ابوالفضل مظاهری و نیلوفر هوشمند، روزنامه‌نگار: دیدار رهبری با دانشجویان هرسال بهانه‌ای است تا معضلات و مشکلات کشور که از دیدگاه دانشجویان احساس شده، دربرابر مقام اول کشور ابراز و برای حل آن چاره‌ای اندیشیده شود. از این‌رو دانشجویان هرساله موضوعات روز و مهم کشور را احصا و به طرح آنها می‌پردازند. متن سخنرانی دانشجویان شامل انتقادها و پیشنهادها در جهت بهبود روند اداره کشور نوشته می‌شود و برای نوشتن این متن هفت‌دقیقه‌ای زمان زیادی صرف می‌شود. از این‌رو با بررسی هشت متن از هشت سخنران دانشجویی مقابل رهبر انقلاب به بررسی انتقادها و پیشنهادهای آنها پرداخته و نظام مسائل آنها را واکاوی کرده‌ایم.
پرتکرارترین کلیدواژه‌های سخنرانان دیدار رهبری
ارزیابی سخنان نمایندگان گروه‌ها و تشکل‌های دانشجویی در محضر رهبر انقلاب نشان می‌دهد برخی عبارات و کلمات بیشتر مورد توجه دانشجویان قرار گرفته و به تعداد بیشتری در متن‌ها تکرار شده است. کلمه «مردم» بیشترین تکرار را در متن 8سخنرانان این دیدار داشته و پرتکرارترین واژه دانشجویان بوده است. پس از «مردم» که 74بار مورد استفاده قرار گرفته، کلمه «کشور» با 73بار تکرار دومین واژه پراستفاده دانشجویان سخنران دیدار دانشجویی بوده است. کلمات «انتخابات» و «نظام» نیز هرکدام 34بار در صحبت دانشجویان تکرار شد. کلمات «دولت»، «ایران»، «جامعه» و «حکمرانی» هم با 20، 19 و 18بار تکرار عناوین بعدی جدول کلمات پرتکرار دیدار را تکمیل می‌کند. «عدالت» با 18مرتبه تکرار و «جمهوری اسلامی» با 16بار تکرار هم نهمین و دهمین کلمات پراستفاده سخنرانان بوده است. ازجمله دیگر کلمات پرتکرار، «قانون اساسی» بوده که در این دیدار 14بار مورد استفاده قرار گرفت. «میدان» که ازجمله موضوعات داغ هفته اخیر کشور هم بوده در سخنرانی اکثر دانشجویان مورد تاکید و تکرار قرار گرفته بود و این کلمه 16بار در صحبت‌ها تکرار شده است. «ساده‌انگاری»، «نظام انقلابی»، «اقتصاد»، «ریاست‌جمهوری»، «آزادی»، «انتخاباتی» و «انقلاب‌اسلامی» ازجمله گزاره‌ها و عباراتی بودند که بین 10 تا 12مرتبه بازگو شدند. فضای دانشگاه‌ها مجموعا هم حدود 18بار با استفاده از کلمات «دانشگاه» و «دانشجویان» مورد اشاره قرار گرفته است. «کرونا» این ویروس منحوس هم 9باری در بیان دانشجویان تکرار شد. از میان دستگاه‌ها و مجموعه‌ها، صداوسیما پس از مجموعه دولت بیشترین ارجاعات را به خود اختصاص داد. بعد از آن نام شورای نگهبان و شورای عالی انقلاب فرهنگی به چشم می‌خورد. از میان قوای سه‌گانه هم مجلس 3 و قوه‌قضائیه 2بار مورد خطاب قرار گرفت. حوزه «زنان و خانواده» با استفاده از این دو کلیدواژه حدود 15مرتبه مورد توجه دانشجویان این دیدار قرار گرفت.
