مهراد کوکبی و یگانه عرب، روزنامه‌نگار: نخستین رویداد ملی رقابت تیم‌های دانشجویی در کرسی‌های آزاداندیشی روز گذشته به ایستگاه پایانی رسید؛ رویدادی که از سال گذشته در سطح استانی برگزار شد و از فروردین‌ماه امسال، بخش ملی آن آغاز شد. «فرهیختگان» در شماره امروز روند این رویداد ملی را در گفت‌وگو با فرزاد جهان‌بین، معاون فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی بررسی کرده و در گفت‌وگو با داوران و دانشجویان شرکت‌کننده این رویداد به ارزیابی این حرکت پرداخته که در ادامه می‌خوانید. برترین تیم‌های این رقابت ملی هم در همین گزارش معرفی شده اند.
معاون فرهنگی دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی در گفت‌وگو با «فرهیختگان»:
نهاد دانشگاه نباید به امر گفت‌وگو بی‌تفاوت باشد
فرزاد جهان‌بین، معاون فرهنگی دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی در گفت‌وگو با «فرهیختگان» با اشاره به سطح کیفی نخستین رویداد ملی رقابت تیم‌های دانشجویی در کرسی‌های آزاداندیشی دانشگاه آزاد اسلامی بیان کرد: «حدود 6 هزار نفر از دانشجویان در مقاطع مختلف دانشگاهی در این دوره از رقابت‌ها درباره مهم‌ترین موضوعات کشور در 6 حوزه اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، هنر، معماری و سلامت به بحث و گفت‌وگو نشستند. البته هر چه روند این رقابت‌ها جلو رفته است، سخت‌تر شده و سطح کیفی رقابت‌ها افزایش پیدا کرده است.»
وی درباره نقدهای وارده دانشجویان و داوران به جشنواره به گزاره‌های این رویداد و برطرف‌شدن این نقدها در دوره بعد اشاره و تصریح کرد: «درمورد گزاره‌ها باید گفت طیف مختلفی از گزاره‌ها وجود دارد و حتی به دانشجویان هم گفته‌ایم که براساس اولویت‌هایشان به‌عنوان موافق یا منتقد از یک تا 12 به این گزاره‌ها نمره بدهند. در چینش تیم‌ها و تقسیم‌بندی دو به دویی آن نیز حتی از اولویت 4 یا 5 دانشجویان بالاتر عمل نکرده‌ایم، یعنی از اولویت یک تا حداکثر اولویت 5.»
استدلال، منطق و توان مباحثه مبنای نظر داوران بود
جهان‌بین ادامه داد: «نتایج داوری‌ها نیز نشان می‌دهد که فارغ از اینکه دانشجویان موافق یا منتقد یک موضوعی بودند براساس استدلال، منطق و توان در بحث از سطح کیفی رشد کرده و به درجه بالاتری رسیده‌اند. به‌طور مثال ممکن است در موضوع فیلترینگ تیمی به مرحله بعد آمده باشد که مخالف این موضوع بوده است و یا درباره گزاره عدالت تیمی به درجه بالا رفته باشد که منتقد آن گزاره بوده است.»
به‌گفته معاون فرهنگی-دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی، رویداد ملی رقابت تیم‌های دانشجویی در کرسی‌های آزاداندیشی، یک جریان زنده و پویا بوده است و افرادی که توانمندی بیشتری داشتند، توانستند عملکرد بهتری را در این مسیر ارائه کنند و داوران نیز نسبت به آن نظر دادند.
وی افزود: «قطعا این کار سنگین با انتقادات و ضعف‌هایی مواجه بوده است و امیدواریم با دریافت بازخوردها بتوانیم چه حین برگزاری و چه بعد از آن ضعف‌ها را تا حد امکان برطرف کرده و دوره دوم این رویداد را به‌خوبی برگزار کنیم.»
دبیرخانه دائمی رویداد کرسی‌ها ایجاد شد
جهان‌بین با اشاره به ایجاد دبیرخانه دائمی این رویداد و فعالیت‌هایش گفت: «این رویداد سه رکن دارد؛ شورای سیاستگذاری، شورای علمی که بحث گزاره‌های علمی، تاییدصلاحیت داوران و... را در خود دارد و رکن سوم دبیرخانه مرکزی است که کارهای اجرایی را انجام می‌دهد. این دو رکن اول در سازمان مرکزی وجود دارد و ترکیبی از استادان، کارشناسان مسئولان و معاونان مسئول آن هستند. دبیرخانه مرکزی سال به سال ممکن است عوض شود یعنی اگر امسال در تهران بود، ممکن است سال دیگر در استان دیگری باشد.»
به‌گفته معاون فرهنگی-دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی، طبیعتا براساس بازخوردهایی که از دانشجویان گرفته می‌شود، تغییرات بسیاری در مسیر کار اعمال می‌شود تا کار به‌صورت کامل‌تر ارائه شود.
کرسی‌ها به مطالبه عمومی میان دانشجویان تبدیل شد
وی با بیان اینکه این رویداد چه تاثیری بر عملکرد دانشجویان دارد، عنوان کرد: «هدف از برگزاری این رویداد، بحث آزاداندیشی، تفکر، ایجاد تمرین مهارت گفت‌وگو به‌جای جدل در یک فرآیند طبیعی و عملی و خوانش دوقطبی‌های کاذب است که ممکن است معمولا به‌دلیل کمبود گفت‌وگو بین دانشجوها باشد و با برگزاری این رویداد، این فاصله‌ها کاهش پیدا می‌کند.»
