عاطفه جعفری، روزنامه نگار: برنامه «دورهمی» طولانی‌ترین برنامه‌ای است که مهران مدیری برای تلویزیون ساخته است. برنامه‌ای که در مقاطع مختلف 6 سال گذشته از شبکه نسیم پخش شد و فصل به فصل تغییراتی داشت تا اینکه این روزها دیگر در فرمی کاملا متفاوت از طراحی اولیه خود پخش می‌شود. اما دورهمی از کجا شکل گرفت و چه مسیری را طی کرد تا به این فرمی رسید که امروز می‌بینیم. خیلی کوتاه سراغ این مسیر 6ساله رفتیم و اشاره‌هایی محدود به حواشی داشتیم که گاهی باعث شد برنامه متوقف شود. این روزها «دورهمی» دیگر یک تاک‌شو نیست، این هم از هوشمندی مهران مدیری است که با وجود افزایش برنامه‌های گفت‌وگومحور در شبکه نمایش خانگی، تصمیم گرفته فرم دیگری از تولید برنامه را برای برند دورهمی انتخاب کند. یک مسابقه تلویزیونی برای برند «دورهمی».
متولد پاییز کدام سال؟
برنامه دورهمی که الان دیگر یک برنامه شناخته‌شده برای مخاطبان تلویزیون است، اولین‌بار در سال 1394 از شبکه نسیم پخش شد، تهیه‌کنندگی این برنامه را حمید رحیمی‌نادی و هاشم رضایت به عهده داشتند. ابتدا مهراب قاسم‌خانی کارگردانی این برنامه تلویزیونی را برعهده داشت اما بعد از قسمت سیزدهم، کارگردانی کار به دست مدیری افتاد. از همان روزهای اول می‌گفتند «دورهمی» را مهراب قاسم‌خانی براساس کپی از برنامه‌ای هندی به نام «شب‌های کمدی با کاپل» طراحی کرده اما قاسم‌خانی در هیچ بخشی از تیتراژ برنامه، اشاره‌ای به منبعی که طرح اصلی از آن کپی شده بود، نکرد و این قضیه توسط رسانه‌ها مطرح شد. این مجموعه، اواسط پاییز سال ۱۳۹۴ و با آغاز مقدمات ساخت دکور وارد مرحله پیش‌تولید شد. در آغاز، هدف سازندگان، ارائه مجموعه‌ای تلویزیونی با ساختاری کاملا متفاوت نسبت به سایر آثار نمایشی پیشین تلویزیون بود. آنها می‌خواستند مجموعه‌ای طنز داشته باشند و درخلال آن اجرای مدیری، یک میهمان هم حضور داشته باشد. بخش میهمان مانند همان چیزی پیش رفت که آنها دنبالش بودند اما بخش طنز نتوانست خیلی برای مخاطب جذابیت داشته باشد.
5 فصل از نمایش تا تاک‌شو
فصل اول دورهمی وامدار سابقه سریال‌سازی مدیری و قاسم‌خانی است. قرار است هر قسمت داستان داشته باشد و شخصیت‌ها برای بازی در هر نقشی طراحی شده بودند. داستان فصل اول مربوط به یک خانواده پولدار است که در خانه‌ای بزرگ زندگی می‌کنند و پیمان و مهرناز هم به آنها ملحق می‌شوند؛ در این میان خدمتکار فضول و پررویی به اسم نادر هم استخدام می‌شود و پیمان باید طوری رفتار کند که به او انگ داماد سرخانه نخورد. فصل اول با توجه به جدید بودن برنامه برای مخاطب بسیار جذاب بود اما بیشترین جذابیت همان میهمانانی بودند که در برنامه حاضر می‌شدند.
فصل دوم با تغییرات زیادی همراه بود و چند بازیگر از پروژه جدا شدند و چند بازیگر اضافه شدند. شقایق دهقان و امیرمهدی ژوله دو بازیگری بودند که در سری دوم نمایش حضور نداشتند.
فصل سوم برنامه دورهمی از نوروز ۱۳۹۶ در شبکه نسیم آغاز شد. در سری سوم اکثر بازیگران فصل دوم جدا شدند و فقط سیامک انصاری و سروش جمشیدی باقی ماندند و مه‌لقا باقری هم به گروه اضافه شد.
فصل چهارم یک مسیر سخت برای تولید را پشت‌سر گذاشته بود. تهیه‌کننده کار ابتدا اعلام کرد برنامه پخش نمی‌شود و از آن طرف امیر وفایی یکی از نویسندگان این برنامه در ۱۶ خرداد ۱۳۹۸، اعلام کرد وضعیت دورهمی معلوم نیست و پخش این سری در هاله‌ای از ابهام قرار دارد ولی پخش این فصل از شب یلدای ۱۳۹۸ از سر گرفته شده و تا ۳۰ اسفند ۹۹ ادامه داشت. در این فصل نمایش حذف شده بود و برنامه منحصر شد به استندآپ کمدی‌های مجری، گفت‌وگو با میهمان و تماشاگران، آواز خواندن میهمانان خواننده و خواندن نظرات بینندگان توسط مجری. در خرداد 1399 مهران مدیری بارها قول داد به‌زودی برنامه دچار تغییرات زیادی خواهد شد و از تکرار و ملالت بیرون خواهد آمد.
فصل پنجم متفاوت‌ترین فصل دورهمی است. حالا دیگر نه خبری از میهمانان برنامه است و نه قرار است خوانندگان بین آیتم آواز بخوانند. دورهمی به یک مسابقه اطلاعات عمومی تغییر شکل داده است. باید دید که مخاطب چقدر با این فصل جدید ارتباط می‌گیرد.
