علی مزروعی، روزنامهنگار: در پی تسخیر لانه جاسوسی آمریکا توسط دانشجویان پیرو خط امام، امام خمینی در بیانیهای تاریخی از این اقدام بهعنوان انقلاب دوم یاد میکنند. در همان روز این روایت نیز در فضای عمومی منتشر شد که در تماسی که موسوی خوئینیها برای کسب تکلیف آن زمان با بیت امام میگیرد. مرحوم سیداحمد خمینی به موسوی خوئینیها میگوید: «من پیغام شما را دادم و امام گفتند جای خوبی را گرفتهاند بگویید محکم نگه دارند.»
ابراهیم یزدی، وزیر امورخارجه دولت بازرگان اما بعدها و بعد از فوت سیداحمد خمینی زمانی که هیچ شاهد زندهای وجود ندارد ادعایی مبنیبر ملاقاتش با امام خمینی در همان روز 13 آبان و بلافاصله بعد از تسخیر لانه جاسوسی مطرح میکند و میگوید که امام با تسخیر لانه جاسوسی مخالف بوده و به او دستور داده است که دانشجویان را از سفارت آمریکا بیرون کند.
در مصاحبهای که از محسن میردامادی در کتاب اشغال (انقلاب دوم؛ تولد آمریکاستیزی) آمده است میردامادی صحت ادعای ابراهیم یزدی در مورد دیدارش با امام و مطالبی که او به نقل از امام نقل میکند را مورد نقد قرار میدهد و استدلالهایی در رد ادعا و نقلقولهای ابراهیم یزدی مطرح میکند که غیرواقعی بودن آنهارا به اثبات میرساند.
میردامادی در این مصاحبه گفته است: «دکتر یزدی میگوید تازه از مذاکرات الجزایر برگشته بودیم و بلافاصله بعد از اینکه صبح روز ۱۳ آبان اتفاق افتاد فورا با یک هلیکوپتر به بیت امام در قم رفتم تا با ایشان در باب این اتفاق صحبت کنیم و در لحظاتی که این حادثه تازه شروع شده بود من در بیت امام بودم؛ این کاملا خلاف است. آقای یزدی یکسری خلافگوییها دارد و این مورد هم یکی از آنهاست.
یکی از اشکالات آقای یزدی این بود که از کسانی نقل قول میکرد که فوت کرده بودند و درست و غلط روایت قابل بررسی نبود. آقای موسوی خوئینیها نیز یک بار یا بیشتر این نکته را ابراز کرده است. همه ما ساعت 10 وارد سفارت شدیم. همان ساعت 10 اعلام تجمع کردیم و در حدود 10 و ربع وارد سفارت شدیم و ساختمانهای مختلف را گرفتیم و بهعنوان شورای هماهنگی دانشجوها در یک ساختمان مستقر شدیم. در سیر کار آقای موسوی خوئینیها آمد. وقتی آمد حدود ساعت 12.30 بود. آن روز باران هم میآمد.
ما با ایشان صحبت کرده بودیم که بیایند تا دولت موقت ما را کمونیست اعلام نکند. امام در آن زمان در قم بودند و آقای موسوی خوئینیها به احمد آقا تلفن کرد و گفت که دانشجوها سفارت را گرفتهاند و این دانشجوها مورد تایید و شناخته شده هستند.»
یزدی در ادعایی که از دیدارش با امام مطرح میکند گفته که در زمان ملاقاتش با امام ایشان از جریان تسخیر لانه جاسوسی مطلع نبودند. ادعایی که میردامادی با استناد به گفتوگوی موسوی خوئینیها و انتشار خبر اشغال سفارت بهعنوان خبر اول در ساعت 2 بعد از ظهر توسط قطبزاده، مدیرعامل وقت صداوسیما آن را رد میکند.
میردامادی دراینباره اظهار میکند: «آقای موسوی خوئینیها در حدود ساعت 12.30 به احمد آقا تلفن کرد و گفت که دانشجوها سفارت را گرفتهاند و من آنها را میشناسم و این افراد مورد تایید من هستند. شما به حضرت امام بگویید و نظر ایشان را جویا بشوید تا اگر امام مخالف هستند ما خودمان آنجا را تخلیه کنیم، احمد آقا همانطور که گوشی دست آقای موسوی خوئینیها بود گفت گوشی دست شما باشد و رفت و چند لحظه بعد آمد و گفت که امام بین دو نماز ظهر و عصر بودند من پیغام شما را دادم و امام گفتند جای خوبی را گرفتهاند بگویید محکم آنجا را نگه دارند.
این اتفاق در حدود ساعت 12.30 افتاده بود و در ساعت ۲ بعدازظهر آقای قطبزاده، مدیرعامل صداوسیما خبر اشغال سفارت را بهعنوان خبر اول خود اعلام کرد و خبر مفصلی از اشغال سفارت توسط دانشجویان پیرو خط امام منتشر کرد و اطلاعیهای را که ما از قبل نوشته بودیم خواندند.
