نسیم شیرازی، روزنامه‌نگار: المپیک 2021 توکیو برای ورزش ایران، شاید بی‌شباهت به بازی مار و پله نباشد؛ مسابقاتی که به‌خاطر کرونا لغو شد و ورزشکارانی که باوجود شایستگی پشت خط انتخابی‌های لغوشده ماندند، تحریم جودو و به‌تبع آن حذف محمدی بریمانلو از رنکینگ سهمیه‌ها، نرسیدن کیانوش رستمی و سهراب مرادی به توکیو، قصه تلخ دوپینگ و ازدست رفتن سهمیه‌ای که رویش اساسی حساب کرده بودیم، حکایت سقوط در این بازی است و سورپرایز سهمیه‌هایی که انتظارش را نداشتیم مانند دو سهمیه فرزانه فصیحی و ثریا آقایی یا سهمیه‌های لحظه‌آخری مانند سهمیه شنا و دوومیدانی، بودن همزمان 3 رشته تیمی در توکیو و البته ورود کاراته به رقابت‌ها، نردبانی است که انگار بالاخره مهره رکوردشکنی را به هر ضرب و زوری بود به خانه المپیک رساند.
خانه المپیکی که برای ورزش ایران تراژدی عجیبی به‌همراه داشت، بردوباخت، تلخی و شیرینی، ناکامی و بارقه امید، شایستگی حضور در توکیو و تسلیم قوانین جهانی فدراسیون‌ها شدن و دوپینگی که حتی برای سهوی بودنش هم شوخی ندارد و وزنه‌برداری که تا انتقاد کرد راهی کمیته انضباطی فدراسیونش شد و از آنجاکه نمی‌دانست شانس کسب سهمیه غیرمنتظره المپیک را دارد، دستش را به تیغ جراحی سپرد، ولی با این‌حال هرطور شده، قصد ازدست دادن المپیک را ندارد و عنوان شده که او را به بازی‌ها می‌رسانند. تراژدی‌ای که قصه‌اش را قهرمانانی که در المپیک حضور دارند یا شایستگی حضورش را داشتند و پشت خط این آوردگاه بزرگ ورزش دنیا به هردلیلی متوقف شدند، به‌وجود آوردند تا حالا کاروان «ستارگان ایران‌زمین» آخرین تلاش‌هایش را برای خلق اتفاق‌های خوب در المپیک به‌کار گیرد.
کاروان ورزش ایران در سی‌ودومین دوره المپیک فعلا با 67 سهمیه راهی توکیو خواهد شد که طبق برنامه اعضای کادر سرپرستی ۲۱ تیرماه و اولین گروه ورزشکاران هم ۲۶ تیرماه در کشور ژاپن حاضر خواهند شد.
ایران که هفدهمین حضور خود در تاریخ المپیک را تجربه می‌کند، هم ستاره‌های جوان و باانگیزه‌ای را برای سورپرایز کردن رقیبان و هم ورزشکاران صاحب‌عنوان و مدعی مدال که متاسفانه بعضی‌هایشان با آسیب‌دیدگی برای سکو می‌جنگند، در اختیار دارد. کاروان ورزش ایران این‌بار با چند رکوردشکنی ازجمله شکستن رکورد حضور بانوان در تاریخ المپیک، حضور همزمان سه رشته تیمی والیبال، بسکتبال و شمشیربازی در توکیو، رکوردشکنی کسب سهمیه در بخش آقایان و تاریخ المپیک ایران و همچنین تاریخ‌سازی در یکی‌دو رشته ورزشی مانند اولین حضور دختران در بدمینتون و وزنه‌برداری ایران در این المپیک خواهد بود؛ المپیکی که یک سال به تعویق افتاد تا این اتفاق هم سوژه تاریخ باشد! حالا با نزدیک شدن به این رویداد مهم ورزش دنیا و تعیین‌تکلیف تقریبی سهمیه‌های کاروان ورزشی ایران گفت‌وگویی با رئیس مرکز نظارت بر تیم‌های ملی و معاون اجرایی کاروان ورزش ایران در المپیک گرفتیم تا درجریان آخرین وضعیت سهمیه‌ها و وضعیت اعزامی‌ها به المپیک قرار بگیریم.