معاون فرهنگی-دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی عنوان کرد: «با بازخوردی که از دانشجویان چه در ایامی که مجازی برگزار شد و چه زمانی که در جریان چندروزه رقابت‌ها شاهد بودیم، به این نتیجه رسیدیم که برگزاری این رویداد تا حدی جا افتاده و به مطالبه عمومی در میان دانشجویان تبدیل شده و موجب می‌شود تا این مساله در سال‌های آینده با قوت بیشتری ادامه پیدا کند.»
جهان‌بین در ادامه توضیح داد: «قرار است که با کاندیدای ریاست‌جمهوری، نمایندگان آنها و منتقدان این کرسی‌ها در ۶ حوزه جلساتی را بگذاریم و گفت‌وگویی میان دوطرف دانشجو شکل بگیرد. همچنین قرار شد که میان مسئولان مرتبط با ۶ حوزه و منتخبان دانشجویان جلساتی برگزار شود که دوطرف حرف یکدیگر را بشنوند و کشور از این تعامل‌ها بهره‌مند شود.»
پیام رهبر انقلاب ارزشمند، مهم و راهگشا است
وی با بیان اینکه دکتر طهرانچی گزارشی از این رویداد را به محضر مقام‌معظم‌رهبری فرستاده بود، بیان کرد: «به‌لطف خدای متعال این گزارش به خدمت ایشان رسید و پیامی از جناب رهبری برای برگزاری این رویداد صادر شد که رئیس دانشگاه آزاد آن را قرائت کرد. این پیام بسیار ارزشمند، مهم و راهگشاست و مفاد آن پیام، مسیر راه ما را مشخص می‌کند.»
معاون فرهنگی-دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی تصریح کرد: «از تمامی شرکت‌کنندگان این رویداد به‌ویژه برگزیدگان در این رویداد بهره‌مند خواهیم شد؛ چراکه این دانشجویان برگزیده کسانی هستند که تا مرحله پایانی و ملی رویداد آماده‌اند و طبیعتا از نزدیک و ملموس با نقاط قوت و ضعف طرح ارتباط داشتند و می‌توانند به‌عنوان گنجینه ارزشمندی برای اصلاح کار و عملکرد بهترمان به ما کمک کنند.»
گفت‌وگو نیاز ضروری و حیاتی جامعه است
جهان‌بین در پایان عنوان کرد: «معتقدیم که امر گفت‌وگو نیاز ضروری و حیاتی جامعه است و نگاه ما به قشر دانشجو این‌طور نیست که صرفا در این رویداد شرکت کنند تا حرف بزنند و تخلیه روحی شوند، بلکه از نظر ما دانشجویان در این رویداد معادن ارزشمندی هستند که درعین حال که در این رویداد ملی شناخته شده، بلکه در این مسیر نیز تربیت می‌شوند. طبق گفته رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، تمامی دانشجویان باید یک‌بار این مسیر را بروند؛ چراکه نیاز به گفت‌وگو و مهارت این امر، موضوع مهمی است که دانشگاه نمی‌تواند نسبت به آن بی‌تفاوت باشد.»
برترین تیم‌های دانشجویی رویداد ملی کرسی‌ها را بشناسید
12 تیم ازمجموع 24تیم حاضر در حوزه‌های مختلف بخش ملی رویداد کرسی‌های آزاداندیشی روز گذشته در مرحله نهایی به مصاف مباحثه‌ای با هم رفتند.
پویندگان اندیشه روز، تیم برتر حوزه فرهنگی
مسابقه نهایی بخش فرهنگی رویداد بین دو تیم از دانشگاه‌های آزاد اسلامی واحد کرمانشاه و واحد تهران‌شمال برگزار شد. پویندگان اندیشه روز که در مرحله نیمهنهایی دانشجویان همدانی را پشت‌سر گذاشته بود توانست در فینال این بخش نیز پیروز شود. در مسابقه رده‌بندی حوزه فرهنگی نیز تیم دیده‌بان عدالت و فرهنگ اسلامی ایرانی موفق به برتری در مقابل تیم رایا از واحد ملایر استان همدان شد و عنوان سومی این حوزه را کسب کرد.
اصفهانی‌ها فاتح بخش سیاسی رویداد
حوزه سیاسی، یکی دیگر از محورهای 6گانه رویداد ملی کرسی‌ها بود. در رقابت نهایی این حوزه نیز تیم دانشجویی روماک از واحد نجف‌آباد استان اصفهان در برابر تیم شهیدآوینی از واحد تهران‌‌مرکزی قرار گرفت که درنهایت و با اعلام‌نظر داوران اصفهانی‌ها فاتح بخش سیاسی رویداد شدند. در کرسی آزاداندیشی رده‌بندی این حوزه نیز، تیم فجر از واحد پردیس دست‌برتر مباحثه را درمقابل تیم دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی استان کهگیلویه‌وبویراحمد داشت و به مقام سوم رسید.
آوای عدالت برترین تیم حوزه اجتماعی شد
مسابقه نهایی بخش اجتماعی رویداد کرسی‌های آزاداندیشی هم روز گذشته با حضور دو تیم از واحدهای ملایر و شهرقدس برگزار شد و در پایان تیم به‌سوی روشنایی متشکل از دانشجویان واحد ملایر، تیم آوای عدالت را پشت‌سر گذاشتند و رتبه نخست این بخش را ازآن خود کردند. دیدار رده‌بندی این بخش هم که میان دانشجویان شرکت‌کننده از واحدهای شیراز و قم-پردیسان اجرا شد، به‌نفع تیم نجم1 از استان فارس خاتمه یافت.
