یگانه عرب، سرویس دانشگاه: پرویز کرمی، مشاور معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری درخصوص ارزیابی نتایج آماری کارگاههای تحقیق و توسعه در سال ۱۳۹۸ بیان کرد: «زمانی اعلام کردیم که در کشور ما شرکتهای دانشبنیان و خلاق به ۷۵۰۰ شرکت رسیدهاند که این تعداد موجب شده بود جمعیت ۵۰۰ هزار نفری اشتغال مستقیم از طریق شرکتهای دانشبنیان و خلاق داشتهباشند. همچنین پلتفرمهایی در قالب خانه خلاق و نوآوری، مراکز نوآوری، استارتاپها، شتابدهندهها و ... ایجاد شده بود که این مجموعه اکوسیستمی را شکل میداد که منجر به جذب فارغالتحصیلان دانشگاهها از رشتههای مختلف میشد که سرشماری آماری نشده بودند، بلکه به میزانی که شرکتهای دانشبنیان و خلاق در کشور شکل میگرفتند، ما آمارهایی را که براساس نظرسنجیها در سایت دانشبنیان ایجاد میشد، ارائه میکردیم. اما مرکز آمار ایران بهعنوان یک مرجع رسمی با مراجعه به کارگاهها و شرکتهای دانشبنیان، تحقیقاتی را انجام داد که ما تعداد محققان تماموقت، کارکنان تحقیق و توسعه و میزان هزینههای تحقیق را گردآوری کنیم که بررسی آن نتایج خوبی در جامعه ایجاد میکند. خوشبختانه رشد خوبی را در تحقیق آماری شاهد هستیم که از سال 1396 موجب افزایش ۱۲ درصدی تحقیق و توسعه در کشور شده است.»
وی افزود: «پیشرفت تحقیق و توسعه کشور این را نوید میبخشد که رشد و توسعه شرکتهای دانشبنیان و خلاق در کشور آهنگ خوبی پیدا کرده و اگر دولت و حاکمیت تسهیلات و حمایتشان را در حوزه تسهیل کسبوکار، خدمات توسعه بازار، خدمات پشتیبانی، جذب سرمایه و... ادامه بدهند، شاهد رشد خوبی در اشتغالزایی برای فارغالتحصیلان دانشگاهی خواهیم بود.»
با سرمایهگذاری در شرکتهای خلاق سهم حضور زنان در فعالیتهای خلاقانه رشد میکند
کرمی همچنین با اشاره به افزایش فعالیت حضور زنان در جامعه تحقیقاتی کشور عنوان کرد: «ما درمجموع رشد خوبی را در بحث تحقیق و توسعه داشتیم، حتی بانوان نیز در این زمینه رشد صعودی داشتهاند؛ اما با وضع مطلوب فاصله داریم که میشود این موانع را رد و رفع کرد و به شرایط مطلوب نزدیک شد. اگر بتوانیم سرمایهگذاری بر شرکتهای خلاق و دانشبنیان و صنایع فرهنگی را در کشور افزایش بدهیم، قطعا میتوانیم سهم حضور زنان را در اینگونه از فعالیتهای نوآورانه و خلاقانه افزایش بدهیم.» مشاور معاون علمی و فناوری رئیسجمهوری ادامه داد: «هرچند در این شرایط نیز درصد رشد حضور زنان نسبتبه مردان نیز افزایش داشته است، اما قطعا تا ایدهآل فاصله بسیاری است، بهشرطیکه به بحث اقتصاد خلاق توجه بیشتری داشتهباشیم؛ چراکه ۵۰ درصد فارغالتحصیلان دانشگاهی ما بانوان هستند و ۵۰ درصد فارغالتحصیلان نیز علوم انسانی، علوم اجتماعی و فرهنگ و هنر. اگر به پلتفرم شبکه خلاق و صنایع فرهنگی توجه ویژهای با حمایت دولت و مجلس داشتهباشیم، درواقع به ۵۰ درصد فارغالتحصیلان دانشگاه که بانوان و رشتههای فرهنگ و هنر است، توجه داشتهایم و این جریان جزء ضروریات اقدامات دولت است.»
