محمدرضا حاجی‌عبدالرزاق، روزنامه‌نگار: فدراسیون جهانی فوتبال (فیفا) به‌دنبال ایجاد تغییرات جدید و شاید عجیب در مسابقات فوتبال است. بر این اساس فیفا قرار است این قوانین را در برخی مسابقات پیش‌رو مورد آزمایش قرار دهد. یکی از قوانینی که فیفا به‌دنبال اجرایی کردن آن است، برگزاری بازی در دو نیمه 30 دقیقه‌ای مفید و به‌نوعی کاهش زمان بازی است. همچنین تیم‌ها به‌صورت نامحدود تعویض خواهند داشت. تغییر بعدی این است که پرتاب اوت با دست صورت نمی‌گیرد و با پا خواهد بود و همچنین اگر بازیکنی در جریان بازی کارت زرد دریافت کند باید پنج‌دقیقه بیرون از زمین باشد و به‌نوعی به‌طور موقت اخراج می‌شود. این قوانین که شباهت زیادی به قوانین فوتسال دارند، ابتدا باید در کمیته اجرایی فیفا به تصویب برسند و باید دید آیا می‌تواند باعث پیشرفت و بهبود فوتبال شود یا خیر. درواقع فدراسیون جهانی فوتبال به دنبال ایجاد تغییراتی است که باعث افزایش جذابیت و بهبود فوتبال می‌شود. فیفا در نظر دارد ۴ قانون این رشته را دستخوش تغییرات کند و برای شروع در تورنمنتی دوستانه با حضور چهار تیم لایپزیش، آیندهوون، آلکمار و کلاب بروخه این تغییرات اعمال می‌شود.
فیفا چه در سر دارد؟
درحالی این تغییرات عجیب در دستورکار برد بین‌المللی فوتبال قرار گرفته که رشته ورزشی فوتبال در تمام دنیا طرفداران خاص خود را داشته، تا جایی که از این رشته به‌عنوان پرطرفدارترین و محبوب‌ترین رشته ورزشی یاد می‌شود. فوتبال با ماهیت فعلی خود این توانمندی را دارد تا در امور سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشورها نیز تاثیر‌گذار باشد و این رشته ورزشی تفاوت‌هایی با رشته‌هایی مثل کشتی یا بعضا رشته‌های رزمی و برخی رشته‌های دیگر دارد که برای حفظ جذابیت و طرفدارانش مدام دچار تغییرات پی‌درپی شده‌اند تا جایی‌که رشته‌ای مثل کشتی امروز از لحاظ زمان‌بندی، فنون اجرا شده و امتیازات آن، رنگ و لعاب زمین و مکان برگزاری مسابقه و حتی رنگ لباس کشتی‌گیران اصلا شباهتی به کشتی در دو یا سه دهه قبل نداشته و کارشناسان امر عقیده دارند اگر این تغییرات ایجاد نشود این رشته‌ها جذابیت‌های خود را از دست می‌دهند و امکان دارد در آینده نزدیک از بزرگ‌ترین آوردگاه ورزشی یعنی المپیک حذف شوند اما فوتبال از سال‌های دور تا امروز به یک شکل برگزار شده و این تصمیم فیفا برای برخی تغییرات عجیب محل ابهام و جای پرسش است.
به نظر می‌رسد فدراسیون جهانی فوتبال در این خصوص باید بررسی‌ها زیادی انجام داده و با فکر و تامل بیشتری نسبت به تغییر ماهیت فوتبال اقدام کند. این رشته ورزشی از دیرباز تا امروز به همین شکل برگزار شده و بعضا برخی تغییرات مثل اضافه شدن کمک‌داور ویدئویی و وضع قوانین کوچک دیگر تغییری در ماهیت فوتبال ایجاد نکرده و حتی موجب پیشرفت آن شده است. البته تغییرات در همه رشته‌های مختلف و در همه‌جا و تمامی ابعاد همیشه مقاومت‌هایی را در پی داشته و به همان میزان مخالفان و موافقان خودش را دارد، با این حال به نظر می‌رسد فیفا حتی قبل از بررسی تغییرات عجیب جدید باید در این خصوص به شفاف‌سازی بپردازد که برای چه اهدافی دست به این کار زده یا به قول معروف چه در سر دارد! هنوز فوتبال به‌طور کامل از شوک سوپرلیگ خارج نشده که حالا صحبت از این تغییرات به میان آمده است.