پیمان فخری که خود سرمربی تیم‌ملی شمشیربازی ایران هم به‌شمار می‌رود و این روز‌ها یکی از افراد بسیار پرمشغله در ورزش ایران محسوب می‌شود، پاسخگوی سوالات «فرهیختگان» شد که در ادامه خواهید خواند.
درمورد سهمیه‌ها بفرمایید تعداد سهمیه‌ها قطعی شد یا هنوز منتظر بیشتر شدن آن باشیم؟
درحال حاضر یک سهمیه قطعی شنا را داریم که آقای افضلی قرار است اعزام شوند، 67 سهمیه را تا الان به‌دست آورده‌ایم و پیش‌بینی‌مان این است که یک تا دو سهمیه دیگر را هم می‌توانیم اضافه کنیم.
در چه رشته‌هایی این سهمیه‌ها به‌دست می‌آید؟
بعد از اینکه در دوومیدانی برای مهدی پیرجهان یک سهمیه اضافه شد، درحال رایزنی برای یک سهمیه دیگر در یکی از رشته‌های ورزشی هستیم که اجازه بدهید فعلا محفوظ بماند، خبرش قطعی شود رسما اعلام می‌کنم.
تعداد خانم‌ها در توکیو رکورد تازه‌ای برای ایران در تاریخ المپیک است، ولی بازهم اماواگر به‌وجود آمده که می‌گویند اگر کاراته وارد المپیک نمی‌شد، اگر بدمینتون و وزنه‌برداری با انصراف ورزشکاران دیگر کشورها همراه نمی‌شد و اگر سهمیه یونیورسالیتی نبود، تعداد سهمیه‌ها حتی از المپیک ریو هم کمتر می‌شد. نظر شما در این‌باره چیست؟
اگر کاراته اضافه نمی‌شد این اتفاق نمی‌افتاد که حرف خیلی خنده‌داری است، چون 5 رشته اضافه شده و یکی از آنها کاراته است، پس کشورهایی که در 4 رشته اسکیت‌بورد، بیسبال، سافت‌بال و صخره‌نوردی نماینده داشته باشند، باید چنین اظهار نظری بکنند؟ اینکه ما در رشته کاراته در دنیا خوبیم که اتفاق خیلی خوبی است، من تعجب می‌کنم از این منظر به آن نگاه شود. برای هر المپیک تغییر در رشته‌ها هست، برای این المپیک 5 رشته اضافه شده که یکی از آنها کاراته است، جالب است که ما در یکی از این رشته‌ها آن‌هم فقط دو سهمیه توانستیم بگیریم. انگار فرقی نمی‌کند و ما هرکاری کنیم یک حرفی برایش هست! اضافه شدن سهمیه خانم فصیحی هم همین‌طور است، به‌طور کلی در دوره‌های گذشته هم به خانم‌ها وایلدکارت بیشتر داده می‌شد، چون کمیته بین‌المللی المپیک (IOC) تلاشش مشارکت بیشتر خانم‌ها در المپیک است. از اینکه تعداد دختران ما بالا رفته است، ما خیلی خوشحالیم و این نشان‌دهنده سرمایه‌گذاری ورزش ایران در بخش خانم‌ها است که آنها به سهم حداقلی خود می‌رسند و ما از این منظر خیلی خوشحالیم.
درمورد توقع مدال از بانوان چطور؟
غیر از یکی، دو رشته ما توقع دیگری نداریم. خانم‌ها در آغاز راه هستند، این سرمایه‌گذاری طی چندسال گذشته در بخش خانم‌ها است که منجربه این نتیجه شده و توقع کسب مدال از آنها در چنین رویدادهایی خیلی زود است. خانم‌ها در همه رشته‌ها خوب هستند و تمرینات خوبی را داشتند که امیدوارم در توکیو موفق باشند، ولی ما با این‌حال در
یکی، دو رشته شانس کسب مدال خواهیم داشت.