تمرکززدایی شرکتهای دانشبنیان از کلانشهرها، توازن قوا در استانها را ایجاد میکند
وی با اشاره به ارتقا و رشد فعالیت استانهای کمبرخوردار در حوزه تحقیق و توسعه در کشور توضیح داد: «ما باید اقدامات تشویقی زیادی برای استانهای کمکار اجرایی کنیم و تلاش کنیم در تمرکززدایی از کلانشهرها و استانهای بزرگ، کسبوکارهای خلاقانه و دانشبنیان بهسمت استانهای کمتر برخوردار بروند تا توازن قوا در تمامی استانها صورت بگیرد. به همین منظور ما در برنامههای معاونت علمی وفناوری ریاستجمهوری مشوقی که برای شرکتهایی که تقاضای دانشبنیان شدن میکنند، تعیین کردهایم، این است که درصد ویژهای را به استانهای کمتر برخوردار در بهرهمندی از این شرکتها ارائه کنیم.»
مشاور معاون علمی و فناوری رئیسجمهوری در ادامه درخصوص اقدامات معاونت برای حمایت از دانشبنیانها در استانهای کمبرخوردار گفت: «نخست، ایجاد خانههای خلاق و نوآوری در مناطق کمتربرخوردار است. نکته دوم مشوقهای تسهیلاتی و حمایتی همچون خدمات جذب سرمایه و پشتیبانی است که معاونت بهصورت ویژه برای ترغیب شرکتهای دانشبنیانها انجام داده است. همچنین بستههای حمایتی، خدمات توسعه بازار و فضای کسبوکار را برای شرکتهای خلاق تهیه و تدوین کردهایم.»
آیا مسیر تحقیق و توسعه در کشور به افق خود در سال ۱۴۰۴ نزدیک است؟
کرمی با اشاره به اینکه آیا مسیر تحقیق و توسعه در کشور به چشمانداز و افق خود در سال ۱۴۰۴ نزدیک است یا خیر، بیان کرد: «برای اینکه جریان پژوهشی در کشور به افق سال ۱۴۰۴ نزدیک شود، نیازمند این است که نیازسنجیهای خود را صورت بدهد، به این معنا که نیازمندیها را در کشور بشناسد و به همین دلیل بود که از مرکز آمار ایران درخواست کردیم سرشماری و توجه به شرکتهای خلاق و دانشبنیان را در دستورکار قرار بدهد تا داشبوردی مدیریتی از این جریان داشتهباشیم و بتوانیم برای رسیدن به اهداف از داشبورد مدیریتی بهرهمند شویم. همینطور صندوقهایی را برای تامین منابع مالی و جذب سرمایه برای رسیدگی به این شرکتها مدنظر قرار دادیم و بهسمت آنها رفتیم. چند برنامه جدید همچون توسعه زیستبوم صنایع خلاق و فرهنگی را درکنار برنامههای حفظ و ایجاد شرکتهای دانشبنیان و خلاق ایجاد کردیم؛ چراکه مزیتهای بومی و منطقهای ما در این حوزهها بسیار است.»
وی در پایان سخنانش اشاره کرد: «همچنین از تبصرههایی که میتوانستیم، در بودجه همچون تبصرههای ۱۶ و ۱۸ حمایتهای مالی ازسوی بانکها برای کسبوکارها مدنظر قرار دادیم تا سهمی را برای شرکتهای دانشبنیان و خلاق درنظر بگیریم. همینطور گفتمانسازی حمایت از صنایع خلاق را در دستورکار قرار دادیم و با کسانی که میتوانند در این میان اثرگذار باشند، همچون با نمایندگان مجلس و کمیسیونهای مختلف دولت وارد مذاکره شدیم تا هرچه بیشتر به سهم توجه به شرکت دانشبنیان و خلاق در برنامهریزی استانی، ملی و منطقهای اضافه شود؛ درواقع این حمایتهای اجتماعی و قانونی بود که میتوانستیم دراختیار این شرکتها قرار بدهیم.»