مردم؛ پرتکرارترین واژه دفتر تحکیم وحدت در دیدار با رهبری
متن سخنرانی دبیر دفتر اتحادیه تحکیم وحدت در محضر رهبری در دیدار رمضان امسال حول محور چند موضوع اساسی مثل لزوم بازنگری در برخی قوانین مانند اصل ۱۱۳ و ۲۶ قانون اساسی که درباره انتخابات و برگزاری انتخابات است و دیگری پیرامون احزاب و تحزب‌گرایی در جمهوری اسلامی ایران بوده است. همچنین در این متن به حوزه علمی و مساله زنان نیز اشاره شده است. از طرف دیگر در متن سخنرانی تحکیم وحدت ۷ انتقاد نسبت به کلیه مسائل کشور مطرح شده که از این تعداد، دو انتقاد شامل حال دولت، یک انتقاد شامل حال حوزه علمیه و یک انتقاد شامل حال احزاب سیاسی بوده و یک انتقاد هم شاخه دانشجویی احزاب اصلاح‌طلب را در بر می‌گیرد. برخی از مهم‌ترین این انتقادات «انتقاد از عدم پاسخگویی سیاسیون نسبت به لیست‌های انتخاباتی»، «انتقاد از فاصله حوزه علمیه از مسائل روز و ضعف پشتوانه فقهی در مسائل زنان» و «انتقاد از نحوه اجرای اصل 44 (خصوصی‌سازی)» بوده‌اند. همین‌طور این متن سخنرانی حاوی پیشنهادهایی برای بهبود روند اداره کشور است که برخی از مهم‌ترین آنها عبارتند از: اصلاح اصل 26 قانون اساسی با تفسیر نقش تحزب و ایجاد ساختاری منسجم در سایر قوانین، بازنگری سیاست‌های اقتصادی با تکیه بر مشارکت مردمی و ایجاد ثبات اقتصادی و توقف رویه‌ای که دولت با افزایش نرخ ارز از مردم مالیات تورمی می‌گیرد. متن سخنرانی این تشکل دانشجویی شامل ۱۴ بار تکرار واژه «مردم» و ۱۰ مرتبه تکرار واژه «قانون اساسی» و «مشارکت» بوده است. همچنین واژه «انتخابات» 8 مرتبه تکرار شده و لغات «دانشگاه» و «نظام» ۵ بار و «جمهوری اسلامی»، «دولت»، «رئیس‌جمهور» و «مسئولیت» نیز ۴ مرتبه آورده شده‌اند. کلمات «انقلابی»، «زنان»، «خانواده»، «فرهنگ»، «قوه مجریه»، «کشور» و «اقتصاد» هم ۳ بار در متن ذکر شده‌اند. علاوه‌بر آنها «جوانان»، «حاکمیت»، «حقوق بشر»، «دانشجویان»، «مقاومت» و «گفتمان» هرکدام دو مرتبه در متن بیان شده‌اند.
انتقاد از رسانه ملی و شورای ناظر بر آن توسط جنبش عدالتخواه دانشجویی
متن سخنرانی دبیر اتحادیه جنبش عدالتخواه دانشجویی دربرابر رهبر معظم انقلاب در دیدار رمضانی دانشجویان با ایشان شامل موضوعاتی اعم‌از انتقاد به نبود نظارت صحیح بر صداوسیما، عدم وجود نهادهای ارزیاب دولتی و انتقاد به عملکرد آموزش‌وپرورش بوده که شامل انتقادها و پیشنهادهایی برای اصلاح روند اداره کشور می‌شود. این انتقادها شامل ۱۲ مورد است که مخاطب یک مورد از آن مجمع تشخیص مصلحت نظام، یک مورد دیگر وزارت آموزش‌وپرورش، یک مورد حاکمیت، یک مورد شورای نظارت بر صداسیما و دو مورد منصوبان رهبر انقلاب بودند. از مهم‌ترین انتقادات این متن می‌توان به عدم ارزیابی تحقق اهداف در صداوسیما توسط شورای نظارت بر آن، انتقاد از عملکرد هیات‌عالی نظارت‌بر سیاست‌های کلی نظام و انتقاد از ضدیت‌انگاری دربرابر نقد نظرات و احکام رهبر انقلاب اشاره کرد.
در متن سخنرانی محمدپور کلمات «نظام انقلابی» ۱۲ مرتبه، «مردم» ۸ مرتبه، «تغییر» و «رهبری» ۶مرتبه تکرار شده بود. همچنین این فعال دانشجویی از واژههای «حکمرانی» و «اصالت» ۵ مرتبه، «ولایت‌فقیه»، «امت و امامت» و «انقلاب»، «سیاست»، «ظرفیت» و «دیوان‌سالاری» ۳مرتبه نام برده بود.
انتقاد از نبود روحیه جهادی توسط نماینده دانشجویان جهادی
متن سخنرانی نماینده جهادی در محضر رهبر انقلاب شامل نکات مختلفی ازجمله انتقاد از عملکرد دولت در حمایت از نیروهای جهادی، انتقاد از نگاه انتزاعی دانشگاه و مشکلات مردم و عدم وجود فضای جهادی بین مدیریت دانشگاه و اساتید دانشگاه‌ها می‌شود.