نسل‌سومی‌های گرگانی فاتح بخش اقتصادی
در حوزه اقتصادی کرسی آزاداندیشی مرحله فینال بین دو تیم از واحدهای گرگان و شهرقدس اجرا شد. تیم ژرف‌اندیشان از واحد شهرقدس استان تهران در پایان این کرسی مغلوب تیم نسل سوم از استان گلستان شد تا گرگانی‌ها روی سکوی نخست بخش اقتصادی تکیه زنند. تیم‌های سگال از واحد کرمانشاه و کارآفرینان از واحد اهواز نیز برگزارکنندگان کرسی آزاداندیشی رده‌بندی این حوزه بودند و دانشجویان اهوازی این مباحثه را به‌نفع خود پایان دادند.
رتبه نخست هنر و معماری به دانشجویان شیرازی رسید
کرسی آزاداندیشی مرحله نهایی حوزه هنر و معماری با شرکت دو تیم از استان گیلان و فارس برگزار شد. تیم شهیدمرتضی حسین‌پور در این کرسی در برابر تیم فاطر2 قرار گرفت که در پایان براساس اعلام داوران، تیم فاطر2 متشکل از دانشجویان واحد شیراز به‌عنوان تیم برتر اعلام شدند. همچنین در بخش رده‌بندی این حوزه نیز رقابت تیم نگاه نو واحد قزوین و ایثار واحد ملایر به‌نفع ملایری‌ها به خاتمه رسید.
دست برتر دانشجویان واحد ملایر در حوزه سلامت
در آخرین حوزه موضوعی رویداد کرسی‌های آزاداندیشی، تیم پرستاران و نسیم حیات به ترتیب از استان‌های همدان و قزوین به فینال راه پیدا کرده بودند که این رقابت مجازی به‌نفع دانشجویان واحد ملایر در تیم پرستاران به پایان رسید. در کرسی آزاداندیشی مرحله رده‌بندی هم دو تیم امید و دانش و ورزش از دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب حضور داشتند.
جوایز برگزیدگان این رویداد روز گذشته در مراسم اختتامیه به دانشجویان اهدا شد.
ارزیابی داوران رویداد کرسی‌های آزاداندیشی از کیفیت برگزاری و شرکت‌کنندکان
سطح بالای علمی دانشجویان قابل ستایش بود
رویداد دانشجویان را وادار به مطالعه کرد
حجت‌الله درویش‌پور، عضو هیات‌علمی دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی و داور اولین رویداد کرسی‌های آزاداندیشی در محور سیاسی با بررسی این رویداد در گفت‌وگو با «فرهیختگان» گفت: «این رویداد برای اولین بار به صورت گسترده در سطح ملی اجرا شده و طبیعتا هر رویدادی وقتی برای اولین بار شکل می‌گیرد نواقصی دارد اما نفس برگزاری این رویداد بسیار مهم و خوب بود. بههرحال گروه‌های زیادی از دانشجویان وادار به مطالعه شدند و پیرامون مباحث مهم و اساسی کشور و همچنین گزاره‌هایی که مطرح شده، بحث‌های خوبی انجام شده و به نظر بنده آن نتیجه‌ای که باید از این رویداد در نخستین دوره گرفته می‌شد، به دست آمده است.»
وی درخصوص معیارهای داوری این رویداد و با اشاره به اهمیت تقویت فضای گفتمان در چارچوب احترام به نظرات متفاوت گفت: «طیق آیین‌نامه تدوین‌شده در این رویداد ملاک‌هایی شامل نحوه بیان، مبنای علمی استدلالات تیم‌ها، نوع برخورد و توجیه تیم‌ها با یکدیگر مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. البته بیشترین امتیاز مربوط می‌شود به مبنای علمی صحبت دانشجویان و اینکه تا چه میزان استدلال دانشجویان در مسیر درست و علمی قرار دارد و تا چه میزان از احساسی حرف زدن و شعار دادن پرهیز شده است. بههرحال انتظار ما از دانشجویان این است که در مباحث مختلف به صورت علمی بحث کنند و طبیعتا تیم‌هایی که تا این مرحله رسیدند نسبت به تیم‌هایی که قبلا حذف شدند از نظر علمی بحث‌های قوی‌تری انجام دادند و با توجه به روند این رویداد تیم‌های منتخب و نهایی، دانشجویانی هستند که نسبت به مابقی رقبا بهتر و علمی‌تر بحث کردند.»
این استاد دانشگاه آزاد اسلامی با بررسی نکات مثبت و نواقص این رویداد گفت: «بههرحال برگزاری این رویداد یک تجربه بسیار مثبت و آینده‌ساز به متولی این رویداد در سطح دانشگاه ارائه کرد. همچنین بستری فراهم شد تا دانشجویان احساس آزادی کنند و بتوانند در موضوعات مطرح‌شده حرف دل‌شان را بزنند و بحث کنند؛ ضمن اینکه این رویداد دانشجویان را وادار به مطالعه کرد و باعث شد تا دانشجویان به مسائل کلان کشور فکر کنند و حتی برخی دغدغه پژوهش و تحقیق درباره موضوعات مطرح شده را پیدا کردند که قطعا این امر می‌تواند به نقطه‌زن شدن پایان‌نامه‌های تحقیقی کمک کند. از طرفی نمی‌شود گفت این رویداد نکات منفی داشت. درواقع ممکن است در اجرای هر رویدادی نواقصی وجود داشته باشد که ازجمله این نواقص می‌توان به برخی ایرادها به گزاره‌های مطرح‌شده اشاره کرد و جا دارد به نحوه تدوین گزاره‌های اصلی مناظرات توجه بیشتری صورت گیرد. در سوالات مطرح‌شده باید گفت گاهی نمی‌شود در مناظرات به گزاره‌های سوالی به درستی نمره داد و شاید بهتر است برخی سوالات را حذف کرد و به جای آن سوالات دیگری مطرح شود. بههرحال به نظرم باید در گزاره‌ها و سوالاتی که مطرح می‌شود برای رویداد سال آینده تجدیدنظر شود.»