آشوبی: تعویض نامحدود مصدومیت‌ها را افزایش می‌دهد
فرزاد آشوبی بازیکن پیشین فوتبال در گفت‌وگو با «فرهیختگان» درخصوص تغییراتی که به آن اشاره کردیم و قرار است در فوتبال اعمال شود، اظهار داشت: «ابتدا درباره اینکه قرار است فوتبال در دو نیمه۳۰دقیقه‌ای مفید برگزار شود این موضوع باید در بوته آزمایش گذاشته شود چون عملا ۳۰ دقیقه مفید شاید به همان زمان ۴۵ تا ۵۰ دقیقه وقت عادی برسد که در این صورت مطمئنا اتفاق خاصی رخ نداده و به نظرم باید این مورد به‌صورت آزمایشی تست شود و بازخورد آن را ببینیم و سپس درباره آن صحبت کنیم اما درباره اینکه تعداد تعویض‌ها نامحدود انجام شود، من معتقدم این موضوع نمی‌تواند خیلی جذابیت داشته باشد و من از دیدگاه خودم نمی‌توانم علاقه‌ای به این قانون جدید داشته باشم؛ چراکه 11 نفر درون زمین حضور دارند و فشار به اندازه کافی بین این نفرات توزیع و پخش می‌شود که بخواهیم این موضوع را به شکلی تغییر بدهیم که به‌خاطر سلامت بازیکنان و عدم‌خستگی بیش‌ازحد به دفعات زیاد بازیکنان به داخل زمین آمده یا از زمین خارج شوند، این درحالی است که زمین فوتبال چون ابعاد بزرگ‌تری نسبت به زمین فوتسال دارد هربار تعویض نیازمند آن است که بازیکنانی که از بیرون به داخل می‌آیند در آمادگی کامل قرار داشته باشند و به اعتقاد من اگر این اتفاق نیفتد یعنی بازیکنی که می‌خواهد وارد زمین شود آمادگی کامل را نداشته باشد، این موضوع می‌تواند بار مصدومیت‌ها را افزایش دهد و درمجموع به‌عنوان یک کارشناس و فوتبالیست به تغییر این قانون علاقه ندارم، یعنی به نظر این اتفاق من به رشد ماهیت فوتبال امروزی هیچ کمکی نمی‌کند.»
وی ادامه داد: «درباره بازیکنان اخطاری که قرار است به مدت ۵ دقیقه از بازی اخراج شوند نیز باید عرض کنم این موضوع هم جذابیتی ایجاد نمی‌کند و فوتبال را به سمت لوث‌شدن پیش می‌برد، در این خصوص قوانینی که الان وجود دارد به نظر من منطقی‌تر هستند و شخصیت تیمی فوتبال را بهتر و بیشتر حفظ می‌کند. درنهایت درخصوص قانون آخر که قرار است به جای دست، با پا ضربات اوت نواخته شود نیز معتقدم این مورد می‌تواند به بالاتر رفتن سرعت بازی و خلق و ایجاد موقعیت‌های بیشتر گل و احتمال رسیدن به گل کمک کند و به تبع آن می‌تواند به جذابیت هرچه بیشتر مسابقات فوتبال کمک کند. در این خصوص من موافق هستم.»
آشوری درباره اینکه این قانون آخر ضربات کرنر را بی‌اثر نخواهد کرد، گفت: «هم این موضوع می‌تواند مدنظر باشد و از سوی دیگر در نظر داشته باشید که به محض اینکه توپ اوت شود می‌توان توپ را کاشته و با یک پاس بلند یک موقعیت گل ایجاد کرد، یعنی قبل از اینکه تیم حریف بخواهد آرایش دفاعی گرفته و منتظر بماند تیمی که به سود آن ضربه اوت اعلام شده می‌تواند یک موقعیت گل خلق کند. من با این بخش موافقم چون سرعت بازی و احتمال رسیدن به گل را افزایش داده و می‌تواند مفید فایده باشد.»