حضور کمیته ملی المپیک برای پیگیری سهمیه‌های امسال نسبت‌به دوره‌های قبل محسوس‌تر دیده می‌شد و البته گرفتن سهمیه برای این المپیک هم سخت به‌نظر می‌رسید، چرا؟
11هزار و 90 ورزشکار در این المپیک حاضر خواهند شد که 150 نفر از المپیک قبلی کمتر شده است، این درحالی است که 5 رشته هم به المپیک اضافه شده و 150 نفر هم کم شده است و این خودش حساسیت کسب سهمیه و سختی کار را بالا می‌برد؛ اگر امسال توانستیم کسب سهمیه را افزایش دهیم، کار خیلی بزرگی کردیم، چون همان‌طور که گفتم 5 رشته بیشتر و تعداد سهمیه‌ها کمتر شده است. ما از اینکه از ظرفیت دیپلماسی هم توانستیم به‌نحو احسن استفاده کنیم که برایش خیلی خوشحالیم و آن یک سهمیه‌ای هم که برای به‌دست آوردنش درحال رایزنی هستیم کار فوق‌العاده بزرگی است که امیدوارم بتوانیم در این رشته سهمیه را به‌دست آوریم؛ چراکه احساس‌مان این است که برای این رشته در حق‌مان اجحاف شده است. درمورد پیگیری محسوس کمیته ملی المپیک هم من نمی‌توانم اظهارنظر کنم، این را باید رسانه‌ها بگویند، من نمی‌توانم بگویم ما بهتریم، ولی خوشحالم که رسانه‌ها به این نتیجه رسیدند که ما از تمام ظرفیت موجود درحال استفاده هستیم. یک نمونه بارزش همین سهمیه خانم فصیحی بود که توانستیم به‌دست بیاوریم که آن‌هم متاسفانه به‌جای اینکه خوشحال شوند آمدند گفتند چرا خانم فصیحی؟ من یک‌بار دیگر در رسانه «فرهیختگان» اعلام می‌کنم که هیچ سهمیه دیگری در دوومیدانی به‌غیر از 100متر نمانده بود. بعد از این حرف من البته بازهم گفتند بررسی کردیم و در همه ماده‌ها از یونیورسالیتی می‌شود استفاده کرد، بله! در همه ماده‌ها یونیورسالیتی هست، ولی وقتی ما اقدام کردیم همه پر بود و فقط 100 متر بانوان خالی بود که ما اقدام کردیم. یونیورسالیتی به کشورهایی داده می‌شود که در آن رشته سهمیه نگرفته باشند. ما در دوومیدانی گرفته بودیم، ولی بازهم 100 متر بانوان خالی بود و هنوز پر نشده بود و ما هم بلافاصله برایش اقدام کردیم و خوشبختانه توانستیم سهمیه‌ای که اصلا قرار نبود را به‌دست آوریم. بازهم می‌گویند چرا برای یکی دیگر نگرفتید؟ اصلا قرار نبود این اتفاق بیفتد، این سهمیه با تیزهوشی کمیته ملی المپیک به دست آمد.
چراهای ورزش انگار تمام نمی‌شود.
بله، هیچ‌وقت فکر نمی‌کنم در دنیا یک سهمیه گرفته شود و بپرسند چرا، من فقط به خوشحالی گرفتن این سهمیه فکر می‌کردم که این‌طوری با چراهای زیاد پاسخ گرفتیم!
شاید اینکه خود فدراسیون دوومیدانی اصلا درجریان این سهمیه نبود هم در این ناراحتی‌ای که ایجاد شده، بی‌تاثیر نباشد.
بله، آن هم هست. وقتی ما این سهمیه را گرفتیم، به آنها اعلام کردیم که حالا فرد را معرفی کنید که آنها هم در 100 متر بانوان خانم فصیحی را معرفی کردند. از پروسه کسب سهمیه اصلا اطلاعی نداشتند، ولی در معرفی نفر برای 100 متر بانوان خود فدراسیون تصمیم گرفت، ما که نمی‌دانستیم خانم فصیحی آسیب دارد یا ندارد، حاضرند یا نه یا مورد تایید فدراسیون هستند یا نه. اینها را فدراسیون معین می‌کند. خود خانم فصیحی عنوان کردند که 8 صبح ازطریق سایت‌ها متوجه این کسب سهمیه‌شان شدند و درجریان نبودند.