۷ یا ۸ دقیقه از خبر، به اشغال سفارت و تظاهرات اطراف سفارت برمیگشت.
اما آقای یزدی میگوید من ۴ بعدازظهر به دیدار امام رفتم و امام خبر نداشت. ضمن اینکه معروف بود امام مرتبا اخبار رسانهها را دنبال میکرد و در ساعت دو خبر رادیو و تلویزیون ما با تفصیل همین خبر بود. و همچنین این نکته که ایشان امام را مطلع کردهاند و امام گفتهاند آنها را بیرون کنید و حتی تاکید میکنند که با اینکه گفته شد اینها بچه مسلمان هستند ولی باز هم امام گفته آنها را بیرون بریزید و من به یاد ندارم کسی از آقای یزدی پرسیده باشد اگر امام گفت آنها را بیرون بریزید چرا کسی برای اجرای فرمان امام و بیرون راندن این دانشجوها وارد عمل نشد؟!»
میردامادی با این توجیه که آقای یزدی جایی گفته است تا ما خواستیم هماهنگ کنیم و برای تخلیه دانشجوها برویم و آنها را بیرون کنیم بیانیه امام منتشر شد و مساله بهعنوان انقلاب دوم مطرح شد و همین روایت که جای خوبی را گرفتهاید و... را نیز با توجه به اهمیت مساله که نیاز به واکنش سریع داشته است نیز قابل قبول نمیداند. میردامادی دراینباره بیان میکند: «ایشان مطالب را درست نقل نمیکردند، قضاوت خوشبینانه من این است. این معنی ندارد.
ایشان اگر مطلبی با این درجه از اهمیت را از امام شنیده باشند باید همان زمان اقدام میکردند نه اینکه فردا جلسه بگذارند و مساله را اعلام کنند خوش بینانهترین تحلیل من این است که آقای یزدی پیش امام میرود و مساله را با اشکالاتی که دارد و احتمال لطماتی که وارد خواهد کرد به امام توضیح داده است و امام حرف ایشان را نپذیرفته است و اصرار کرده و امام از روی اوقات تلخی به او گفته است که خب بروید و بریزیدشان بیرون و البته این بیان امام به معنی دیگر حرف نزن بوده است چون امام در همان ساعات اول گفته بودند که خوب جایی را گرفتهاند بگویید آنجا را محکم نگه دارند.
کسانی که امام را میشناسند میدانند که امام کسی نبود که با رفتن یک نفر نظرشان تغییر کند. اگر نظر امام منفی بود از همان ابتدا میگفت بگویید بیرون بیایند. آقای توسلی هم چندبار نقل کردهاند ماهها این مطالب را چه در زمان حضرت امام و چه بعد از فوت ایشان در زمان حاجاحمد آقا بارها و بارها نقل کرده بودیم ولی آقای یزدی این سیر را یک بار و بعد از فوت احمد آقا به این صورت نقل کرد و دیگر هیچ کدام از مطلعین زنده نبودند که در این رابطه شهادت بدهند. چون احمد آقا در تمام ملاقاتهای امام حضور داشت. تا زمانی که احمد آقا زنده بودند چیزی نگفت و برای اولین بار سالها بعد از فوت احمد آقا این روایت را نقل کردهاند.»
در مورد رد اظهارات ابراهیم یزدی توجه به صحبتهای خود او در تریبون مجلس اول در 27/6/1359 نیز قابل توجه است. یزدی در مجلس میگوید در تماس با موسوی خوئینیها او اولین کسی بوده است که اشغال سفارت را تایید کرده است و به نوعی از اقدام دانشجویان حمایت میکند.
همچنین در مصاحبه دیگری که یزدی در برنامه خشت خام با حسین دهباشی داشته است او امکـان وقـوع جنگ را ابتـدا منتفـى میدانسته است، به همین خاطر میگوید، دولت موقـت قـرارداد خرید هواپیماهای اف- 14 را لغو کرد. زمانی که تناقضات صحبتهای یزدی در مورد دیدارش با امام را در کنار اینگونه اظهارات قرار میدهیم این نکته برداشت میشود که او ابتدائا موضعش تقیبیح ماجرای تسخیر سفارت آمریکا نبوده است. اما بعدها تصمیم میگیرد که با قابل پیشگیری دانستن جنگ، ماجرای 13 آبان را بهانهای برای شروع جنگ معرفی کند و این اقدام مورد تایید امام را مورد انتقاد قرار دهد تا جایی که برایاثبات صحبت خود مستمسک نقل قولهایی غیرقابل اثبات از امام نیز میشود.