نیلوفر مژدهی، روزنامه‌نگار: نوشتن از مشکلات هرساله باشگاه صنعت نفت تکراری و بی‌فایده شده است. این تیم مردمی که وظیفه اجتماعی بزرگی در آبادان دارد همواره به‌دلیل مشکلات متعدد بعد از پایان یک فصل مشقت‌بار تعطیل می‌شود تا مدیری، مسئولی یا دلسوزی پیدا شود و با چند وعده نصفه و نیمه بار دیگر چراغی در این باشگاه ورشکسته روشن کند. اگر می‌گوییم ورشکسته به این معنی است که این تیم هیچ منبع درآمدی ندارد و اگر کمک منطقه آزاد اروند و برخی پول‌های واریزی از وزارت نفت به اداره کل ورزش و از آنجا به حساب باشگاه نباشد این تیم حتی برای خرید یک بطری آب معدنی هم مشکل دارد.
داستان این فصل تیم فوتبال صنعت نفت اما با همیشه فرق دارد. اتفاقاتی که این بار در این باشگاه رخ داد فقط به‌دلیل مشکلات مالی نبود و بسیاری ثبات مدیریت در سال‌های اخیر را از دلایل عدم‌موفقیت این تیم می‌دانستند. از این رو این بار در «فرهیختگان» دلایل تغییر و تحولات اخیر در این باشگاه را بررسی می‌کنیم.
منتقدان نیامدند!
مدیران باشگاه صنعت‌نفت آبادان در شرایطی از سمت خود استعفا دادند که برای تعیین تکلیف سرمربی و حضور پر قدرت در بازار نقل و انتقالات تشکیل جلسه داده بودند. اخبار و اطلاعات اما در این جلسه درنهایت مدیران این باشگاه را ناامید کرد تا آنها با وجود اینکه هنوز یک سال از قراردادشان با این باشگاه باقی مانده بود از سمت خود کنار رفته و عطای کار پرمشقت در این باشگاه را به لقایش ببخشند و از سمت خود استعفا دهند. در این بین آنها منتظر بودند تا افرادی که از مدیریت باشگاه انتقاد می‌کردند پای کار بیایند و مسئولیت این تیم بی‌پول را بپذیرند، اما نه‌تنها هیچ‌کدام از این منتقدان پا پیش نگذاشتند، بلکه استعفای یک هفته‌ای آنها درنهایت تا آستانه فروپاشی باشگاه نیز پیش رفت و بازیکنان یکی پس از دیگری از این تیم جدا شدند. جهانگیر کی‌شمس که به‌تازگی به‌عنوان مدیرعامل باشگاه صنعت نفت معرفی شده در گفت‌وگو با «فرهیختگان» تاکید می‌کند: «شرایط به گونه‌ای بود که مجبور بودیم کنار بکشیم تا فضا برای دیگران باز شود. در نتیجه استعفا دادیم. می‌خواستیم فکری تازه وارد این باشگاه شود اما هیچ‌کدام از این نفرات که فکر می‌کردیم ایده‌ای دارند جلو نیامدند و مجبور شدیم خودمان برگردیم.»
انتخاب وزیر و ابقای هیات مدیره
درست چند روز پس از روی کار آمدن وزیر جدید بود که مدیران بالا دست در پالایشگاه ملی نفت بر ابقای مدیران این باشگاه صحه گذاشتند و فقط با تغییری جزئی با مخالفت علی عیسی‌زاده به‌عنوان مدیرعامل از این سمت موافقت کرده و کی‌شمس عضو دیگر هیات مدیره را جایگزینش کردند. در اصل ماجرا تغییر بزرگی حاصل نشد ولی درنهایت با تغییری جزئی تلاش شد انگیزه‌ای برای ادامه کار ایجاد کنند. در اینجا بود که جهانگیر کی‌شمس روی کار آمد و با وجود همه مشکلات کار را دست گرفت. با این حال حسن نصراصفهانی به‌عنوان رئیس هیات مدیره که یکی از اعضای بازنشسته این جمع بود حاضر به بازگشت نشد، ولی دیگر نفرات با توجه به اینکه هنوز یک سال از قرارداد مدیریت‌شان در این باشگاه باقی مانده بود مجبور شدند تمکین کرده بر مسند کار برگردند. کی شمس در همین خصوص به «فرهیختگان» می‌گوید: «ما به‌واقع رفته بودیم ولی درنهایت وزارت نفت تشخیص داد با توجه به قراردادی که باقی مانده همچنان مسئولیت این تیم را برعهده بگیریم. قول‌هایی هم به ما دادند که امیدواریم به مرحله اجرا برسد.»