دانشگاه باید فرهنگ گفت‌وگو را با برگزاری کرسی‌ها گسترش بدهد
محمد پورقربان، عضو هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی و عضو هیات داوران اولین رویداد ملی کرسی‌های آزاداندیشی دانشگاه آزاد اسلامی با بررسی این رویداد در گفت‌وگو با «فرهیختگان» گفت: «من‌باب مطالبه‌ای که مقام‌معظم‌رهبری درباره برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی در کشور مخصوصا در محیط‌های دانشگاهی داشتند و این مهم چند سال مغفول مانده بود؛ به همت مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی این مهم در دستورکار قرار گرفت و از استان‌ها و شهرستان‌ها آغاز شد. واحدهای دانشگاهی در استان‌ها در ابتدا گروه‌هایی را تشکیل دادند و این گروه‌ها گام‌به‌گام مراحل استانی و مراحل منطقه‌ای را طی کردند و به مرحله کشوری رسیدند.»
او ادامه داد: «بههرحال وقتی کاری در این سطح و وسعت انجام می‌شود نواقصی هم دارد و البته این موضوعات تا به مرحله اجرا نرسد مشخص نمی‌شود. این کرسی‌ها هم مستثنا نبودند و یک‌سری اشکالات داشتند که البته ما این موارد و اشکالات را به مسئولان برگزاری تذکر دادیم و امیدواریم در آینده کرسی‌های بهتری داشته باشیم.»
این استاد دانشگاه آزاد اسلامی درخصوص اشکالات موجود در رویداد این دوره گفت: «یکی از اشکالاتی که در این دوره مشاهده شد برخی ایرادها در گزاره‌های انتخاب‌شده بود. یکی دیگر از مواردی که به مسئولان برگزاری تذکر داده شد این بود که هر گروه باید یک استاد راهنما در زمینه‌ای که رقابت می‌کند داشته باشد تا بار علمی و فنی تیم‌ها بالاتر برود اما ما به آینده این رویداد امیدواریم؛ چراکه با نظام‌مند کردن گفتوگوها و ایجاد بستر مناسب در دانشگاه توانسته فضای جدیدی در دانشگاه ایجاد کند.»
این عضو هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی با بررسی تاثیر رویداد کرسی‌های آزاداندیشی بر دانشجویان گفت: «دانشجویی که در دانشگاه آزاد اسلامی تحصیل می‌کند بعدها به‌عنوان کنشگر اجتماعی، فعال اجتماعی و به‌عنوان فردی که در روندهای مختلف سیاسی و اجتماعی جامعه می‌خواهد موثر باشد وارد اجتماع می‌شود؛ این دانشجو اگر مهارت صحبت کردن با مخالف و منتقد را با ارائه استدلال و حفظ ادب در دانشگاه یاد نگیرد یا احترام به حرف مخالف را فرا نگیرد در آینده در جامعه دچار مشکل می‌شود.»
او افزود: «یکی از اهداف مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی در برگزاری این کرسی‌ها، این بود که دانشجویان در یک محیط علمی، اندکی از واقعیت موجود در جامعه را تجربه کنند و یاد بگیرند چطور و چگونه مسائل را نقد کنند و با یکدیگر مباحثه کنند و در آخر هم از حالت مباحثه و مناظره خارج شوند و به رای همدیگر احترام بگذارند و آن را قبول کنند. همچنین آرای داوران را هم قبول کنند؛ ضمن اینکه ادامه این روند در دانشگاه‌ها قطعا در آینده انقلاب اسلامی موثر خواهد بود و نتایجش را در جامعه خواهیم دید.»
انتظار چنین سطح علمی بالایی را در کرسی‌ها نداشتم
سیده‌معصومه علیزاده، عضو هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال و عضو هیات داوران اولین رویداد علمی کرسی‌های آزاداندیشی دانشگاه آزاد اسلامی در گفت‌وگو با «فرهیختگان» گفت: «طبق فرمایشات مقام‌معظم‌رهبری باید کرسی‌های آزاداندیشی برای ارزیابی دانشجویان در کشور برگزار شود، برای من به شخصه بسیار خوشحال‌کننده بود که دانشگاه آزاد اسلامی متولی این رویداد در سطح ملی شد و از آن مهم‌تر دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی با قوای علمی و تحقیق توانستند در این رویداد بدرخشند.»
علیزاده تصریح کرد: «همه جوانان کشور نشان دادند که از سطح بالای علمی برخوردارند. من به شخصه انتظار این سطح علمی بالا را در این شرایط کرونایی و محدودیت‌های دسترسی به منابع علمی در کتابخانه‌ها و... را نداشتم. دانشجویان در این رقابت‌ها کاملا به‌روز بودند و نحوه تحلیل‌شان کاملا استادانه بود و به همه مسائل کاملا مسلط بودند و این موضوع برای ما بسیار ارزشمند بود.»
