نرگس چهرقانی، روزنامهنگار: وحدت میان مسلمین ازجمله مواردی است که هرچه ضعیفتر شود، ظلم بیشتری بر مردم فلسطین صورت خواهد گرفت. چند عامل باعث تفرقه مسلمانان و تضعیف وحدت میان آنهاست. مهمترین عامل در این ایجاد تفرقه دخالت قدرتهای فرامنطقهای و نامشروع مانند آمریکا و رژیمصهیونیستی در امور کشورهای مسلمان است. دخالتی که مورد پذیرش سران دولتهای سازشکار برخی از کشورهای مسلمان نیز قرار میگیرد. در همین راستا با حسن هانیزاده، کارشناس مسائل بینالملل به گفتوگو نشستهایم. این گفتوگو را در ادامه میخوانید.
یکسری موانع بر سر راه وحدت همهجانبه مسلمین در سرتاسر جهان وجود دارد که در همین راستا این موانع وحدت، آزادسازی فلسطین را تحتتاثیر قرار میدهند. ازجمله این موانع میتوان به افعال یکسری از رژیمها مثل عادیسازی روابط با رژیمصهیونیستی اشاره کرد. به نظر شما جمهوری اسلامی برای از میان برداشتن این موانع وحدت چه اقدامات و تدابیری میتواند داشته باشد؟
اقدامی که ما میتوانیم انجام دهیم، افشاگری است. درواقع باید جنایات رژیمصهیونیستی را به گوش ملتهای آزاده جهان رساند. الان رژیمصهیونیستی با استفاده از فضای سکوت جامعه جهانی انواع جنایتها علیه ملت فلسطین را مرتکب میشود؛ حملات مکرر رژیمصهیونیستی به سوریه و کشتار مردم فلسطین که همه اینها ناشی از نبود یک جریانسازی علیه آمریکا و رژیمصهیونیستی است. باید جمهوری اسلامی ایران و ملتهای اسلامی با استفاده از فضای مجازی و رسانههای دیداری، شنیداری و مکتوب جنایات رژیمصهیونیستی را آشکار کنند، زیرا اکنون صهیونیستها با داشتن پنج هزار رسانه در ایالات متحده علیه ملتهای اسلامی، ایران، ملت فلسطین و محور مقاومت جریانسازی و افکار عمومی را مهندسی میکنند. باید در این خصوص یک استراتژی تعریفشده اسلامی ازجمله ایجاد یک رسانه مشترک اسلامی- ماهوارهای برای وحدت جهان اسلام و مقابله با نفوذ صهیونیسم تشکیل شود. ایران در کنفرانسهای وحدت اسلامی سابق، پیشنهاد تشکیل یک رسانه دیداری، یک شبکه ماهوارهای برای وحدت جهان اسلامی را ارائه داده بود، بهطوریکه یک جبهه مشترک اسلامی تشکیل شود و همچنین ایران توجه به قضیه فلسطین و کمکهای مادی و معنوی به مردم فلسطین را مطرح کرده بود. همین امر باعث شده است صهیونیستها احساس خطر کنند و تهاجمات خود را بهصورت سیاسی و رسانهای علیه ایران و جهان اسلام افزایش دهند.
این اقداماتی که گفتید ایران سابقا در کنفرانس وحدت اسلامی پیشنهاد کرده بود تا چه میزان بر وحدت اسلامی تاثیرگذار بوده؟ آیا پذیرشی هم از سوی اعضای کنفرانس بوده یا صرفا در حد طرح یک ایده بوده است؟
بههرحال در کنفرانسهای گذشته همه بر این تاکید داشتند که باید بازار مشترک یا حتی دادگاه مشترک برای حل مسائل جهان اسلام جهت داوری درمورد اختلافات جهان اسلام تشکیل شود. همچنین همه بر تشکیل شبکه ماهوارهای اتفاقنظر داشتند. بهطوریکه همه این موارد در کنفرانسهای اسلامی گذشته(سال۱۳۷۶) هم مورد تصویب سران قرار گرفت. ولی متاسفانه هنگامی که به مرحله اجرا میرسد برخی کشورها که منافع خود را در خطر میبینند، اجازه نمیدهند این مسائل و پیشنهادها بهطور کامل محقق شود، لذا مسائل مطرحشده بهطور کامل محقق نشده است. بنابراین ایران همواره باید تشکیل یک شبکه ماهوارهای مستقل و مشترک اسلامی که درواقع استراتژی مشخصی در رابطه با حفظ وحدت جهان اسلام، کمک به ملت فلسطین و پرهیز از اختلافات شکلی- مذهبی داشته باشد را دنبال کند.
