امروز آخرین فرصت برای ثبتنام کاندیداهای سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری است، آنهایی که هنوز برای ورود مرددند یا منتظرند تا آرایش نهایی میدان را ببینند تا عصر امروز برای حضور در رقابت‌های انتخاباتی فرصت دارند. براساس آمارهای وزارت کشور، تا امروز حدود 300 نفر کاندیدای انتخابات شده‌اند. از میان این چندصد نفر، لنز دوربین‌ها بر وزرای دولت‌ها، فرماندهان نظامی، نمایندگان فعلی و ادوار مجلس و چهره‌های سیاسی متمرکز شده است.
با این‌حال به‌نظر می‌رسد آنهایی که باید بیایند یا حداقل در فضای سیاسی چنین تصور می‌شود که یک سوی انتخابات سیزدهم آنها می‌توانند باشند، به ستاد انتخابات وزارت کشور مراجعه نکرده‌اند؛ چهره‌هایی همچون اسحاق جهانگیری معاون اول دولت روحانی، علی لاریجانی رئیس سابق مجلس شورای اسلامی و سیدابراهیم رئیسی رئیس قوه قضائیه. شاید گره حضور دیگران را ورود هر یک از این سه‌نفر باز کند اما هنوز به‌صورت قطعی نمی‌توان گفت که چه کسی می‌آید و چه کسی نمی‌آید. اما مسلما با حضور این افراد تنور انتخابات داغ‌تر و رقابت جدی‌تر خواهد شد. شاید به‌دلیل محدودیت‌های کرونایی اعمال‌شده، نشست‌های انتخاباتی و میتینگ‌های سیاسی از رونق افتاده و بخشی از افکار عمومی هنوز درگیر انتخابات سیزدهم نشده‌اند اما نگاهی به وزن کاندیداهای این انتخابات نشان می‌دهد‌انتخابات ریاست‌جمهوری سیزدهم نسبت به دوره‌های گذشته خود از لحاظ حضور چهره‌های شاخص سیاسی پربارتر است.
در گزارش امروز «فرهیختگان» به بررسی آرایش سیاسی انتخاباتی داوطلبان سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری پرداخته شده است.
تکرار دولت روحانی با اصلاح طلبان
اسحاق جهانگیری، حسین دهقان، عباس آخوندی، محمد شریعتمداری، علی‌اکبر صالحی و محمدجواد آذری‌جهرمی اعضای فعلی و سابق کابینه حسن روحانی هستند که در ماه‌های گذشته اخباری مبنی‌بر احتمال کاندیداتوری‌شان در انتخابات ریاست‌جمهوری توسط رسانه‌ها منتشر شده است. از لیست بالا حسین دهقان وزیر دفاع پیشین روز چهارشنبه به‌صورت رسمی در انتخابات ثبتنام کرد. از جریان اصلاحات محمود صادقی نماینده سابق، علی مطهری نایب‌رئیس سابق مجلس، محسن مهرعلیزاده و مصطفی تاج‌زاده مهم‌ترین چهره‌هایی بودند که کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری شدند. جدای از این افراد ثبت‌نام‌شده، در میان گزینه‌های مطرح‌شده دولتی و اصلاح‌طلب، احتمال کاندیدا شدن جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور از بقیه افراد اشاره‌شده بیشتر است. گویا جبهه اصلاحات ایران روی کاندیداتوری او به جمع‌بندی رسیده است. با این اتفاق عملا پرونده کاندیداتوری شریعتمداری و آخوندی دیگر اعضای کابینه روحانی به‌عنوان گزینه‌های پیشنهادی نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان بسته می‌شود، زیرا بنابر سازوکار توافقی این نهاد از بین ۱۴ گزینه پیشنهادی یک نفر به‌عنوان گزینه نهایی جبهه اصلاحات ایران به مردم معرفی می‌شود و باقی افراد به‌نفع او کنار می‌روند.
آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات فعلی نیز که بنابر قانون جدید شورای نگهبان نمی‌تواند در انتخابات شرکت کند، طبق شنیده‌ها چندی قبل میان جمعی از جوانان اصلاح‌طلب گفته بود که افراد اصلحی در صحنه انتخابات حضور دارند و نیازی به ثبت‌نامش نیست.