وی با بررسی سطح کیفیت برگزاری این رویداد گفت: «طبیعتا هرکاری که برای اولین بار انجام می‌شود دیکته بی‌غلط نیست و به هرحال برگزاری چنین رویدادی در سطح ملی، کاری است که ممکن است نواقصی هم داشته باشد. درواقع شاید به دلیل اینکه این رویداد برای اولین بار برگزار شد برخی موارد پیش‌بینی نشده بود. یکی از مواردی که پیش‌بینی نشده بود رده‌بندی سنی و تحصیلی تیم‌های شرکت‌کننده بود و تیم‌ها از این لحاظ با یکدیگر برابر نبودند و گاهی می‌دیدیم که یک فوق‌دیپلم با تیم‌های دکتری مناظره می‌کنند یا رشته تحصیلی تیم‌ها با یکدیگر متفاوت بود؛ بههرحال این مسیر باید ادامه یابد و امیدواریم سال آینده دسته‌بندی سنی و تحصیلی انجام شود تا رقابت‌ها پایاپای شوند.»
وی درخصوص نحوه داوری‌های این رویداد ملی گفت: «برای داوری‌ها طبق آیین‌نامه 20 آیتم طراحی شده بود که هرکدام به میزانی نمره داشتند اما ازجمله این آیتم‌ها می‌توان به تسلط به موضوع، شناخت به جوانب موضوع، نحوه بیان، حفظ اداب مناظره و استدلال منطقی و پاسخ قانع‌کننده به سوالات ایجاد شده در مناظره اشاره کرد. البته نحوه مناظرات به‌گونه‌ای طراحی شده بود که در سه زمان اولیه دانشجویان در ابتدا نظرات و سوالات‌شان را مطرح کنند و در یک زمان مشخصی نیز به جمع‌بندی و پاسخ‌دهی به سوالات مطرح شده در مناظره بپردازند که برای داوران بسیار اهمیت داشت.»
این عضو هیات‌علمی دانشگاه در ادامه گفت: «به نظر بنده این دانشجویان در مسیر بسیار درستی قرار گرفته‌اند و تیم‌های منتخب از توانایی علمی بالایی برخوردار بودند. بنابراین شاید ارائه تقدیرنامه یا جوایز نقدی نتواند حق مطلب و شأن کاری که این دانشجویان انجام دادند را ادا کند، لذا به نظر من جا دارد به تیم‌های برگزیده یک پایه علمی اعطا شود.»
تفکیک سنی و مقاطع تحصیلی به رشد رویداد کمک می‌کند
نعمت آقایی، عضو هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال و عضو هیات داوران اولین رویداد ملی کرسی‌های آزاداندیشی دانشگاه آزاد اسلامی در گفت‌وگو با «فرهیختگان» گفت: «رویداد کرسی‌های آزاداندیشی در سطح ملی یکی از اقدامات بسیار مهمی است که جزء دغدغه‌های مطرح شده و تاکیدات مقام‌معظم‌رهبری بوده که باید در دانشگاه‌ها پیگیری می‌شد.»
وی در ادامه گفت: «در قالب کرسی‌های آزاداندیشی یک‌سری حقیقت‌ها چه در قالب نقد و چه در قالب موافق یا مخالف مورد بررسی قرار می‌گیرد که برای رشد جامعه در نظامات علمی موثر است.»
آقایی تصریح کرد: «این رویداد در عین اینکه یک گام مهم در کشور بود اما نواقصی هم در این کرسی‌ها وجود داشت. به‌طور مثال در مراحل ابتدایی سیستم‌ها و بسترهای فضای مجازی برای برگزاری مجازی مراحل مقدماتی مشکلاتی را به وجود آورد. موضوع دیگری که به نظرم باید برای رویداد بعدی به آن توجه شود، بحث تفکیک سنی و تحصیلی تیم‌های شرکت‌کننده بود. درواقع گاهی می‌دیدم که دانشجویان دکتری با دانشجویان کارشناسی رقابت می‌کردند و طبیعتا گاهی همین سطح علمی دانشجویان در بحث‌ها موثر واقع می‌شد اما ما امیدواریم سال آینده این موضوع حتما مورد توجه مسئولان برگزار‌کننده قرار بگیرد.»
این عضو هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی با بررسی سطح علمی این رویداد گفت: «با توجه به تبلیغات و با توجه به آنچه که ما در سر کلاس‌ها با آن مواجه بودیم بنده شخصا توقع این سطح از رقابت و توانایی را از دانشجویان نداشتم. این سطح از توانایی دانشجویان یک نقطه امیدواری برای آینده کشور و جامعه است ضمن اینکه این رویداد مهر تاییدی بر قدرت علمی جوانان و دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی در کشور خواهد بود.»
وی افزود: «معمولا برخی رویدادها در کشور آغاز می‌شود اما تداوم آن متاسفانه با مشکلاتی روبه‌رو می‌شود؛ موضوعی که درواقع جزء دغدغه‌های بنده است لزوم تداوم اینچنین رویدادهاست؛ چراکه از درون این رویدادها عیب‌ها، نقدها، برنامه و تحلیل‌ها امکان بروز و ارائه پیدا می‌کنند و باعث رشد جامعه می‌شود. بنابراین هرچقدر هم هزینه داشته باشد ارزشمند است و امیدواریم مسئولان به خروجی این رویدادها توجه کنند.»