همانطور که مستحضرید در معامله قرن تعدادی از کشورهای مسلمان روابطشان را با رژیمصهیونیستی عادیسازی کردند. درواقع این طرح برای شکستن وحدت بین مسلمین و تضعیف منافع مردم مظلوم فلسطین بوده است. این طرح معامله قرن تا به الان چه میزان بر تفرقه بین مسلمین و تضعیف منافع مردم مظلوم فلسطین موثر بوده است؟
معامله قرن از سوی دونالد ترامپ مطرح شد، به خاطر اینکه ترامپ در جریان انتخابات سال ۲۰۱۶ در برابر لابی صهیونیستی تعهد کرد که اگر وارد کاخ سفید شود، تمام امکانات خودش را برای ارتقای جایگاه رژیمصهیونیستی به کار بگیرد و پس از پیروزی او در انتخابات سال ۲۰۱۶ در حقیقت رئیسجمهور آمریکا معامله قرن را مطرح کرد و قرار بود بیتالمقدس بهعنوان پایتخت رژیمصهیونیستی شناخته شود. فشارهای زیادی به رژیمهای مرتجع عربی مخصوصا در حوزه خلیجفارس وارد کرد که اینها روابطشان را با رژیمصهیونیستی عادی کنند. این طرح تا اندازهای هم توانست این عادیسازی را انجام دهد ولی بعد از شکست ترامپ در انتخابات ۲۰۲۰ طبیعتا طرح معامله قرن به حاشیه رانده شد و پروژه شکستن وحدت بین مسلمین شکست میخورد. الان هم این طرح مورد توجه نیست ولی بههرحال عادیسازی روابط بین رژیمهای عربی و رژیمصهیونیستی الان در پروژههای دیگری دنبال میشود.
جمهوری اسلامی در زمینه ایجاد وحدت بین دولتهای اسلامی و ذیل مساله فلسطین چه نقشی دارد و در کجای قضیه قرار گرفته است؟
جمهوری اسلامی ایران محوریترین کشور برای وحدت جهان اسلام است. امروزه ایران نهتنها فراتر از یک کشور منطقهای است، بلکه به یک کشور محوری جهان اسلام تبدیل شده است. به همین دلیل این وحدت همواره مورد هدف استکبار جهانی قرار دارد. در همین جهت همیشه مقاممعظمرهبری بر ضرورت حفظ وحدت، کمک به مردم مظلوم فلسطین، تقابل با جریانهای تکفیری و پرهیز از اختلافات مذهبی تاکید دارند و همواره ایران را بهعنوان عامل وحدت در جهان اسلام تلقی میکنند. به همین دلیل الان بیشتر نگاه قدرتهای استکباری این است که اولا کانون وحدت یعنی جمهوری اسلامی ایران را مورد تهاجم رسانهای، سیاسی و محاصره اقتصادی قرار دهند و مانع این شوند که ایران بهعنوان کانون وحدت اسلامی به راهش برای کمک به ملت مظلوم فلسطین ادامه دهد. لذا عوامل خارجی و منطقهای به اضافه برخی رژیمهای مرتجع عرب که عادیسازی با رژیمصهیونیستی را آغاز کردهاند، مانع وحدت اسلامی و مانع از این میشوند که مسلمانان توجهشان به قضیه فلسطین متمرکز شود. بیانات دیروز رهبر انقلاب در جمع شرکتکنندگان در دیدار کنفرانس وحدت اسلامی در تهران و مقامات بلندپایه جمهوری اسلامی ایران هم نشان از اهمیت همین موارد است و دارای محورهای استراتژیک و راهبردی است. ایشان بهعنوان بالاترین مقام جمهوری اسلامی ایران روی وحدت جهان اسلام و کمک به مردم مظلوم فلسطین بهعنوان اینکه فلسطین محوریترین قضیه جهان اسلام است، تاکید دارند و از سوی دیگر اشاره ایشان بر ضرورت پرهیز از اصطلاحات شکلی- مذهبی نشان میدهد که جمهوری اسلامی ایران اکنون به کانون وحدت جهان اسلام تبدیل شده است. حضور شخصیتهای بلندپایه و متفکر جهان اسلام در کنفرانس وحدت اسلامی در تهران نشاندهنده اهمیتی است که جمهوری اسلامی و رهبر معظم انقلاب اسلامی برای مساله وحدت مسلمانان قائلند و به همین دلیل رهبری همواره تاکیدشان بر این است که باید از اختلافات مذهبی فاصله گرفت. ایشان بارها از جریانهای افراطی نزدیک به شیعه که نمادهای اهل تسنن را مورد اهانت قرار میدهند، بهشدت انتقاد کردهاند و همواره تاکیدشان بر این است که باید وحدت اسلامی مورد توجه قرار گیرد و اختلافات مذهبی کنار گذاشته شود و محوریترین قضیه جهان اسلام باید فلسطین باشد و نباید اجازه داد قدرتهای فرامنطقهای، تکفیریهای منطقهای، برخی رژیم مرتجع و همچنین صهیونیستها با دخالت در مسائل جهان اسلام بخواهند بین مسلمین شکاف ایجاد کرده و وحدت اسلامی را خدشهدار کنند. در همین جریان رهبر انقلاب اشاره کاملا صریحی به حوادث دردناک افغانستان و اینکه مساجد شیعیان مورد حمله قرار گرفتند، داشتند و این نشان میدهد نگاه رهبری به مسائل جهان اسلام کاملا راهبردی است و ایشان تاکیدشان بر این است که وحدت اسلامی حول قضیه فلسطین مهمترین عامل تقابل با نفوذ صهیونیسم و استکبار جهانی است.