مراسم افتتاحیه پژوهشکده غرب‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران‌مرکزی با قرائت پیام دکتر علی‌اکبر ولایتی رئیس هیات‌موسس و هیات‌امنای دانشگاه آزاد اسلامی و با حضور غلامعلی حدادعادل رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی، دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، سیدمرتضی نبوی رئیس پژوهشکده غرب‌شناسی و سیدمحمودرضا آقامیری رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران و واحد تهران‌مرکزی، اساتید علوم سیاسی و روابط امور بین‌الملل و جمعی از مسئولان دانشگاه صبح دیروز در مجتمع دانشگاهی سردار شهید حاج‌قاسم سلیمانی واحد تهران مرکزی برگزار شد.
بیانیه گام دوم انقلاب، طنینی نو در تحول‌آفرینی است
دکتر علی‌اکبر ولایتی رئیس هیات‌موسس و هیات‌امنای دانشگاه آزاد اسلامی در پیامی به این مراسم افتتاحیه تصریح کرد: «تاسیس این پژوهشکده در دانشگاه آزاد اسلامی به‌مثابه یکی از بزرگ‌ترین نهادهای علمی و فرهنگی کشور، اقدامی موثر درجهت پیشرفت پایدار و تقویت هویت اسلامی-ایرانی است.» رئیس هیات‌موسس و امنای دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اینکه غرب‌شناسی یک حوزه مطالعاتی گسترده و مرتبط با رشته‌های گوناگون است، خاطرنشان کرد: «هرچند حرکت‌های ضداستعماری از نیمه دوم سده نوزدهم به بعد، استقلال سیاسی بسیاری از مستعمرات را در پی داشت، اما اَشکال نفوذ علمی و فرهنگی استعمار نه‌فقط از میان نرفت بلکه در مقیاسی گسترده‌تر ادامه یافت و البته باید تاکید کرد این نفوذ بیش از هر چیز در عرصه فرهنگ به‌ویژه ارزش‌ها، هنجارها، پسندها و نمادها که سازنده سبک‌های زندگی است، حضوری دائمی، فعال و موثر دارد.» دکتر ولایتی تاکید کرد: «غرب همراه با تکنولوژی و تولیدات صنعتی و کالاهای فرهنگی خود، سطحی‌ترین و نازل‌ترین ارزش‌ها، باورها و نمادهایی را ترویج می‌کند که هدف آن چیزی جز مصرف‌گرایی، لذت‌جویی، معنویت‌گریزی و نهایتا پوچی و بی‌معنایی نیست و انقلاب اسلامی ایران، به‌ویژه رهبری بی‌بدیل امام‌خمینی(ره) و تداوم راه امام به پرچمداری حضرت آیت‌الله العظمی امام‌خامنه‌ای(مدظله) رهبر معظم انقلاب اسلامی راه را بر تحول فکری و انقلابی بر پایه ارزش‌های اسلامی گشود و بسیاری از موانع را کنار زده است، لیکن راه تحولات سازنده و پیشرو هنوز «هموار» نشده است و اگر بپذیریم ریشه بسیاری از مشکلات، نبود یا کمبود تفکر مستقل، تحول‌گرا و معطوف به مسائل واقعی مردم در حال و آینده است، اهمیت مراکزی برای تبادل اندیشه‌ها و تولید افکار نو برای شکستن قالب‌های کهنه، ناکارآمد و درانداختن طرح‌های نو به‌ویژه به دست جوانان، آشکارتر می‌شود.» وی تاکید کرد: «با الهام از فرمایشات و تاکیدات مکرر مقام عظمای ولایت درخصوص تفکر تحول‌آفرین که اخیرا در «بیانیه دوم انقلاب» طنینی نو یافته است، تاسیس مراکز تحقیقاتی به‌ویژه پژوهشکده‌های تخصصی در حوزه «غرب‌شناسی» ضرورتی موکد است. شناخت فرصت‌ها و چالش‌هایمان در ارتباط با غرب، از یک‌سو و بازشناسی ظرفیت‌ها و قابلیت‌هایمان، از سوی دیگر می‌تواند در جهت محقق ساختن هدف‌ها و آرمان‌های بلند انقلاب نقش موثری ایفا کند.»