در گفت و گو با «فرهیختگان» مطرح شد
روایت رویداد نخست از نگاه دانشجویان
اهمیت کرسی‌های آزاداندیشی برای دانشجویان تبیین شود
علی حمیدپور، دانشجوی رشته برق دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز: گروه ما در این رویداد کرسی‌های آزاداندیشی در حوزه موضوعات اجتماعی شرکت کرده است و تا به این مرحله با پنج تیم از واحد‌ها و استان‌های مختلف دانشگاه آزاد اسلامی در موضوعاتی مثل فیلترینگ، اشتغال زنان و بررسی قوانین اجتماعی رقابت داشتیم.
یکی از موضوعاتی که باید مسئولان برگزار‌کننده به آن توجه کنند، موضوع نتیجه‌گرا شدن کرسی‌های آزاداندیشی است. درواقع باید تدابیری اتخاذ شود تا تیم‌های برتر در موضوعات مختلف بتوانند با مسئولان مربوطه صحبت کنند و نظرات‌شان را به آنها برسانند؛ چراکه غالبا نظرات و راهکارهای تیم‌های برتر کارشناسی شده و راهبردی خواهد بود، البته ما این موضوع را با رئیس دانشگاه آزاد اسلامی مطرح کردیم و او هم ضمن تایید آن اشاره کرد که برای اتصال تیم‌های برتر به مسئولان مربوطه در هر موضوع در دبیرخانه مرکزی کرسی‌های آزاداندیشی برنامه‌ریزی خواهد شد.
البته صرف برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه آزاد اسلامی بسیار مفید بود اما در مراحل اولیه شاهد این بودیم که در برخی تیم‌ها موضوعات به‌صورت اجباری داده می‌شد یا جایگاهی که در گفتوگوها به آنها می‌دادند با عقایدشان مخالف بود یا در بحث برگزاری غیرحضوری مراحل مقدماتی، ضعف زیرساخت‌های فضای مجازی تا حدی کیفیت برگزاری کرسی‌ها را کاهش می‌داد، ضمن اینکه متاسفانه تبلیغات این رویداد در واحدهای دانشگاهی بسیار کم بود، همانطور که می‌دانید درحال حاضر بنا به دلایل مختلف یک بی‌حالی خاصی در مباحث گفت‌وگو و مناظره در دانشگاه وجود دارد و دانشجویان فعال نیستند. شاید اگر مسئولان تبلیغات بیشتری انجام دهند و از فواید گفت‌وگو و گفتمان‌سازی برای دانشجویان بگویند، این رخوت از بین برود و آنها فعال شوند.
برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی، منطق و استدلال را در جامعه حاکم می‌کند
رضا زارعی، عضو تیم روماک از دانشگاه آزاد اسلامی نجف‌آباد: تیم روماک در حوزه سیاسی اولین رویداد کرسی‌های آزاداندیشی دانشگاه آزاد اسلامی شرکت کرده است و تا این مرحله مناظراتی با موضوعات تاثیر سلبریتی‌ها در انتخابات و همچنین موضوع برجام و هیجانات رسانه‌ای که موجب می‌شود رای مردم به‌صورت سلبی یا به‌صورت منطقی و با استدلال باشد.
در باب نکات مثبت این رویداد باید گفت همین نفس برگزاری این رویداد مثبت است؛ چراکه این رویداد باعث می‌شود دید نخبگانی در دانشگاه حاکم شود و واحدهای دانشگاهی شروع به شناسایی استعدادها و افراد توانمند در حوزه‌های مختلف کنند و از توانمندی آنها استفاده کنند، البته امیدواریم باتوجه به صحبت‌های رئیس دانشگاه این رویداد به سمت نتیجه و نتیجه‌گرایی برود، اما درخصوص نقدهایی که به این رویداد وارد است باید گفت انتخاب برخی گزاره‌ها و موضوعات به نحوی بود که جایگاه موافق و منتقد درنتیجه موثر بود؛ چراکه در برخی موضوعات واقعا فکتی برای دفاع یا انتقاد وجود ندارد، به‌طور مثال موضوعی که درخصوص هیجانی بودن رای و تاثیر سلبریتی‌ها در انتخابات انتخاب شده بود که درواقع هر تیمی که در جایگاه موافق قرار می‌گرفت می‌توانست به راحتی پیروز رقابت باشد؛ چراکه فکت‌ها و مستندات موجود درخصوص این موضوع از تیم منتقد بیشتر است و طبیعتا تیم منتقد موضوعی برای بحث نخواهد داشت. امیدواریم در دوره‌های بعدی این رویداد موضوعات با همفکری دانشجویان انجام شود و اولویت‌بندی‌ها به‌نفع همه طرف‌های مناظره‌کننده باشد تا از تیم خاصی حمایت صورت نپذیرد.
درمجموع گفت‌وگو باعث بی‌اثر شدن هیجانات و بعضی بی‌منطقی‌ها می‌شود؛ البته اگر در چارچوب اتفاق بیفتد، بنابراین این کرسی‌ها باعث می‌شود از هیجانات کوچه‌بازاری بکاهد و فضا را به سمت استدلال پیش ببرد تا مردم از روی القائات اشتباه و تصورات غلط در امور وارد نشوند و بتوانند با استدلال منطقی توسط دانشجویان که موذنان جامعه هستند آگاه شوند و در جامعه سطح جدید نخبگان جوان که می‌توانند با گفت‌وگو و ارائه منطق مردم را آگاه کنند، شکل بگیرد.
