«محافظ آنتی نیدل استیک» اختراعی است که در حوزه پزشکی و مهندسی پزشکی توسط محمدمسعود محمودی و مریمسادات سیدجعفرکاشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین در هشتمین جشنواره فرهیختگان بهعنوان اختراع برتر در بخش دانشجویی برگزیده شد.
نیدل استیک شدن به مفهوم آسیب نفوذی جلدی ناشی از وسایل پزشکی نوک تیز آلوده به خون یا ترشحات بدن بیمار بوده است. هدف از طراحی این محافظ کاهش این مشکل است. این محافظ از سه مکعب هماندازه تشکیل شده که به صورت ریلی به روی هم باز و بسته میشوند و با داشتن یک صفحه چرخان دایرهای که توسط اهرمی که در قسمت خارجی قرار دارد تنظیم میشود. صفحه چرخان با اتصال به قسمت ابتدایی سوزن انژیوکت و حرکت آن به خارج و همزمان با خارج شدن سوزن صفحات ریلی به جلو حرکت کرده و از تماس هرگونه برخورد سوزن با دست جلوگیری میکند. همچنین در آخر با قرار دادن هپارین الک در جایگاه مخصوص و با آزاد کردن اهرم درپوش محفظه را میبندد و با قرار داشتن هپارین الک روی محفظه پس از خروج سوزن میتوان هپارین الک موجود روی درپوش راه خروج خون را بست و به این وسیله دست هیچگونه برخوردی با سوزن و خون ندارد. این محافظ برای آمپولها هم کاربرد دارد؛ به این صورت که با اتصال محفظه سر سوزن با صفحه چرخان سوزن از کاور خود خارج شده و پس استفاده با قرارگیری در کاور خود و با یک حرکت پیچشی سر سوزن داخل محفظه باقی میماند و از نیدل استیک شدن جلوگیری میکند.
محمدمسعود محمودی، دانشجوی کارشناسی پرستاری دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین، یکی از مخترعان این طرح در گفتوگو با «فرهیختگان» گفت: «ازجمله مشکلات کادر درمانی در بیمارستانها حین استفاده از انژیوکت و سرنگ احتمال آسیب با سرسوزن(نیدل) آنهاست. این اختراع بر خلاف اختراعهای موجود که ساختار انژیوکت و سرنگ را تغییر میدهند با توجه به ساختار بهینه خود هیچگونه تغییری در ساختار ایجاد نکرده و همچنین از برخورد دست با سر سوزن بهطور کامل جلوگیری میکند.»
او با بیان اینکه این طرح گواهی ثبت اختراع و گواهی سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران را به خود اختصاص داده است، اضافه کرد: «همچنین مقاله این طرح نیز منتشر شده و در جشنواره بینالمللی اختراعات خیام به مرحله نهایی راه یافته است. البته این طرح بهصورت نمونهسازی انجام شده و تعداد محدودی برای تست و انتشار مقاله طراحی و ساخته شده است.» به گفته محمودی بهترین راه تولید این طرح حمایت شرکتهای تجهیزات پزشکی برای تولید آن است.
مخترع طرح محافظ آنتی نیدل استیک با تاکید براینکه در زمینه اختراع علوم پزشکی فاصله زیادی بین رشته علوم پزشکی و مهندسی وجود دارد، تصریح کرد: «این مشکل باعث میشود بسیاری از ایدهها فقط در حد ثبت اختراع باقی مانده و ساخته نشوند. این درحالی است که برای بسیاری از این طرحها میتوان آینده فوقالعاده درخشانی را متصور بود که در عرصه جهانی رقابت کنند.»
او درخصوص موانع پیش روی مخترعان نیز توضیح داد: «یکی از مشکلاتی که بسیاری از مخترعان با آن روبهرو هستند عدم باور مسئولان نسبت به این اختراعات است. متاسفانه مسئولان به مخترعان اعتماد نکرده و به دنبال این عدم اعتماد، قاعدتا هیچگونه سرمایهگذاری نیز انجام نشده و درنهایت از تولید بسیاری از طرحها جلوگیری میشود.»
محمودی در پایان گفت: «بنده تاکنون سه ثبت اختراع انجام دادم که متاسفانه هیچ حمایتی از سوی مسئولان نشده است؛ اکنون به مرحله نهایی جشنواره اختراعات لهستان راه یافتهام اما به دلیل هزینه بالا و عدم حمایت سازمانی هنوز نتوانستهام در این جشنواره ثبتنام کنم.»