این کارشناس فوتبال درباره اینکه چرا رشته ورزشی فوتبال تا این اندازه در سال‌های اخیر موردتوجه فدراسیون جهانی فوتبال برای تغییرات قرار گرفته است، در ادامه این گفت‌وگو اظهار داشت: «من خیلی با این بحث موافق نیستم؛ چراکه قوانین در فوتبال دائما تغییر پیدا نمی‌کند، ضمن اینکه هر قانون جدیدی که بخواهد در این رشته ورزشی وضع شود ابتدای به امر آن را بررسی کرده و تحقیقات زیادی را درباره آن انجام داده و سپس این قانون اعمال می‌شود، به‌طور مثال درخصوص کمک‌داور ویدئویی نیز ابتدا این موضوع به شکل امتحانی آزمایش شده و درنهایت دیدید که به فوتبال چگونه کمک می‌کند. درخصوص فوتبال به نظر من تصمیماتی که گرفته می‌شود منطقی بوده؛ چراکه این رشته تماشاگران خاص خود را در سراسر دنیا دارد و هیچ ایرادی ندارد اگر که یکسری قوانین طی زمان در حالی به این رشته اضافه شود که منجر به جذابیت‌های بیشتری برای فوتبال شود. به‌طور مثال اینکه مدت‌هاست پرتاب اوت با دست اتفاق می‌افتد و حالا می‌تواند با پا باشد و این موضوع می‌تواند منجر به خلق موقعیت بیشتر شود به نظر من این اتفاق هم مثل هر تغییرات دیگری یک مقاومت ابتدایی خواهد داشت اما باید اجازه داد همه این تغییرات که مدنظر فدراسیون جهانی فوتبال هستند به‌صورت آزمایشی امتحان شده و بازخورد آن مورد ارزیابی قرار بگیرد و آن زمان می‌توان در این خصوص بیشتر به صورت کارشناسی صحبت کرد اما درحال حاضر فکر می‌کنم برخی از این تغییرات می‌تواند به جذابیت بازی‌ها کمک کند.»
حق‌وردی: با این تغییرات فوتبال شبیه فوتسال می‌شود
تورج حق‌وردی از داوران سابق فوتبال کشورمان که امروز در سطح کارشناسی داوری در این رشته فعالیت می‌کنند در گفت‌وگو با «فرهیختگان» درخصوص تغییرات مدنظر فیفا برای رشته ورزشی فوتبال اظهار داشت: «به‌صورت کلی به نظر من تغییرات مدنظر خیلی نمی‌تواند جالب باشد و اگر بخواهم به‌صورت موردی در این خصوص صحبت کنم گرفتن دو وقت ۳۰دقیقه‌ای مفید برای بازی فوتبال این رشته را شبیه به فوتسال می‌کند. در هر صورت در فوتسال چون این رشته در سالن بازی می‌شود و فضا محدود است توپ خیلی دور نمی‌شود تا جایی‌که می‌بینید اصلا نیازی به توپ جمع‌کن هم نیست و درنهایت برای هر بار بیرون رفتن توپ یا اتفاقات مشابه چند ثانیه و زمان را نگه می‌دارند و دوباره بازی از سر گرفته می‌شود، اما در فوتبال این موضوع خیلی داستان به وجود می‌آورد، یعنی بازی‌ها به‌شدت طولانی و حوصله سربر خواهد شد و این درحالی است که بعضا حتی می‌تواند کنداکتور برنامه‌های تلویزیونی را نیز در همین کشورمان تحت‌الشعاع قرار دهد و دیگر نمی‌توان به‌طور دقیق زمان خاصی را برای پایان مسابقات فوتبال در نظر گرفته و براساس آن کنداکتور را چید و به نظرم طرح جالبی نیست.»
وی ادامه داد: «تغییر قانون پرتاب اوت به جای دست با پا می‌تواند موضوع جالبی باشد چون دیگر آن گیروگور‌های پرتاب اوت با دست که بعضا خطا گرفته می‌شود و اتفاقات دیگری را در پی دارد برطرف کرده و این موضوع می‌تواند خوب باشد ضمن اینکه در فرآیند افزایش احتمال رسیدن به گل نیز تاثیر مثبت بگذارد و کار را جذاب‌تر کند. همچنین درباره اخراج ۵ دقیقه‌ای بازیکنانی که کارت زرد دریافت می‌کنند نیز به نظر من این امر هم از لحاظ داوری یک مقدار نشدنی باشد؛ چراکه امکان دارد در یک صحنه دو یا سه نفر از یک تیم کارت زرد بگیرند و به این شکل تیم فوق با بازیکنان کمتر دچار مشکل شده و این در حالی است که در نظر بگیرید تیم فوق یک بازیکن هم به خاطر گرفتن کارت قرمز از قبل از دست داده باشد. همین الان در هجمه‌هایی که به داوران وارد شده و به یکباره سرداور ریخته و چند نفر اعتراض می‌کنند این موضوع اگر با دادن چند کارت زرد همراه باشد می‌تواند شکل بازی را به هم بریزد و خیلی اتفاق جالبی نیست.»