پیشنهاد برگزاری رویداد به‌صورت مشترک بین دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه‌های سراسری
مجتبی ایروانی، دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان و عضو تیم فرهنگ اسلامی و ایرانی: بسیار خوشحالیم با توجه به تاکیدات مقام معظم رهبری بعد از مدت‌ها، دانشگاه آزاد اسلامی با برگزاری رویداد کرسی‌های آزاداندیشی در سطح ملی این مهم را رقم زد. روز گذشته در مراسم افتتاحیه جهان‌بین معاون فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی گفت بیش از 1400 تیم در این رویداد شرکت کردند. این موضوع نشان می‌دهد دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی بسیار دغدغه‌مند هستند که با توجه به محدودیت‌های کرونایی در این مناظرات شرکت و تا این حد از این رویداد استقبال کردند.
ما حتی به معاون فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی پیشنهاد کردیم با توجه به اینکه مبنای این رویداد برد و باخت نبود و این رویداد امکان مباحث علمی را برای دانشجویان فراهم کرد قطعا اگر نظریات محققان گروه‌های مختلف را در جایی جمع‌آوری کنند برای مسئولان هر حوزه در کشور ارسال شود، کارگشا خواهد بود و حتی برخی از این نظریات و تحقیقات گروه‌ها در حوزه‌های مختلف قابلیت تبدیل شدن به مقاله‌ها و پایان‌نامه‌های دانشگاهی را دارند. ضمن اینکه امیدواریم این رویداد علمی و اجتماعی ادامه‌دار شود و اگر بتوانیم از تیم‌های دانشگاه‌های دیگر مثل دانشگاه‌هایی که زیرنظر وزارت علوم و وزارت بهداشت هستند در دوره‌های بعدی این رویداد استفاده کنیم، این رویداد برای کشور موثرتر و مفیدتر خواهد بود.
تفکیک کرسی‌های آزاداندیشی از نظر سنی و تحصیلی این رویداد را عادلانه‌تر خواهد کرد
زهرا صفاری، دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر و عضو گروه رویا:
تیم ما در حوزه فرهنگی در این رویداد شرکت کرد؛ اعضای تیم ما از محققان تا سخنرانان را خانم‌ها تشکیل می‌دادند و همگی در مقطع کارشناسی درحال تحصیل هستیم. در مراحل قبلی در حوزه‌هایی ازجمله بررسی ممیزی کتب و بررسی نوع ورود حکومت‌ها به پوشش مردم با تیم‌های استان‌های مختلف رقابت کردیم.
در ابتدا باید گفت سطح این رویداد و بسیاری از تیم‌ها از تصورات ما بالاتر بود اما یکی از انتقاداتی که به این دوره از رویداد وجود دارد این است که جا داشت این رویداد برای مقاطع تحصیلی و سنی مختلف به تفکیک برگزار شود. ما در مراحل قبلی با گروه‌های خوبی که مقطع تحصیلی اعضای تیم‌شان دکتری بود رقابت کردیم، درحالی‌که اعضای تیم ما را دانشجویان مقطع کارشناسی تشکیل می‌دهند و طبیعتا غلبه تیم‌ها از نظر سنی و تحصیلی رقابت را از تعادل دور می‌کند. البته امیدواریم این موضوع برای رویدادهای دوره بعدی این موضوعات مورد توجه قرار بگیرد و رقابت‌ها عادلانه‌تر برگزار شوند.
رویداد کرسی‌ها یک موفقیت ملی برای دانشگاه آزاد اسلامی است
حسن نیکونژاد، عضو تیم گام دوم دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج: سطح رقابت‌های این رویداد بسیار خوب بوده است. ما در حوزه سیاسی در مراحل قبلی با تیم‌های بسیار قوی رقابت کردیم و به نظرم نفس برگزاری این رویداد یک موفقیت ملی برای دانشگاه آزاد اسلامی است، ضمن اینکه قالب خوبی برای این رویداد یعنی رقابت و مسابقه، انتخاب شده است.
جای خالی این نوع رویدادها در دانشگاه به‌شدت احساس می‌شد؛ چراکه متاسفانه تشکل‌های دانشجویی فعال در دانشگاه در این سمت فعالیت نمی‌کردند، البته امیدواریم این رویدادها بین همه دانشگاه‌های دولتی وزارت علوم و وزارت بهداشت رواج پیدا کند و حتی در سال‌های آینده شاهد برگزاری لیگ رویداد کرسی‌های آزاداندیشی بین همه دانشگاه‌ها در کشور باشیم.
در این رقابت‌ها در رشته‌های مختلف و مقاطع مختلف اعم از کارشناسی، کارشناسی‌ارشد و دکتری شرکت داشتند، سطح رقابت‌ها بالا بود، البته در مراحل اولیه که به‌صورت مجازی برگزار می‌شد مشکلاتی اعم از اتصال، قطع و وصل صدا و اینترنت بر رقابت‌ها اثر گذاشت اما در مرحله نیمهنهایی که در استان تهران با حضور 64 تیم درحال برگزاری بود، سطح علمی تیم‌ها بسیار بیشتر و واضح‌تر از مراحل قبلی به چشم آمد. البته اگر در دوره بعدی به طراحی گزاره‌ها بیشتر توجه و امکانی فراهم شود تا تیم‌هایی که واقعا موافق یک گزاره هستند با افرادی که واقعا مخالف یک گزاره‌اند، رقابت کنند قطعا محتوای گفتوگوها قوی‌تر خواهد شد و نتیجه علمی‌تر خواهد بود و انتخاب موضوعات و جایگاه‌ها باید به‌صورت قرعه‌کشی و اتفاقی نباشد تا تیم‌ها از گزاره‌ای که واقعا به آن اعتقاد دارند صحبت کنند.