درمورد تاریخ‌سازی‌های المپیک توکیو هم بفرمایید.
هم در بخش بانوان و هم در بخش آقایان رکورد کسب سهمیه را شکستیم و این اتفاق خیلی خوبی بود؛ باتوجه به اینکه گفتم 150 سهمیه کم و 5 رشته هم اضافه شده بود. ولی فکر می‌کنم کاروان منسجم و خوبی و ان‌شاءالله با نتایج خوب خواهیم داشت. تمام کارهایی که باید برای کاروان می‌کردیم فکر می‌کنم در این دوره انجام شد و هیچ رشته‌ای و ورزشکاری نمی‌تواند بگوید که اردو، تدارکات، امتیازات یا امکانات خوب نداشتم، چون تک‌تک رشته‌ها را دنبال کردیم. البته غیر از این یکی‌دو رشته‌ای که یکی‌دو ماه مانده به المپیک به ما اضافه شدند، بقیه رشته‌ها خوشبختانه برنامه خوبی داشتند و فکر می‌کنم تدارکات خیلی منسجمی را برایشان انجام دادیم. این را هم یادآور شوم که در این شرایط سخت کرونا، برگزاری اردوها کار خیلی سختی بود.
از امکانات گفتید، ولی بعضی رشته‌ها مانند رشته‌های قایقی ازنظر امکانات نسبت‌به کشورهای دیگر خیلی ضعیفند.
درمورد رشته‌هایی که دیر به جمع ما اضافه شدند تاکید کردم، خب در قایقرانی خانم ملایی و آقامیرزایی یک ماه پیش سهمیه‌شان قطعی شد که البته با هماهنگی فدراسیون برایشان برنامه‌هایی را تدارک و رایزنی کردیم تا به آذربایجان اعزام شوند، ولی متاسفانه مشکلات کرونا مانع از سفرشان به آذربایجان شد، وگرنه همه اقدامات و بودجه را پیش‌بینی کردیم. حالا قرار شده فدراسیون برایشان در ترکیه برنامه بگذارد که امیدوارم این اتفاق بیفتد.
وضعیت کاروان المپیک در توکیو را نسبت‌به ریو و المپیک‌های قبلی چطور می‌بینید و پیش‌بینی‌تان چیست؟
اجازه بدهید پیش‌بینی نکنیم و فقط اظهار امیدواری کنم که نتایج خوبی خواهیم داشت، متاسفانه یکی‌دو آسیب‌دیدگی شدید بین ستاره‌های‌مان داشتیم و داریم که نتوانستند به جمع ما اضافه شوند، ولی بازهم امیدواری زیادی به این کاروان داریم که به امید خدا بتوانند با دست پر برگردند.
خبر دوپینگ ورزشکاران‌مان همیشه شوکه‌کننده است. این اتفاق نزدیک المپیک که به ازدست دادن سهمیه هم منجر شد خیلی ناراحت‌کننده‌تر بود. چطور می‌شود از این اتفاق‌ها جلوگیری کرد؟
بله، متاسفانه دوپینگ بهمن عسگری ملی‌پوش کاراته‌مان قطعی شد. البته آژانس مبارزه با دوپینگ هم بر سهوی بودن این دوپینگ صحه گذاشته ولی دوپینگ، دوپینگ است و روندی است که موردتایید قرار دارد. ماده‌ای که او استفاده کرده به‌عنوان مواد نیروزا و دوپینگ نبوده و مصرف درمانی برای او داشت که اشتباهش این بود که قبل از مصرف دارو باید نسخه پزشک را ضمیمه می‌کرد که این سهل‌انگاری صورت گرفته بود و متاسفیم. باوجود اینکه ما مرتب از این ورزشکاران آزمایش می‌گرفتیم و مرتب تحت کنترل هستند، ولی خب او شخصا و البته سهوی این خطا را انجام داده بود و این سهمیه دچار مشکل شد.
