روبه‌رو هستند، مشکلات بین‌فردی، کاهش آستانه تحمل و پرخاشگری از دیگر مشکلاتی است که امروز در دانشجویان وجود دارد. یکی دیگر از مشکلات دانشجویان این است که با توجه به شرایط امروز جامعه، آینده مشخصی را برای خود متصور نیستند و همین مهم باعث شده تا دانشجو از لحاظ سلامت روان همیشه نگران بوده و آستانه تحمل کمی داشته باشد. همچنین مشکلات خانوادگی هم از دیگر چالش‌هایی است که در بین دانشجویان دیده می‌شود.»
رئیس مرکز مشاوره دانشجویی دانشگاه صنعتی امیرکبیر با تاکید بر اینکه کاهش انگیزه دانشجویان یکی از مشکلاتی است که در میان این قشر می‌بینیم، گفت: «متاسفانه کرونا از آنجایی که باعث از دست رفتن برخی از اعضای خانواده دانشجویان شده، مشکلات روحی این قشر را نیز افزایش داده است. نباید فراموش کرد که دانشجو قبل از همه‌گیری کرونا، به‌دلیل اینکه می‌توانست در کلاس‌های درس حضور داشته و با دیگر دانشجویان تعامل داشته باشد، مشکلات روحی آنها به‌مراتب کمتر از امروز بوده است. درحالی‌که امروز قطع اینترنت، نبود شرایط مناسب برای حضور در کلاس‌های درس، بالا رفتن هزینه‌ها و... باعث شده استرس زیادی به دانشجو وارد شود و طبیعتا این مهم نیز اثرات خود را بر سلامت روح و روان افراد می‌گذارد.»
بازگشت دانشجویان به دانشگاه بدون چالش نخواهد بود
بیگلری با تاکید بر اینکه برای دوران پساکرونا باید برنامه‌ریزی‌های خوبی در راستای حفظ و بهبود سلامت روان دانشجویان انجام شود، خاطرنشان کرد: «کرونا باعث کاهش ارتباطات اجتماعی شده و قطعا بازگشت دانشجویان به دانشگاه و سازگاری با آن، کمی زمان‌بر است و همین مساله می‌تواند خود چالش‌های جدیدی را ایجاد کند. نباید این نکته را نادیده گرفت که دانشجویان به‌ویژه دانشجویان غیربومی نزدیک به 2 سال است که تمام ارتباط‌شان با محیط دانشگاه از طریق فضای مجازی بوده و اگر امروز بخواهیم آنها را دوباره مانند قبل در دانشگاه‌ها ببینیم، نمی‌توان انتظار داشت که بدون مشکل این اتفاق بیفتد.»