سرمربی چه کسی است؟
زمان درحال از دست رفتن است و این باشگاه آبادانی هنوز سرمربی ندارد. قبل از اینکه فصل تمام شود عیسی‌زاده مدیرعامل وقت باشگاه با سیروس پورموسوی برای فصل بعد به توافق رسیده بود، ولی پس از اتمام مسابقات دیگر تماسی با این مربی گرفته نشد. پورموسوی به ما می‌گوید: «با عیسی‌زاده صحبت‌هایی برای ادامه همکاری کرده بودیم ولی بعد از پایان فصل دیگر حتی او را ندیدم. هیچ صحبتی نکردیم. گویا همین بلاتکلیفی‌ها او را مردد کرده بود.»
با این حال او همچنان گزینه اصلی هدایت صنعت نفت بود. از این رو بعد از اینکه کی‌شمس به‌عنوان مدیرعامل انتخاب شد در اولین اقدام با پورموسوی تماس گرفت و از او برای ادامه همکاری دعوت کرد. پورموسوی اما خوب می‌دانست سختی کار در آبادان به این چیزها نمی‌ارزد در نتیجه با توجه به اینکه از سایپای سقوط کرده هم پیشنهاد داشت، ابتدا برنامه‌هایش را به باشگاه صنعت نفت ارائه داد و پس از آن از آنها خواست با دیگر گزینه‌هایی که می‌توانند به آنها برای مربیگری در تیم صنعت نفت کمک کنند هم مذاکره داشته باشند. در چنین شرایطی کی‌شمس به «فرهیختگان» می‌گوید: «پورموسوی گزینه اول ماست. او هم از تیم شناخت دارد و هم با توجه به زحماتی که پیش از این برای این تیم کشیده است با شرایط آشناست.»
درخواست پورموسوی برای مذاکره با دیگر مربیان و برخی درخواست‌های این مربی برای ادامه همکاری باعث شد مسئولان این باشگاه با گزینه‌های دیگری هم وارد مذاکره شوند. جدی‌تری گزینه هم علیرضا منصوریان است که دیروز انجام مذاکرات را تایید و ابراز امیدواری کرد توافق نهایی حاصل شود.
پورموسوی هم می‌داند کار کردن در آبادان امسال بسیار سخت‌تر از فصل قبل است. فولادخوزستان در همسایگی آنها قهرمان جام‌حذفی شده و سهمیه مستقیم لیگ قهرمانان آسیا را گرفته است، درحالی که صنعت نفت در آخرین روزها کاندیدای سقوط هم شده بود. از این رو به‌راحتی قبول مسئولیت نمی‌کند. او برای ادامه همکاری چند شرط اساسی دارد. اول اینکه از او توقع هیچ رده‌ای در جدول نداشته باشند و فقط به بقا امیدوار بمانند و در ادامه به جوانگرایی و حذف نام ستاره‌ها در تیم او عادت کنند. او در این خصوص به خبرنگار «فرهیختگان» می‌گوید: «تیم‌های نفتی با این شرایط مدیریتی و بودجه‌ای که در اختیار ندارند باید فقط روی برنامه‌های بلندمدت حساب کنند. بازیکن‌سازی و درنهایت برداشت از همین بازیکنان می‌تواند تنها راه نجات آنها باشد.»
کی‌شمس ولی به همین‌ها راضی نیست. او هرچند می‌داند در نهایت چه پورموسوی باشد چه نباشد چاره‌ای جز استفاده از بازیکنان جوان ندارد، می‌گوید: «در بدترین شرایط مالی قرار داریم. در چنین شرایطی هیچ عدالتی در بازار نقل و انتقالات وجود ندارد. برخی تیم‌ها با بودجه‌های آنچنانی بازیکنان خوب لیگ را گرفته و تمرینات‌شان را هم آغاز کرده‌اند، درحالی که ما همچنان اندر خم یک کوچه هستیم و هر ساله بر مشکلات‌مان افزوده می‌شود.»