غایبان پاستور
سیدحسن خمینی، محمدجواد ظریف و محمدباقر قالیباف جزء سرشناس‌ترین چهره‌های سیاسی هستند که تا الان عدم حضورشان به‌عنوان کاندیدا در انتخابات ریاست‌جمهوری قطعی شده است. سیدحسن خمینی، یادگار امام راحل که برخی احزاب اصلاح‌طلب به‌دنبال کاندیداتوری وی با شعار «همه با هم» بودند، ۲۷ فروردین سال جاری بعد از جلسه با رهبر انقلاب به‌طور رسمی اعلام کرد در انتخابات پیش‌رو کاندیدا نخواهد شد. ظریف هم که در رای‌گیری اولیه احزاب اصلاح‌طلب در نهاد اجماع‌ساز نخستین گزینه پیشنهادی آنها برای کاندیداتوری بود، بعد از حواشی افشای صوت مصاحبه‌اش با انتشار بیانیه‌ای رسمی در صفحه اینستاگرامی خود اعلام کرد در انتخابات کاندیدا نخواهد شد.
در جناح اصولگرا نیز سرشناس‌ترین کاندیدای انصرافی تا به الان قالیباف است. او در جلسه یکی از فراکسیون‌های تخصصی مجلس در پاسخ به سوال یک نماینده گفت با توجه به کاندیداتوری رئیسی قصد ثبتنام در انتخابات را ندارم. همچنین حضور احتمالی رئیسی در انتخابات ریاست‌جمهوری پیش رو به‌جز قالیباف باعث انصراف افراد دیگری طی روزهای آتی خواهد شد.
کسانی که احتمالا می‌آیند
علی لاریجانی، اسحاق جهانگیری، علی‌اکبر صالحی، عزت‌الله ضرغامی و مسعود پزشکیان جزء چهره‌های سرشناسی هستند که احتمالا امروز برای ثبتنام در انتخابات ریاست‌جمهوری به وزارت کشور مراجعه می‌کنند. روز گذشته غلامرضا تاجگردون، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس دهم، در کلاب‌هاوس از دیدار روز خود با علی لاریجانی خبر داد و اعلام کرد او عزمش برای کاندیداتوری جزم است و احتمالا شنبه برای شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری ثبتنام خواهد کرد.
جهانگیری نیز تصمیم خود را برای شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری گرفته است. بنابر اخبار واصله در روزهای گذشته سیدمحمد خاتمی رئیس دولت اصلاحات، محمد موسوی‌خوئینی‌ها و مهدی کروبی با جهانگیری صحبت کرده‌اند و از او خواسته‌اند در انتخابات ثبتنام کند، همچنین فرج کمیجانی عضو نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان در مصاحبه‌ای اعلام کرد اعضای این نهاد درمورد کاندیداتوری جهانگیری به جمع‌بندی رسیده‌اند و یکشنبه وی به‌عنوان گزینه نهایی جبهه اصلاحات در انتخابات پیش رو معرفی خواهد شد. صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی جزء چهره‌هایی است که احتمال می‌رود در انتخابات ریاست‌جمهوری ثبتنام کند. او در پاسخ به سوالی پیرامون کاندیداتوری‌اش اعلام کرد: «طی این ایام تماس‌های متعددی از گروه‌های مختلف گرفته شده و محبت‌های زیادی داشته‌اند، لذا من به احترام این درخواست‌ها درحال بررسی موضوع هستم.»
مسعود پزشکیان، وزیر بهداشت دولت خاتمی و نماینده مردم تبریز در مجلس که فعالیت‌های انتخاباتی خود را مدتی است با شعار دولت انصاف آغاز کرده، بنابر گفته علی‌اصغر شفیعیان از نزدیکان وی امروز برای ثبتنام به وزارت کشور مراجعه خواهد کرد.
