مرکز پژوهش‌های مجلس اخیرا در گزارشی با عنوان «واکاوی وضعیت اقتصادی باشگاه‌های ورزشی در دوران کرونا» به بررسی وضعیت باشگاه‌‌های ورزشی در دوره کرونا پرداخته است. طبق گزارش بازوی پژوهشی مجلس، در دوره کرونا تغییر کاربری باشگاه‌‌ها شتاب گرفته است، مربیان بی‌‌شماری بیکار شده‌‌اند، کم‌‌تحرکی افزایش یافته است، کارکنان باشگاه‌‌ها بیکار شده‌‌اند، احتمال ابتلا به نوع شدید کرونا و بیماری‌‌های غیرواگیر به‌دلیل کم‌‌تحرکی افزایش یافته است، تمایل بخش خصوصی برای سرمایه‌‌گذاری در حوزه ورزش به میزان چشمگیری کاهش یافته است و از زمان شیوع تاکنون 6000 باشگاه در سطح کشور تعطیل شده یا تغییر کاربری داده‌‌اند و جمعیت ورزشکاران سازمان‌‌یافته از 3 میلیون و 500 هزار نفر به حدود یک میلیون نفر کاهش یافته است.

خروج 6 هزار باشگاه از فعالیت

براساس بررسی‌های مرکز پژوهش‌های مجلس، حدود 29 هزار باشگاه ورزشی به‌صورت عمومی (آماتوری) و حرفه‌‌ای در سطح کشور فعالیت دارند که طبق آمار رسمی ارائه شده از سوی وزارت ورزش و جوانان 25 هزار 782 باشگاه دارای مجوز رسمی هستند که حدود ۱۵۰ هزار نفر به‌عنوان مربی (زن و مرد) مشغول به‌کار هستند و به‌صورت میانگین اگر هر باشگاه حداقل 10 پرسنل (زن و مرد) را در رده‌‌های مختلف اداری استخدام کرده باشند، نزدیک به 250 تا 300 هزار نفر پرسنل فعال دارند که حدود 15 ماه است با تصمیم‌‌های ستاد پیشگیری و مقابله با کرونا با تعطیلی مواجه شده‌‌اند و به‌دلیل تعطیل شدن باشگاه‌‌ها، شغل و منابع مالی خود را از دست داده و کاملا بیکار شده‌‌اند. از ‌سوی ‌دیگر، این را نیز باید درنظر داشت که این حجم از بیکاری آن هم فقط در بخش خصوصی چه میزان آسیب‌‌های اجتماعی را برای دولت، خانواده‌‌ها و حتی اجتماع به همراه خواهد داشت. اگر این 25 هزار باشگاه مجوزدار را به‌عنوان 25 هزار واحد کسب‌و‌کار درنظر بگیریم، با توجه به هزینه‌‌های موجود در امر باشگاه‌داری و همچنین نبود درآمدزایی و درحالت خوشبینانه کسب حداقل درآمد، موجب می‌‌شود که فاصله زیاد و تفاوت چشمگیری بین میزان هزینه‌‌ها و میزان درآمدهای باشگاه‌‌ها ایجاد شود. از سوی دیگر، تاکنون حدود 6000 باشگاه به‌صورت کامل تعطیل شده است و یا تغییر کاربری و شغل داده‌‌اند که یکی از دلایل عمده نبود حمایت منطقی و اثربخش مبتنی‌بر کار کارشناسی در بدنه دولت است و چه‌بسا این میزان تعطیلی باشگاه‌‌های ورزشی در آینده نزدیک افزایش چشمگیرتری داشته باشد. از ‌سوی‌ دیگر، همه‌‌گیری کرونا موجب کاهش چشمگیر جمعیت تحت پوشش ورزش قهرمانی از 3 میلیون و 500 هزار نفر به حدود یک میلیون نفر شده است.