تورج حق‌وردی درباره تعویض‌های نامحدود در هر بازی اظهار داشت: «این موضوع هم به نظر من بد نیست و می‌توان روی این موضوع به صورت دقیق بررسی‌های لازم را انجام داده و سپس تصمیم‌گیری کرد؛ چراکه این امر می‌تواند به نفع تیم‌ها باشد به‌خصوص در این شرایط کرونایی که بازیکنان به‌خاطر محدودیت‌های تمرینی از شرایط ایده‌آل جسمانی به دور هستند و بازی‌ها نیز فشرده برگزار می‌شود، این موضوع اتفاق خوبی است. درواقع این مورد به همراه پرتاب اوت با پا به جای دست از موارد قابل‌بررسی هستند اما دو مورد دیگر گیروگور زیاد دارد.»
این کارشناس داوری درباره اینکه برخلاف رشته‌هایی مثل کشتی که برای حفظ جذابیت و تماشاگرانش مدام دچار تغییرات شده اما فوتبال با داشتن بیشترین تماشاگر نیازی به تغییرات مداوم ندارد، در این خصوص تاکید کرد: «این رشته تماشاگر دارد اما گاهی اتفاق می‌افتد که ۹۰ دقیقه پای یک بازی می‌نشینید و درنهایت بدون کمترین موقعیتی مسابقه صفر به صفر به پایان می‌رسد، مثل همین دیدار دربی اخیر که حتی بیشتر از ۹۰ دقیقه طول کشیده و تا 2 ساعت خیلی خبری از موقعیت گل آنچنانی و گل نبود و درنهایت کار به پنالتی کشید. بنابراین چون گاهی بازی‌های فوتبال حوصله سر بر می‌شود فیفا نیز به این فکر افتاده تا تغییرات را ایجاد کند تا شکل کار با به ثمر رسیدن گل‌های بیشتر بهتر شده و جذابیت‌های بیشتری ایجاد شود. بر همین اساس یکسری تغییرات آن خوب هستند و به نظر من بعد از این مسابقات چهارجانبه که قرار است با تغییرات جدید انجام شود تعویض‌های نامحدود و پرتاب اوت مورد توجه قرار می‌گیرد اما دوتای دیگر یعنی اخراج موقت بازیکنانی که کارت زرد می‌گیرند و زمان ۳۰ دقیقه مفید بعید است بعد از این رقابت‌ها برای تغییرات مورد توجه قرار بگیرد.»
وی گفت: «فیفا بیشتر هدفش این است که در بازی‌ها گل‌های بیشتری به ثمر برسد. به‌طور مثال قانون جدید آفساید نیز به همین منظور تعیین شد تا سختگیری‌ها برای رسیدن به گل کمتر شود، هرچند با وجود کمک‌داور ویدئویی حالا می‌بینیم که آفساید‌های میلیمتری هم گرفته می‌شود یا در قضیه هند نیز به همین شکل. به نظر من این تغییرات اگر کم‌کم و آرام‌آرام ایجاد شود خوب است چون معتقدم به یکباره نمی‌توان آنها را اعمال کرد و مطمئنا این کار ماهیت فوتبال را زیرسوال خواهد برد.»
حق‌وردی در پایان درخصوص اینکه برخی قوانین همین کمک‌داور ویدئویی در ابتدا مقاومت‌هایی را ایجاد کرده و سپس مورد توجه و علاقه فوتبال‌دوستان قرار می‌گیرد، گفت: «درخصوص کمک‌داور ویدئویی به نظر من اگر این سیستم هم می‌توانست ملایمت بیشتری به خرج داده و به قول معروف مو را از ماست بیرون نکشد کمک‌داور ویدئویی هم امروز طرفدار بیشتری پیدا می‌کرد.»