چطور می‌شود از این اتفاق‌ها پیشگیری کرد؟
الان یک ورزشکاری قصد خوردن استامینوفن کدئین را داشته باشد سوال می‌کند، سهل‌انگاری ورزشکار باعث این اتفاق‌ها می‌شود. یک موقع دوپینگ آگاهانه است که اینقدر آموزش و تاکید می‌کنیم و تحت نظارت داریم که خوشبختانه این اتفاق نمی‌افتد و درصدها پایین آمده است. این آمار و این اتفاق‌ها در کشورهای دیگر خیلی بیشتر است، برای این ورزشکار که دوپینگ آگاهانه هم نبوده و مصرف درمانی داشته است.
وضعیت ورزش‌های تیمی را امسال چطور ارزیابی می‌کنید؟ برای اولین‌بار بسکتبال و والیبال با هم وارد المپیک شدند.
این‌هم یکی از اتفاقات بسیار خوب ورزش ایران است. یک موقعی تیم‌هایی در حد پاکستان و هندوستان بودند که وقتی آنها را می‌بردیم، خوشحالی می‌کردیم، ولی الان جزء 12 تیم برتر جهان هستیم که این خودش اتفاق بزرگی است، همه خوشحالند و امیدواریم هندبال ایران هم خیلی زودتر به جریان المپیک اضافه شود. رشته‌های تیمی به‌عنوان سمبل کاروان‌ها قلمداد می‌شوند و این اتفاق خیلی مهمی است. تیم والیبال خیلی خوبی هم داریم و امیدوارم تیم والیبال هم بتواند کار بزرگی را انجام دهد.
برای تحت فشار روانی قرار نگرفتن ورزشکاران چه کاری باید انجام شود؟
می‌پرسند چرا پیش‌بینی نمی‌کنید؟ چرا اعلام نمی‌کنید؟ ما ارزیابی و پیش‌بینی‌مان را از کاروان‌مان داریم، ولی یکی از دلایلی که ما این کار را نمی‌کنیم، همین تحت‌فشار قرار ندادن ورزشکاران در رشته‌های مختلف است تا فشار روانی وارد نشود و کارشان را به‌نحو احسن انجام دهند. به هیچ عنوان ورزشکاران و فدراسیون‌ها را تحت‌فشار قرار نمی‌دهیم که بار روانی شدیدی ایجاد نکند.
برای حضور موفق و مدال‌آوری در این المپیک و المپیک بعدی چه باید کرد؟
برای مدال‌آوری کار اصلی را فدراسیون‌ها انجام می‌دهند. حمایت و پشتیبانی جزء وظایف ماست، ولی مطمئنا برنامه‌های زیادی را برای این حمایت و پشتیبانی داریم و در این دوره فکر می‌کنم اگر از فدراسیون‌ها هم بپرسید تایید می‌کنند که این کار را به بهترین نحو امسال هم انجام دادیم. رویداد بعدی بازی‌های آسیایی 2022 پیش از المپیک 2024 است و خب آنجا یک ارزیابی خیلی خوب را از کاروان 2024 می‌توانیم انجام دهیم و این روند پیگیری و نظارت بر عملکرد فدراسیون‌ها مطمئنا بعد از المپیک توکیو شروع می‌شود و به‌جد برای بازی‌های آسیایی و به‌دنبال آن برای المپیک بعدی ادامه‌دار خواهد بود که این پیگیری به امید خدا منجربه کسب مدال‌های بیشتر و خوشرنگ‌تر خواهد شد.
از تیم‌ملی شمشیربازی چه خبر؟
تیم شمشیربازی تمام تلاشش را طی 4 سال گذشته برای کسب موفقیت و سهمیه انجام داده و ما جزء 8 تیم برتر دنیا هستیم که امیدوارم بچه‌ها جواب زحمات‌شان را بگیرند؛ چراکه معتقدم جزء مظلوم‌ترین تیم‌های ورزشی هستند که می‌بینم. خودم در مسند بودجه فدراسیون هستم و کمترین بودجه فدراسیون‌های ورزشی متعلق به فدراسیون شمشیربازی است، با این‌حال بچه‌ها با جدیت کارشان را انجام می‌دهند و امیدوارم نتیجه تلاش‌شان را در المپیک ببینند.