نیلوفر هوشمند، روزنامه‌نگار: علی موسوی، دانشجوی دانشگاه Université Laval کانادا با اشاره به مشکلات و چالش‌هایی که دانشجویان ایرانی خارج از کشور با آن روبه‌رو هستند، گفت: «اولین چالشی که درباره دانشجویان ایرانی در خارج از کشور می‌توان به آن اشاره کرد مساله انتقال سرمایه است. اغلب دانشجویان پس از اتمام دوران تحصیل یا در حین تحصیل وارد بازار کار می‌شوند و معمولا سرمایه‌های کوچکی دارند که اگر دولت بتواند یک پلتفرمی ایجاد کند تا دانشجویان و فارغ‌التحصیلان بتوانند این سرمایه‌ها را به کشور منتقل کنند و کارگاه‌های کوچکی که سرمایه‌های کمی می‌خواهد را راه‌اندازی کنند، همین موجب انتقال ارز به داخل کشور می‌شود. برای مثال بتوان با مبلغی مثل ۵۰۰ میلیون تومان کسب‌وکاری در کشور راه‌اندازی کرد و به جای راه‌اندازی کارخانه‌های بزرگ با سرمایه‌های کلان کارگاه‌های کوچک دایر کنیم و اگر دولت این بستر را ایجاد کند بسیاری از دانشجویان و فارغ‌التحصیلان ایرانی خارج از کشور از آن استقبال می‌کنند؛ چراکه برای اشتغالزایی کشور مفید واقع می‌شوند.»
وی افزود: «مساله انتقال دانش نیز یکی از موصوعات مهم محسوب می‌شود. درواقع خارج از ایران مساله علم‌اندوزی، دانش، مدیریت و... نگاه جدی تری دارد و نسبت به آن جدی‌تر رفتار می‌شود. درست است که در کشور خودمان هم امروز نسبت به علم و تکنولوژی جزئیات بیشتری درپیش گرفته شده اما یک واقعیت غیرقابل انکار است که در کشورهای خارجی با تکنولوژی‌ها و صنایع پیشرفته‌تری در ارتباط هستیم و حتی می‌توانیم عضو شرکت‌های بسیاری بشویم که در زمینه این صنایع و تکنولوژی‌ها فعالیت می‌کنند. همه اینها به این معنی است که دانشجویان در تمام عرصه‌ها می‌توانند دانش بسیاری را کسب کنند. پس از کسب این دانش‌ها انتقال آن به داخل کشور نیز مساله مهمی است.»
پیشنهاد ایجاد پلتفرمی برای طرح نیاز صنایع و راه‌حل‌ها
این دانشجوی ایرانی با اشاره به لزوم تسهیل‌گری در انتقال دانش به داخل کشور، گفت: «اگر یک پلتفرمی ایجاد شود که در آن هر صنعتی نیازهای خود را در آن مطرح کند، آن زمان دانشجویانی که درباره این مسائل ایده دارند و می‌توانند این مشکلات را حل کنند می‌توانند پروپوزال بدهند و برای حل مشکل این صنعت دست به کار شوند. این‌گونه هم از دانش دانشجویانی که در داخل کشور تحصیل می‌کنند استفاده می‌شود و هم از دانش دانشجویانی که خارج از کشور به صنایع پیشرفته‌تر دسترسی دارند استفاده لازم انجام می‌شود و حتی همین موضوع می‌تواند انگیزه‌ای برای بازگشت به دانشجویان بدهد. توقع ما این است که یک بستر عادلانه برای انتقال دانش و ایفای نقش در صنعت برای دانشجویان ایرانی داخل و خارج از کشور ایجاد شود و صرفا فضا دست پیمانکاران همیشگی نباشد و از این انحصار خارج شود.»
موسوی، گفت: «بسیاری از بچه‌هایی که در خارج از کشور وارد صنعت می‌شوند تجربیات به‌روزتری دارند که که می‌توانند اینها را در اختیار سازمان‌ها و ارگان‌های دولتی بگذارند تا روند بهتری برای اداره کشور پیش‌گرفته شود. بسیاری از دانشجویان تحصیلات تکمیلی خارج از کشور در شرکت‌های بزرگی کار می‌کنند و اگر بستر انتقال تجربیات و استفاده از پتانسیل این قشر برای کشور فراهم شود قطعا کمک بزرگی هم به کشور خواهد شد و هم انگیزه زیادی برای دانشجویان ایجاد خواهد کرد؛ چراکه بسیاری از دانشجویان چند سال بعد از زندگی خارج از کشور و با مقایسه امکانات بین کشور خودشان و کشوری که در آن تحصیل می‌کنند به‌شدت علاقه‌مند می‌شوند تا به ایران برگردند و این تحولات را در کشور خود ایجاد کنند. این موضوع ربطی به جناح‌های سیاسی ندارد و شامل تمام دانشجویان می‌شود.»
ضرورت تسهیل‌گری بروکراتیک و حمایت مسئولان از ایده‌ها
وی ادامه داد: «این مسائل با یک وب‌سایت و سامانه حل نمی‌شود بلکه مستلزم تسهیل‌گری بروکراتیک و حمایت مسئولان دولتی است. اگر این حمایت‌ها نباشد و یک نفر بخواهد به کشور برگردد و فرآیند انتقال دانش و تکنولوژی را انجام دهد اگر با سیستم بروکراتیک رخوت‌انگیز یا برخوردهای بدی روبه‌رو شود، شاید طاقت نداشته باشد تا داخل کشور بماند و برگردد همان‌جایی که بوده است.»
دانشجویان خارج از کشور علاقه‌مند به انتقال تجربه و مهارت هستند
این دانشجوی ایرانی اضافه کرد: «یکی دیگر از مسائلی که در حوزه دانشجویان خارج از کشور برای خود دانشجویان دغدغه شده و نمی‌دانیم تا چه حد عملی خواهد شد، موضوع ارتباط بین دانشجویان خارج با داخل کشور است. اگر یک دانشجوی مثلا رشته شیمی بتواند با دانشجوی رشته خودش در همان بستر فعالیتی خودش، در ایران ارتباط بگیرد و به آنها کمک کند تا در همان بستر رشد کنند قدم بزرگی خواهد بود. برای مثال من درحال حاضر که خارج از ایران تحصیل می‌کنم با دو سه دانشجو در داخل کشور در ارتباط هستم و به‌عنوان چیزی شبیه استاد راهنما به آنها کمک می‌کنم تا در فیلد موردنظر خودشان موفق باشند و بتوانند خوب کار کنند. این انتقال مهارت برای دانشجویان داخل کشور که تازه وارد یک‌سری رشته‌ها شده‌اند بسیار جذاب خواهد بود و از نظر من دانشجویان خارج از کشور تمایل به چنین کاری را دارند.»
خلأ حمایت‌های دیپلماتیک از ایرانیان حاضر در کانادا
وی تصریح کرد: «یکی از مهم‌ترین معضلات دانشجویان در کانادا نبود سفارت ایران در این کشور است. درحالی که حتی در آمریکا سفارت پاکستان حافظ منافع ایران است و دانشجویان ایرانی به آن کشور مراجعه می‌کنند اما در کانادا چنین چیزی وجود ندارد و ما با مشکلات زیادی سروکار داریم. این باید یکی از اولویت‌های دولت باشد که روابط دیپلماتیک خود را با کانادا بهبود ببخشد و حداقلی‌ترین امکانات سفارتی را برای ایران در این کشور فراهم کند. برای رای‌گیری حتی ما باید به کشورهای دیگر می‌رفتیم تا رای بدهیم.»