در این متن انتقادها و پیشنهادهای متفاوتی ارائه شد که شامل ۶انتقاد می‌شود، البته مهم‌ترین این انتقادها عبارتند از: انتقاد از عملکرد منفعلانه دولت در زمینه اقتصادی و سوءمدیریت‌ها، انتقاد از نبود روحیه جهادی بین برخی اساتید و مدیران دانشگاهی و انتقاد از عدم حضور نماینده جهادگران در جلسات تصمیم‌گیری‌کلان بین‌نهادی. همچنین این متن شامل ۶مرتبه تکرار کلمه «مردم»، ۵مرتبه کلمه «کشور»، ۴مرتبه کلمه «جهادی» و ۳مرتبه کلمات «جهادگران»، «خدمت» و «دانشجویان» بوده است.
انتقادات سخنران اصلاح‌طلب دیدار چه بود؟
متن سخنرانی دبیر انجمن اسلامی دانشجویان پیشرو در برابر رهبر انقلاب در دیدار دانشجویی رمضانی، شامل موضوعاتی اعم‌از انتقاد به شورای نگهبان، انتقاد به ورود نظامیان در عرصه سیاست و انتقاد به ادامه حصر سران فتنه ۸۸ را شامل می‌شد. در این متن انتقادها و پیشنهادهایی جهت بهبود روند اداره کشور ارائه شده که شامل 6 مورد انتقاد و بدون هیچ پیشنهادی بوده است.
در این متن کلمات «کشور» ۱۶ مرتبه، «ایران» ۱۰ مرتبه، «ملت» ۸ مرتبه، «انتخابات» ۷ مرتبه، «سیاست» و «مردم» ۶ مرتبه، «نظام» ۵مرتبه و «حاکمیت» ۳ مرتبه آورده شده‌اند.
انتقاد از شیوه فعلی سربازی توسط اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان مقابل رهبری
متن سخنرانی دبیر اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان به‌عنوان یکی دیگر از تشکل‌های حاضر در جلسه ماه مبارک رمضانی مقابل رهبری هم به موضوعات مختلفی اشاره داشت؛ موضوعاتی ازجمله بی‌توجهی دولت به مساله اقتصاد و سیاست‌ورزی‌های خطا در زمینه کاهش تورم که نتیجه‌بخش نبود، مساله سربازی و لزوم تغییر شیوه آن برای استفاده بهینه از پتانسیل جوانان و روند ناصحیح کنترل فضای مجازی ازجمله مسائل محوری مطرح‌شده توسط این تشکل بوده است.
در این متن انتقادها و پیشنهادهایی برای اصلاح روند اداره امور کشور مطرح شد که شامل ۹ مورد بود. از این تعداد پنج مورد خطاب به دولت، دو مورد دستگاه‌های مختلف نظام و یک مورد مسئولان نظام بودند. از مهم‌ترین گلایه‌های مطرح‌شده توسط دبیر این اتحادیه می‌توان به انتقاد از نبود سازوکار شفاف در جوان‌گرایی، انتقاد از شیوه کنونی سربازی و عدم استفاده از توان جوانان در جهاد اقتصادی و علمی و انتقاد از روند ساماندهی فضای مجازی اشاره کرد. همچنین این متن حاوی پیشنهادهایی برای بهبود روند اداره کشور هم بود که بازطراحی سیستم اداری کشور برای پویایی و چابکی و معرفی افراد توانمند نسل جدید حوزوی به جوانان ازجمله آنهاست.
همچنین در متن سخنرانی توحید تقی‌زاده کلمات «کشور» ۱۷ مرتبه، «مردم» ۱۰ مرتبه، «جوانان» 8 مرتبه و «فضای مجازی» ۶ مرتبه تکرار شده است. واژگانی چون «انقلاب»، «حکمرانی»، «انتخابات»، «مسئولان» و «ملت» هم 4 بار تکرار شدند. واژههای «رهبر»، «جهاد» و «ظرفیت» سه‌بار و «تحول»، «تولید»، «اعتماد»، «اقتصاد» و «امید» نیز دو بار آورده شده بود.