سونامی وزرای احمدی‌نژاد در خیابان فاطمی
به‌جز شخص محمود احمدی‌نژاد، پنج وزیر دولت او نیز عزم ریاست‌جمهوری کرده‌اند و ظاهرا موج حضور آنها همچنان ادامه خواهد داشت. از آغاز ثبتنام انتخابات، به‌صورت میانگین وزرای دولت احمدی‌نژاد بیشترین افراد ثبت‌نامی برای سیزدهمین دوره ریاست‌جمهوری بوده‌اند. چهره‌هایی همانند محمدحسن نامی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت دهم، صادق خلیلیان وزیر جهاد کشاورزی دولت دهم، محمد عباسی وزیر ورزش و جوانان دولت دهم، رستم قاسمی وزیر نفت دولت دهم، محمد شریف ملک‌زاده معاون گردشگری و رامین مهمانپرست سخنگوی وزارت امور خارجه در دولت دهم درکنار احمدی‌نژاد، چهره‌هایی از دولت او بوده‌اند که پا در ساختمان وزارت کشور گذاشته‌اند.
حضور یاران قدیمی احمدی‌نژاد در انتخابات۱۴۰۰ آنقدر پررنگ است که برخی گمانه‌زنی‌ها از هماهنگی برخی از آنها با احمدی‌نژاد برای حمایت از رئیس سابق خود حکایت دارد. البته برخی وزرای احمدی‌نژاد این موضوع را به‌طور کامل رد کرده‌اند. به‌عنوان نمونه صادق خلیلیان، وزیر جهاد کشاورزی دولت دهم در این باره گفت گزینه کسی نیستم و به‌صورت مستقل خواهم آمد. یا ازسوی دیگر محمد عباسی هم از دیگر وزرای کابینه دولت احمدی‌نژاد درباره مشورت با رئیس سابق خود گفت بعد از دولت ارتباط تشکیلاتی و برنامه‌ریزی‌های هماهنگ با احمدی‌نژاد نداشتیم و مشورت و هماهنگی هم درباره کاندیداتوری در انتخابات با او نکرده‌ام، اما چون من بین اعضای دولت، جزء معدود افرادی بودم که دو دوره وزیر احمدی‌نژاد بودم، قالب بدنه دولت‌های نهم و دهم سمت‌وسوی بیشتری به من دارند.
رستم قاسمی وزیر نفت دولت دهم، درباره انتساب به احمدی‌نژاد گرچه صریح صحبت نکرد اما گفت احمدی‌نژاد همیشه متحرک و فعال بوده است، رستم قاسمی که رئیس ستادش را دیگر وزیر احمدی‌نژاد یعنی مهدی غصنفری انتخاب کرده است، با شاخه‌گلی در دست به ستاد رفت و کاندیدا شد.
دیگر کاندیدای اصولگرای نزدیک به احمدی‌نژاد هم رامین مهمانپرست بود که او هم در مصاحبه‌ای تاکید کرد نسبت سیاسی با رئیس‌جمهور اسبق ندارد و مقطعی که او رئیس‌جمهوری بود، به‌رغم برخی اختلاف سلیقه‌ها سخنگوی وزارت امور خارجه بوده و با دو وزیر امور خارجه یعنی منوچهر متکی و علی‌اکبر صالحی همکاری کرده است. با این حال دومین روز ثبتنام یعنی 22اردیبهشت ستاد انتخابات وزارت کشور دراختیار محمود احمدی‌نژاد و کارناوال او قرار گرفت و دقیقا در همان روز، وزرای او هم یکی بعد از دیگری آمدند تا به‌قول رستم قاسمی نشان دهند جرأت رئیس‌جمهور شدن را دارند.
اصولگرایان چشم‌به‌راه رئیسی
سیدامیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی نایب‌رئیس مجلس، سعید محمد فرمانده پیشین قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء، فریدون عباسی رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی، محمدحسن قدیری‌ابیانه و سردار علیرضا افشار را شاید بتوان جزء اصولگرایانی دانست که تا پایان روز چهارم ثبتنام به وزارت کشور رفتند. امیرحسین قاضی‌زاده که می‌خواست همان اول کار راه خود را از باندهای سیاسی جدا نشان دهد به‌همراه دخترش برای ثبتنام رفت و دراین‌باره گفت: «رسمی وجود دارد که داوطلبان با هم‌طیفان سیاسی خود برای ثبتنام در انتخابات حضور پیدا می‌کنند، اما من با دخترم و ابوترابی از نمایندگان مجلس و از فرزندان شهدا آمدم تا بگویم با باندبازی‌های سیاسی مخالفم.»