جنجال‌های وسط دورهمی
رفتن قاسم‌خانی اولین حاشیه بزرگ دورهمی مربوط به فصل اول این برنامه بود. مهراب قاسم‌خانی که کارگردانی این مجموعه را به عهده داشت خیلی زود از جمع این تیم کنار گذاشته شد و مهران مدیری خودش ادامه کارگردانی کار را به عهده گرفت.
اظهارات سیاسی در استندآپ کمدی‌های مهران مدیری هم نقل مجلس دورهمی بود. حتی برخی مسئولان نسبت به این اظهارات واکنش‌های تند و تیزی داشتند اما مهران مدیری در یکی از برنامه‌هایش گفت: «هرکسی ناراحت است این را باید بداند که اینجا کسی با کسی دشمنی ندارد. چیزی که می‌گویم حرف مردم هست. مردم مطالبه دارند. هرکس یک رای داده است، مطالبه دارد، می‌خواهد به آنچه گفته‌اید عمل کنید.» وقتی شدت حملات به مدیری زیاد شد. او در گفت‌وگوی تلفنی با برنامه «مثبت یک» درباره حواشی ایجادشده گفت: «من همچنان می‌گویم اگر کسی مسئولیتی می‌گیرد و توانایی‌اش را ندارد برود بنشیند خانه‌اش. من نه سیاسی‌ام نه علاقه‌ای به این موضوع دارم و نه تخصصی در این موضوع دارم که بخواهم راجع بهش حرف بزنم. همه کسانی که در رده‌های بالا زحمت می‌کشند تلاش و همت‌شان قابل‌تقدیر است. همان‌طور که در دوره‌ای دیدیم روی دوش بعضی دوستان در مذاکرات چه سختی بود و چه فشاری را تحمل می‌کردند تا خیلی چیزها به ثمر رسید. من سیاسی نیستم اگر حرفی می‌زنم به کسانی برنخورد و واقعا هم برنخورد و یک عده‌ای آمدند جوی را بسازند. دورهمی و حرف‌هایی که می‌زنم صرفا اجتماعی و فرهنگی است. هر کسی را برای کاری درست کرده‌اند. من فیلمسازی و کار هنری‌ام را می‌کنم و سیاسیون سیاسی‌اند و امیدوارم قبل از قضاوت از آدم بپرسند منظورت چی بود. من یا توضیح می‌دهم یا نه، بعد می‌توانند با تانک از روی آدم رد بشوند.»
اظهارات ضدونقیض برای شروع فصل چهارم دورهمی هم ازجمله حاشیه‌هایی بود که هیچ‌گاه دلیل آن مشخص نشد. سال 1397 مخاطبان تلویزیون، منتظر پخش فصل چهارم این مجموعه تلویزیونی بودند اما از هر گوشه‌ای صدایی می‌آمد که این مجموعه پخش نمی‌شود. در همان زمان امیر وفایی نویسنده متن‌های برنامه دورهمی در گفت‌وگویی گفت: «دورهمی ادامه پیدا نمی‌کند و خود مدیری این را بارها گفته است. قراردادهایی بین شبکه و سازندگان وجود دارد و شاید هم توافقی که باید برای ادامه کار می‌کردند دیگر وجود ندارد. در همان زمان خبرهای ضدونقیضی به گوش می‌رسید. اول می‌گفتند دورهمی ادامه دارد بعد گفتند به شبکه دیگری می‌رود، چند روز بعد خبر از پخش و تولید این مجموعه تلویزیونی بعد از محرم و صفر دادند. اما درنهایت هیچ اراده‌ای برای تولید ادامه کار وجود ندارد و با هیچ‌کدام از عوامل قبلی برای ادامه صحبتی نشده و فکر نمی‌کنم دورهمی ادامه داشته باشد.» همه این حرف‌ها ادامه داشت تا اینکه در شب یلدای 1398 پخش سری جدید با تغییرات زیاد شروع شد.
سوال «تا حالا عاشق شدی؟» از میهمانان برنامه یکی از حاشیه‌های این برنامه بود و بسیاری از منتقدان نسبت به طرح این پرسش انتقاد داشتند و برخی این سوال را نقض حریم‌شخصی و خانوادگی میهمان می‌دانستند. انتقادات نسبت به این سوال از همان فصل‌های آغازین برنامه وجود داشت و شنیده شده بود که مدیری چندبار هم بابت پرسیدن این سوال تذکر گرفته است اما اصرار برنامه‌سازان بر طرح این سوال تا آخرین قسمت برنامه باقی ماند.
رقم دستمزد جنجالی مهران مدیری یکی‌دیگر از حواشی دورهمی بود. رقم دستمزدی که صدای خیلی‌ها را درآورد. براساس اخباری که از درون سازمان به رسانه‌ها درز کرده بود مصطفی احمدی، تهیه‌کننده دورهمی ابتدا برای ساخت این سری از برنامه مبلغ یک‌میلیارد و ۲۰۰میلیون تومان برای هر قسمت را پیشنهاد داد که با موافقت مرتضی میرباقری، معاون سیما همراه بود. پس از آن مسئولان رده‌بالاتر سازمان صداوسیما نسبت به بالارفتن نرخ برنامه‌سازی در این مجموعه، متعاقب عقد چنین قراردادی، حساسیت نشان دادند و قرار شد این مبلغ یا حتی مبلغی بالاتر از آن به شکلی دیگر دراختیار سازندگان دورهمی قرار بگیرد. گویا قرارداد ساخت سری تازه دورهمی در معاونت سیما به شکلی تنظیم شده بود که برای هر قسمت حدودا ۳۵۰میلیون تومان به تهیه‌کننده پرداخت شود و علاوه‌بر آن، ۳۰درصد از درآمد تبلیغات بازرگانی قبل، حین و بعد برنامه هم به آنها تعلق گیرد.