وی تاسیس و راه‌اندازی پژوهشکده غرب‌شناسی در واحد تهران مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی را اقدامی مبارک دانست و خاطرنشان کرد: «این اقدام با الهام از اندیشه‌های نو و راهگشای بیانیه «گام دوم انقلاب» و استفاده از اندیشمندان و صاحب‌نظران علمی و پژوهشی می‌تواند مقوم کوشش‌هایی باشد که در جای‌جای کشورمان به دست تمامی ایرانیان به‌ویژه جوانان پرشور، غیور، تحول‌خواه و برخوردار از روحیه جهادی و کارآفرینی صورت می‌گیرد.»
چرخش تحول‌آفرین دانشگاه آزاد اسلامی به دانشگاه حل مساله
دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در این مراسم با تاکید بر اینکه باید از زاویه‌ای دیگر به نهاد دانشگاه در ایران توجه شود، گفت: «در ایران نظام چند هزار ساله علمی در حوزه تمدن وجود دارد که موضوعی غیرقابل‌انکار است و نباید از تاریخ علم و تمدن عظیم ایران غفلت شود.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه دانشگاه به‌عنوان نهاد برآمده از مدرنیته به کشور ما وارد شد، گفت: «دانشگاه‌های ما به تبعیت از دانشگاه‌های کشورهای غربی، فقط علوم غربی را اخذ کردند. در آن زمان برگزاری دوره‌های شش‌گانه اعزام به غرب در کشور آغاز شد و تحصیل‌کنندگان در غرب پس از برگشت به کشور به فکر راه‌اندازی دانشکده زبان و ادبیات غربی بودند.» دکتر طهرانچی خاطرنشان کرد: «در ایران آن زمان بدون مساله‌یابی و دانستن این موضوع که پشت‌پرده راه‌اندازی دانشکده زبان و ادبیات غربی در اروپا و آمریکا چیست و چرا دانشکده‌های شرق‌شناسی تاسیس می‌شود، نسبت به راه‌اندازی این دانشکده اقدام شد، درحالی که غرب با هدف شناخت و رصد شرق و جوهره فکری ملت‌ها، این دانشگاه‌ها را راه‌اندازی می‌کند.» عضو هیات‌امنای دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه پس از پیروزی انقلاب اسلامی دانشگاه‌های تبعی در کشور به دانشگاه‌های مستقل تغییر‌رویه دادند، افزود: «دانشگاه باید در خدمت جامعه و در راستای حل مسائل گام بردارد.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه دانشگاه‌های کشور در برخی موارد غفلت بزرگی داشته‌اند، گفت: «دانشگاه باید افرادی را تربیت می‌کرد که تمدن غرب را که اختلاف بنیادین با تمدن ما دارد، با نگاه دقیق شناخته و بدون اینکه مقهور تمدن غربی شوند، به مقابله با آن بپردازند.» وی افزود: «البته نباید این غفلت تاریخی تکرار شود و لازم است درکنار نگاه به غرب، پژوهشکده شرق‌شناسی نیز راه‌اندازی شود.» دکتر طهرانچی با بیان اینکه دانشگاه آزاد اسلامی چرخش تحول‌آفرین از یک دانشگاه آموزش‌محور و مدرک‌گرا به دانشگاه حل‌مساله و موثر در چارچوب نقش‌آفرینی اجتماعی را در دستور کار قرار داده است، افزود: «محققان باید اصول اساسی تحقیق را که شامل دو مولفه «علم» و «عدم‌شیفتگی» است، بدانند و با جامعیت، بدون حب و بغض واقعیت این تمدن‌ها را به جوانان منتقل کرده تا اثرگذار باشد.»