مشکلات جمعیتی و سواد رسانه‌ای 2 کلیدواژه نشریات دانشجویی در دیدار با رهبری
نماینده نشریات دانشجویی هم یکی دیگر از فعالان دانشجویی بود که در این دیدار مطالب خود را پیرامون حول موضوعاتی مانند عدم‌شفافیت ساختارهای مالی، معضل ناباروری زوجین و مشکلات موجود در حیطه رسانه‌ای کشور بیان کرد. متن آماده‌شده توسط این فعال دانشجویی هم مانند دیگر همقطارانش شامل انتقادها و پیشنهادهای مختلفی در راستای رسیدگی به مشکلات جمعیتی و رسانه‌ای بوده است. فاطمه صحرانشین در متن خود در کنار مطرح کردن 7 انتقاد، تلاش کرد تا با ارائه 3 پیشنهاد در راستای بهبود وضعیت فعلی نیز گام بردارد. دولت، مجلس، وزارت بهداشت جزء دستگاه‌های مورد انتقاد این تشکل بوده و درمقابل شورای عالی فضای مجازی و دولت هم ازجمله ارگان‌هایی بودند که خطاب پیشنهادهای این تشکل قرار گرفتند. «حکمرانی رسانه‌ای در کشور»، «جریان فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی و حضور مسئولان حکومتی در این شبکه‌ها»، «ایرادات قانون انتخابات مانند فشردگی زمانی فرآیند انتخابات و عدم‌شفافیت هزینه‌ها» و «شفاف نبودن ساختارهای مالی شرکت‌های دولتی» ازجمله موضوعاتی بود که مورد نقد نماینده نشریات دانشجویی در این دیدار قرار گرفت. درمقابل اما تدوین سند رسانه‌ای، تدوین سند راهبردی سالمندی فعال و ایجاد قرارگاه ملی با محوریت مساله جمعیت ازجمله پیشنهادهای این فعال دانشجویی در راستای بهبود عملکرد در حوزه‌های نام‌برده بود. در این متن 8 بار واژه «انتخابات»، 7 بار «کشور»، 6 بار «مردم»، 5 بار «درمان» و 5 بار «مسئولان» تکرار شده است. البته تکرار 4 باره واژههای «مشارکت»، «جمعیت»، «اعتماد عمومی»، «آگاهی‌بخشی» هم باعث شده تا این لغات جزء کلمات پرتکرار در متن نماینده نشریات دانشجویی باشد. کلماتی مانند «بحران»، «حضور» و «زمان» هم که مانند کلمات قبلی 4 بار تکرار شده تا آنها هم جزء پرتکرارترین واژگان در این متن قلمداد شوند.
نوک پیکان انتقادهای بسیج دانشجویی به‌سمت دولت و روسای‌جمهور قبلی
نماینده بسیج دانشجویی در دیدار رمضانی دانشجویان با مقام‌معظم‌رهبری به مساله‌محوری و وجود نگاه مساله‌محور به مسائل ازسوی جنبش دانشجویی، مسئولان مختلف نظام و حتی دولت جدید به‌همراه انتقاد از وضعیت اداره دولت، رفتار روسای‌جمهور و حتی جنبش دانشجویی در یک سال گذشته پرداخته است. در متن سخنرانی این تشکل ۷نوع انتقاد مطرح شده که دو انتقاد به دولت، یک انتقاد به‌طور کلی به روسای‌جمهور، یک انتقاد به فعالان دانشجویی و یک انتقاد به سه قوه وارد شده است. همچنین بر «نگاه غیرکارشناسی و مشروط اقتصاد به اما و اگر‌های بروکراتیک و دیپلماتیک» ازسوی دولت تاکید و درمقابل به گشایش‌های پوشالی و پول‌پاشی انتخاباتی به‌منظور امیدواری به مذاکرات و گروگان‌گرفتن معیشت مردم انتقاد وارد شده است. همین‌طور رفتار روسای‌جمهور طی سال‌های اخیر و بازیگری آنها در نقش یک اپوزیسیون همیشه طلبکار به‌عنوان مساله مورد انتقاد مطرح شد که باید اصلاح شود. در بخش دیگری از این سخنرانی عدم توزیع صحیح عدالت و بی‌عدالتی طبقاتی به‌عنوان یک مساله مهم نیز مطرح شده بود، اما انتقادهای بسیج دانشجویی تنها و تنها به دولت ختم نشد و دامان جنبش دانشجویی را نیز گرفت و انتقادهایی به «تغییر اولویت‌های جنبش دانشجویی و بی‌توجهی به «عدالت» توسط فعالان دانشجویی وارد شد. این متن سخنرانی شامل دو پیشنهاد شاخص برای بهبود روند اداره کشور نیز بود؛ اول اینکه مساله‌محوری، اولویت رئیس‌جمهور آینده قرار بگیرد و در مرحله بعدی اینکه برای جوانان در نهضت مساله‌محوری و در عرصه‌های مختلف انقلاب اسلامی نقش تعیین‌شده تا جوانان بتوانند در این زمینه اثرگذار باشند.