قول بودجه داده‌اند
تیم را به کی‌شمس سپردند ولی هیچ بودجه‌ای در اختیارش قرار ندادند. قول‌هایی دادند و به او گفتند که فلان مقدار بودجه برایتان درنظر گرفتیم ولی تا زمانی که امکان پرداخت کمک دولتی به این تیم‌ها وجود ندارد این وعده‌ها فاصله زیادی تا مرحله اجرا دارد. کی‌شمس در مورد مشکلات مالی باشگاه صنعت نفت و بودجه‌ای که برای تیم فوتبال این باشگاه درنظر گرفته شده است، می‌گوید: «متاسفانه هنوز بودجه‌ای برای ما درنظر نگرفتند و مشکلات قانونی که همیشه در راه کمک وزارت نفت به تیم‌های نفتی وجود داشت اجازه نمی‌دهد تا انتقال صورت گیرد. از این رو فعلا نمی‌توانیم توقع داشته باشیم. هزینه‌ها نسبت به قبل بیشتر شده و تا کمک مسئولان شهر و استان نباشد نمی‌توان توقعی داشت. در چنین شرایطی این سوال پیش می‌آید که اگر واقعا مشکلات تا این حد به قوت خود باقی است، چرا فردی چون کی‌شمس مسئولیت سرپرستی باشگاه را می‌پذیرد.» وی در این باره به «فرهیختگان» می‌گوید: «ما جنوبی هستیم و وضعیت این تیم برایمان مهم است. نمی‌توانیم در مقابل بی‌سروسامانی تیم‌مان بی‌تفاوت باشیم. فکر می‌کنید اگر من قبول نمی‌کردم اتفاق خوبی برای این تیم رخ می‌داد؟ زمانی استعفا دادم و رفتم تا جا برای دیگران باز شود ولی نیامدند و مسئولیت نپذیرفتند درنتیجه طبق قرارداد مجبور شدیم برگردیم و به قول‌هایی که می‌دهند دل خوش کنیم. این دو تیم دو راه بیشتر ندارند. یا باید حذف شوند و یا باید قانون را در راستای کمک وزارت نفت به تیم‌های نفتی اصلاح کنند. در غیر این صورت نه‌تنها به این تیم بلکه به مردم آبادان ظلم کردیم. هر سال برای پول مشقت می‌کشیم و درنهایت مبلغی ناچیز را ذره ذره به باشگاه تزریق می‌کنند. این چیزها بی‌فایده است و دردی دوا نمی‌کند.»
چرا نفت به پالایشگاه آبادان منتقل نشد؟
خیلی‌ها بر این باور بودند تیم صنعت‌نفت آبادان باید به پالایشگاه آبادان منتقل شود و در همین خصوص نیز از فصل قبل تلاش‌هایی کردند، ولی این انتقال در اصل موضوع تغییری ایجاد نمی‌کند. پالایشگاه آبادان هم بخش خصوصی و حتی نیمه‌خصوصی نیست پس آنها هم نمی‌توانند برای کمک به این تیم نفتی راه‌حلی پیدا کنند. در اصل این انتقال یک فرضیه اثبات نشده است و برای به نتیجه رسیدن نیازمند اقداماتی اساسی است. کی‌شمس با ما هم عقیده است و می‌گوید: «انتقال تیم فوتبال صنعت نفت آبادان برای انتقال به پالایشگاه آبادان نیازمند موارد بسیار از جمله کاغذبازی‌های اداری است. فرض کنیم به پالایشگاه هم واگذار شدیم. آیا در شرایطی که آنها هم دولتی هستند می‌توانند به باشگاه پول تزریق کنند. اینها اثبات شده نیست، ولی همانطور که گفتم هیچ نهاد دولتی نمی‌تواند به این تیم کمک مالی کند. مگر اینکه یا قانون اصلاح شود و یا این نهاد‌ها از دولتی به خصوصی واگذار شوند.»
لزوم ورود مجلسی‌ها
این تیم هنوز سرمربی ندارد و بازیکنان زیادی از این جمع جدا شدند. زمان برای صنعت نفت در حال از دست رفتن است. مدیران این باشگاه شبانه روز مذاکره می‌کنند تا حداقل حالا که پول ندارند تیم را به‌خوبی و به سرعت آماده کنند. غافل از اینکه با توجه به شرایط مالی این باشگاه و آب و هوای آبادان، صنعت نفت آخرین اولویت بازیکنان است. از این رو نمی‌توان این فصل هم توقع تیم بهتری از صنعت نفت داشت. مگر اینکه با تغییرات اساسی و تزریق تفکری نو، این تیم را از نو بسازنند. هرچند بهترین بازیکنان و مربیان هم اگر با بی‌پولی مواجه شوند کاری از دست‌شان برنمی‌آید. پس لازم است پس از چند سال وقت تلف کردن این بار نمایندگان مجلس برای دلخوشی و شور اجتماعی مردم این شهر و حتی شهر مسجدسلیمان فکری به حال اصلاح این قانون که فقط برای دو تیم نفتی رعایت می‌شود، کنند.