«مردم گله‌مند از کارگزاران هستند نه از نظام»؛ این گزاره را می‌توان مهم‌ترین صحبت سعید محمد دیگر نامزد اصولگرای سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری دانست که حضور او هم در انتخابات با حاشیه‌های بسیاری همراه بود، چه زمانی که برای اعلام کاندیداتوری از قرارگاه خاتم‌الانبیاء استعفا داد و چه زمانی که سخنان سردار جوانی درباره تخلف او، واکنش‌هایی علیه محمد برانگیخت.
فریدون عباسی رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی و رئیس کمیسیون انرژی مجلس که از منتقدان اصلی دولت حسن روحانی است نیز در انتخابات ثبتنام کرد. او که به تاییدصلاحیت خود مطمئن است در جمع خبرنگاران گفت: «صلاحیت من رد نخواهد شد. ممکن است احراز صلاحیت برای پست ریاست‌جمهوری را نداشته باشم که آن‌هم به‌عهده شورای محترم نگهبان است. اما از نامزدهای مورد تایید شورا حمایت می‌کنم.»
سردار علیرضا افشار هم از فرماندهان پیشین سپاه پاسداران، قائم‌‌مقام وزیر کشور در دولت دهم و فرمانده اسبق نیروی مقاومت بسیج بود که در خلوت‌ترین روز ثبتنام کاندیداها به خیابان فاطمی رفت. البته ثبتنام این اصولگرایان درحالی است که شورای ائتلاف، پایداری و شورای وحدت از زمان جدی‌شدن رقابت انتخاباتی، بر حمایت خود از کاندیدای حداکثری جریان انقلاب یعنی سیدابراهیم رئیسی به‌صورت علنی تاکید کرده‌اند.
جلیلی نخ تسبیح را به رئیسی واگذار می‌کند؟
درحالی‌که امروز ثبتنام انتخابات ریاست‌جمهوری به‌پایان می‌رسد، هنوز حضور سعید جلیلی برای کاندیداتوری در سیزدهمین دوره قطعی نشده و به‌نظر می‌رسد حضور او به رئیسی گره خورده است؛ نکته‌ای که تا مرز تایید و تکذیب رفت و دوباره خبر کاندیداتوری قطعی جلیلی در هاله‌ای از ابهام قرار گرفت تا تکلیف حضورش در روز آخر ثبت‌نام‌ها قطعی شود.
روز عید فطر یکی از خبرگزاری‌ها به‌نقل از جلیلی اعلام کرد که او با توجه به کاندیداتوری رئیسی، دلیلی برای کاندیداتوری نمی‌بیند و بر همین اساس، در انتخابات ریاست‌جمهوری ثبتنام نخواهد کرد و گفته تنها درصورتی‌که رئیسی در انتخابات ثبتنام نکند، کاندیدا خواهد شد. دقایقی از اعلام این خبر نگذشته بود که منابع خبری نزدیک به جلیلی این خبر را تکذیب کردند و رجانیوز در همین باره نوشت با وجود هماهنگی میان جلیلی و رئیسی، هنوز تصمیم نهایی برای چگونگی حضور کاندیداهای جریان انقلابی مشخص نشده و اخبار منتشرشده صرفا گمانه‌زنی است. حمایت جدی جلیلی از رئیسی در انتخابات پرحاشیه سال 96 هم سابقه داشت که همه کاندیداهای اصلی جریان انقلاب به‌نفع رئیسی انصراف دادند. البته فعالان سیاسی و فرهنگی هنوز در تکاپوی دعوت از جلیلی هستند و 500 نفر از فعالان دانشجویی روز جمعه از جلیلی برای حضور در سیزدهمین انتخابات ریاست‌جمهوری دعوت کرده‌اند.