محسن خزایی در سخنرانی بسیج دانشجویی مقابل رهبر انقلاب واژه «مردم» را ۱۵مرتبه تکرار کرده، همچنین واژههای «عدالت» و «مساله» هر دو ۹مرتبه تکرار شده‌اند. واژههای «مسائل» و «کشور» هرکدام ۷مرتبه و واژه «انقلاب» ۶مرتبه آورده شده است. واژه «نظام» ۵بار ذکر و واژههای دیگری مثل «اقتصاد»، «مطالبه» و «میدان» هرکدام ۴بار تکرار شده‌اند. «انتقام»، «تغییر»، «جنبش دانشجویی»، «جوانان»، «حرکت، «سلیمانی و «معیشت» هرکدام سه‌بار در متن آورده شده‌اند. «تولید»، «تلاش»، «برکت»، «اولویت»، «تحریم»، «انتخابات»، «جمهوری اسلامی»، «شهادت»، «خدمت»، «عدالتخواهی»، «مساله‌محوری»، «مقاومت»، «مشکلات» و «عشق» نیز هرکدام دوبار در متن سخنرانی بیان شده‌اند.
2پیشنهاد اتحادیه انجمن اسلامی دانشجویان مستقل برای تغییر در اداره کشور
متن سخنرانی دبیر اتحادیه انجمن اسلامی دانشجویان مستقل در دیدار رمضانی امسال مقابل رهبر انقلاب هم به موضوعاتی اعم از اشاره به ساده‌انگاری حکمرانی به‌عنوان ریشه اختلالات نظام، عملکرد متناقض در اجرای اصل ۳۰ قانون اساسی و خصوصی‌سازی مدارس و عدم مدیریت صحیح دولت یازدهم و دوازدهم و مواجهه نادرست با پیک چهارم کرونا اشاره داشته است. در متن سخنرانی انجمن اسلامی دانشجویان مستقل ۲۰ مورد انتقاد به مسائل مختلف در کشور مطرح شده که از این تعداد ۶ مورد از انتقادات به دولت، ۲مورد به صداوسیما، ۲ مورد به نخبگان سیاسی، یک مورد به مسئولان اجرایی، یک مورد به مدیران ارشد نظام، یک مورد به شورای عالی انقلاب فرهنگی، یک مورد به شورای عالی فضای مجازی، یک مورد به فعالان عدالتخواهی و یک مورد هم به حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها بوده است. عدم توفیق نظریه‌پردازی در حوزه شعارها و آرمان‌های اساسی انقلاب خصوصا عدالت و آزادی، انتقاد از فهم ساده‌انگارانه دولت‌ها در موضوع خصوصی‌سازی، انتقاد از مدیریت صبح جمعه‌ای دولت‌های یازدهم و دوازدهم و ساده‌انگاری در حوزه اجرا و انتقاد از مواجهه سیاسیون با مساله انتخابات جزء مهم‌ترین انتقادات مطرح شده در متن سخنرانی این تشکل دانشجویی است. همچنین این متن شامل پیشنهادهایی برای بهبود روند اداره کشور هم بوده که ازجمله آن می‌توان به تشکیل نهضت اندیشه‌ورزانه در حوزه تحول حکمرانی و نام‌گذاری دهه پنجم انقلاب به نام دهه تحول و نوگرایی اشاره کرد. دبیر این اتحادیه در متن سخنرانی خود برخی کلمات را چندین‌بار تکرار کرده که می‌توان به تکرار ۱۸ باره کلمه «کشور» و ۱۲ بار تکرار «ساده‌انگاری» اشاره کرد. همچنین واژههای «عدالت» و «مردم» ۹ مرتبه آورده شده بود. کلمه «نظام» ۸ مرتبه، کلمه «حکمرانی» ۷ مرتبه و «انتخابات»، «جمهوری اسلامی»، «صداوسیما»، »تحول» و «مدیریت» نیز ۵ بار بیان شده است. کلمات «خصوصی‌سازی»، «دولت»، «ساده‌سازی»، «مشکلات» و «میدان» ۴ بار تکرار شده و واژه‌هایی چون «اقتصادی»، «اجتماعی»، «آزادی»، «آموزش»، «رسانه»، «انقلاب فرهنگی» و «عدالتخواهی» هم هرکدام ۳ مرتبه بیان شده بود. کلمات «مردم‌سالاری»، «مسئولیت» و «نوگرایی» هم از دیگر واژگانی است که هرکدام 2 بار در متن آورده شده بودند.