یکی از موضوعاتی که بهتر است برای دوره بعدی اصلاح شود موضوع اعلام رای قطعی داوران است؛ بهتر است فارغ از بحث نمره وقتی اکثریت داوران یک تیم را پیروز رقابت می‌دانند بحث نمره در نظر گرفته نشود و در اولویت دوم قرار بگیرد و اگر نظر داوران برابر بود به نمرات ارجاع داده شود. ضمن اینکه امیدواریم معاونان فرهنگی واحدهای دانشگاهی برای تقویت دوره‌های بعدی این رویداد در طول سال تحصیلی دوره‌های مخصوصی برای ارتقای فن بیان دانشجویان و پژوهش‌های علمی برگزار کنند.
اصلا نمی‌شد هیچ‌کدام از تیم‌ها را دست‌کم گرفت
حامد هاشمی‌نژاد، دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس و عضو تیم ژرف‌اندیشان: ما در حوزه اقتصادی این رویداد ملی شرکت کردیم و به فینال این رقابت‌ها رسیدیم. همانطور که می‌دانید این رویداد برای اولین‌بار در کشور برگزار می‌شود اما نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که این کرسی‌ها، کرسی آزاداندیشی هستند نه کرسی نظریهپردازی. درواقع این کرسی‌ها باید به‌منظور ایجاد یک گفت‌وگو و گفتمان در قالب یک چارچوب مدون و علمی ایجاد شود.
خوشبختانه این رویداد به‌صورت فراگیر در کشور انجام شد و تیم‌ها از همه استان‌ها در این رویداد شرکت کردند و نکته جالب‌تر اینکه فینال بعضی بخش‌ها ازجمله بخش اقتصادی بین تیم‌های شهرستان‌ها برگزار شد که البته نشان می‌دهد دانشجویان در استان‌های مختلف به‌صورت جدی برای شرکت در این رویداد تلاش کردند.
از نظر من اصلا نمی‌شد هیچ‌کدام از تیم‌ها را دست‌کم گرفت و نمی‌شد بدون مطالعه و تحقیق یا به تعبیری ساده در مراحل این رویداد شرکت کرد. از طرفی باید گفت قطعا تمام تیم‌های شرکت‌کننده در این رویداد در طول مسابقات از مراحلی که گذراندند توشه‌ای دریافت کردند و بسیار آموختند. ما شاید پیش از برگزاری این رویداد نمی‌توانستیم در مناظرات شرکت کرده و چارچوب گفتمان را مشخص کنیم. به جرات عرض می‌کنم این توانایی در شرکت‌کنندگان ایجاد شده و بسیاری از شرکت‌کنندگان می‌توانند در مناظرات علمی با قدرت شرکت کنند.
با توجه به اینکه این رویداد برای اولین‌بار برگزار شد درواقع نمی‌توان به آن انتقاد کرد اما نمی‌شود گفت این رویداد بدون اشکال بود اما درمجموع نفس برگزاری این رویداد بسیار خوب بود، ضمن اینکه نگاه به‌صورت متمرکز به سمت استان تهران نبود و دانشجویان از استان‌های مختلف شرکت کردند. بنده از مسئولان برگزار‌کننده تشکر می‌کنم و امیدوارم این کرسی‌ها زمینه‌ساز ایجاد کرسی نظریهپردازی شود تا منجر به اتفاقات موثر در کشور شود.
داوری‌های رویداد کاملا عادلانه و بحق بود
علی قنبری، دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی استان گلستان و عضو تیم نسل سوم: این مسابقات باتوجه به اینکه برای اولین‌بار برگزار شد باید گفت از سطح بسیار بالایی برخوردار بود، البته نقدهایی هم می‌توان به آن گرفت که امیدواریم در دوره‌های بعدی اصلاح شود.
ازجمله این مشکلات می‌توان به مشکلات اجرای مجازی مسابقات اشاره کرد. می‌دانیم که محدودیت‌های کرونایی باعث برگزاری مجازی مراحل ابتدایی این رویداد بود اما متاسفانه زیرساخت‌های فضای مجازی به‌خوبی فراهم نبود و روی مناظرات تاثیر گذاشت. از طرفی هم مراحل ابتدایی این رویداد بسیار طولانی بود و تا حدی روی درس دانشجویان شرکت‌کننده هم تاثیر‌گذار شد؛ این رویداد نزدیک به 6 ماه طول کشید و درکنار این رویداد فشار کاری و فشار تحقیق برای شرکت در این رویداد بسیار زیاد بود.
نکته دیگری که باید به آن اشاره کنم، سطح کیفی بسیار عالی داوری‌ها بود، همانطور که می‌دانید در چنین رویدادهایی رقابت‌ها به هم نزدیک می‌شود اما داوری‌ها کاملا عادلانه و بحق بود. ضمن اینکه در داوری‌ها از متخصصان دانشگاه‌های مختلف در سراسر کشور و در مرحله فینال و نهایی از متخصصان دانشگاه‌های سطح یک کشور استفاده شد. امیدواریم این رویداد در سال‌های بعد ادامه پیدا کند و دانشجویان بیشتری در آن شرکت کنند.