تسهیلات حمایتی به 90 درصد باشگاه‌ها نرسید

شروع و شیوع ویروس کرونا موجب شد که تسهیلاتی برای حمایت از کسب‌و‌کارهای حوزه ورزش درنظر گرفته شود که یکی از آن تسهیلات، تخصیص وام به مبلغ حداقل 80 میلیون تومان و حداکثر 960 میلیون تومان برای کمک به باشگاه‌‌های ورزشی است. وزارت ورزش و جوانان در راستای حمایت از باشگاه‌‌داران ورزشی آسیب‌دیده در دوران کرونا، ‌ تسهیلات حمایتی خود را در قالب وام به متقاضیان ارائه می‌‌‌کند، ازاین‌‌رو موسسان باشگاه‌‌های ورزشی دارای مجوز رسمی فعالیت از وزارت ورزش و جوانان پس از عضویت در (سامانه میز خدمت الکترونیکی وزارت ورزش و جوانان) و تکمیل فرم‌‌های درخواست خدمت، درخواست خود را به اداره کل استان مربوطه ارسال می‌‌‌کنند. سقف مبالغ تسهیلات موردنظر براساس گروه‌‌بندی ورزشی انجام شده که باید در فرم درخواست، گروه مربوط به نوع باشگاه خود را انتخاب کنند.

از سوی ‌دیگر، چالش‌‌های متعدد پیش‌‌روی باشگاه‌‌داران متقاضی دریافت این تسهیلات، موجب شده است که حدود 90 درصد از باشگاه‌‌های ورزشی موفق به دریافت وام نشوند. همچنین مقرر شد که آن 10 درصدی از باشگاه‌‌داران که موفق به دریافت این تسهیلات شده‌‌اند با یک تنفس 6 ماهه و از ماه هفتم دریافت وام، شروع به بازپرداخت اقساط وام کنند، ولی متأسفانه با اینکه اسفندماه این وام را دریافت کرده‌‌اند از فروردین‌ماه و در زمان تعطیلی باشگاه‌‌ها و بدون هیچ تنفسی موعد پرداخت قسط وام و بهره آن آغاز شده است که اگر یک قسط آن پرداخت نشود در کنار گرو بودن سند ملکی، رابطه بهره 12 درصدی بانک و باشگاه به رابطه 24 درصدی تغییر پیدا می‌‌کند.

به‌نظر می‌‌رسد این وام به‌جای کمک به باشگاه‌‌های ورزشی، آنها را به‌سمت واحدهای ورشکسته بدهکار سوق داده است و حالا بسیاری از باشگاه‌‌ها به این شرایط دچار شده‌‌اند و روز‌به‌روز متحمل تعطیلی‌‌های اجباری بیشتری می‌‌شوند.

پیشنهادی که در اینجا مطرح می‌‌شود این است که حداقل یک سال تنفس برای بازپرداخت این وام‌‌ها درنظر گرفته شود و باشگاه‌‌هایی که نتوانسته‌‌اند این تسهیلات را دریافت کنند حتماً وارد چرخه دریافت این وام شوند.

صنعت باشگاه‌داری در آستانه ورشکستگی

به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، به‌طور خلاصه وضعیت کنونی باشگاه‌‌های ورزشی در دوره کرونا به این‌ صورت است که: 1- تعطیلی و تغییر کاربری باشگاه‌‌ها شتاب گرفته است، 2- مربیان بی‌‌شماری بیکار شده‌‌اند، 3- کم‌‌تحرکی افزایش یافته است، 4- کارکنان باشگاه‌‌ها بیکار شده‌‌اند، 5- احتمال ابتلا به نوع شدید کرونا به‌دلیل کم‌‌تحرکی افزایش یافته است، 6- تمایل بخش خصوصی برای سرمایه‌‌گذاری در حوزه ورزش به میزان چشمگیری کاهش یافته است. این شرایط به این معناست که صنعت باشگاه‌داری ایران مستقیما با خطر ورشکستگی روبه‌رو شده است. از‌ جمله راهکارهای اثربخش برای خروج از وضعیت کنونی عبارتند از بخشودگی اجاره اماکن ورزشی توسط وزارت ورزش و جوانان، ادارات کل ورزش و جوانان، شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی کشور و دیگر سازمان‌‌های دولتی؛ کارشناسی مجدد اجاره‌‌بهای سال 1400 و تامین تنفس یک‌‌ساله برای بازپرداخت وام‌‌ها، به‌دلیل اینکه وام‌‌های دریافتی توسط باشگاه‌‌ها هیچ تنفسی ندارند و در این شرایط که عملا باشگاه‌‌ها تعطیل هستند نیز بانک‌‌ها نسبت به دریافت اقساط و سودهای آنها اقدام می‌‌کنند. برگزاری لیگ آمادگی جسمانی آنلاین از سوی شهرداری‌‌های سراسر کشور با همکاری فدراسیون ورزش‌‌های همگانی در سطوح محله، منطقه، شهر، استان و ملی یکی از راهکارهای مناسب در شرایط کرونایی است.