شناخت غرب، سنگ‌بنای هر فعالیتی در ایران است
غلامعلی حدادعادل رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی در این مراسم گفت: «تمدن غرب اهمیت بسیاری دارد؛ چراکه با شناخت این تمدن بهتر می‌توان تصمیم‌گیری کرد. درحال حاضر برای انجام هر فعالیتی باید ابتدا شناخت کافی از غرب داشت.»
وی با تاکید بر اینکه شناخت غرب، سنگ‌بنای هر فعالیتی در ایران است، گفت: «البته غرب‌شناسی یا غرب‌زدگی تنها در حوزه سیاسی تعریف نمی‌شود، بلکه از نظر اجتماعی و فرهنگی نیز قابلیت بررسی دارد.»
رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی با بیان اینکه غرب‌زدگی عوامانه در کشور وجود دارد، خاطرنشان کرد: «این غرب‌زدگی نتیجه نشناختن غرب توسط خواص یعنی استادان و اندیشمندان است.»
وی افزود: «استادانی که قصد دارند در این پژوهشکده راهنمای دانشجویان باشند، باید خودشان غرب و آسیب‌های آن را به خوبی مطالعه کرده باشند.»
رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی تصریح کرد: «در فلسفه غرب همه‌چیز به انسان، عقل انسانی و تجربه اکتفا می‌کند؛ اما فلسفه در شرق تنها بر محور خدا پایه‌ریزی شده است.»
راه‌اندازی پژوهشکده غرب‌شناسی در راستای مساله‌محوری است
در ادامه این مراسم، سیدمحمودرضا آقامیری رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران و واحد تهران مرکزی با بیان اینکه در سال‌های اخیر دانشگاه آزاد اسلامی درحال حرکت به سوی دانشگاه نسل سوم و چهارم است، گفت: «در ابتدا تمرکز دانشگاه بر آموزش‌محوری بود و سپس به انجام فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی منجر شد.»
وی افزود: «ایجاد پژوهشکده غرب‌شناسی در همین راستا و برای انجام فعالیت‌های ملی و حرکت‌هایی است که در کشور اتفاق می‌افتد.»
آقامیری خاطرنشان کرد: «درحال حاضر دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی باید برای ثبت پایان‌نامه و رساله خود به سامانه پژوهشیار مراجعه کنند. در این سامانه موضوعات مورد تحقیق باید در راستای حل مسائل کشور
باشد و پژوهشکده غرب‌شناسی نیز در همین راستا تاسیس و راه‌اندازی شده است.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران و واحد تهران مرکزی اظهار داشت: «در سال گذشته ۲۰ پژوهشکده در دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران راه‌اندازی شد.»
پژوهشگران برای شناخت فرصت‌ها و تهدیدها، باید افکار مربوط به غرب را مطالعه کنند
سیدمرتضی نبوی، رئیس پژوهشکده غرب‌شناسی نیز در مراسم افتتاحیه پژوهشکده غرب‌شناسی با اشاره به اینکه نعمت‌های خداوند در ایران شامل نظام جمهوری اسلامی، استقلال، آزادی و نعمت رهبری و حضرت امام(ره) و ولایت است، گفت: «مقام معظم رهبری منشاء تحولات دوران ما و هدایت بشر است.»
وی خاطرنشان کرد: «این پژوهشکده دو گروه پژوهشی دارد که در گروه اول، غرب و تحولات جهانی به صورت بنیادی و فلسفی بررسی و در گروه دوم، مطالعه کشورهای آمریکا، انگلیس، فرانسه و اتحادیه اروپا انجام می‌شود.»
رئیس پژوهشکده غرب‌شناسی در پایان خاطرنشان کرد: «چشم‌انداز این پژوهشکده، وجود مرکزی برای شناخت علمی، بنیادی و راهبردی تمدن غرب، پیش‌بینی تحولات آینده و شناخت فرصت و تهدیدهای تمدن غرب برای استفاده از این تجربه در پی‌ریزی تمدن نوین اسلامی است که رهبر معظم انقلاب نیز در بیانیه گام دوم به آن پرداختند.»